🔅 महाराष्ट्राची निर्मिती – १ मे १९६०
🔅 महाराष्ट्राचे क्षेत्रफळ – ३,०७,७१३ चौ.किमी.
🔰 महाराष्ट्राची लोकसंख्या (२०११ नुसार) – ११,२३,७२,९७२
🔰 महाराष्ट्राची राजधानी – मुंबई
🔰 महाराष्ट्राची उपराजधानी – नागपूर
🔰 महाराष्ट्राची सांस्कृतिक राजधानी - पुणे
🔰 महाराष्ट्राची ऐतिहासिक राजधानी - कोल्हापूर
🔰 महाराष्ट्राचा आकार – त्रिकोणाकृती
🌊 महाराष्ट्राला लागून असलेला समुद्रकिनारा – ७२० कि.मी.
🔅 महाराष्ट्रातील जिल्हे – ३६
🔅 महाराष्ट्रातील तालुके – ३५८
🔅 महाराष्ट्रातील महानगरपालिका – २७
🔅 महाराष्ट्रातील जिल्हा परिषदा – ३४
⚜️ महाराष्ट्रातील महसूल विभाग (प्रशासकीय) महाराष्ट्रातील
प्रादेशिक विभाग – ५
⚜️ महाराष्ट्रातील कृषी हवामान विभाग – १
🔰 महाराष्ट्राचा अक्षवृत्तीय विस्तार – १५८’ उत्तर ते २२ उत्तर
🔰 महाराष्ट्राचा रेखावृत्तीय विस्तार – ७२६ पुर्व ८९’ पूर्व रेखांश
🔰 महाराष्ट्राचे स्थान – उत्तर – पूर्व गोलाधार्त आहे.
🥉 कषेत्रफळानुसार महाराष्ट्राचा भारतात क्रमांक – तिसरा
🔅 कषेत्रफळानुसार महाराष्ट्राची टक्केवारी – ९.३६%
🥈 भारताच्या लोकसंख्येनुसार महाराष्ट्राचा भारतात
क्रमांक – दुसरा
🔅 भारताच्या लोकसंख्येनुसार महाराष्ट्राची टक्केवारी – ९.२८%
⚜️ मबई शहर व मुंबई उपनगर या जिल्ह्यात जिल्हा
परिषदा नाहीत.
⚜️ मबई शहर या जिल्ह्यात एकही तालुका नाही.
⬆️ महाराष्ट्राच्या उत्तरेला असलेले राज्य – मध्यप्रदेश
⬇️ महाराष्ट्राच्या दक्षिणेला असलेले राज्य – गोवा व कर्नाटक
➡️ महाराष्ट्राच्या पूर्वेला असलेले राज्य – छत्तीसगड
↘️ महाराष्ट्रच्या आग्नेयेला असलेले राज्य – तेलंगणा
↖️ महाराष्ट्राच्या वायव्येला असलेले राज्य – गुजरात, दादरा, नगर हवेली.
⏫ महाराष्ट्राच्या अति उत्तरेकडील जिल्हा – नंदुरबार
⏬ महाराष्ट्राच्या अति दक्षिणेकडील जिल्हा – सिंधुदुर्ग
⏩ महाराष्ट्राच्या अतिपूर्वेकडील जिल्हा – गडचिरोली
⏪ महाराष्ट्राच्या अतिपश्चिमेकडील जिल्हा – पालघर
🌊 सर्वात कमी समुद्रकिनारा लाभलेला जिल्हा – ठाणे (२५km)
🌊 सर्वात जास्त समुद्रकिनारा - रत्नागिरी (२३७km)
🔰 महाराष्ट्रातील आदिवासी जिल्हा – नंदूरबार
1⃣ महाराष्ट्रातील पहिला पर्यटन जिल्हा – सिंधुदुर्ग
2⃣ महाराष्ट्रातील दुसरा पर्यटन जिल्हा – औरंगाबाद
3⃣ महाराष्ट्रातील तिसरा पर्यटन जिल्हा – नागपूर
🐿 महाराष्ट्राचा राज्यप्राणी - शेकरूखार
🕊 महाराष्ट्राचा राज्यपक्षी - हरियाल
🌼 महाराष्ट्राचे राज्यपूल – ताम्हन/जाराल
🦋 महाराष्ट्राचे राज्य फुलपाखरा - ब्ल्यू मॉरमोन
🍋 महाराष्ट्राचे राज्य वृक्ष - आंबा
📚 महाराष्ट्राची राजभाषा – मराठी
🔰 महाराष्ट्राला सर्वाधिक सीमा मध्यप्रदेश राज्याची लागून आहे.
🔰 महाराष्ट्राला सर्वात कमी सीमा गोवा राज्याची लागून आहे.
🔅 विदर्भाचे काश्मीर व नंदनवन – चिखलदरा
🔅महाराष्ट्राचे नंदनवन- महाबळेश्वर
🌧 महाराष्ट्रातील सर्वात जास्त पाऊस पडणारे
ठिकाण – आंबोली (सिंधुदुर्ग)
⛈ महाराष्ट्रातील सर्वात जास्त दिवस पाऊस पडणारे
ठिकाण – गगनबावडा (कोल्हापूर)
☁️ महाराष्ट्रातील सर्वात कमी पाऊस पडणारे ठिकाण
- दहीवड व म्हसवड (सातारा)
🌧 महाराष्ट्रा नैऋत्य मोसमी वाऱ्यापासून प्रतिरोध प्रकारचा पर्जन्य
जास्त पडतो.
🌦 उन्हाळ्यामध्ये पडणाऱ्या पावसाला किनारी भागात
आंबेसरी / आमसरी असे म्हणतात.
⛈ उन्हाळ्यामध्ये पडणाऱ्या पावसाला पठारी भागात अवकाळी
किंवा वळवाचा पाऊस असे म्हणतात.
🔅 हवामान संक्रामणाचा महिना – ऑक्टोबर
⛈ महाराष्ट्रात सर्वाधिक पाऊस जूलै महिन्यात पडतो.
🏔 समुद्रासपाटीपासून उंच जावे तसे तापमान कमी होत जाते..
🔅 महाराष्ट्रात सर्वात जास्त आढळणारी मृदा – काळी मृदा
🔅 काळ्या मृदेची निर्मिती बेसाल्ट खडकापासून होते
🔅 टिटॅनी फेरस मॅकोटाईट या घटकामुळे काळ्या मृदेला
काळा रंग येतो
🔅 काळ्या मृदेला रेगूर / रेगूड / कापसाची काळी मृदा
असेही म्हणतात
🔅 कापूस हे रेगूर मृदेतील अतिशय महत्त्वाचे पिक आहे.
🔰 मदा व जलसंधारण आयुक्तालय – औरंगाबाद
🔰 महाराष्ट्राचे वनांखालील एकूण क्षेत्र – २०.१२%
🔰 महाराष्ट्र राज्य वनविभागाचे मुख्यालय – नागपूर
🌳 महाराष्ट्रातील सर्वात जास्त वने असणारा जिल्हा – गडचिरोली
🌵महाराष्ट्रातील सर्वात कमी वने असणारा जिल्हा – लातूर
🔅 पर्यावरणाचा समतोल राखण्यासाठी एकूण भौगोलिक क्षेत्राच्या ३३४ क्षेत्र वनांखाली असणे आवश्यक आहे.
