MPSC : महाराष्ट्र नागरी सेवा संयुक्त पूर्व परीक्षेची जाहीरात प्रसिद्ध; 673 पदांकरीता भरती

✅महाराष्ट्र राजपत्रित नागरी सेवा संयुक्त पूर्व परीक्षा २०२३ ची जाहिरात (जा.क्र.११/२०२३) आयोगाच्या संकेतस्थळावर प्रसिद्ध करण्यात आली आहे. 

✅महाराष्ट्र राजपत्रित नागरी सेवा संयुक्त पूर्व परीक्षा 2023 

राज्यसेवा गट अ गट ब  = 295 जागा

महाराष्ट्र शासन स्थापत्य अभियांत्रिकी सेवा गट अ गट ब = 130 जागा

महाराष्ट्र वैधमान शास्त्र गट ब = 15 जागा

विद्युत अभियांत्रिकी सेवा गट ब निरीक्षक = 39 जागा

अन्न व औषध प्रशासन सेवा गट ब = 194

👉Total_673 जागा

 ✅राज्यसेवा मुख्य परीक्षेमधील वस्तुनिष्ठ बहुपर्यायी स्वरूपाची परीक्षा संगणक प्रणालीवर आधारित पद्धतीने घेण्यात येईल..

✅स्वतःच्या प्रवर्गाला जागा नाहीत म्हणून open मधून फॉर्म भरण्याची चूक करू नका, याआधी ज्यांनी अशा चुका केल्यात त्यांना नंतर पश्चाताप झाला.

👉कारण नंतर स्वतःच्या प्रवर्गाला खूप जागा वाढल्या.

म्हणून प्रत्येक मागासवर्गातील उमेदवाराने स्वतःचा प्रवर्ग कायम ठेवून अर्ज करा. 

👉Caste ला जागा नसली तरीही open च्या जागा मिळण्यास तुम्ही पात्र असता...

आलेल्या जाहिरातीत जागा वाढ होवू शकते..

एका वर्षात एकच परीक्षा होणार असल्यामुळे Mains पर्यंत काही ना काही जागा ह्या वाढणारच...

राज्य सेवा मुख्य परीक्षा -२०२३ ऑनलाईन पद्धतीने होईल आणि इतर सर्व मुख्य परीक्षा वर्णनात्मक/पारंपरिक पद्धतीने नवीन अभ्यासक्रमानुसार होतील.

✅ कृषि सेवा, वन सेवा , यांत्रिकी अभियांत्रिकी सेवा आणि विद्युत व यांत्रिकी अभियांत्रिकी सेवा परीक्षेतील पदे जाहिरातीत आलेली नाहीत.

जागा ६७३ नाही. तर, राज्य सेवा २९५ जागा, स्थापत्य अभियांत्रिकी १३० जागा, विद्युत अभियांत्रिकी १५ जागा, Assistant Commissioner and Food Safety Officer १९४  जागा आणि Inspector of Legal Metrology ३९ जागा अश्या पूर्णतः वेग वेगळ्या जागा आहेत 

 यातील ज्याला पात्र तेवढ्या जागा तुमच्यासाठी😃 आणि त्याचा जास्तीचा अभ्यासक्रम.

अर्ज प्रक्रिया 

Start Date : ०२ मार्च २०२३.

End Date : २२ मार्च २०२३.

Website : https://mpsconline.gov.in/

🔰गेल्या काही वर्षांतील राज्यसेवा जागा

🔺2010 - 100

🔺2011 - 245

🔺2012 - 339

🔺2013 - 265

🔺2014 - 104

🔺2015 - 434

🔺2016 - 135

🔺2017 - 377

🔺2018 - 169

🔺2019 - 413

🔺2020 - 200

🔺2021 - 405

🔺2022 - 623 

🔺2023 - 295

पंजाब सरकारने पहिला राज्यस्तरीय ‘कोळंबी मेळा’ आयोजित केला.

▪️पंजाब सरकारने पहिला राज्यस्तरीय ‘प्रॉन फेअर’ (कोळंबी मेळा) आयोजित केला आहे. 

▪️हा “कोळंबी मेळा” किंवा कोळंबी मेळा हा राज्य सरकारचा कोळंबी शेतीबाबत जनजागृती करण्याचा प्रयत्न आहे. 

▪️कोळंबी शेती ही मानवी वापरासाठी कोळंबी तयार करण्यासाठी सागरी किंवा गोड्या पाण्यात एक जलचर-आधारित क्रियाकलाप आहे. 

▪️2022-23 पर्यंत, नैऋत्य पंजाबमध्ये कोळंबी शेतीसाठी एकूण 1,212 एकर जमीन घेण्यात आली असून एकूण 2,413 टन कोळंबीचे उत्पादन झाले आहे.

❣️

चालू घडामोडी वनलायनर 24 February 2023

1. गुजरातचे अर्थमंत्री कनुभाई देसाई यांनी नुकताच विधानसभेत 3.01 लाख कोटी रुपयांचा राज्याचा अर्थसंकल्प सादर केला. मागील वर्षीच्या अर्थसंकल्पाच्या तुलनेत हे प्रमाण 23% जास्त आहे.

2. नॅशनल सेंटर फॉर सिस्मॉलॉजीने सांगितले की, इंडोनेशियामध्ये 6.2 रिश्टर स्केलचा भूकंप झाला. भूकंपाचे केंद्र 99 किमी खोलीवर होते. हा भूकंप शक्तिशाली होता आणि सुदैवाने कोणतीही जीवितहानी झाली नाही.

3. जगभरात कांद्याची टंचाई वाढत आहे. मोरोक्कोपासून ते फिलीपिन्सपर्यंत सरकार त्यांच्या कांद्याच्या पुरवठ्याचे संरक्षण करत आहेत. मोरोक्को, तुर्कस्तान आणि कझाकिस्तानने कांद्याची वाढती मागणी आणि त्यांच्या मायदेशात वाढलेल्या किमतीमुळे त्यांची निर्यात थांबवली आहे.

4. हायड्रॉलिक बिघाडामुळे विमान केरळची राजधानी तिरुवनंतपुरमकडे वळवण्यात आले. टेकऑफ दरम्यान एअर इंडिया एक्स्प्रेसची शेपटी धावपट्टीवर आदळली. विमानात 182 प्रवासी होते आणि ते कालिकतहून दमामला जात होते.

5. Roscosmos ने अलीकडेच अंतराळात अडकलेल्या अंतराळवीरांना परत आणण्यासाठी रिकामे SOYUZ अंतराळयान प्रक्षेपित केले. Soyuz MS-22 कॅप्सूलमधून कूलंटची गळती सुरू झाल्याने तीन अंतराळवीर अंतराळात अडकले होते.

6. सुंदा सामुद्रधुनी पार केल्यानंतर, भारतीय पाणबुडी INS सिंधुकेसरी इंडोनेशियामध्ये दाखल झाली. इंडोनेशियामध्ये भारतीय पाणबुडी डॉकिंग करण्याची ही पहिलीच वेळ आहे.

7. चीनने अलीकडेच 333 दशलक्ष USD खर्चून Zhongxing-26 उपग्रह प्रक्षेपित केला. लाँग मार्च ३बी रॉकेटवर हे प्रक्षेपित करण्यात आले. विमान वाहतूक आणि जहाजाशी संबंधित कामकाजासाठी ब्रॉडबँड कनेक्टिव्हिटी प्रदान करणे हा उपग्रहाचा मुख्य उद्देश आहे.

8. ॲग्रीकल्चर इनोव्हेशन मिशन फॉर क्लायमेट हा अमेरिकेचा संयुक्त उपक्रम आहे. याची सुरुवात यूएई आणि यूएसए यांनी केली होती. या उपक्रमाचा मुख्य उद्देश भूक आणि हवामानातील बदलांना संबोधित करणे हा आहे.

9. युक्रेनमध्ये शांतता प्रस्थापित करण्याच्या ठरावावर संयुक्त राष्ट्रांनी नुकतेच मतदान केले. ठरावानुसार रशियाने आपले सैन्य मागे घ्यावे, अशी सदस्यांची इच्छा होती.

10. जागतिक बँकेचे माजी अध्यक्ष डेव्हिड मालपास यांनी हवामानाशी संबंधित वादांमुळे त्यांचा कार्यकाळ पूर्ण होण्यापूर्वीच राजीनामा दिला. #Prize

CAG GC मुर्मू यांची आंतरराष्ट्रीय कामगार संघटनेचे बाह्य लेखापरीक्षक म्हणून निवड.

🔹फिलीपिन्सची सर्वोच्च ऑडिट संस्था, ILO चे सध्याचे बाह्य लेखापरीक्षक, CAG द्वारे बदलले जातील.

🔸आयएलओने बाह्य लेखापरीक्षकाच्या नामनिर्देशनासाठी एक पॅनेल स्थापन केले आहे आणि सुपीरियर ऑडिट संस्थांकडून (एसएआय) प्रस्तावांची विनंती केली आहे असे सांगून कॅगने तपशील प्रदान केला.

🔹ILO ने तीन सर्वोच्च लेखापरीक्षण संस्था (भारत, कॅनडा आणि युनायटेड किंगडम) त्यांच्या तांत्रिक कौशल्य आणि इतर घटकांवर आधारित तांत्रिक सादरीकरणासाठी निवडल्या.

अमेरिकेने मास्टरकार्डचे माजी सीईओ अजय बंगा यांना जागतिक बँकेच्या अध्यक्षपदासाठी नामनिर्देशित

🔹अमेरिकेचे अध्यक्ष जो बिडेन यांनी 24 फेब्रुवारी 2023 रोजी व्यवसाय कार्यकारी अजय बंगा यांना जागतिक बँकेचे अध्यक्ष म्हणून नामांकित केले.

🔸अजय बंगा यांची सध्या खाजगी इक्विटी फर्म जनरल अटलांटिकमध्ये उपाध्यक्ष म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

🔹मास्टरकार्ड आणि अमेरिकन रेड क्रॉस, क्राफ्ट फूड्स आणि डाऊ इंकच्या बोर्डवर वेगवेगळ्या भूमिका हाताळण्याचा त्यांना 30 वर्षांपेक्षा जास्त व्यवसायाचा अनुभव आहे.

जातिभेदावर बंदी घालणारे सिएटल हे अमेरिकेतील पहिले शहर ठरले आहे.

  

◆ सिएटल सिटी कौन्सिलने वंश, धर्म आणि लिंग ओळख यांसारख्या गटांसह शहराच्या म्युनिसिपल कोडमधील संरक्षित वर्गांच्या यादीत जात जोडणारा अध्यादेश काढला. 

◆ जाती-आधारित भेदभावावर स्पष्ट बंदी घालणारे सिएटल हे पहिले यूएस शहर बनून इतिहास रचला.

परश्नसंच.

🅾️रामकृष्ण मिशन ची स्थापना कोणी केली?

उत्तर--------- स्वामी विवेकानंद

 🅾️आर्य समाजाची स्थापना कोणी केली?

उत्तर--------- स्वामी दयानंद सरस्वती

🅾️परार्थना समाजाची स्थापना कोणी केली?

उत्तर--------- आत्माराम पांडुरंग 

🅾️सत्यशोधक समाजाची स्थापना कोणी केली?

उत्तर----------महात्मा फुले

🅾️दिग्दर्शन हे मासिक कोणी सुरु केले?

उत्तर----------- बाळशास्त्री जांभेकर

🅾️इदुप्रकाश वृत्तपत्र कोणी सुरु केले?उत्तर----------- न्या. रानडे

🅾️मानवधर्म सभेची स्थापना कोणी केली?

उत्तर ----------- दादोबा पांडुरंग

 🅾️निष्काम कर्ममठ ची स्थापना कोणी केली?

उत्तर ------------ महर्षी धोंडो केशव कर्वे

🅾️महाराष्ट्र केसरी हे वृत्तपत्री कोणी सुरु केले?

उत्तर ------------- लोकमान्य टिळक

🅾️आर्य महिला समाज ची स्थापना कोणी केली?

उत्तर ------------- पंडिता रमाबाई

🅾️हरिजन हे वृत्तपत्र कोणी सुरु केले?

उत्तर-------------- महात्मा गांधी

🅾️भारत सेवक समाज ची स्थापना कोणी केली?

उत्तर ---------------गोपाळ कृष्ण गोखले

 🅾️गीताई हा ग्रंथ कोणी लिहला?

उत्तर -------------- विनोबा भावे

🅾️सवासदन ची स्थापना कोणी केली?

उत्तर-------------- रमाबाई रानडे 

🅾️एसेज ऑन इंडीयन इकोनोमीक्स हा ग्रंथ कोणी लिहला?

उत्तर-------------- न्या. रानडे

🅾️परमहंस सभेची स्थापना कोणी केली?

उत्तर------------- दादोबा पांडुरंग

 🅾️दी प्रोब्लेम ऑफ रुपी हा ग्रंथ कोणी लिहला?

उत्तर------------- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर

🅾️सार्वजनिक सभेची स्थापना कोणी केली?

उत्तर-------------- ग. वा. जोशी

 🅾️शतपत्रे कोणी लिहली?

उत्तर------------ गोपाल हरी देशमुख (लोकहितवादी)

🅾️ गरामगीता कोणी लिहली?

उत्तर------------- राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज

आधुनिक भारताचे जनक विषयी माहिती

आधुनिक भारताचे जनक विषयी माहिती

01.) आधुनिक भारताचे जनक - राजा राममोहन रॉय

02.) आधुनिक भारताचे शिल्पकार- पंडित जवाहरलाल नेहरू.

03.) भारतीय अर्थशास्त्राचे जनक - दादाभाई नौरोजी.

04.) भारतीय राष्ट्रवादाचे जनक - सुरेंद्रनाथ चटर्जी

05.) भारतीय असंतोषाचे जनक- लोकमान्य

06.) भारताच्या एकीकरणाचे थोर शिल्पकार – सरदार वल्लभभाई पटेल.

07.) मराठी वृत्तपत्रसृष्टीचे जनक - आचार्य बाळशास्त्री जांभेकर.

08.) भारतीय चित्रपटस्रष्टीचे जनक - दादासाहेब फाळके.

09.) भारताच्या अनुविज्ञानाचे जनक - डॉ.होमी भाभा.

10.) आधुनिक मराठी कादंबरीचे जनक - ह.ना.आपटे.

11.) आधुनिक मराठी कवितेचे जनक - केशवसुत.

12.) स्थानिक स्वराज्य संस्थेचे जनक- लॉर्ड रिपन.

13.) भारताच्या हरितक्रांतीचे जनक - डॉ.एम.एस.स्वामिनाथन.

14.) भारताच्या धवलक्रांतीचे जनक - डॉ.व्हार्गीस कुरियन.

15.) भारतीय भूदान चळवळीचे जनक - आचार्य विनोबा भावे.

16.) भारतीय अंतराळ संशोधन कार्यक्रमाचे शिल्पकार - विक्रम साराभाई.

17.) भारतीय दूरसंचार क्रांतीचे जनक- सॅम पित्रोदा.

सराव प्रश्नमालिका

1. सुभाषचंद्र बोस यांनी आझाद हिंद सरकारची स्थापना कोठे केली?

सिंगापूर

टोकिओ

रंगून 

बर्लिन

● उत्तर - सिंगापूर

2. इंडिया इंडिपेंडन्स लीगची (भारतीय स्वातंत्र्य संघाची) स्थापना कोणी केली?

सुभाषचंद्र बोस 

रासबिहारी बोस

जगन्नाथराव भोसले

कॅप्टन मोहन सिंग

● उत्तर - रासबिहारी बोस

3. ……… या संतांचे गुरू जनार्दन स्वामी होते?

संत ज्ञानेश्वर

संत एकनाथ

संत तुकाराम

संत नामदेव

● उत्तर - संत एकनाथ

4. ज्ञानेश्वर महाराजांचा ग्रंथ कोणता?

ज्ञानेश्ररीची शुध्द प्रत

भावार्थ रामायण

मनाचे श्लोक

ज्ञानेश्वरी

● उत्तर - ज्ञानेश्वरी

5. पहिल्या भारतीय स्वातंत्र्य युध्दात अतिशुरपणे दीर्घकाळ कोण लढले?

तात्या टोपे

राणी लक्ष्मीबाई 

शिवाजी महाराज 

नानासाहेब पेशवे

● उत्तर - तात्या टोपे

6. भारतात आल्यानंतर गांधीजीनी पहिली चळवळ कोठे घडवून आणली?

बाडोंली

खेडा

चंपारण्य

चौरीचौरा

● उत्तर - चंपारण्य

7. पुणे समाचार हे दैनिक कोणी सुरू केले?

बाबा पद्मजी

गो.ग. आगरकर

शि.म. परांजपे

श्रीधर व्यंकटेश केतकर

● उत्तर - श्रीधर व्यंकटेश केतकर

8. अक्कलकोटच्या युवराजांना शिकवण्यासाठी सरकारने कोणाची नेमणूक केली हाती?

नाना जगन्नाथ शंकरशेठ

बाळशास्त्री जांभेकर

विष्णूशास्त्री पंडित

विष्णूबुवा ब्रह्मचारी

● उत्तर - बाळशास्त्री जांभेकर

9. खालीलपैकी योग्य जोडी कोणती?

बार्डोली सत्याग्रह - सरदार वल्लभभाई पटेल 

असहकार चळवळ - लोकमान्य टिळक

चंपारण्य सत्याग्रह - गो. कृ. गोखले

रामकृष्ण मिशन - दयानंद सरस्वती

● उत्तर - बार्डोली सत्याग्रह - सरदार वल्लभभाई पटेल

10. र्इष्ट असेल ते बोलणार,  साध्य असेल ते करणार हे कोणत्या नियतकालिकाचे ब्रीदवाक्य?

केसरी

मराठा

ज्ञानोदय

सुधारक (गो.ग आगरकर)

● उत्तर - सुधारक (गो.ग आगरकर)

विज्ञान 15 प्रश्न

🟤. संतृप्त हायड्रोकार्बन मधील दोन कार्बन अणूंमध्ये............असतो.

A. एकेरी बंध

B. दुहेरी बंध

C. तिहरी बंध ✔️

D. आयनिक बंध

🟣. ..................हा सूर्याच्या सगळ्यात जवळ आणि आपल्या सूर्यामालेतील सगळ्यात लहान ग्रह आहे.

A. शुक्र

B. बुध✔️

C. मंगळ

D. पृथ्वी

🔴. एलपीजी मध्ये .......घटक असतात.

A. मिथेन आणि इथेन

B. मिथेन आणि ब्युटेन

C. ब्युटेन आणि प्रोपेन ✔️

D. हायड्रोजन आणि मिथेन

🔵. MKS पद्धतीत दाबाचे एकक.........असते.

A. न्युटन

B. पासकल ✔️

C. डाइन

D. वॅट

🟡. ..................किरणांना वस्तूमान नसते.

A. अल्फा

B. बीटा

C. गॅमा ✔️

D. क्ष

🔵 दंतक्षय रोखण्यासाठी पुढीलपैकी कोणते खनिजद्रव्य महत्तवाचे ठरते ?

A. सोडियम

B. आयोडिन

C. लोह

D. फ्लोरिन ✔️

🟢. पुढीलपैकी कोणते जीवनसत्तव भाज्यांतून मिळत नाही ?

A. ब जीवनसत्त्व

B. क जीवनसत्त्व

C. ड जीवनसत्त्व ✔️

D. इ जीवनसत्त्व

🟣. आईच्या दुधात पुढीलपैकी कशाचा अभाव असतो ?

A. क जीवनसत्त्व व सोडियम

B. प्रथिने व लोह

C. सोडियम व प्रथिने

D. लोह व क जीवनसत्त्व ✔️

⚫️. जास्ता चोथा असलेले अन्नघटक पुढीलपैकी कोणते ?

A. सफरचंद व तूप

B. काकडी व सफरचंद ✔️

C. अंडी व केळी

D. केळी व दूध

🟡. आतड्यातील जीवानून मुळे पुढीलपैकी कोणते जीवनसत्त्व तयार होते ?

A. ब-1 जीवनसत्त्व

B. ब-4जीवनसत्त्व

C. ड जीवनसत्त्व

D. के जीवनसत्त्व ✔️

🟢. पुढीलपैकी कोणत्या घटकात कर्बोदक आढळत नाहीत ?

A. पालक

B. लोणी

C. चीज

D. मासे ✔️

🔵. अफू मध्ये खालीलपैकी कोणते द्रव्य प्रधान असते ?

A. कॅफिन

B. टॅनिन

C. मॉर्फिन ✔️

D. निकोटीन

🟤 पुढीलपैकी कोणता अन्नघटक ब-12 जीवनसत्त्वाचा प्रमुख स्रोत आहे ?

A. मासा ✔️

B. सफरचंद

C. कलिंगड

D. काजू

⚪️. हुंगण्याचे बधिरकारी साधन म्हणून पुढीलपैकी कोणत्या पदार्थाचा वापर केला जातो ?

A. नायट्रोजन

B. नायट्रोजन पेरॉक्साईड

C. अमोनिया

D. नायट्रस ऑक्साईड ✔️

🟢. वातावरणातील कोणता थर हा दाट असून तो एकून वातावरणाच्या 85 % इतका व्यापलेला आहे ?

A. मिसोस्फियर

B. थर्मोस्फियर

C. ट्रोपोस्फियर ✔️

D. सेट्रॅटोस्फियर

1️⃣खालीलपैकी भरपूर प्रमाणात ‘अ’ जीवनसत्वे देणारा पदार्थ………

1} सफरचंद

2} गाजर✅✅✅

3} केळी

4} संत्र

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

2️⃣खालीलपैकी कोणता रोग ‘ड’ जीवनसत्त्वाच्या अभावी?

1} स्कर्व्ही

2} बेरीबेरी

3} मुडदूस✅✅✅

4} राताधळेपण

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

3️⃣पथ्वीवरील वातावरणाची उंची सुमारे ……..कि.मी.इतकी आहे.

1} २००

2} ३५०

3} ५००

4} ७५०✅✅✅

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

4️⃣जव्हा मनुष्य उपग्रहाद्वारे पृथ्वीभोवती फिरतो,तेव्हा त्याचे वजन……….

1} वाढते

2} कमी होते

3} पूर्वीइतकेच राहते

4} शून्य होते✅✅✅

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

5️⃣कार्बनचे जास्तीत जास्त शुद्ध स्वरूप……..

1} दगडी कोळसा

2} कोक

3} चारकोल

4} हिरा✅✅✅

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

6️⃣जनावरांना तोंडाचे आणि पायांचे रोग मुख्यतः ………..मुळे होतात.

1} जीवाणू (bacteria)

2} विषाणू (virus)✅✅✅

3} कवक (fungi)

4} बुरशी

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

7️⃣लसीकरणाने पुढीलपैकी कोणता विकार नियंत्रित करता येत नाही?

1} देवी

2} मधुमेह✅✅✅

3} पोलिओ

4} डांग्या खोकल

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

8️⃣……..या किरणांना वस्तुमान नसते.

1} अल्फा

2} ‘क्ष’

3} ग्यामा✅✅✅

4} बीटा

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

9️⃣खालीलपैकी कोणता रोग  'अ’ जीवनसत्त्वाच्या अभावी होतो?

1} रंगाधळेपण

2} स्कर्व्ही

3} बेरीबेरी

4} यापैकी नाही✅✅✅

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

🔟हिवतापावरील प्रभावी ऑंषध……..

1} पेनेसिलीन

2} प्रायमाक्वीन✅✅✅

3} सल्फोन

4} टेरामायसीन

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

1️⃣1️⃣निष्क्रिय वायू हे………..

1} पाण्यामध्ये विरघळतात

2} स्थिर नसतात

3} रासायनिक क्रिया करू न शकणारे✅✅✅

4} रासायनिक क्रियेसाठी जास्त क्रियाशील

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

1️⃣2️⃣…….हे मानवनिर्मित मूलद्रव्य आहे.

1} प्लुटोनिअम✅✅✅

2} U -२३५

3} थोरीअम

4} रेडीअम

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

1️⃣3️⃣खालीलपैकी कोणते खत रोपांना समतोल आहार पुरवते?

1} युरिया

2} नायट्रेट

3} अमोनिअम सल्फेट

4} कंपोस्ट✅✅✅

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

1️⃣4️⃣आतड्यातील जिवाणूमुळे पुढीलपैकी कोणते जीवनसत्त्व तयार होते?

1} ‘ब-१’ जीवनसत्त्व

2} ‘ब-४’ जीवनसत्त्व

3} ‘ड ‘ जीवनसत्त्व

4} ‘के ‘ जीवनसत्त्व✅✅✅

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

1️⃣5️⃣जी.एस.आर’ हे उपकरण कशाच्या मापनासाठी वापरतात.

1} मेंदूचे स्पंदन

2} हृदयाचे स्पंदन

3} डोळ्यांची क्षमता✅✅✅

4} हाडांची ठिसूळता

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

1️⃣6️⃣किती तीव्रता असलेल्या ध्वनीच्या सततच्या संपर्कामुळे कायमचा बहिरेपणा येऊ शकतो?

1} १०० डी.बी.च्या वर✅✅✅

2} ११० डी.बी.च्या वर

3} १४० डी.बी.च्या वर

4} १६० डी.बी.च्या वर

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

1️⃣7️⃣डोळ्याच्या कर्करोगाच्या उपचारासाठी भाभा अणुसंशोधन केंद्राने कोणता प्रकाश स्त्रोत तयार केला?

1} आयोडीन-१२५✅✅✅

2} अल्बम-३०

3} ल्युथिनिअरम-१७७

4} सेसिअम-१३७

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

1️⃣8️⃣आधुनिक जैवतंत्रज्ञान …………. पातळीवर कार्य करते.

1} अवअणू

2} अणू

3} रेणू✅✅✅

4} पदार्थ

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

1️⃣9️⃣मानव पालेभाज्यांतील सेल्युलोज पचवू शकत नाही,कारण……….हे विकर त्याच्या जठरात नसते.

1} सेल्युलेज✅✅✅

2} पेप्सीन

3} सेल्युलीन

4} सेल्युपेज

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

2️⃣0️⃣इमारतीमधील विजेवर चालणाऱ्या पाळण्यातून वर जाताना व्यक्तीचे वजन…

1} कमी होते✅✅✅

2} वाढते

3} सारखेच राहते

4} शून्य होते

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

2️⃣1️⃣पदार्थाच्या एका ग्रॅम-मोलमधील रेणूंची संख्या ……… इतकी असते.

1} M

2} N✅✅✅

3} A

4} XB

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

2️⃣2️⃣सौरऊर्जा _ स्वरुपात असते.

1} प्रकाश प्रारणांच्या

2} विद्धुत चुंबकीय प्रारणांच्या✅✅✅

3} अल्फा प्रारणांच्या

4} गामा प्रारणांच्या

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

2️⃣3️⃣अहरित वनस्पती ____ असतात.

1} स्वयंपोषी

2}  परपोषी✅✅✅

3} मांसाहारी

4} अभक्ष

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

2️⃣4️⃣किण्वन हा _ चा प्रकार आहे.

1} ऑक्सिश्वसन

2} विनॉक्सिश्वसन✅✅✅

3} प्रकाशसंश्लेषण

4} ज्वलन

📖📖📖📖📖📖📖📖📖

2️⃣5️⃣परकाश संश्लेषनात ___ प्रकाशउर्जा ग्रहण केली जाती.

1} हरितद्रव्यामुळे✅✅✅

2} झथोफिलमुळे

3} कॅरोटीनमुळे

4} मग्नेशिंअममुळ

Combine पूर्व 2023 साठी इथून पुढील दिवसातील Strategy काय असावी?

साधारणतः 65 दिवसांवरती आपली Combine पूर्व आहे. Group ब आणि Group C अशा मिळून जवळपास 8000 जागांची मेगाभरती यावर्षी होणार आहे.तर आपल्याला देखील तेवढ्याच जोमाने यासाठी तयार राहावं लागेल.

🔅इथून पुढील आपल अभ्यासाचं नियोजन कस असावं याबद्दल बोलूयात.

1.आपल्याकडे अजून 65 दिवस असं पकडलं तरी आपण 30+35 चा formula यासाठी वापरू शकतो.
30+35 म्हणजे कस? तर पहिले 30 दिवस तुम्ही सर्व विषय एकदा व्यवस्थित वाचून घेऊ शकता म्हणजे तुमचा प्रत्येक विषयावर एक minimum hold तयार होईल. त्यानंतर राहिलेले 35 दिवसात तुम्ही minimun 2 आणि max 3 revisions करू शकता. ज्या तुम्हाला 60+ score साठी उपयोगी ठरु शकतील.

2.Reading करताना एवढं लक्षात ठेवा की फक्त ढोबळमानाने न वाचता minute(reading between the lines)गोष्टी फोकस व्हायला हव्यात कारण दिवसेंदिवस आयोगाच्या अपेक्षा वाढल्या आहेत. नुकतेच झालेले राज्यसेवा मुख्य चे पेपर पाहिल्यावर तुमच्या हे लक्षात येईलच.

3.आता एक गोष्ट लक्षात घ्या की दिवसेंदिवस cutoff वाढत आहेत.So कोणताच विषय option ला न ठेवता सर्वच विषयांची व्यवस्थित तयारी करण आवश्यक झालं आहे.ही चूक अजूनही बऱ्याच विद्यार्थ्यांकडून especially math & reasoning च्या बाबतीत होताना दिसते. So be alert 😊.

4.आता फक्त एक एक विषय पुर्ण कसा करता येईल यावर लक्ष केंद्रित करा.त्यासाठी तुम्ही एखादी Test series join केली असेल तर त्यानुसार नियोजन करू शकता.Math & current affairs आपण dailly basis वरती read करायला हवं. ( दोन्ही विषयांना min 2.5-3 hrs )

5.आपल्याला test solving, time management, exam temperament building या गोष्टीवरती काम करायचं आहे पण ते revision च्या वेळी आपण जाणीवपूर्वक करू शकतो. आता फक्त आयोगाचे Pyq आणि reading जास्त Imp आहे.

♦️काही सर्वसाधारण सूचना :

1. 2 महिने हा खूप जास्त वेळ नाही त्यामुळे आत्तापासूनच serious व्हा.नाहीतर शेवटी पळता भुई थोडी होते.

2. आयोगाचा प्रश्न विचारण्याचा कल पाहता अभ्यासासोबतच logic building, approach या गोष्टी मॅटर करत आहे असं दिसतय त्यावरती पण काम होणं आवश्यक आहे.(जे केवळ Pyq मधूनच शक्य आहे.)

3.Science आणि math दुर्लक्षित नको. कारण आपल लीड या 2 विषयावरच ठरत आहे. बाकी विषयात बऱ्यापैकी सर्वांनी एक minimum level गाठली आहे.
आपण math & reasoning + Science असं मिळून min 15 marks च तरी target ठेवायला हवं.

4.एखादा विषय अवघड जातं असेल तर त्याचा तात्काळ Class join करून तो विषय पक्का करून घ्यायला हवा.कारण एकदा वेळ गेल्यावर परत काहीही करता येणार नाही.

5. आज आपण असा संकल्प करूयात की 2023 या वर्षात मी किमान एक तरी पोस्ट मिळवीनच. आणि त्यासाठी आपण आपले सर्वोत्तम द्यायला हवं.

कारण अभी नही तो कभी नही..✌️✌️

विश्वचषक नेमबाजी स्पर्धेत रुद्रांक्षचा पुन्हा सुवर्णवेध :-

◆ भारताचा जगज्जेता नेमबाज रुद्रांक्ष पाटीलने कामगिरीत सातत्य राखताना मंगळवारी विश्वचषक स्पर्धेत 10 मीटर एअर रायफल प्रकारातील वैयक्तिक गटात सुवर्णपदक पटकावले. या पदकासह भारताचे स्पर्धेतील वर्चस्वही कायम राहिले.

◆ भारताची आतापर्यंत तीन सुवर्णपदकांसह एकूण चार पदके झाली आहेत. सोमवार 21 फेब्रुवारी 2023 रोजी आर. 

◆ नर्मदा नितीनच्या साथीने मिश्र दुहेरीत सुवर्णपदक जिंकल्यानंतर रुद्रांक्षने मंगळवारी वैयक्तिक गटात आपल्या अव्वल मानांकनास साजेशी कामगिरी करताना पुन्हा सोनेरी यश संपादन केले.

संयुक्त राष्ट्रांच्या पोषण मोहीम समन्वयकपदी भारतीय वंशाच्या अफशान खान :-

◆ भारतीय वंशाच्या अफशान खान यांची संयुक्त राष्ट्रांच्या ‘पोषण वर्धन मोहिमे’च्या समन्वयकपदी नेमणूक केली आहे.

संयुक्त राष्ट्रांचे सेक्रेटरी जनरल अंतोनियो गुटेरेस यांनी त्यासंबंधी घोषणा केली.

अफशान खान यांच्याकडे कॅनडा आणि ब्रिटनचे नागरिकत्व आहे.

◆ ‘पोषण वर्धन मोहीम’ कुपोषण असलेल्या 65 देशांमध्ये राबवण्यात येते, त्यामध्ये भारताच्या चार राज्यांचाही समावेश आहे. सर्व प्रकारच्या कुपोषणाचे 2030 पर्यंत उच्चाटन करणे हे या मोहिमेचे लक्ष्य आहे. 

◆ सर्व संबंधितांना सहभागी करून, जगातील सर्व प्रकारचे कुपोषण थांबवण्यासाठी पोषण वर्धन रणनीतीची अंमलबजावणी करणे हे अफशान खान यांचे काम असेल. ‘विमेन फॉर विमेन इंटरनॅशनल’ या संस्थेच्या मुख्य कार्यकारी अधिकारी म्हणून त्यांनी काम पाहिले आहे.

मोठी पर्यावरण हानी झालेल्या 50 विभागांत महाराष्ट्र :-

◆हवामान बदलामुळे जगभरातच पर्यावरणाची हानी होत आहे. या पर्यावरण हानीमध्ये जगभरातील जे 50 विभाग आघाडीवर आहेत, त्यात महाराष्ट्र, बिहार, उत्तर प्रदेश, पंजाब यासह भारतातील नऊ राज्यांचा समावेश आहे. हवामान बदलाचा अभ्यास करणाऱ्या ‘क्रॉस डिपेंडन्सी इनिशिएटिव्ह’ने हा अभ्यास केला आहे.

◆ या प्रदेशांची तुलना पूर, जंगलातील आग, उष्णतेची लाट आणि समुद्राच्या पाणी पातळीतील वाढीमुळे इमारती आणि मालमत्तेचे नुकसान होण्याच्या मॉडेलच्या अंदाजानुसार केली आहे.

◆ चीन आणि भारतावर विशेष लक्ष केंद्रित करतानाच या प्रदेशातील 2050 मध्ये अव्वल 200 पैकी अर्ध्याहून अधिक जोखीम असलेल्या प्रांतांच्या यादीत आशिया खंड आघाडीवर असल्याचे म्हटले आहे.

विघ्नेश आणि विशाख एनआर हे ग्रँडमास्टर बनणारे भारताचे पहिले भावंड आहेत.

◆ जर्मनीतील बॅड झ्विसचेनाह येथे 24 वा नॉर्डवेस्ट कप 2023 जिंकल्यानंतर आणि जर्मन IM इल्जा श्नाइडरचा पराभव केल्यानंतर, भारतीय बुद्धिबळपटू विघ्नेश एनआर भारताचा 80 वा ग्रँडमास्टर बनला. चेन्नईच्या मुलाने थेट रेटिंगमध्ये 2500 चा टप्पा पार करून हा टप्पा गाठला. 

◆ विघ्नेशचा मोठा भाऊ विशाख एनआर 2019 मध्ये भारताचा 59 वा जीएम बनला होता. अशा प्रकारे, विशाख आणि विघ्नेश हे ग्रँडमास्टर असलेले भारताचे पहिले भावंड बनले आहेत.

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

🔷 भारतातील पहिला अँग्री चॅटबॉट Ama KrushAI ओडिशामध्ये लॉन्च झाला.

◆ ओडिशाचे राज्यपाल प्रा. गणेशी लाल यांनी ‘कृषी ओडिशा 2023’ च्या समापन सत्रात कृषी क्षेत्रासाठी भारतातील पहिला AI चॅटबॉट ‘Ama KrushAI’ लाँच केला. 

◆ Ama KrushAI चॅटबॉट शेतकऱ्यांना सर्वोत्तम कृषी पद्धती, सरकारी योजना आणि 40 हून अधिक व्यावसायिक आणि सहकारी बँकांकडून कर्ज उत्पादनांबद्दल माहिती देण्यास मदत करेल.

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

ओला भारतात उभारणार जगातील सर्वात मोठे EV HUB :-

◆ इलेक्ट्रिक वाहन निर्माता कंपनी Ola इलेक्ट्रिक भारतातील तामिळनाडू राज्यामध्ये एक ईव्ही हब स्थापन करणार आहे. ज्यामध्ये चांगल्या क्वालिटीचे सेल, ईव्ही तयार करण्याच्या सुविधा आणि डीलर – सप्लायर असतील. ईव्ही हब हे एकाच ठिकाणी इलेक्ट्रिक वाहनांसाठी सर्वात मोठे सपोर्टींग इकोसिस्टीम बनेल असे कंपनीचे म्हणणे आहे.

◆ ओलचे ईव्ही हब संपूर्ण ईव्ही इकोसिस्टीमला एका छताखाली आणेल. ज्यामध्ये आम्ही टू-व्हिलर , फोर-व्हिलर आणि सेलमध्ये एक मजबूत वर्टिकल इंटिग्रेटेड मोबिलिटी कंपनी होईल असे त्यांनी कंपनीच्या निवेदनामध्ये म्हटले आहे.

संसद रत्न पुरस्कार 2023 साठी 13 संसद सदस्य (MP) नामांकित करण्यात आले आहेत.

◆ संसद रत्न पुरस्कार 2023 साठी 13 संसद सदस्यांची (एमपी) नामांकन करण्यात आली आहे. अर्जुन राम मेघवाल (संसदीय कामकाज राज्यमंत्री) यांच्या अध्यक्षतेखाली आणि टीएस कृष्णमूर्ती (माजी मुख्य निवडणूक) यांच्या सह-अध्यक्षपदी प्रख्यात संसदपटू आणि नागरी समाजाची ज्युरी समिती भारताचे आयुक्त) यांनी संसद रत्न पुरस्कार 2023 साठी लोकसभेतील आठ आणि राज्यसभेतील पाच खासदारांचे नामनिर्देशन केले आहे. 

◆ हे नामांकन प्रश्न, खाजगी सदस्यांची विधेयके आणि 17 व्या लोकसभेच्या सुरुवातीपासून सदस्यांच्या वादविवादांवर आधारित आहेत.

➤ संसद रत्न पुरस्कार 2023 (लोकसभा)

◆ अधीर रंजन चौधरी (INC, पश्चिम बंगाल)

◆ गोपाळ चिनय्या शेट्टी (भाजप, महाराष्ट्र)

◆ सुधीर गुप्ता (भाजप, मध्य प्रदेश)

◆ डॉ. अमोल कोल्हे (राष्ट्रवादी कॉंग्रेस, महाराष्ट्र)

◆ विद्युत बरन महतो (भाजप, झारखंड)

◆ डॉ. सुकांता मजुमदार (भाजप, पश्चिम बंगाल)

◆ कुलदीप राय शर्मा (INC, अंदमान निकोबार बेटे)

◆ डॉ हिना विजयकुमार गावित (भाजप, महाराष्ट्र)

➤ संसद रत्न पुरस्कार 2023 (राज्यसभा)

◆ श्रीमती फौजिया तहसीन अहमद खान (राष्ट्रवादी कॉंग्रेस, महाराष्ट्र)

◆ डॉ. ए.एस. जॉन ब्रिटास (सीपीआय-एम, केरळ);

◆ डॉ. मनोज कुमार झा (राजद, बिहार),

◆ विशंभर प्रसाद निषाद (समाजवादी पार्टी, उत्तर प्रदेश)

◆ श्रीमती छाया वर्मा (कॉंग्रेस, छत्तीसगड)

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

चालू घडामोडी : 23 फेब्रुवारी 2023

◆ पशुपती कुमार पारस यांनी दुबईमध्ये इंडिया पॅव्हिलियन गल्फफूड 2023 चे उद्घाटन केले.

◆ शिवसेना मुख्य नेतेपदी एकनाथ शिंदेंची निवड झाली आहे.

◆ केरळ हायकोर्टाने प्रादेशिक भाषेत निकाल प्रकाशित केला.

◆ दिल्ली मेट्रो रेल कॉर्पोरेशन व्हर्च्युअल शॉपिंग अँप लाँच करण्याच्या तयारीत आहे.

◆ जातिभेदावर बंदी घालणारे सिएटल हे अमेरिकेतील पहिले शहर ठरले आहे.

◆ राजीव रघुवंशी यांची भारताचे नवीन औषध नियंत्रक जनरल म्हणून नियुक्ती करण्यात आली.

◆ यूकेने भारताला मागे टाकून जगातील सहाव्या क्रमांकाची इक्विटी मार्केट बनवली आहे.

◆ स्टेट बँक ऑफ इंडियाने सिंगापूरसह रिअल-टाइम भीम पेमेंटला परवानगी दिली.

◆ कोटक महिंद्रा बँक कॉर्पोरेट डिजिटल बँकिंग पोर्टल ‘कोटक फायन’ सुरु केले.

◆ भारत आणि सेशेल्स यांनी सागरी सुरक्षेमध्ये माहितीची देवाणघेवाण करण्याच्या करारावर स्वाक्षरी केली.

◆ ऑकलंड विद्यापीठ, टाटा मेमोरियल हॉस्पिटलने कॅन्सर सेवेसाठी सामंजस्य करार केला.

◆ अबू धाबी संरक्षण कंपनीने UAE च्या संरक्षण प्रदर्शनात भारताच्या HAL सोबत सामंजस्य करार केला.

◆ संसद रत्न पुरस्कार 2023 साठी 13 संसद सदस्य (MP) नामांकित करण्यात आले आहेत.

◆ ढाका येथे डॉ.महेंद्र मिश्रा यांना आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा पुरस्कार प्रदान करण्यात आला.

◆ बचाव कार्यासाठी नौदल प्रमुखांना ऑन-द-स्पॉट युनिट सन्मानपत्र आयएनएस निरक्षक प्रदान करण्यात आले.

◆ तिलोत्तमा सेनने ISSF विश्वचषक स्पर्धेत महिलांच्या 10 मीटर एअर रायफलमध्ये कांस्यपदक जिंकले.

◆ टेलीफोनिका जर्मनीने भविष्यासाठी तयार ऑपरेशन्स सपोर्ट तयार करण्यासाठी ट्रान्सफॉर्मेशन पार्टनर म्हणून TCS ची निवड केली.

◆ भारतातील पहिले हायब्रिड रॉकेट चेंगलपट्टू येथे प्रक्षेपित करण्यात आले.

◆ माजी आयकर मुख्य आयुक्त टीसीए रामानुजम यांचे निधन झाले.

◆ जेपी नड्डा यांनी ‘मोदी: शेपिंग अ ग्लोबल ऑर्डर इन फ्लक्स’ या पुस्तकाचे प्रकाशन केले.

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

राज्यांना सर्व थकबाकी तातडीने अदा केली जाईल :- केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण

◆ अप्रत्यक्ष करप्रणालीमुळे होणारे नुकसान भरून काढण्यासाठी राज्यांना 16,982 कोटींची थकबाकी त्वरित अदा केली जाईल, अशी घोषणा केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण यांनी केली.

◆ 18 फेब्रुवारी 2023 रोजी येथे वस्तू आणि सेवा कर (जीएसटी) परिषदेची बैठक झाल्यानंतर त्यांनी याबाबत माहिती दिली.

◆ या बैठकीत द्रवरूप गूळ, पेन्सिल शार्पनर यावरील कर घटविण्यात आला आहे. केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामण यांच्या अध्यक्षेतेखाली जीएसटी परिषदेची 49 वी बैठक पार पडली.

🔷 पर्यटन मंत्रालयाने प्रसाद योजनेअंतर्गत चार तीर्थक्षेत्रांची निवड केली.

◆ पर्यटन मंत्रालयाने 'स्वदेश दर्शन' आणि 'नॅशनल मिशन ऑन पिलग्रिमेज रिजुवनेशन अँड स्पिरिच्युअल, हेरिटेज ऑगमेंटेशन ड्राइव्ह (प्रसाद)' या योजनांअंतर्गत विकासासाठी चार तीर्थक्षेत्रे ओळखली आहेत. 

◆ ते देशातील पर्यटन पायाभूत सुविधांच्या विकासासाठी राज्य सरकारे/केंद्रशासित प्रदेश प्रशासन इत्यादींना आर्थिक सहाय्य देतात.

राज्यात 15 मार्चपासून तलाठी भरती प्रक्रिया सुरू होईल: महसूल मंत्री राधाकृष्ण विखे पाटील

 राज्यातील तलाठी भरतीसंदर्भात (Talathi Bharti 2023) महसूलमंत्री राधाकृष्ण विखे पाटील (Radhakrishna Vikhe Patil) यांनी महत्त्वाची माहिती दिली आहे. राज्यात 15 मार्चपासून तलाठी भरती प्रक्रिया सुरु होणार असं ते म्हणाले. ते अहमदनगरमधील लोणी येथे महसूल परिषदेत बोलत होते.

अहमदनगर जिल्ह्यातील लोणी येथे दोन दिवसीय महसूल परिषद संपन्न झाली आहे. या परिषदेत राज्याचे मुख्यमंत्री, उपमुख्यमंत्री आणि महसूलमंत्री यांनीही उपस्थिती लावली. दोन दिवस चाललेल्या या महसूल परिषदेत अनेक धोरण निश्चित करण्यात आली असून या धोरणांपैकी वाळू लिलावाचे महत्त्वाचे धोरणाचा अंतिम मसुदा तयार झाला आहे. लवकरच ते कॅबिनेटमध्ये मांडणार असल्याची माहिती राज्याचे महसूल मंत्री राधाकृष्ण विखे पाटील (Radhakrishna Vikhe Patill) यांनी दिली आहे. प्रथमच अशी परिषद यशदाच्या बाहेर ग्रामीण भागात घेण्यात आली आणि यापुढे सुद्धा पुण्याच्या बाहेर परिषद घेण्याचा मानस महसूलमंत्र्यांनी व्यक्त केला.

केरळ उच्च न्यायालय - प्रादेशिक भाषेत निकाल प्रकाशित करणारे देशातील पहिले

🔹केरळ उच्च न्यायालयाने 21 फेब्रुवारी 2023 रोजी मल्याळममध्ये अलीकडील दोन निकाल प्रकाशित केले आहेत.

🔸हा दिवस (२१ फेब्रुवारी) आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिन म्हणूनही साजरा केला जातो.

🔹यासह, केरळ उच्च न्यायालय हे प्रादेशिक भाषेत निकाल प्रकाशित करणारे देशातील पहिले उच्च न्यायालय ठरले.

🔸मल्याळममधील निकाल न्यायालयाच्या वेबसाइटवर इंग्रजी आवृत्तीच्या खाली अपलोड करण्यात आले होते.

नवी दिल्ली येथे जीएसटी परिषदेची 49 वी बैठक झाली.

▪️18 फेब्रुवारी 2023 रोजी नवी दिल्ली येथे अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांच्या अध्यक्षतेखाली 49 वी GST परिषदेची बैठक झाली. 

▪️केंद्रीय अर्थसंकल्प 2023 पासून तीन आठवड्यांच्या कालावधीत ही बैठक आयोजित केली जात आहे. 

▪️केंद्रीय अर्थमंत्री, 

▪️केंद्रीय अर्थ राज्यमंत्री पंकज चौधरी, 

▪️याशिवाय राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांचे अर्थमंत्री (विधानमंडळासह) आणि 

▪️केंद्रातील वरिष्ठ अधिकारी अर्थ मंत्रालयाच्या अधिकृत हँडलनुसार, सरकार आणि राज्ये या बैठकीत उपस्थित होते.

आयुष्मान खुराना यांची बालहक्कांचा राष्ट्रीय दूत म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे

▪️भारतात, आयुष्मान खुराना युनिसेफ (युनायटेड नेशन्स इंटरनॅशनल चिल्ड्रन्स इमर्जन्सी फंड) चे प्रतिनिधित्व करेल. 

▪️युनिसेफने या अभिनेत्याचे राष्ट्रीय राजदूत म्हणून नाव जाहीर केले. 

▪️त्याच्या कर्तव्याचा एक भाग म्हणून, आयुष्मान प्रत्येक मुलाच्या जीवन, 

▪️आरोग्य आणि संरक्षणाच्या हक्कांची हमी देण्यासाठी UNICEF सोबत काम करेल.

▪️तसेच त्यांच्यावर परिणाम करणाऱ्या बाबींमध्ये त्यांचा आवाज आणि एजन्सी वाढवेल.

खजुराहो नृत्य महोत्सव मध्य प्रदेशात आयोजित

▪️सात दिवस चालणाऱ्या 49 व्या खजुराहो नृत्य महोत्सवाची सुरुवात युनेस्को वारसा म्हणून घोषित केलेल्या मंदिरात भरतनाट्यम आणि कथ्थकने होईल. 

▪️खजुराहो नृत्य महोत्सवाचा वार्षिक कार्यक्रम 

- उस्ताद अल्लाउद्दीन खान संगीत एवम कला अकादमी आणि 

- संस्कृती संचालनालय 

▪️यांनी पर्यटन विभाग आणि भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण यांच्या संयुक्त विद्यमाने आयोजित केला आहे.

उत्तर भारतातील पहिला अणु प्रकल्प हरियाणामध्ये बांधला जाणार आहे.

  

▪️केंद्रीय मंत्री जितेंद्र सिंह यांच्या म्हणण्यानुसार, उत्तर भारतातील पहिला अणुऊर्जा प्रकल्प हरियाणातील गोरखपूर येथे बांधला जाईल. 

▪️त्यांनी दावा केला की पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखालील प्रमुख यशांपैकी एक म्हणजे देशभरात अणु आणि अणुऊर्जा प्रकल्पांची स्थापना करणे, 

▪️जे पूर्वी दक्षिणेकडील तमिळनाडू आणि आंध्र प्रदेश तसेच पश्चिम महाराष्ट्र या राज्यांपुरते मर्यादित होते.

MPSC अध्यक्ष ठाम; हवा तर राजीनामा घ्या… पण तो निर्णय घेणार नाही

महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगाने (MPSC) सर्व अभ्यासक्रम नियमांनुसार तयार केला आहे. हवा तर तुम्ही माझा राजीनामा (Resignation) घ्या. पण २०२५ पासून नवीन अभ्यासक्रम (New Syllabus) लागू करण्याचा निर्णय मान्य होणार नाही, अशी आयोगाचे अध्यक्ष किशोर राजेनिंबाळकर (Kishor Rajenimabalkar) यांनी भूमिका घेतल्याचे सुत्रांनी सांगितले आहे. दरम्यान, आज राष्ट्रवादी काँग्रेसचे अध्यक्ष शरद पवार (Sharad Pawar) आणि राज्य सरकार यांच्या वतीने होणारी एमपीएससी सोबतची बैठक रद्द करण्यात आली आहे.
महाराष्ट्र राज्य लोकसेवा आयोगाचा नवीन अभ्यासक्रम आतापासून लागू न करता २०२५ पसून लागू करण्याची विद्यार्थ्यांची मागणी आहे. त्याविरोधात विद्यार्थ्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणात रोष आहे. प्रामुख्याने नवीन अभ्यासक्रम २०२५ पासून लागू करावा या मागणीसाठी विद्यार्थी सातत्याने मागणी करत आहे. त्यासाठी आंदोलन देखील करत आहे. मात्र, याबाबत केवळ आश्वासन दिले जात आहे. अद्याप ठोस निर्णय जाहीर केलेला नसल्याने विद्यार्थ्यांमध्ये तीव्र नाराजी आहे.
एमपीएससीने नवीन अभ्यासक्रम २०२३ पासून लागू करण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्याविरोधात विद्यार्थी आक्रमक झाले आहेत. गेल्या अनेक महिन्यांपासून राज्यभरातील विद्यार्थी सातत्याने आंदोलन करत आहेत. या संदर्भात विद्यार्थ्यांनी आयोगाचे अध्यक्ष किशोर राजेनिंबाळकर यांच्यासह मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे, उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांना भेटून निवेदन दिले आहेत. त्यावेळी या प्रश्नाची दखल घेत आम्ही २०२५ पासून नवीन अभ्यासक्रम लागू करू, असे आश्वासन उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी विद्यार्थ्यांना दिले.
मात्र, त्यानंतर या संदर्भात आयोगाने कोणत्याही प्रकारचे नोटिफिकेशन काढले नाही. त्यामुळे विद्यार्थ्यांमध्ये गोंधळाचे वातावरण आहे. राज्यभर विद्यार्थ्यांनी सातत्याने आंदोलन केले. त्यात सत्ताधारी आणि विरोधी पक्षाच्या प्रमुख नेत्यांनी आंदोलनात भाग घेऊन विद्यार्थ्यांच्या बाजूने आम्ही आहोत, अशी आश्वासने दिले. परंतु, त्यानंतरही काहीच फरक पडलेला नाही. तर विद्यार्थी मात्र, नवीन अभ्यासक्रम २०२५ पासून लागू करावा या मागणीवर ठाम आहेत. तर दुसरीकडे आयोगाचे अध्यक्ष किशोर राजेंनिंबाळकर हे सन २०२३ पासून अभ्यासक्रम लागू करण्याच्या निर्णयावर ठाम असल्याचे सुत्रांची माहिती आहे.
दरम्यान, उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी दोन दिवसांपूर्वी राज्य सरकारने याबाबत तातडीने दखल घेण्याचे आदेश दिले आहेत. मात्र, एमपीएससीने अद्याप यावर कोणताही निर्णय घेतला नाही. एमपीएससीने निर्णयाचा पुनर्विचार न केल्यास‌ राज्य सरकार त्या विरोधात न्यायालयात‌ जाणार आहे, असे राज्याचे उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी सांगितले आहे.

सीबीआयने 'ऑपरेशन कनक-2' अंतर्गत पंजाबमधील 50 ठिकाणी छापे टाकले.

🔹केंद्रीय अन्वेषण ब्यूरोने ऑपरेशन कनक-2 अंतर्गत पंजाबमधील सुमारे 50 ठिकाणी भारतीय अन्न महामंडळ, FCI अधिकारी आणि खाजगी राईस मिलर्सच्या आवारात एका प्रकरणाच्या चालू तपासात शोध घेतला आहे.

🔸झडतीदरम्यान दोषी कागदपत्रे आणि डिजिटल उपकरणे जप्त करण्यात आली आहेत.

🔹एफसीआयमधील भ्रष्टाचाराची नाळ तोडण्यासाठी ही कारवाई करण्यात आली.

दक्षिण कोरियाच्या कोर्टाने पहिल्यांदाच समलिंगी जोडप्याच्या अधिकारांना मान्यता दिली आहे

🔹दक्षिण कोरियातील एका न्यायालयाने पहिल्यांदाच देशातील समलिंगी जोडप्याच्या हक्कांना मान्यता दिली आहे.

🔸न्यायालयाने निर्णय दिला आहे की देशातील समलैंगिक जोडप्यांना विषमलैंगिक जोडप्यांना राष्ट्रीय आरोग्य विमा सेवेअंतर्गत परवानगी असलेल्या समान प्रकारच्या पती-पत्नी कव्हरेजचा हक्क आहे.

🔹21 फेब्रुवारी 2023 रोजी सोल उच्च न्यायालयाने हा निर्णय दिला.

तुर्की-सीरिया सीमावर्ती भागात पुन्हा 6.3 तीव्रतेचा भूकंप झाला

🔹20 फेब्रुवारी 2023 रोजी सीरियाच्या सीमेजवळ दक्षिण तुर्कीला 6.3 तीव्रतेचा भूकंप झाला.

🔸उत्तरेकडील 200 किलोमीटर अंतरावर असलेल्या डेफने, अंताक्या आणि अडाना या शहरांना भूकंपाचा धक्का बसला.

🔹तीन मिनिटांनंतर आणखी 5.8-रिश्टर स्केलचा धक्का बसला आणि त्याचा केंद्रबिंदू हाते येथील समंदग जिल्हा होता.

🔸यापूर्वी 6 फेब्रुवारी 2023 रोजी तुर्की आणि सीरियामध्ये 7.8 तीव्रतेचा शक्तिशाली भूकंप झाला होता.

-----------------------------------------------------------

लडाखमधील देशातील पहिल्या फ्रोझन लेक मॅरेथॉनने जागतिक विक्रम केला

🔹लडाखमध्ये, पॅंगॉन्ग त्सोवरील देशातील पहिल्या गोठलेल्या लेक मॅरेथॉनची अधिकृतपणे गिनीज बुक ऑफ वर्ल्ड रेकॉर्डमध्ये जगातील सर्वात उंच गोठलेली लेक मॅरेथॉन म्हणून नोंद झाली आहे.

🔸20 फेब्रुवारी'23 रोजी आयोजित

🔹लडाख ऑटोनॉमस हिल डेव्हलपमेंट कौन्सिल आणि अॅडव्हेंचर स्पोर्ट्स फाउंडेशन ऑफ लडाख द्वारे आयोजित.

🔸मॅरेथॉनची थीम: द लास्ट रन

🔹ग्रामस्थ उपक्रमाचा एक भाग म्हणून याचे आयोजन करण्यात आले होते.

माजी IAS बी. व्ही. आर सुब्रह्मण्यम यांची NITI आयोगाचे नवीन CEO म्हणून नियुक्ती करण्यात आली.

माजी IAS अधिकारी BVR सुब्रह्मण्यम यांची निती आयोगाचे नवीन मुख्य कार्यकारी अधिकारी म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे. 

▪️माजी वाणिज्य सचिवांनी परमेश्वरन लायर यांच्याकडून पदभार स्वीकारला, ज्यांना जागतिक बँकेचे कार्यकारी संचालक म्हणून नाव देण्यात आले आहे. 

▪️सुब्रह्मण्यम हे सध्याचे सीईओ परमेश्वरन अय्यर यांच्याकडून पदभार स्वीकारतील जे वॉशिंग्टन डीसीमध्ये जागतिक बँकेत कार्यकारी संचालक म्हणून रुजू होतील. 

▪️सुब्रह्मण्यम यांची NITI आयोगाचे CEO म्हणून नियुक्ती मंत्रिमंडळाच्या नियुक्ती समितीने जाहीर केली. 

▪️श्री. सुब्रह्मण्यम यांची नियुक्ती या पदाचा कार्यभार स्वीकारल्यापासून दोन वर्षांसाठी आहे.

MPSC विद्यार्थ्यांची आज मुख्यमंत्र्यांसोबत होणारी बैठक तूर्तास रद्द, विद्यार्थ्यांचं आंदोलन चौथ्या दिवशीही सुरूच

मागील चार दिवसांपासून पुण्यात सुरु असलेल्या विद्यार्थ्यांच्या आंदोलनावर यातून तोडगा निघेल अशी अपेक्षा होती. मात्र ही बैठक अचानक रद्द करण्यात आली.

MPSC विद्यार्थ्यांचं शिष्टमंडळ आज शरद पवारांसह (Sharad Pawar) मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे (CM Eknath shinde) यांना भेटणार होते. मात्र आजची ही भेट रद्द करण्यात आली आहे.  मुख्यमंत्री कार्यक्रमांमध्ये व्यस्त असल्याने आजची भेट रद्द झाल्याची माहिती समोर आली आहे. गेल्या चार दिवसांपासून MPSCच्या विद्यार्थ्यांचं पुण्यात आंदोलन सुरु आहे. नवीन अभ्यासक्रम 2025 पासून लागू करावा, या मागणीसाठी हे आंदोलन सुरु आहे. 

चालू घडामोडी :- 23 फेब्रुवारी 2023

◆ ऊर्जा मंत्र्यांनी दक्षिण आशियातील वीज वितरण युटिलिटीजचे आधुनिकीकरण करण्यासाठी SADUN लाँच केले.

◆ एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखालील सेनेच्या गटाला ‘धनुष्यबाण’ चिन्ह मिळाले आहे.

◆ उत्तर प्रदेशातील आग्रा येथे 10 दिवसीय ताजमहोत्सव सुरू झाला.

◆ भारतातील पहिला अँग्री चॅटबॉट Ama KrushAI ओडिशामध्ये लॉन्च झाला.

◆ मुकाब इनडोर सुपर-सिटी हा सौदी अरेबियाचा रियाधमधील पुढील मेगा-प्रोजेक्ट आहे.

◆ UAE चॅप्टर (UIBC-UC) ची सुरुवात 18 फेब्रुवारी 2023 रोजी UAE चे विदेश व्यापार राज्यमंत्री थानी बिन अहमद अल झेयुदी यांनी केली.

◆ भारतीय रिझर्व्ह बँकेने श्री विक्रमादित्य सिंग खिची यांची मेसर्स रिलायन्स कॅपिटल लिमिटेडच्या सल्लागार समितीमध्ये सदस्य म्हणून नियुक्ती केली.

◆ अफशान खान या इंडो-कॅनडियन यांना “स्केलिंग अप न्यूट्रिशन मूव्हमेंट” चे समन्वयक म्हणून नियुक्त करण्यात आले आहे.

◆ रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने NEFT आणि RTGS सिस्टीममध्ये फॉरेन कंट्रिब्युशन (रेग्युलेशन) ऍक्ट (FCRA) संबंधित ट्रान्झॅक्शन कोड लागू करण्यासंदर्भात अधिसूचना प्रसारित केली.

◆ रिझव्‍‌र्ह बँकेने मध्य प्रदेशातील गार्हा को-ऑपरेटिव्ह बँकेचा परवाना रद्द केला.

◆ भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) ने NEFT, RTGS द्वारे परदेशी देणग्यांसाठी नियम अद्यतनित केले.

◆ Ind-Ra ने वित्तीय वर्ष 2024 मध्ये भारताची वाढ 6% च्या खाली राहण्याचा अंदाज व्यक्त केला आहे.

◆ 18 व्या जागतिक सुरक्षा काँग्रेसला जयपूरमध्ये सुरुवात झाली.

◆ ELECRAMA 2023 च्या 15 व्या आवृत्तीचे उद्घाटन ऊर्जा मंत्री आर.के. सिंह यांच्या हस्ते झाले.

◆ भारत इलेक्ट्रॉनिक्सने प्रगत मध्यम लढाऊ विमान कार्यक्रमासाठी ADA, DRDO सोबत सामंजस्य करार केले.

◆ Uber ने Tata Motors सोबत 25000 EV साठी सामंजस्य करार केला.

◆ 2023 चा ज्ञानप्पाना पुरस्कार कवी व्ही. मधुसूदनन नायर यांना देण्यात आला.

◆ WHO हैदराबादमध्ये mRNA लस हब स्थापन करणार आहे.

◆ टाटा समूहाने 2027 पर्यंत महिला प्रीमियर लीगसाठी शीर्षक प्रायोजकत्व हक्क मिळवले.

◆ Adidas 350 अब्ज रुपयांच्या कराराचा भाग म्हणून भारतीय क्रिकेट संघ किट प्रायोजित करेल.

◆ विघ्नेश आणि विशाख एनआर हे ग्रँडमास्टर बनणारे भारताचे पहिले भावंड आहेत.

◆ ChatGPT ने Amazon वर AI-लिखित ई-पुस्तकांमध्ये तेजी आणली आहे.

◆ ऑस्ट्रेलिया या ऑगस्टमध्ये प्रथमच मलबार नौदल सराव करणार आहे.

◆ 22 फेब्रुवारी रोजी जागतिक विचार दिन साजरा केला जातो.

◆ जागतिक स्काउट दिवस 22 फेब्रुवारी रोजी साजरा केला जातो.

◆ लोकप्रिय मल्याळम अँकर-अभिनेत्री सुबी सुरेश यांचे निधन झाले.

◆ दिल्ली सरकारने Ola, Rapido, Uber बाईक टॅक्सी सेवांवर बंदी घातली आहे.

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

आयुष्मान खुराना यांची युनिसेफच्या बाल हक्कांसाठी राष्ट्रीय राजदूत म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे

🔹बॉलीवूड अभिनेता आयुष्मान खुराना याची 19 फेब्रुवारी 2023 रोजी संयुक्त राष्ट्र बाल निधी (UNICEF) भारताचे राष्ट्रीय राजदूत म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

🔸आयुष्मानची सप्टेंबर 2020 मध्ये युनिसेफ इंडियाचे सेलिब्रेटी अॅडव्होकेट म्हणून नियुक्ती करण्यात आली होती ज्यामुळे मुलांवरील हिंसाचार संपुष्टात आणण्यासाठी आणि बाल हक्कांना प्रोत्साहन देण्यासाठी वकिली करण्यात आली होती.

🔹राष्ट्रीय राजदूत म्हणून ते सर्व मुलांचे हक्क सुनिश्चित करण्यासाठी युनिसेफला मदत करतील.

बेन स्टोक्सने कसोटी क्रिकेटमध्ये सर्वाधिक षटकार ठोकण्याचा विश्वविक्रम मोडला.

🔹इंग्लंडचा कसोटी कर्णधार बेन स्टोक्स 18 फेब्रुवारी 2023 रोजी न्यूझीलंडविरुद्धच्या सामन्यात कसोटी क्रिकेटच्या इतिहासात सर्वाधिक षटकार मारणारा खेळाडू ठरला.

🔸त्याने इंग्लंडचे प्रशिक्षक आणि न्यूझीलंडचा माजी क्रिकेटपटू ब्रेंडन मॅक्युलमचा मागील विक्रम मागे टाकला.

🔹स्ट्रोक्सने 90 कसोटीत 109 षटकार मारून हा विक्रम केला.

🔸मॅक्युलमच्या नावावर 101 कसोटीत 107 षटकारांचा विक्रम होता.

-----------------------------------------------------------

अनिमिया म्हणजे काय?

🔴रक्ताचा लालपणा कमी होणे म्हणजे अॅनिमिया. यालाच रक्तक्षय किंवा रक्तपांढरी असे हि म्हणतात.

🔘रक्तातील हिमोग्लोबीनचे प्रमाण वाढविण्यासाठी लोहाची गरज असते. आपल्या शरीरात हिमोग्लोबीन लाल रक्तकणात असते. यांचे कार्य छातीतून शरीराच्या विविध भागात प्राणवायु पोहोचविणे हे आहे. प्राणवायुमुळे शरीरातील चयापचयाची क्रिया व्यवस्थित पार पाडली जाते.

🔰अनिमियाची कारणे

लोहयुक्त आहाराची कमतरता

सकस आहाराची कमतरता

मानसिक तणाव

मासीक पाळीतील रक्तस्राव

जास्तीची बाळंतपणे (२ पेक्षा जास्त )

वारंवार गर्भपात

मलेरिया

जंत

मुळव्याध

🛑अनिमिया आजाराचे चिन्ह/ लक्षणे

आहारातील लोहाच्या कमतरतेमुळे रक्ताचा रंग फिका पडतो.

नखे, डोळे, जीभ फिके दिसायला लागतात.

चक्कर येणे

भूक मंद होणे

चालताना दम लागणे

थोडे श्रम केले तरी थकवा जाणवणे

निरुत्साह वाढतो

चिडचिडेपणा वाढतो.

✅लोहाच्या कमतरतेमुळे महिला व बालकांमधील काही दुष्परिणाम

अ) महिलांमध्ये रक्ताची कमी असल्यास होणारे दुष्परिणाम कमी वजनाचे बालक जन्माला येते. वेळेच्या अगोदर बाळंत होणे. गरोदरपणात रक्तस्राव होणे. बाळंतपणानंतर जास्त रक्तस्राव होणे बाळंतपणातच महिलेचा मृत्यू होणे जन्माच्या अगोदरच बाळाचा मृत्यू होणे. किशोरींमध्ये पाळीच्या वेळी जास्त रक्तस्राव होणे.

ब) बाळामध्ये रक्ताच्या कमतरतेमुळे होणारे दुष्परिणाम बाळामध्ये रक्ताच्या कमतरतेमुळे सारखे आजारी पडतात.कुठल्याही कामात लक्ष न देणे. त्यामुळे अशा प्रकारची मुले खेळात, अभ्यासात, इतर बालकांपेक्षा मागे राहतात.

आत्मविश्वास कमी होणे.बाळ चिडचिडे होते. सतत रडते.

 

स्त्रोत : पोषण आणि आहार : माहिती व शिक्षण मार्गदर्शक पुस्तिका, वॉटरशेड ऑगनायझेशन ट्रस्ट

भारतीय अर्थव्यवस्था

🔲 भारतीय अर्थव्यवस्था 🔲:
रुपयाची परिवर्तंनियता (Convertibility of Rupee) :

अर्थ: जगातील चलने परस्परांमध्ये विनिमयक्षम (Exchangeable) असतात. म्हणजे एका चलनाची अदलाबदल इतर चलनांमध्ये करता येते.

मात्र विविध सरकारे चलनाच्या विनिमयावर विविध बंधने/नियंत्रणे/मर्यादा(Exchange Control) टाकत असतात.

मात्र जेंव्हा एखादे चलन इतर देशाच्या चलनाच्या संदर्भात मुक्तपणे विनिमयक्षम असते व अशा विनिमयासाठी कोणत्याही प्रकारची सरकारी नियंत्रणे/मर्यादा नसते तेंव्हा ते चलन परिवर्तनीय आहे असे म्हंटले जाते.

उदा.
1) विनिमय करायच्या चलनाच्या संख्येवर बंधन नसते, म्हणजेच हवे तेवढया चलनाचा विनिमय करता येऊ शकेल.

 

2) विनिमय दर सरकार ठरविणार नाही. तर तो दोन्ही चालनाच्या मागणी आणि पुरवठयाच्या परस्पर संयोगाने परकीय चलन बाजारात ठरेल.

 

3) सर्व व्यवहारांसाठी असा बाजारात ठरलेला (Market Determined) एकच दर असेल म्हणूनच या व्यवस्थेला पूर्ण परिवर्तनीय व्यवस्था (Fully-Convertible System) असे म्हणतात.

पूर्ण परिवर्तनीय व्यवस्थेवर कोणत्याही प्रकारची नियंत्रणे/मर्यादा टाकल्यास ती अंशत: परिवर्तनीय व्यवस्था (Partially Convertible System) ठरते.

उदा.
1) चलन फक्त काही व्यवहारांसाठी मुक्तपणे परिवर्तनीय असेल. उदा. फक्त वस्तूंच्या आयाती-निर्यातीसाठी किंवा फक्त सेवांच्या देवाण-घेवाणसाठी किंवा फक्त भांडवली व्यवहारांसाठी किंवा फक्त विशिष्ट वस्तु व सेवांच्या देवाण-घेवाणीसाठी.

2) एका पेक्षा अधिक विनिमय दरांचा वापर केला असेल तर. उदा. परदेशात मौजमजा ट्रिप्ससाठी परकीय चलन हवे असल्यास विनिमयाचा अधिक दर आकाराला जाऊ शकेल, याउलट अन्नधान्याच्या आयातीसाठी कमी दर आकाराला जाईल.

3) दुहेरी विनिमय दराचा (Dual Exchange Rate) वापर केला जाऊ शकतो. म्हणजेच काही सरकारी किंवा सरकार पुरस्कृत व्यवहारांसाठी सरकारी दर (Official Rate) तर इतर बिगर-सरकारी व सरकारने नियंत्रित न केलेल्या व्यवहारांसाठी बाजार दर (Market-Rate)..

एन.सी.सक्सेना समिती :

केंद्र सरकारच्या ग्रामीण विकास मंत्रालयाने ही एन.सी.सक्सेना यांच्या अध्यक्षतेखाली ही समिती (Committee for Estimation of BPL Families in Rural Areas) स्थापन केली होती.
या समितीने सप्टेंबर 2009 मध्ये अहवाल सादर केली होती.
या समितीने सध्याची दारिद्रय रेषा अपूर्ण असून त्यात वाढ सुचविली, जेणे करून आवश्यक कॅलरीज उपलब्ध होऊ शकतील. तसेच समितीच्या मते दारिद्रय रेषेखालील लोकसंख्या 50 टक्के इतकी उच्च आहे.
मात्र या शिफारशी नियोजन मंडळाने फेटाळून लावल्या.

दारिद्रय निर्मूलनासाठी धोरणे व कार्यक्रम (Policies and programmers towards poverty alleviation) :

भारताच्या घटनेत तसेच पंचवार्षिक योजनांमध्ये सामाजिक न्याय हे सरकारच्या विकास धोरणांचे प्राथमिक उद्दीष्टय असल्याचे सांगण्यात आले आहे.
बहुतेक सर्व धोरणांमध्ये दारिद्रय निर्मूलनावर भर देण्यात आलेला आहे व त्या अनुषंगाने सरकारने विविध डावपेचांचा स्विकार करण्यात आलेला आहे.
दारिद्रय निर्मूलनासाठी सरकारने त्री-आयामी दृष्टीकोनाचा स्विकार केला आहे.

अ) वृद्धीधारीत दृष्टिकोन,

ब) दारिद्रय निर्मूलन कार्यक्रम, आणि

क) किमान मूलभूत सुविधांची तरतूद.

अ) वृद्धीधारित दृष्टिकोन (Growth-oriented Approach) –

हा दृष्टिकोन अशा अपेक्षेवर आधारलेला आहे की, आर्थिक वृद्धीचे परिणाम (जिडीपी व दर डोई जीडीपीतील वेगवान वृद्धी) समाजाच्या सर्व गटांपर्यंत पसरतील, तसेच गरीब जनतेपर्यंत झिरपत जातील.
1950 च्या दशकात व 1960 कया दहकाच्या सुरुवातीपर्यंत नियोजनाचा मुख्य भर याच दृष्टीकोनावर आधारित होता. त्यामागे असा विचार होता की, निवडक प्रदेशांमध्ये वेगवान औधौगिक विकास आणि हरित क्रांतीच्या माधमातून कृषि विकास घडवून आणल्यास न्यून-विकसित प्रदेशांना तसेच समाजातील मागास आणल्यास गटांना त्याचा फायदा प्राप्त होईल.
मात्र, एकंदरीत वृद्धी आणि कृषि व उधोग क्षेत्रातील वृद्धी अपेक्षित वेगाने होऊ शकली नाही. दुसर्‍या बाजूला, लोकसंख्येच्या विस्फोटामुळे दर डोई उत्पन्नातील वाढ अत्यल्प ठरली. हरित क्रांतीमुळे प्रादेशिक तसेच वैयक्तिक विषमतेत भरच पडली. भू-सुधारणा यशस्वी होऊ शकल्या नाही. त्यामुळे आर्थिक वृद्धीचे फायदे गरीब जनतेपर्यंत झिरपून पोहचले नाहीत.

ब) दारिद्रय निर्मूलन कार्यक्रम (Poverty Alleviation Programmers PAPs) –

वृद्धीधारीत दृष्टीकोनाला पर्याय म्हणून धोरण निर्मात्यांनी दारिद्र्यावर प्रत्यक्ष हल्ला करण्यासाठी दारिद्रय निर्मुलन कार्यक्रमांच्या राबवणुकीचार भर देण्यास सुरुवात केली. सामाजिक मालमत्ता निर्माण करण्याच्या प्रक्रियेदरम्यान कामाची निर्मिती करून गरीब जनतेसाठी उत्पन्नसृजक रोजगार निर्माण करता येईल, हा मागील विचार होता.
या दृष्टीकोनाचा अवलंब अल्प प्रमाणात तिसर्याच योजनेदरम्यान करण्यात आला, व त्यानंतर टप्प्याटप्याने त्याचा विस्तार करण्यात आला. अशा दारिद्रय निर्मुलन कार्यक्रमांचे तीन प्रकार पडतात-
स्वयंरोजगाराचे कार्यक्रम: उदा. स्वर्ण जयंती ग्राम स्वरोजगार योजना.
मजुरी रोजगार कार्यक्रम: उदा. महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी योजना.
स्वयंरोजगार व मजुरी रोजगारांचे एकत्रीकरण असलेल्या योजना: उदा. स्वर्ण जयंती शहरी रोजगार योजना.

क) किमान मूलभूत सुविधांची तरतूद (Provision of minimum basic amenities) –

या दृष्टिकोनात जनतेला किमान मूलभूत सुविधा उपलब्ध करून देऊन दरिद्रयाचा प्रश्न हाताळण्याचा समावेश होतो.

सामाजिक उपभोगाच्या गरजांवर (उदा. अनुदानित दराने अन्नधान्य पुरवठा, शिक्षण व आरोग्य सोयी, पाणी पुरवठा व स्वच्छता इ.) सार्वजनिक खर्चाच्या माध्यमातून जनतेचे राहणीमान उंचवता येऊ शकते, या कल्पनेचा भारत हा जगात अग्रेसर देश असल्याचे मानले जाते.

या दृष्टीकोना अंतर्गत कार्यक्रमांच्या आधारे रोजगार निर्मिती करणे, गरिबांच्या उपभोगात भर घालणे व शिक्षण-आरोग्यात सुधारणा होणे, या बाबी अपेक्षित आहेत.

गरिबांच्या अन्न व पोषणाचा दर्जा सुधारण्यासाठी पुढील तीन प्रमुख कार्यक्रम राबविले जात आहेत.
सार्वजनिक वितरण व्यवस्था
एकात्मिक बाल विकास योजना
राष्ट्रीय मध्यान्न आहार योजना
वरील उद्दिष्टांच्या पूर्ततेसाठी राबविण्यात येणार्यान योजनांमध्ये पुढील योजनांचा समावेश होतो-

प्रधानमंत्री ग्राम सडक योजना
प्रधानमंत्री ग्रामोदय योजना
भारत निर्माण योजना
इंदिरा आवास योजना
ग्रामीण गरीबांना शहरी सेवांचा पुरवठा (PURA)

तसेच, सरकारने काही विशिष्ट गटांना मदत करण्यासाठी विशेष सामाजिक सुरक्षेच्या योजना सुरू केल्या आहेत.
उदा. राष्ट्रीय सामाजिक सहाय्य कार्यक्रम (NSAP), ज्यांतर्गत ‘इंदिरा गांधी राष्ट्रीय वृद्धावस्था पेन्शन योजना’ चालविली जाते.