वातावरणाचे थर.

◆ पृथ्वी भोवतीच्या हवेच्या आवरणास वातावरण म्हणतात. वातावरणाचे खालील स्तर पडतात.

1. तपांबर

◆ भूपृष्ठापासून तेरा किलोमीटर ऊंची पर्यंतच्या हवेच्या थर तपांबर म्हणून ओळखला जातो.

◆ या थराची विषुववृत्तावरील जाडी जवळजवळ सोळा किलोमीटर असून ध्रुवावर ती सहा किलोमिटरच्या दरम्यान आहे.

◆ समुद्रसपाटीपासून जसजसे उंच जावे तसतसे तापमान कमी कमी होत जाते. या कारणामुळे समुद्रसपाटीपासून उंच ठिकाणी थंड हवेची ठिकाणे निर्माण झालेली आहेत. या थरामधील हवेत खालील वायु आढळतात.

★ हवेतील घटक घटकाचे प्रमाण

◆ नायट्रोजन 78.03%

◆ ऑक्सीजन 20.99%

◆ कार्बडायक्साईड 00.03%

◆ ऑरगॉन वायु 00.94%

◆ हैड्रोजन वायु 00.01%

◆ पाण्याची वाफ, धुळ व इतर घटक 0.01%

● एकूण हवा 100.00%.

2. तपस्तब्धी

◆ भुपृष्ठापासून जवळजवळ दहा किलोमिटरच्या उंचीपर्यंत वातावरणाच्या तापमानात सतत घट होत जाते.

◆ त्यानंतर तीन किलोमीटरच्या थरातील तापमानात कोणताही बदल होत नसल्यामुळे वातावरणाचा हा थर स्थिर तापमानाचा थर म्हणून ओळखला जातो. या थराला तपस्तब्धी असे म्हणतात.

3. स्थितांबर

◆ तपस्तब्धीनंतर वातावरणाच्या या थराला सुरुवात होते. स्थितांबराच्या या भागाची जाडी जवळजवळ 13 ते 50 किलोमीटर पर्यंत आहे.

◆ या थरामधील सुरुवातीच्या 32 ते 40 किलोमीटर उंचीच्या भागात तापमान सारखेच आढळते. स्थितांबरामध्ये खालील स्थराचे अस्तित्व आढळते.

◆ ओझोनोस्पीअर – स्थितांबराच्या खालच्या भागात ओझोन वायुचा स्तर आहे.

◆ हा थर ओझोनोस्पीअर या नावाने ओळखला जात असून या थरामध्ये सूर्यापासून आलेली अल्ट्राव्होयलेट किरणे शोषली जातात.

◆ मध्यांबर – स्थितांबरचा वर मध्यांबर आहे. या भागात तापमानाचे प्रमाण सर्वात कमी आहे.

4. आयनाबंर

◆ मध्यांबराच्या पलीकडील हवेच्या भागास आयनांबर म्हणतात. या थराची जाडी 80 ते 500 किलोमीटर पर्यंत आहे. या भागात हवेचे अत्यंत विरळ अस्तित्व आहे.जॉईन करा टार्गेट एमपीएससी एम एच.

◆ सूर्यापासुन आलेल्या अल्ट्राव्होयलेट किरणाची हवेच्या अणूवर प्रक्रिया होऊन तेथे आयनांबर थर निर्माण झालेला आहे. यामध्ये खालील स्तर आढळतात.

◆ इ-लेअर – या थरातील 100 ते 208 किलोमिटरचा थर इ-लेअर (E-Layaer) म्हणून ओळखला जातो. या थरामधून पृथ्वीवरील नेभोवाणीकडून निघालेल्या मध्यम रेडिओ लहरी पृथ्वीवर प्रवर्तित होतात.

◆ एफ-लेअर – त्यानंतरचा थर (F-Layer) एफ-लेअर म्हणून ओळखला जातो.

◆ या थरामधून पृथ्वीवरील नभोवाणी केंद्रामधून निघालेल्या लघु रेडिओ लहरी पृथ्वीवर परावर्तीत होतात.

5. बाहयांबर

◆ आयनाबंराच्या पलीकडील हवेच्या भागास बाहयांबर म्हणतात. या थरात उंचीनुसार तापमान वाढत जाते.

◆ या भागात हायड्रोजन सारख्या हलक्या वायूचे अस्तित्व आढळते.
------------------------------------------------
★ नदीमुळे निर्माण होणारी भूरूपे :-

● अपक्षरण कार्यामुळे निर्माण होणारी भूरूपे :-

● युवावस्थेत :-

१) V आकाराची दरी :-
२) घळई (Gorge)
३) निदरी (Canyon)
४) कुंभगर्ता (Pot Holes)
५) धावत्या (Rapids)
६) धबधबा (Waterfall)
७) गुंफित गिरीपाद (Interlocking Spur)

● प्रौढावस्था व वृद्धावस्थेमध्ये

१) नागमोडी वळणे (River Meanders)
२) नालाकृती व चंद्राकृती सरोवरे (Ox-bowl)

● निक्षेपण कार्यामुळे :-

१) पर्वतीय मैदान (Piedmount Plains)
२) पूरमैदाने (Flood Plain)
३) त्रिभुज प्रदेश (Delta Region)

पृथ्वी एक दृष्टिक्षेप

👉 पृथ्वीचे वय - सुमारे ४६० कोटी वर्षे.

👉 जलपृष्ठ - सुमारे ३६१,३००,००० चौ किमी

👉 भूपृष्ठ - सुमारे १४८,४००,००० चौ किमी

👉 एकूण पृष्ठभाग - ५०९,७००,००० चौ किमी

👉 ध्रुवीय व्यास - १२,७१३,५४ किमी

👉 विषुववृत्तीय - १२,७५६.३२किमी

👉 ध्रुवीय परीघ - ४०,००८.०० किमी

👉 विषुववृत्तीय परीघ - ४०,०७५.०० किमी

👉सूर्यापासूनचे अंतर - १५२,०००,००० किमी

👉 परिवलन काळ - २३ तास, ५६ मिनिटे, ४.०९ सेकंद

👉 परिभ्रमण काळ - ३६५ दिवस, ६ तास, ९ मिनिटे, ९.५४ सेकंद

👉 वस्तुमान - ६,०००,०००,०००,०००,०००,०००,मेट्रिक टन

👉 खंड - पृथ्वीच्या वर्तमान पृष्ठभागावरील समुद्रव्यतिरिक्त निसर्गतः सलग असणारा विस्तृत भूभाग म्हणजे खंड होय. किंवा भूमिखंड होय.

Fill in the blanks with the simple present tense form of the verb given in the brackets.

1. I …………… (go) for a walk in the evening.

2. My mother ……………… (take) me to school every day.

3. Father ……………… (drink) tea in the morning.

4. Mother …………….. (wake) up early.

5. My mother ……………… (work) at a bank.

6. My brother and I …………….. (live) with our grandparents.

7. The girls …………….. (want) to go to the museum.

8. Rabbits …………… (run) fast.

9. Stars …………….. (shine) at night.

10. It ………………. (rain) heavily in the hills.

11. I ……………… (remember) his face clearly.

12. We ……………… (live) in a small apartment.

13. Sharath ……………… (live) in Chennai with his parents.

🔺Answers
▬▭▬▭▬▭▬▭▬▭▬▭▬

1. I go for a walk in the evening.

2. My mother takes me to school every day.

3. Father drinks tea in the morning.

4. Mother wakes up early.

5. My mother works at a bank.

6. My brother and I live with our grandparents.

7. The girls want to go to the museum.

8. Rabbits run fast.

9. Stars shine at night.

10. It rains heavily in the hills.

11. I remember his face clearly.

12. We live in a small apartment.

13. Sharath lives in Chennai with his parents

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

One Word Substitution

1. A general pardon for political offenders

1. Acquittal
2. Forgiveness
3. Amnesty
4. Anecdote

Answer: amnesty

2. That which has life

1. Animate
2. Inanimate
3. Aquatic
4. Credulous

Answer: animate

3. That which does not bear the name of writer

1. Obscure
2. Anonymous
3. Posthumous
4. Antedate

Answer: anonymous

4. A medicine to counteract the effect of another medicine

1. Cure
2. Panacea
3. Antidote
4. Anecdote

Answer: antidote

Antidote cures or counteracts effect of poison / or ill effects of another medicine.

5. The life story of a person written by himself

1. Biography
2. Eulogy
3. Auto-biography
4. Novel

Answer: auto-biography

6. A person who is extremely desirous of money

1. Miserly
2. Frugal
3. Avaricious
4. Mercenary

Answer: avaricious

Avaricious means characterized by avarice; greedy; covetous.

7. Government by officials

1. Aristocracy
2. Autocracy
3. Anarchy
4. Bureaucracy

Answer: Bureaucracy

8. A person who is a hundred years old or more

1. Centenarian
2. Septuagenarian
3. Contemporary
4. None of these

Answer: centenarian

9. Persons working in the same institution

1. Peers
2. Mates
3. Friends
4. Colleagues

Answer: colleagues

Peer means equal and friends and mates are companions.

10. Belonging to the same time

1. Periodical
2. Antique
3. Contemporary
4. Advanced

Answer: contemporary

‘Contemporary’ means ‘living or happening in the same period of time’.

11. Recovering from illness

1. Convalescent
2. Credulous
3. Enervated
4. Rejuvenated

Answer: convalescent

Convalescent is used to refer to a person who is recovering after an illness or medical treatment.

12. A citizen of the world

1. Metropolitan
2. Cosmopolite
3. Universal
4. Factional

Answer: cosmopolite

Cosmopolite means a cosmopolitan person; citizen of the world.
🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

जागतिकीकरण.

🅾 जागतिकीकरण म्हणजे स्थानिक वस्तूंची किंवा घडामोडींची जागतिक स्तरावर स्थानांतरणाची प्रक्रिया. ह्या संज्ञेचा उपयोग बहुधा आर्थिक जागतिकीकरणाच्या संदर्भात केला जातो.

🅾जागतिकीकरण म्हणजे देशाच्या अर्थव्यवस्थेचे जगाच्या अर्थव्यवस्थेबरोबर एकत्रीकरण करणे ,२० व्या शतकाच्या शब्दकोशानुसार जागतिकीकरण म्हणजे जगभर पसरणे ,एकाच वेळी संपूर्ण जगाचा किंवा जगातील सर्व लोकांचा विचार करणे ,त्यात व्यापार, विदेशी थेट गुंतवणूक, भांडवल प्रवाह, प्रवास आणि तंत्रज्ञान यांच्या प्रसाराच्या माध्यमाने राष्ट्रीय अर्थव्यवस्थेला आंतरराष्ट्रीय अर्थव्यवस्थांसाठी खुले केले जाते.

🧩 विश्व बॅंकेच्या अहवालानुसार जागतिकीकरण म्हणजे-

  १) उपभोग्य वस्तुंसह सर्व वस्तुंच्या आयातीवरील नियंत्रण हळूहळू समाप्त होणे.

२) आयात शुल्काचा दर कमी करणे.

३) सार्वजनिक क्षेत्रांचे खाजगीकरण करणे होय. दिपक नायर यांच्या मते, देशांच्या राजकीय सीमांमध्ये आर्थिक क्रियांचा विस्तार करणे म्हणजेच जागतिकीकरण होय. डॉ. यशवंत मनोहर यांच्या मते जागतिकीकरण म्हणजे जगातील वेगवेगळ्या देशांनी परस्पर व्यापार करणे होय.

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋

💠💠जागतिकीकरण म्हणजे.💠💠

१) ज्या ठिकाणी स्वस्त आणि रास्त कच्चा माल आणि इतर स्रोत उपलब्ध असतील , अशा जगातील कोणत्याही ठिकाणी उत्पादन घेणे .

२) जगातील कोणत्याही कोपऱ्यापर्यंत वस्तू आणि सेवा पुरविणे , संपूर्ण जग हीच बाजारपेठ असणे .

३)देशाच्या बृहतलक्षी घटकांपैकी 'परकीय
क्षेत्र हे सर्वात महत्त्वाचे क्षेत्र असणे .

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋

तीस सेकंदात वर्गमुळ शोधा....

Trick.....

  chart -1         chart -2
1²  =   1  |         10²    =  100
2²  =   4  |         20²    =  400 
3²  =   9  |         30²    =  900
4²  =  16 |         40²   =1600
5²  =  25 |         50²   = 2500
6²  =  36 |         60²   = 3600
7²  =  49 |         70²   = 4900
8²  =  64 |         80²   = 6400
9²  =  81 |         90²   = 8100
10² = 100.  |   100²  = 10000
============================
तीस सेकंदात वर्गमुळ कसे शोधायचे....

उदाहरणार्थ.....

2116  या संख्या चे वर्गमुळ काढायचे आहे....

Step -1 
एकक स्थानचा अंक आधी शोधा  
16 च्या  एकक स्थानी 6 हा अंक आहे म्हणून ....chart -1 पहा.
वर्गमुळात एकक स्थानी  4 किंवा  6 असेल

Step -2 
दशक स्थानचा अंक शोधने

Chart-2 पहा....
2116 ही संख्या   कोणत्या संख्या च्या दरम्यान येते....
1600   -  2500 च्या दरम्यान येते.
म्हणजे ... दशक स्थानी 4 असेल .

म्हणजे वर्गमुळ   -  44  किंवा  46 असेल .      
Step -3 
आता ....2116  ही संख्या ....
1600  व 2500 पैकी कोणाच्या जवळ आहे ठरवा....

तर 2116 ही संख्या  2500 च्या जवळ आहे

म्हणजे ....44  वा 46  पैकी   वर्ग 2500 च्या जवळ  46 चा असेल .

म्हणजे .....
√2116  =  46  ✔✔✔
=============================

१ ते १०० संख्यांच्या बेरजा

(१) १ ते १० पर्यंत संख्यांची बेरीज -
      १+२+३+४+५+६+७+८+९+१०=५५

(२) ११ ते २०पर्यंत संख्यांची बेरीज -
     ११+१२+१३+१४+१५+१६+१७+
     १८+१९+२० = १५५

(३) २१ ते ३० पर्यंत संख्यांची बेरीज -
      २१+२२+२३+२४+२५+२६+२७+
      २८+२९+३० = २५५

(४) ३१ ते ४० पर्यंत संख्यांची बेरीज -
      ३१+३२+३३+३४+३५+३६+३७+
      ३८+३९+४० = ३५५

(५) ४१ ते ५० पर्यंत संख्यांची बेरीज -
     ४१+४२+४३+४४+४५+४६+४७+
     ४८+४९+५० = ४५५

(६) ५१ ते ६० पर्यंत संख्यांची बेरीज -
      ५१+५२+५३+५४+५५+५६+५७+
      ५८+५९+६० = ५५५

(७) ६१ ते ७० पर्यंत संख्यांची बेरीज -
      ६१+६२+६३+६४+६५+६६+६७+
      ६८+६९+७० = ६५५

(८) ७१ ते ८० पर्यंत संख्यांची बेरीज -
      ७१+७२+७३+७४+७५+७६+७७+
      ७८+७९+८० = ७५५

(९) ८१ ते ९० पर्यंत संख्यांची बेरीज -
      ८१+८२+८३+८४+८५+८६+८७+
      ८८+८९+९० = ८५५

(१०) ९१ ते १०० पर्यंत संख्यांची बेरीज -
        ९१+९२+९३+९४+९५+९६+९७+
        ९८+९९+१०० = ९५५

विभाजतेच्या कसोट्या

2 ची कसोटी :
– ज्या संख्येच्या एकक स्थानी 2, 4, 6, 8 अशा संख्या असतात.
– उदा. 42, 52 68, 86, 258, 1008 इ.

3 ची कसोटी : 
– ज्या संख्येच्या अंकांच्या बेरजेला तीनने भाग जातो, त्या संख्येला तीनने भाग जातो.
– उदा. 57260322, 5+7+2+6+0+3+2+2=27
– संख्येची बेरीज 27 आणि तिला तीनने भाग जातो म्हणून त्या संख्येला तीनने भाग जातो.

4 ची कसोटी : 
– ज्या संख्येच्या शेवटच्या दोन अंकांना चार ने भाग जातो. त्या संख्येला चारने भाग जातो.
– उदा. 3568912
– शेवटचे दोन अंक 12 आणि त्याला चारने भाग जातो म्हणून त्या संख्येला चारने भाग जातो.

5 ची कसोटी : 
– ज्या संख्येच्या एकक स्थानी 0 किवा 5 असेल, त्या संख्येला पाचने भाग जातो.
– उदा. 3725480, 58395, 5327255 इ.

6 ची कसोटी :
ज्या संखेळा 2 आणि 3 ने भाग जातो त्या संख्येला 6 ने पण भाग जातो.

9 ची कसोटी : 
– ज्या संख्येच्या अंकांच्या बेरजेला नऊने भाग जातो, त्या संख्येला नऊने भाग जातो.
– उदा. 57260322, 5+7+2+6+0+3+2+2=27
– संख्येची बेरीज 27 आणि तिला नऊने भाग जातो म्हणून त्या संख्येला नऊने भाग जातो.

10 ची कसोटी : 
– ज्या संख्येच्या एकक स्थानी 0 असतो त्या संख्येला 10 ने भाग जातो.
– उदा. 100, 60, 5640, 57480, 354748, 3450 इ.

11 ची कसोटी : 
– ज्या संख्येतील फरक 0 किवा ती संख्या 11 च्या पटीतील असेल तर त्या संख्येस 11 ने भाग जातो.
– उदा. 956241 1+2+5=8 & 9+6+4=19 दोघातील फरक 11 म्हणून या संख्येला 11 ने भाग जातो.
– 72984 4+9+7=20 & 8+2=10 दोघांतील फरक -10 म्हणून या संख्येला 11 ने भाग जात नाही.
– 5984 4+9=13 & 5+8=13 दोघांतील फरक 0 म्हणून या संख्येला 11 ने भाग जातो.

12 ची कसोटी : 
– ज्या संख्येला 3 ने आणि 4 ने भाग जातो म्हणून त्या संख्येला 12 ने पूर्ण भाग जातो.

15 ची कसोतो : 
– ज्या संख्येला 5 आणि 3 ने भाग जातो म्हणून त्या संख्येला 15 ने पूर्ण भाग जातो.

16 ची कसोटी : 
– ज्या संखेच्या शेवटच्या चार अंकांना 16 ने भाग गेल्यास त्या संख्येला पण 16 ने भाग जातो.

18 ची कसोटी : 
– ज्या संख्येला 2 आणि 9 ने भाग जातो त्या संख्येला 18 ने भाग जातो.

उदाहरणे :
1) 2 ने नि:शेष भाग जाणारी खालीलपैकी संख्या कोणती? 
1. 3721
2. 47953 
3. 72142
4. 68325
उत्तर : 72142
नियम: संख्येतील एकक स्थानचा अंक सम असल्यास 2 ने नि:शेष भाग जातो.

2) 3 ने नि:शेष भाग जाणारी खालीलपैकी संख्या कोणती?
1. 37241
2. 571922
3. 7843
4. 64236
उत्तर : 64236
नियम: 
संख्येतील अंकांच्या बेरजेस 3 ने पूर्ण भाग गेल्यास
6+4+2+3+6=21÷3 = 7

3) 5 ने नि:शेष भाग जाणारी खालीलपैकी संख्या कोणती?
1. 56824
2. 9876
3. 7214
4. 7485
उत्तर : 7485
नियम: संख्येच्या एककस्थानी 0 किंवा 5 असल्यास 5 ने नि:शेष भाग जातो.

4) 6 ने नि:शेष भाग जाणारी खालीलपैकी संख्या कोणती?
1. 3472
2. 5634
3. 9724
4. 6524
उत्तर : 5634

5) 9 ने नि:शेष भाग जाणारी खालील पैकी संख्या कोणती?
1. 12643 
2. 85521
3. 75636
4. 54829
उत्तर : 75636

 (ब) संख्यांचे विभाजक

नमूना पहिला –
1) 60 या संख्येच्या एकूण विभाजकांची संख्या किती?
1. 10
2. 12
3. 14
4. 8
उत्तर : 12
स्पष्टीकरण :-
कोणत्याही सम संख्येचे विभाजक 1,2 व ती संख्या असतेच.
60×1, 30×2, 20×3, 15×4, 12×5, 10×6 
:: 6×2 = 12

नमूना दूसरा –
1) 36 ही संख्या दोन पूर्ण संख्यांचा गुणाकाराच्या रूपात जास्तीत जास्त किती प्रकारे (वेळा) लिहिता येईल?1. 4
2. 6
3. 5
4. 8
उत्तर : 5
स्पष्टीकरण : 
1×36, 2×18, 3×12, 4×9, 6×6 म्हणजेच एकूण 5 वेळा लिहिता येईल.

घटना आणि देशातील पहिले राज्य

◆ प्लास्टिक बंदी लागू करणारे पहिले राज्य : हिमाचल प्रदेश

◆ माहितीचा अधिकार लाग करणारे पहिले राज्य : तामिळनाडू

◆ सेवेचा अधिकार लागू करणारे पहिले राज्य : राजस्थान

◆ पंचायत राजची अंमलबजावणी करणारे पहिले राज्य : राजस्थान 

◆ संस्कृतला राजकीय भाषेचा दर्जा देणारे पहिले राज्य : उत्तराखंड

◆ मूल्यवर्धित करप्रणाली लागू करणारे पहिले राज्य : हरियाणा

◆ भाषेच्या आधारावर गठित झालेले पहिले राज्य : आंध्रप्रदेश

◆ जागतिक बँकेला कार्बन क्रेडिट विकणारे पहिले राज्य : हिमाचल प्रदेश

◆ संपूर्ण साक्षर असलेले पहिले राज्य : केरळ

◆ देशात सर्वप्रथम राष्ट्रपती राजवट लागू झालेले पहिले राज्य : पंजाब

◆ मतांची जनगणना करणारे पहिले राज्य : कर्नाटक

◆ विशेष व्याघ्र दल गठित करणारे पहिले राज्य : कर्नाटक

◆ भूमी सेना गठित करणारे पहिले राज्य : उत्तरप्रदेश

◆ मध्यान्ह भोजन योजनेला सुरुवात करणारे पहिले राज्य : तामिळनाडू

◆ महिला बँकेची स्थापना करणारे पहिले राज्य : महाराष्ट्र (मुंबई)

◆ रोजगार हमी योजना सरू करणारे पहिले राज्य : महाराष्ट्र

◆ राष्ट्रीय रोजगार हमी योजना (एनआरईजीए) लागू करणारे पहिले राज्य : आंध्रप्रदेश (2 फेब्रुवारी, 2006, बंदला पल्ली येथून)

◆ अन्न सुरक्षा कार्यक्रम लागू करणारे पहिले राज्य : छत्तीसगड

◆ मानव विकास अहवाल जाहीर करणारे पहिले राज्य : मध्यप्रदेश

🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴🪴

General Knowledge

● कोणत्या व्यक्तीने भारत सरकारचे मुख्य जलसर्वेक्षक / हायड्रोग्राफर म्हणून पदभार स्वीकारला?
उत्तर : व्हाइस ॲडमिरल अधीर अरोरा

●  कोणत्या दिवशी ‘जागतिक पशु / प्राणी दिवस’ साजरा करतात?
उत्तर : ०४ ऑक्टोबर

●  कोणत्या कंपनीने मुंबईच्या ‘क्रेडिटमेट’ या नावाच्या डिजिटल ऋण प्रदान करणाऱ्या स्टार्टअप कंपनीचे १००  टक्के भागभांडवल विकत घेतले?
उत्तर :  पेटीएम

● कोणत्या व्यक्तीला २०२१ या वर्षासाठीचा ‘वयोश्रेष्ठ सन्मान’ देण्यात आला?
उत्तर : व्ही. एस. नटराजन

●  कोणत्या व्यक्तीने नागरी उड्डयन मंत्रालयाचे सचिव म्हणून पदभार स्वीकारला?
उत्तर : राजीव बन्सल

● कोणत्या संस्थेच्यावतीने ४ ऑक्टोबर २०२१ रोजी देशभरात ४०० हून अधिक ठिकाणी "नॅशनल अप्रेंटिसशीप मेला" हा कार्यक्रम आयोजित करण्यात आला?
उत्तर : प्रशिक्षण महासंचालनालय (DGT), राष्ट्रीय कौशल्य विकास महामंडळ (NSDC)

● ३ ऑक्टोबर २०२१ रोजी, ‘सोमुद्र अविजन’ नामक जहाज विशाखापट्टणमच्या बंदरावर पोहचले. ते कोणत्या देशाच्या नौदलाचे जहाज आहे?
उत्तर : बांगलादेश

●  खालीलपैकी कोणाला आसाम सरकारचा “लोकप्रिय गोपीनाथ बोर्डोलोई पुरस्कार” देवून सन्मानित करण्यात आले?
उत्तर : शिलाँग चेंबर चॉइर, आसामी साहित्यिक डॉ. निरोद कुमार बारूआ, कस्तुरबा गांधी राष्ट्रीय स्मारक न्यास

● कोणत्या दिवशी ‘जागतिक अधिवास दिवस २०२१’ साजरा करण्यात आला?
उत्तर : ४ ऑक्टोबर

●  कोणत्या राज्यात ICMR संस्थेच्या ‘ड्रोन रिस्पॉन्स अँड आउटरीच इन नॉर्थ ईस्ट’ (आय-ड्रोन) कार्यक्रमाला सुरूवात झाली?
उत्तर :  मणिपूर

●  कोणत्या बुद्धिबळपटूने प्रथम ‘मेल्टवॉटर चॅम्पियन्स चेस टूर’ स्पर्धेचे विजेतेपद जिंकले?
उत्तर : मॅग्नस कार्लसन

● कोणता देश २०२२ साली ‘मिलान’ नामक त्याची सर्वात मोठी नौकवायत आयोजित करणार?
उत्तर : भारत

●   या संस्थेच्यावतीने "द स्टेट ऑफ द वर्ल्ड चिल्ड्रेन 2021; ऑन माय माइंड: प्रोमोटिंग, प्रोटेक्टिंग अँड केयरिंग फॉर चिल्ड्रेन्स मेंटल हेल्थ” या शीर्षकाचा अहवाल प्रसिद्ध करण्यात आला.
उत्तर : UNICEF

● कोणत्या देशामधील 'JIMEX' नामक सागरी द्विपक्षीय कवायतीची पाचवी आवृत्ती ०६ ऑक्टोबर २०२१ पासून सुरू झाली?
उत्तर : भारत आणि जपान

● कोणत्या राज्यातून GI टॅग मिळविलेल्या ‘मिहिदाना’ नामक गोड पदार्थाची पहिली खेप बहरीन देशाकडे निर्यात करण्यात आली?
उत्तर :  पश्चिम बंगाल

●  __ राज्यातील इदायुर मिरची आणि कुट्टीअत्तूर आंबा यांना भौगोलिक संकेतांक (GI) टॅग प्राप्त झाले.
उत्तर :  केरळ

● कोणत्या संस्थेने ‘वर्ल्ड इकनॉमिक आउटलुक’ या शीर्षकाचा वार्षिक अहवाल प्रकाशित केला?
उत्तर : आंतरराष्ट्रीय चलननिधी

●  कोणती २०२१ साली ‘आंतरराष्ट्रीय ई-कचरा दिवस’ची संकल्पना आहे?
उत्तर :  ग्राहक ही चक्रीय अर्थव्यवस्थेची किल्ली आहे!

●  कोणता ५८ व्या ‘EY रिन्यूएबल एनर्जी कंट्री अट्रेक्टिवनेस इंडेक्स' (RECAI) या यादीत भारताचा क्रमांक आहे?
उत्तर : तृतीय

● कोणत्या देशाने जगातील पहिली स्वयंचलित रेलगाडी तयार केली?
उत्तर : जर्मनी

●  कोणती सरकारी कंपनी ‘महारत्न’ श्रेणीमध्ये प्रवेश करणारी भारतातील ११ वी कंपनी ठरली आहे?
उत्तर : पॉवर फायनान्स कॉर्पोरेशन

● कोणती व्यक्ती ‘अकासा एअर एअरलाइन्स’ या कंपनीचे सह-संस्थापक आहे?
उत्तर : विनय दुबे, राकेश झुनझुनवाला

● कोणत्या व्यक्तीची पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचे सल्लागार म्हणून नियुक्ती झाली?
उत्तर :  अमित खरे

●  कोणत्या व्यक्तीची सेबेस्टियन कुर्झ यांच्या राजीनाम्यानंतर ऑस्ट्रिया देशाच्या चान्सलर पदावर निवड झाली?
उत्तर : अलेक्झांडर शेलेनबर्ग

भारत रत्न पुरस्कार विजेता व वर्ष

⌾ डॉ. चन्द्रशेखर वेंकटरमण   ➾  1954

⌾ चक्रवर्ती राजगोपालाचारी  ➾  1954

⌾ डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन  ➾  1954

⌾ सर मोक्षगुंडम विश्वेश्वरैया  ➾  1955

⌾ डॉ. भगवान दास  ➾  1955

⌾ जवाहर लाल नेहरू  ➾  1955

⌾ गोविन्द वल्लभ पंत  ➾ 1957

⌾ महर्षि डॉ॰ धोंडो केशव कर्वे  ➾ 1958

⌾ राजर्षि पुरुषोत्तम दास टंडन  ➾  1961

⌾ डॉ॰ बिधान चंद्र राय ➾  1961

⌾ डॉ. राजेन्द्र प्रसाद  ➾  1962

⌾ डॉ. जाकिर हुसैन  ➾  1963

⌾ डॉ. पांडुरंग वामन काणे  ➾  1963

⌾ लाल बहादुर शास्त्री (मरणोपरांत)  ➾  1966

⌾ इंदिरा गांधी  ➾  1971

⌾ वराहगिरी वेंकट गिरी  ➾  1975

⌾ कुमारस्वामी कामराज (मरणोपरांत)  ➾  1976

⌾ मदर टेरेसा  ➾ 1980

⌾आचार्य विनोबा भावे (मरणोपरांत)  ➾  1983

⌾ खान अब्दुल गफ्फार खान  ➾  1987

⌾ मरुथुर गोपालन रामचंद्रन (मरणोपरांत) ➾  1988

⌾ डॉ. भीमराव अम्बेडकर (मरणोपरांत)  ➾  1990

⌾ नेल्सन मंडेला   ➾  1990

⌾ सरदार वल्लभ भाई पटेल (मरणोपरांत)  ➾  1991

⌾ मोरार जी देसाई  ➾  1991

⌾ राजीव गांधी (मरणोपरांत)  ➾  1991

⌾ मौलाना अबुल कलाम आजाद (मरणोपरांत)   ➾  1992

⌾ जे. आर. डी. टाटा  ➾  1992

⌾ सत्यजीत रे  ➾  1992

⌾ डॉ. एपीजे अब्दुल कलाम  ➾  1997

⌾ अरुणा आसफ अली (मरणोपरांत)  ➾  1997

⌾ गुलज़ारी लाल नंदा (मरणोपरांत)  ➾   1997

⌾ एम. एस. सुब्बुलक्ष्मी  ➾  1998

⌾ चिदम्बरम् सुब्रह्मण्यम्  ➾  1998

⌾ जयप्रकाश नारायण (मरणोपरांत)  ➾  1998

⌾ पंडित रविशंकर  ➾  1999

⌾ प्रोफेसर अमर्त्य सेन  ➾  1999

⌾ गोपीनाथ बोरदोलोई (मरणोपरांत)  ➾  1999

⌾ उस्ताद बिस्मिल्लाह खां  ➾  2001

⌾ लता मंगेशकर  ➾  2001

⌾ भीमसेन जोशी  ➾  2008

⌾ चिंतामणि नागेश रामचंद्र राव  ➾ 2014

⌾ सचिन तेंडुलकर  ➾  2014

⌾ अटल बिहारी वाजपेयी  ➾  2015

⌾ मदन मोहन मालवीय  ➾  2015

⌾ नानाजी देशमुख (मरणोपरांत)  ➾ 2019

⌾ प्रणब मुखर्जी  ➾  2019

⌾ भूपेन हजारिका (मरणोपरांत)  ➾ 2019

महाराष्ट्रातील प्रमुख नद्या व त्यावरील धरणे

✅ धरण : नदी : जिल्हा

💧 भंडारदरा : प्रवरा : अहमदनगर
💧 जायकवाडी : गोदावरी : औरंगाबाद
💧 गंगापूर : गोदावरी : औरंगाबाद
💧 सिध्देश्वर : दक्षिणपूर्णा : हिंगोली
💧 येलदरी : दक्षिणपूर्णा : हिंगोली
💧 मोडकसागर : वैतरणा : ठाणे
💧 मुळशी : मुळा : पुणे
💧 दारणा : दारणा : नाशिक
💧 माजलगाव : सिंदफणा : बीड
💧 बिंदुसरा : बिंदुसरा : बीड
💧 खडकवासला : मुठा : पुणे
💧 कोयना : कोयना : सातारा
💧 राधानगरी : भोगावती : कोल्हापूर .

वल्लभभाई पटेल

 ( ३१ ऑक्टोबर १८७५ - १५ डिसेंबर १९५०) हे एक भारतीय राजकीय व सामाजिक नेते होते.

त्यांनी देशाच्या स्वातंत्र्य लढ्यात व स्वातंत्र्यप्राप्तीनंतर भारताच्या राजकीय एकसंघीकरणात मोठे योगदान दिले. त्यांना भारतीय महिलांनी ‘सरदार’ ही उपाधी दिली.

वल्लभभाई पटेल पेशाने वकील होते.

वकिली करीत असताना ते महात्मा गांधीच्या प्रभावाखाली आले. गुजरातच्या खेडा, बोरसद आणि बारडोली गावाच्या खेडुतांना संघटित करून त्यांनी इंग्रजी अत्याचाराविरुद्ध सत्याग्रह केला.

या सत्याग्रहानंतर त्यांची गणना गुजरातच्या प्रभावशाली नेत्यांमध्ये होऊ लागली. भारतीय राष्ट्रीय कॉग्रेसचे ते एक महत्त्वाचे नेते होते. १९३४ व १९३७च्या निवडणुकांमध्ये त्यांनी पक्षाचे संघटनही बांधले.

 भारत छोडो आंदोलनात ते आघाडीवर होते.

वल्लभभाई पटेल हे भारताला स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर देशाचे पहिले गृहमंत्री व उपपंतप्रधान झाले

या रूपात त्यांनी पाकिस्तातून आलेल्या आणि पंजाब व दिल्ली येथे राहणार्‍या निर्वासितांच्या मदतीसाठी खूप काम केले. फाळणीनंतर उफाळलेल्या हिंसाचारानंतर शांतीस्थापनेकरीताही त्यांनी कार्य केले. सरदारांनी हिंदुस्थानातील ५६५ अर्धस्वायत्त संस्थानांचे भारतात विलिनीकरण करवून घेणे हे पटेलांचे सर्वात मोठे कार्य होय.

मुत्सद्देगिरी व वेळ पडल्यास सैन्यबळ वापरून सरदारांनी संस्थाने भारतात विलीन केली आणि म्हणूनच ते भारताचे लोहपुरुष म्हणून ओळखले जातात.

सरदार पटेल हे मुक्त व्यापार व खासगी मालकी हक्कांचे समर्थक होते.

मंगल पांडे यांचा जिवन परिचय – (Mangal Pandey Biography)

🎯पुर्ण नाव (Name) मंगल पांडे

🎯जन्म (Birthday) 19 जुलै 1827, नगवा, बलिया, उत्तर प्रदेश,

🎯वडिल (Father Name) दिवाकर पांडेय

🎯आई (Mother Name) अभय रानी पांडेय

🎯कार्य (Work) 1857 साली स्वातंत्र्य संग्रामाची ज्योत चेतवणारे पहिले भारतिय

🎯मंगल पांडे यांच्यावर आधारीत चित्रपट (Movie) मंगल पांडे: दि राइजिंग

🎯मृत्यु (Death) 8 एप्रील 1857 ( वयाच्या 29 व्या वर्षी) बैरकपुर, पश्चिम बंगाल, भारत

🎯इंग्रजांविरूध्द विद्रोहाची ज्वाला भडकविणारे मंगल पांडे हे भारतातील पहिले कांतिकारी होते ज्यांनी केवळ 1857 च्या उठावाची सुरूवात केली असे नाही तर प्रत्येक भारतियाच्या मनात इंग्रजांच्या गुलामगिरीतुन सुटका व्हावी या हेतुने पेटुन उठण्याची ज्योत देखील जागविली.

🎯त्यांनी सुरूवात केलेली स्वातंत्र्याची ही लढाई पुढे कित्येक वर्श चालली आणि बराच संघर्श व बलिदाना नंतर आपला भारत देश 15 आगस्ट 1947 ला ब्रिटिशांच्या गुलामगिरीतुन मुक्त होऊ शकला.

🎯मंगल पांडे यांचा जन्म उत्तर प्रदेशातील फैजाबाद जिल्ह्यातील नगवा या गावात १९ जुलै १८२७ रोजी एका ब्राम्हण परिवारात झाला. त्यांना लहानपणापासूनच धाडसी कृत्यांची आवड होती. नेमबाजी, तलवारयुध्द इत्यादी कलांमध्ये ते पारंगत होते. मंगल पांडे त्याचबरोबर आपल्या हिंदू धर्माबद्दल अत्यंत संवेदनशील आणि अभिमानी होते.

🎯1849 साली ते ईस्ट इंडिया कंपनीच्या (East India Company) सैन्यात भरती झाले. ब्रिटिश शासनाने 1856 मध्ये *एनफिल्ड नावाच्या रायफलसोबत* नवी काडतुसं आणली होती. या काडतुसांचं आवरण दातांनी तोडून ती बंदुकीत भरावी लागत. या काडतुसांमध्ये गाय आणि डुकरांच्या चरबीचा वापर करण्यात आला होता.त्यामुळे अनेक जवानांच्या धार्मिक भावना दुखावल्या होत्या. म्हणून त्यांनीही काडतुसं वापरण्यास नकार दिला होता. त्यामुळे फेब्रुवारी 1857 मध्ये या मुद्द्यावरून सैन्यात रोष पसरला.

🎯29 मार्च 1857 रोजी मंगल पांडे यांनी ब्रिटिशांच्या या नव्या काडतुसांना खुलेपणाने विरोध केला. इंग्रज अधिकाऱ्यांनी जेव्हा दबाव आणायचा प्रयत्न केला, तेव्हा मंगल पांडे यांनी त्यांना ठार केलं. ब्रिटिशांनी हे बंड मोडून काढलं आणि त्यांना फाशी देण्याचे आदेश *6 एप्रिल 1857* रोजी दिले. पांडे यांच्या हौतात्म्यामुळे अन्य जवान आणि देशवासीयांमध्ये ब्रिटिशांविरोधात बंड करून पेटून उठण्याची चेतना जागृत झाली.