चालू घडामोडी :- 25 डिसेंबर 2023

◆ भारताचे माजी केंद्रीय कृषि मंत्री डॉ. पंजाबराव देशमुख यांच्या जयंती निमित्त केंद्र सरकार 125 रुपयांचे नाणे काढणार आहे.

◆ इंग्लिश प्रीमिअर लीग फुटबॉल स्पर्धेत रेफ्रीची भूमिका बजावणारी रेबेका वेल्च ही पहिली महिला ठरली आहे.

◆ केंद्रीय शिक्षण मंत्रालयाच्या आकडेवारीनुसार गेल्या 5 वर्षात देशात 140 खाजगी विद्यापीठाची स्थापना झाली असून गुजरात राज्यात सर्वाधिक 28 खाजगी विद्यापीठ आहेत.

◆ केंद्रीय शिक्षण मंत्रालयाच्या आकडेवारीनुसार महाराष्ट्र राज्यात एकूण 15 खाजगी विद्यापीठे आहेत.

◆ महाराष्ट्र सरकारने राज्यात दिव्यांग विद्यापीठ स्थापन करण्यासाठी डॉ. मुरलीधर चांदेकर यांच्या अध्यक्षतेखाली समिती स्थापन केली आहे.

◆ चेन्नई बुद्धिबळ ग्रँडमास्टर्स स्पर्धा 2023 चे विजेतेपद डी. गुकेश याने पटकावले आहे.

◆ ओपेक या संघटनेतून अंगोला देश बाहेर पडला आहे.

◆ 2024 मध्ये तामिळनाडू मध्ये होणारी खलो इंडिया युथ स्पर्धा सहाव्या क्रमांकाची असणार आहे.

◆ कवयित्री सुकृता पॉल कुमार यांना 'मीठ आणि मिरपूड' साठी रवींद्रनाथ टागोर साहित्य पुरस्कार जाहीर.

◆ वस्त्रोद्योग मंत्रालयाने जूट शेतकऱ्यांसाठी 'पाट-मित्रो ॲपचे अनावरण केले.

◆ प्रोफेसर मविता लाडगे यांना रसायनशास्त्र शिक्षणातील उत्कृष्टतेसाठी नायहोम पुरस्कार प्रदान करण्यात आला.

◆ पूनम खेत्रपाल सिंग यांना 'नॅशनल ऑर्डर ऑफ मेरिट गोल्ड मेडल ने सन्मानित.

◆ 2022 आणि 2023 चे SASTRA - रामानुजन पुरस्कार बर्कले येथील कॅलिफोर्निया विद्यापीठाशी संलग्न असलेल्या युनकिंग तांग आणि रुईीझयांग झांग या गणितज्ञांना प्रदान करण्यात आले.

◆ नौदलाच्या 'इंफाळ' या स्टील्थ गाईडेड क्षेपणास्त्र विनाशिकेचा संरक्षणमंत्री राजनाथ सिंह यांच्या उपस्थितीत नेव्हल डॉकयार्ड येथे  मंगळवारी मुंबईमध्ये लोकार्पण सोहळा होणार आहे.

◆ इंफाळ ही स्वदेशी बनावटीची सर्वात मोठ्या विनाशिकेपैकी ही एक असून विशाखापट्टणम श्रेणीच्या विनाशिकेतील तिसरी आहे.

◆ इंफाळची बांधणी मुंबईच्या माझगाव डॉक लिमिटेड येथे झाली आहे.

◆ महिला व बालविकास मंत्री अदिती तटकरे यांनी आपल्या दालनातील पाटीवर वडिलांच्या नावाआधी आईचे नाव लिहिले आहे.

◆ मुलाला आपल्या आईचे आडनाव लावण्याचा अधिकार आहे, त्याबाबत त्या मुलाचे वडील सक्ती करू शकत नाहीत, असा महत्त्वपूर्ण निर्णय दिल्ली उच्च न्यायालयाने दिलेला आहे.

◆ 25 डिसेंबर हा माजी पंतप्रधान अटल बिहारी वाजपेयी यांचा जन्मदिन आहे. त्यांच्या देदीप्यमान नेतृत्वाचा सन्मान करण्यासाठी भारतात हा दिवस 'सुशासन दिन' म्हणून पाळण्याचे ठरविण्यात आले.

◆ 2014 साली भारतीय जनता पक्षाद्वारे दरवर्षी भारतात 25 डिसेंबरला सुशासन दिवसाच्या रूपात साजरा करण्याची घोषणा केली गेली होती.

◆ 2023 सालचे साहित्य अकादमी पुरस्कार 9 कविता संग्रह, 6 कादंबऱ्या, 5 लघुकथा, 3 निबंध आणि 1साहित्यिक अभ्यासाला मिळाले आहेत.

━

23 डिसेंबर 2023 चालू घडामोडी

Q.1) भारतीय कुस्ती महासंघाचे अध्यक्ष पदी कोणाची निवड झाली आहे?
✅ संजय सिंग
 
Q.2) 2023 चा मराठी भाषेसाठीचा साहित्य अकादमी पुरस्कार कोणाला जाहीर झाला आहे?
✅ कृष्णात खोत
  
Q.3) नुकतेच कोणत्या भारतीय क्रिकेटपटूला अर्जुन पुरस्कार 2023 जाहीर झालेला आहे?
✅ मोहम्मद शमी
  
Q.4) अलीकडेच भारतीय सशस्त्र दलांना कोणत्या देशाने “Golden Owl” देऊन सन्मानित केले?
✅ श्रीलंका

Q.5) रॉयल सोसायटी ऑफ केमिस्ट्रीद्वारे निओहोम पुरस्कार-2023 कोणाला प्रदान करण्यात आला?
✅ सविता लाडेज
 
Q.6) अलीकडेच कोणाला भूतानच्या प्रतिष्ठित नॅशनल ऑर्डर ऑफ मेरिट गोल्ड मेडलने सन्मानित करण्यात आले?
✅ डॉ. पूनम खेत्रपाल सिंग
 
Q.7) अलीकडेच कोणत्या राज्याने शालेय दप्तरांचे ओझे 50 टक्क्याने कमी करण्याची घोषणा केली आहे?
✅ कर्नाटक

Q.8) अलीकडेच वायुसेने अस्र शक्ती-2023 चा सराव कोणत्या राज्यात आयोजित केला होता?
✅ आंध्र प्रदेश
 
Q.9) संयुक्त राष्ट्रांनी 2024 हे वर्ष काय म्हणून घोषित केले आहे?
✅ कॅमेलीडर्सचे आंतरराष्ट्रीय वर्ष

Q.10) राष्ट्रीय गणित दिवस दरवर्षी केंव्हा साजरा करण्यात येत असतो?
✅ 22 डिसेंबर

लेक लाडली योजना

महाराष्ट्र शासनाने माझी कन्या भाग्यश्री योजना अधिक्रमित करून 1 एप्रिल 2023 पासून लेक लाडकी या नावाने नवीन योजना सुरु केली आहे

योजनेचे उद्दिष्ट –

मुलींच्या जन्मास प्रोत्साहन देऊन मुलींचा जन्मदर वाढवणे.

मुलींच्या शिक्षणास चालना देणे, मृत्यूदर कमी करणे, बालविवाह रोखणे, मुलींमधील कुपोषण कमी करणे.

शाळाबाह्य मुलींचे प्रमाण शून्यावर आणणे.

योजनेचा लाभ

या योजनेत मुलीच्या जन्मानंतर 5 हजार रुपये, इयत्ता पहिलीत 6 हजार रुपये, सहावीत 7 हजार रुपये, अकरावीत 8 हजार रुपये आणि लाभार्थी मुलीचे वय 18 वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर 75 हजार रुपये याप्रमाणे 1 लाख 1 हजार रुपयांची रक्कम देण्यात येई

अटी व शर्ती

गरीब कुटुंबात जन्मलेल्या मुलींना शासकीय योजनेचा लाभ मिळेल.

ज्यांच्याकडे पिवळे किंवा केशरी शिधापत्रिका आहे.

1 एप्रिल 2023 नंतर जन्मलेल्या मुलींना योजनेचा लाभ मिळेल.

जर कोणाला मुलगा आणि मुलगी असेल तर फक्त मुलीलाच लाभ मिळेल.

दुसऱ्या प्रसुतीच्यावेळी जुळी अपत्ये जन्माला आल्यास व एक मुलगा, एक मुलगी किंवा दोन्ही मुली झाल्यास त्या मुलींना योजनेचा लाभ मिळू शकेल. 

त्यानंतर माता/ पित्याने कुटुंब नियोजनाची शस्त्रक्रिया करणे आवश्यक राहील.

लाभार्थी कुटुंब महाराष्ट्र राज्याचे रहिवाशी असणे आवश्यक

लाभार्थी कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न 1 लाख रुपयांपेक्षा अधिक नसावे.

माझी कन्या भाग्यश्री योजना

सुरुवात - एप्रिल 2016 (महाराष्ट्र शासन)

उद्देश - मुलींचा जन्मदर वाढण्यासाठी तसेच सुधारणा करण्यासाठी योजना सुरू करण्यात आली.

लाभ - या योजनेंतर्गत महाराष्ट्र सरकार मुलींच्या जन्मानंतर 50,000 रुपये दिले जात होते.

करोनाचा नवा JN.1 उपप्रकार

करोनाचा उपप्रकार असलेल्या BA.2.86 च्या जातीतील JN.1 हा नवा विषाणू केरळच्या काही भागांमध्ये पसरत आहे.

INSACOG (Indian SARS-CoV-2 Genomics Consortium) या प्रयोगशाळेने केरळमध्ये सध्या अमेरिका आणि चीनमध्ये पसरत असलेल्या करोनाचा JN.1 हा नवा उपप्रकार आढळून आल्याचे स्पष्ट केले आहे. त्यावर आयसीएमआरचे डीजी डॉ. राजीव बहल म्हणाले की, केरळमधील काराकुलम, तिरुवनंतपुरम येथे ८ डिसेंबर रोजी झालेल्या RT-PCR चाचण्यांमध्ये पॉझिटिव्ह नमुन्यात JN.1 हा विषाणूचा नवा उपप्रकार आढळून आला. त्यानंतर १८ नोव्हेंबर रोजी काही नमुन्यांची RT-PCR चाचणीही पॉझिटिव्ह आली. रुग्णामध्ये इन्फ्लूएंझासारखी सौम्य लक्षणे होती. परंतु, काही दिवसांनी हे रुग्ण बरे झाले आहेत.

JN.1 हा विषाणू नेमका काय आहे?

करोनाचा JN.1 हा उपप्रकार BA.2.86 प्रकाराशी संबंधित आहे. सामान्यतः तो पिरोला म्हणून ओळखला जातो. करोनाचा हा नवा उपप्रकार आधीच्या उपप्रकारांच्या तुलनेत स्पाइक प्रोटीनमध्ये फक्त एक अतिरिक्त उत्परिवर्तन करत आहे. पिरोलाचे आधीच्या उपप्रकारांच्या तुलनेत स्पाइक प्रोटीनमध्ये ३९ पेक्षा जास्त उत्परिवर्तन होत आहे. यामुळे शास्त्रज्ञ त्यावर लक्ष ठेवून होते. Sars-CoV-2 च्या स्पाइक प्रोटीनवरील उत्परिवर्तने महत्त्वपूर्ण आहेत. कारण ते मानवी पेशींवरील रिसेप्टर्सला जोडतात आणि व्हायरसला त्यात प्रवेश करू देतात.

JN.1 मुळे रुग्णसंख्या वाढ होऊ शकते का?

पिरोला अधिक प्रभावीपणे प्रतिकारशक्तीला शह देत त्वरीत पसरू शकतो, अशी चिंता व्यक्त केली जात होती, मात्र, तसे झालेले नाही. यूएस सेंटर फॉर डिसीज कंट्रोल अँड प्रिव्हेन्शन (CDC) च्या मते, देशात उपलब्ध अद्ययावत लसींमुळे पिरोला संसर्ग प्रभावीपणे रोखता येऊ शकला. पण तरीही लोकांनी JN.1 पासूनही स्वत:चे संरक्षण केले पाहिजे.

JN.1 उपप्रकाराचे रुग्ण का वाढत आहेत?

जागतिक आरोग्य संघटनेने म्हटलेय की, GISAID या जागतिक डेटाबेसवर अपलोड केलेल्या Sars-CoV-2 अनुक्रमांपैकी पिरोला आणि त्यांच्या वंशजांचा वाटा १७ टक्के आहे. त्यापैकी निम्म्याहून अधिक रुग्ण डिसेंबरच्या सुरुवातीस JN.1 चे होते. जागतिक डेटाबेसवर JN.1 च्या किमान तीन हजार रुग्णांची माहिती अपलोड केली गेली होती. त्यातील बहुतेक रुग्ण अमेरिका, कॅनडा आणि युरोपीय देशांमधून आले होते. “BA.2.86 आणि JN.1 सारखी नवीन रूपे लक्ष वेधून घेत असताना, सध्या SARS-CoV-2 प्रकारांपैकी ९९ टक्के भाग हा XBB गटाचा भाग आहे, असेही US CDC ने म्हटले आहे.

JN.1 उपप्रकारापासून कसे कराल स्वतःचे संरक्षण?

तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे, की Sars-CoV-2 चे नवीन उपप्रकार येतच राहतील. श्वासोच्छवासाच्या विषाणूपासून संरक्षण करणे महत्त्वाचे आहे. त्यामुळे स्थानिक पातळीवर प्रकरणांची संख्या वाढत असल्यास गर्दीच्या ठिकाणी जाणे बंद करा आणि जाणारच असल्यास मास्क घाला. हवेशीर जागेत राहिल्याने संसर्गाचा प्रसार कमी होतो. संसर्ग टाळण्यासाठी वारंवार हात धुवा आणि सामाजिक अंतर ठेवा.

जगातील सर्वात उंच 10 शिखर

(1)माउंट एव्हरेस्ट (नेपाळ) - 8848 मीटर उंच.

(2)माउंट के 2 (पाकव्याप्त काश्मीर) - 8611 मीटर उंच.

(3)कांचनगंगा (भारत ) - 8586 मीटर उंच.

(4)ल्होत्से (नेपाळ) - 8516 मीटर उंच.

(5)मकालू (नेपाळ) - 8463 मीटर उंच 

(6)चो ओयू (नेपाळ) - 8201 मीटर उंच.

(7)धौलागिरी (नेपाळ) - 8167 मीटर उंच.

(8)मानसलू (पश्चिम नेपाळ) - 8163 मीटर उंच

(9)नंगा पर्वत (पाकव्याप्त काश्मीर) - 8125 मीटर उंच.

(10)अन्नपूर्णा (उत्तरमध्य नेपाळ) - 8091 मीटर उंच.

(11)गशेरब्रु( हिमालय) - 8068 मीटर उंच.

(12)ब्रॉड पिक (बाल्टिस्तान) - 8051 मीटर उंच.

(13)गशेरब्रूम - 2 - (हिमालय) 8035 मीटर उंच

(14)शिशापंग्मा (तिबेट) - 8027 मीटर उंच

बॉक्साइट -

📌बॉक्साइटचे सर्वात जास्त उत्पादन झारखंड  राज्यात होते.

📌झारखंड नंतर छत्तीसगड राज्याचा दुसरा   क्रमांक लागतो .

📌 महाराष्ट्र, ओरिसा, मध्ये प्रदेश या राज्यातही  बॉक्साइटचे साठे आहेत.

📌अल्युमिनियमची निर्मिती बॉक्साइट पासून होते.

📌बॉक्साइटचा उपयोग प्रामुख्याने विमान व  जहाज बांधणी तसेच सिमेंट व लोहपोलाद

  कारखान्यात होतो.

📌महाराष्ट्रात बॉक्साइटचे २९ % साठे  आढळतात.

📌महाराष्ट्रात कोल्हापूर,सिंधुदुर्ग,रत्नागिरी,  सांगली, सातारा  इ. ठिकाणी साठे आढळतात.

सध्या महाराष्ट्रात 36 जिल्हे आहेत त्यातील कोणत्या जिल्यामधून कोणत्या जिल्यांची निर्मितीचा प्रस्ताव ?

 

👉 नाशिक जिल्यातून - मालेगाव आणि कळवण

👉 ठाणे जिल्यातून - मीरा-भाईंदर आणि कल्याण

👉 बुलडाणा जिल्यातून - खामगाव

👉 यवतमाळ जिल्यातून - पुसद

👉 अमरावती जिल्यातून - अचलपूर

👉 भंडारा जिल्यातून - साकोली

👉 चंद्रपूर जिल्यातून - चिमूर

👉 गडचिरोली जिल्यातून - अहेरी

👉 जळगाव जिल्यातून - भुसावळ

👉 लातूर जिल्यातून - उदगीर

👉 बीड जिल्यातून - अंबेजोगाई

👉 नांदेड जिल्यातून - किनवट

👉 सातारा जिल्यातून - माणदेश

👉 पुणे जिल्यातून - शिवनेरी

👉 पालघर जिल्यातून - जव्हार

👉 रत्नागिरी जिल्ह्यातून मानगड

👉 रायगड जिल्यातून  - महाड

👉 अहमदनगर जिल्यातून - शिर्डी, संगमनेर आणि श्रीरामपूर

सामान्य ज्ञान

1) महाराष्ट्रात सर्वात कमी पाऊस पडणारा जिल्हा?

उत्तर-  सोलापूर

2) महाराष्ट्रातील क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने सर्वात मोठा जिल्हा कोणता?

उत्तर- अहमदनगर

3) जागतिक योग दिवस कोणत्या दिवशी साजरा केला जातो?

उत्तर- 21 जून

4) पानिपतचे तिसरे युद्ध कोणत्या वर्षी झाले?

उत्तर- 1761

5) कोणत्या तारखेस घटना समितीने राष्ट्रीय ध्वज स्विकृत केला?

उत्तर- 22 जुलै 1947

6) वाफेवर चालणाऱ्या इंजिनाचा शोध कोणी लावला?

उत्तर-जेम्स वॅट

7) भारतीय पोलीस प्रशिक्षण अकादमी कोणत्या राज्यात आहे?

उत्तर- तेलंगणा

8) अजिंठा लेणी कोणत्या जिल्ह्यात आहे?

उत्तर- छत्रपती संभाजीनगर 

9) अहिराणी भाषेतील जगप्रसिद्ध कवयित्रि कोण आहेत?

उत्तर- बहिणाबाई चौधरी

10) डेसीबल या एककाने  काय  मोजतात ?

उत्तर- ध्वनीची तीव्रता

1) देशाचे नवीन 12 वे मुख्य माहिती आयुक्त कोण बनले आहेत

उत्तर :- हिरालाल समरिया

2)37 व्या राष्ट्रीय खेळांचे आयोजन कोणत्या राज्यात केले जाणार आहे?

उत्तर :- गोवा

3) केंद्रीय मंत्रिमंडळाने कोणत्या नवीन स्वायत्त संस्थेच्या निर्मितीला मंजुरी दिली आहे?

उत्तर :- ’मेरा युवा भारत’

4) जागतिक भूक निर्देशांक 2023 भारताचे स्थान?

उत्तर :-111

5) नुकताच ‘आपत्ती जोखीम कमी करण्याचा आंतरराष्ट्रीय दिवस’ कधी साजरा करण्यात आला?

उत्तर:- १३ ऑक्टोबर

चालू घडामोडी प्रश्नमंजुषा

Q.1) इन्फोसिस पुरस्कार 2023 मध्ये भौतिकशास्त्र श्रेणीतील पुरस्कार कोणाला जाहीर झाला आहे?

✅ प्रो. मुकुंद थट्टाई

Q.2) पहिल्या ‘लाईफटाईम डिस्ट्रबिंग द पीस अवार्ड’ने कोणाला सन्मानित करण्यात आले?

✅ सलमान रश्दी

Q.3) विश्वचषकात सर्वाधिक षटके मारणारा खेळाडू कोण ठरला आहे?

✅ रोहित शर्मा

Q.4) 37 व्या इन्फंट्री कमांडर परिषदेचे आयोजन कोणत्या राज्यात करण्यात आले आहे?

✅ मध्य प्रदेश

Q.5) भारतातील सर्वात मोठी शीत तेल उत्पादन सेवा कोणत्या राज्यात सुरू होणार आहे?

✅ गुजरात

Q.6) अलीकडेच कोणत्या केंद्रीय मंत्रालयाने ‘आईना डॅशबोर्ड फॉर सिटीज’ पोर्टल सुरू केले आहे?

✅ गृहनिर्माण आणि शहरी व्यवहार मंत्रालय

Q.7) अलीकडेच कोणत्या केंद्रशासित प्रदेशातील सिबकथोर्न फळाला जीआय टॅग देण्यात आला आहे?

✅ लडाख

Q.8) स्पर्मव्हेलसाठी जगातील पहिले सागरी संरक्षित क्षेत्र कोणत्या देशात स्थापन करण्यात येत आहे?

✅ डोमिनिका

Q.9) महाराष्ट्रातील कोणत्या जिल्ह्यात सागरी सुरक्षा कवच मोहिमेला सुरुवात करण्यात आली आहे?

✅ सिंधुदुर्ग

Q.10) आंतरराष्ट्रीय सहिष्णुता दिवस केव्हा साजरा केला जातो?

✅ 16 नोव्हेंबर

Q.11) एकदिवशीय क्रिकेटमध्ये सर्वाधिक 50 शतक करणारा जगातील पहिला खेळाडू कोण ठरला आहे?

✅ विराट कोहली

Q.12) 21,500 फूट उंचीवरून उडी मारणारी जगातील पहिली महिला स्कायडायव्ह कोण ठरली आहे?

✅ शीतल महाजन

Q.13) केंद्र सरकारने दिव्यांग व्यक्तींना व्याजारात किती टक्के सूट देण्याचा निर्णय घेतला आहे?

✅ 1%

Q.14) पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी कोणत्या राज्यातून प्रधानमंत्री जनजाती आदिवासी न्याय महाअभियानाचा शुभारंभ केला आहे?

✅ झारखंड

Q.15) दिवाळीच्या दिवशी 22 लाखांहून अधिक मातीचे दिवे जाळण्याचा विश्वविक्रम कोणत्या शहराने केला आहे?

✅ अयोध्या

Q.16) तिन्ही सैन्यांच्या संयुक्त युद्धसराव ‘त्रिशक्ती प्रहार’ चे आयोजन कोणत्या राज्यात करण्यात येत आहे?

✅ राजस्थान

Q.17) 14 तासात 800 भूकंपानंतर कोणत्या देशाने आणीबाणी जाहीर केली आहे?

✅ आइसलँड

Q.18) पाण्याखालील ज्वालामुखीच्या उद्रेकानंतर कोणत्या देशाला अलीकडेच नवीन बेट मिळाले आहे?

✅ जपान

Q.19) नुकतेच कोणत्या भारतीय खेळाडूचा ICC हॉल ऑफ फेम मध्ये समावेश करण्यात आला आहे?

✅ वीरेंद्र सेहवाग

Q.20) राष्ट्रीय प्रेस दिवस कधी साजरा केला जातो?

✅ 16 नोव्हेंबर

प्रश्न – नुकताच गोवा मुक्ती दिन कधी साजरा करण्यात आला?

उत्तर – १९ डिसेंबर

प्रश्न – नुकतेच रमण सिंह यांची कोणत्या राज्याच्या विधानसभेचे अध्यक्ष म्हणून निवड झाली आहे?

उत्तर - छत्तीसगड

प्रश्न – कुशल कामगारांच्या हक्कांचे संरक्षण करण्यासाठी NSDC ने अलीकडेच कोणासोबत सामंजस्य करार केला आहे?

उत्तर - सौदी अरेबिया

प्रश्न – अलीकडे कृषी विपणन सुधारणांमध्ये कोणते राज्य अव्वल आहे?

उत्तर - आंध्र प्रदेश

प्रश्न – अलीकडेच ‘विजय हजारे ट्रॉफी’चे विजेतेपद प्रथमच कोणी जिंकले?

उत्तर - हरियाणा

प्रश्न – नुकत्याच आलेल्या IMF च्या अहवालानुसार, जागतिक विकासात भारताचे योगदान किती टक्के आहे?

उत्तर - 16%

प्रश्न – भारतीय सशस्त्र दलांना नुकताच ‘गोल्डन आऊल’ पुरस्काराने कोणत्या देशाने सन्मानित केले आहे?

उत्तर - श्रीलंका

प्रश्न – अलीकडे देशाची सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था म्हणून कोणत्या राज्याची  उदयास आली आहे?

उत्तर - महाराष्ट्र

प्रश्न – आयपीएलच्या इतिहासातील सर्वात महागडा खेळाडू मिचेल स्टार्कला कोणत्या संघाने अलीकडेच विकत घेतले आहे?

उत्तर - कोलकाता नाईट रायडर्स

प्रश्न – नुकताच ‘राष्ट्रीय ऊर्जा संवर्धन दिन’ कधी साजरा करण्यात आला?

उत्तर - 14 डिसेंबर

प्रश्न – 2023 मध्ये गुगलच्या टॉप ट्रेंडिंग ऍथलीट्सच्या यादीत एकमेव भारतीय क्रिकेटपटू कोण आहे?

उत्तर - शुभमन गिल

प्रश्न – अलीकडेच FDI प्राप्तकर्ता म्हणून देशात अव्वल कोण आहे?

उत्तर - महाराष्ट्र

प्रश्न – तामिळ कवी तिरुवल्लुवर यांच्या पुतळ्याचे नुकतेच कोणत्या देशात उद्घाटन करण्यात आले आहे?

उत्तर - फ्रान्स

प्रश्न – अलीकडेच PFRDA बोर्डाचे अर्धवेळ सदस्य म्हणून कोणाची नियुक्ती करण्यात आली आहे?

उत्तर - परम सेन

प्रश्न – नुकत्याच प्रसिद्ध झालेल्या मर्सरच्या 2023 गुणवत्ता जीवन निर्देशांकात कोणत्या शहराने अव्वल स्थान पटकावले आहे?

उत्तर - हैदराबाद

प्रश्न – 2024 बुकर पारितोषिक निर्णायक पॅनेलमध्ये अलीकडे कोणत्या ब्रिटिश भारतीय संगीतकाराचा समावेश करण्यात आला आहे?

उत्तर - नितीन साहनी

प्रश्न – कोणते राज्य सरकार अलीकडे सर्व जिल्ह्यांमध्ये पीएम कॉलेज ऑफ एक्सलन्स स्थापन करणार आहे?

उत्तर - मध्य प्रदेश

प्रश्न – FIH हॉकी अवॉर्ड्स ज्युनियर वर्ल्ड कप 2023 नुकताच कोणत्या शहरात पार पडला?

उत्तर - क्वालालंपूर

मिस युनिव्हर्स

 ✅ ७२वी मिस युनिव्हर्स : शेनिस पॅलासिओस.

• निर्मिती - 28 जून 1952

• मुख्यालय - न्यूयॉर्क, यूएसए

• होस्ट - सॅन साल्वाडोर (जोस अॅडॉल्फो पिनेडा अरेना)

✅ मिस युनिव्हर्स 2023

- विजेता: शेनिस पॅलासिओस

- उपविजेता: अँटोनिया पोरझिल्डे (थायलंड)

- द्वितीय उपविजेता: मोराया विल्सन (ऑस्ट्रेलिया)

✅ भारतीय मिस युनिव्हर्स

- लारा दत्ता (2000)

- सुष्मिता सेन (1994)

- हरनाज कौर संधू (२०२१)

📌 इतर माहिती

- बोनी गॅब्रिएल (यूएसए) मिस युनिव्हर्स 2022

- टॉप 20 मध्ये भारतातील श्वेता शारदा

- स्पर्धेत 90 देश सहभागी झाले होते

- वार्षिक अर्थसंकल्प: 10 कोटी, सौंदर्य स्पर्धा संस्थेद्वारे आयोजित

साहित्य अकादमी पुरस्कार :- माहिती 🏆

◾️ साहित्य अकादमी ची स्थापना " 12 मार्च 1954 " रोजी झाली

◾️ मुख्यालय " नवी दिल्लीला " आहे

◾️ साहित्य अकादमी चे पहिले अध्यक्ष पंडित जवाहरलाल नेहरू हे होते

◾️ भारतातील 24 भाषांच्या साठी साहित्य अकादमी पुरस्कार दिला जातो

◾️ भारतीय संविधानाच्या आठव्या परिशिष्टातील एकूण 22 भाषा आणि इंग्रजी व राज्यस्थानी अशा दोन भाषा या सर्व मिळून एकूण 24 भाषांच्या साठी हा पुरस्कार दिला जातो

 काही महत्वाच्या गोष्टी ‼️

◾️ मराठी साठी प्रथम साहित्य अकादमी पुरस्कार लक्ष्मण शास्त्री जोशी यांना मिळाला

◾️2023 साहित्य अकादमीचे अध्यक्ष माधव कौशिक हे आहेत

◾️ कृष्णात खोत यांच्या रिंगण या कादंबरीला मराठी भाषे करता साहित्य अकादमी पुरस्कार 2023 जाहीर झाला

❗️❗️ रिंगाण - कृष्णात खोत यांच्याविषयी ❗️❗️

◾️ मूळचे कोल्हापूर येथील कृष्णात खोत हे पन्हाळा तालुक्यातील निकमवाडी येथील रहिवाशी आहेत'

त्यांच्या प्रकाशित कादंबऱ्या

• गावठाण’ (२००५), 

• ‘रौंदाळा’ (२००८),

• ‘झड-झिंबड’ (२०१२), 

• ‘धूळमाती’ (२०१४),

• ‘रिंगाण’ (२०१८

• 'गरल्याविन भुई’ हे त्यांनी लिहिलेले ललित व्यक्तिचित्रण प्रकाशित झाले आहेत

◾️रिंगाण ही कादंबरी प्रकल्पासाठी घरादारावर पाणी सोडून उठवलेल्या माणसांची परवड हा ‘रिंगाण’ कादंबरीचा एक धागा आहे

◾️ पुरस्काराचे वितरण 12 मार्च 2024 ला होणार आहे

मेजर ध्यानचंद खेलरत्न पुरस्कार 2023

2023 चे विजेते

1. चिराग चंद्रशेखर शेट्टी आणि - बॅडमिंटन

2. रंकीरेड्डी सात्विक साई राज - बॅडमिंटन

दोन्ही क्रीडापटूंना त्यांच्या समान सांघिक कामगिरीसाठी हा पुरस्कार जाहीर करण्यात आला आहे.

मेजर ध्यानचंद खेलरत्न पुरस्कार 

सुरुवात – 1992

स्वरूप – 25 लाख रुपये 

जाहीर करणारे मंत्रालय - युवा व्यवहार आणि क्रीडा मंत्रालय

निकष - ‘मेजर ध्यानचंद खेलरत्न पुरस्कार’ खेळाडूला  मागील चार वर्षांच्या कालावधीत क्रीडा क्षेत्रातील नेत्रदीपक आणि उत्कृष्ट कामगिरीसाठी दिला जातो.

पुरस्काराचे पहिले मानकरी -  विश्वनाथ आनंद 

सर्वात तरुण मानकरी – अभिनव बिंद्रा

2021 पूर्वी या पुरस्काराचे नाव राजीव गांधी खेलरत्न पुरस्कार असे होते. 

2022 चे विजेते - शरथ कमल अचंता (टेबल टेनिस)

आजचे खूप महत्वाचे करंट अफेअर्स - (प्रश्न & उत्तरे)

🔖 प्रश्न - देशात सर्वाधिक लांबीचे राष्ट्रिय महामार्ग कोणत्या राज्यात आहेत अशी माहिती केंद्रीय वाहतूक मंत्री नितीन गडकरी यांनी दिली ?

ANS - महाराष्ट्र राज्यात 

🔖 प्रश्न - महाराष्ट्र राज्यात राष्ट्रिय महामार्गाची एकुण लांबी किती किलोमीटर आहे ?

ANS - १८,४५९ किलोमीटर 

🔖 प्रश्न - देशात सध्या किती किलोमीटर लांबीचे राष्ट्रिय महामार्ग आहेत ?

ANS - १ लाख ४६ हजार १४५ किमी लांबीचे 

🔖 प्रश्न - इंदिरा गांधी अंतरराष्ट्रीय शांतता पुरस्कार –२०२३ कोणाला जाहीर झाला आहे ?

ANS - डॅनियल बरेनबोईम व अली अबू अव्वाद यांना 

🔖 प्रश्न - महाराष्ट्र राज्य सरकारने शासकीय भरती प्रक्रियेतील पेपर फुटी विरोधातील कायदा करण्यासाठी कोणाच्या अध्यक्षतेखालील समिती स्थापन केली आहे ?

ANS - किशोर राजे निंबाळकर यांच्या अध्यक्षतेखालील

🔖 प्रश्न - केंद्र सरकारने जाहीर केलेल्या यादी नुसार कोणते राज्य विदेशी गुंतवणुकीत देशात प्रथम क्रमांकावर आहे ?

ANS - महाराष्ट्र 

🔖 प्रश्न - कोणत्या वाहन उत्पादक कंपनीने सौर ऊर्जेवर चालणारे देशातील पहिले अल्ट्रा फास्ट चार्जिंग स्टेशन उभारले ?

ANS - ऑडी कंपनीने - या कंपनीने मुंबई येथे देशातील पहिले सौर ऊर्जेवर चालणारे अल्ट्रा फास्ट चार्जिंग स्टेशन उभारले

🔖 प्रश्न - महाराष्ट्र सरकारने राज्याचे नवीन अद्योगिक धोरण तयार करण्यासाठी कोणाच्या अध्यक्षतेखाली मसुदा समिती स्थापन केली आहे ?

ANS - डॉ. हर्षदीप कांबळे यांच्या अध्यक्षतेखाली

🔖 प्रश्न - देशातील पहिले केंद्रीय आदिवासी विद्यापीठ कोनत्या राज्यातील मुलुगू येथे स्थापन करण्यात येणार ?

ANS - तेलंगणा - या विद्यापीठचे नाव सम्माक्का सरक्का आदिवासी विद्यापीठ असे आहे.

🔖 प्रश्न - कोणत्या राज्याचा विधिमंडळाने लोकायुक्ताच्या कक्षेत मुख्यमंत्री व मंत्र्यांना आणणारा लोकायुक्त कायदा पारित केला ?

ANS - महाराष्ट्र

🔖 प्रश्न - महाराष्ट्र राज्याचा विधिमंडळाने पारित केलेल्या लोकायुक्त कायद्या मध्ये मुख्यमंत्र्याची चौकशी करण्यासाठी किती विधानसभा सदस्यांची परवानगी लागन्याची तरतुद आहे ?

ANS - दोनतृतियांश

🔖 प्रश्न - वाणिज्य मंत्रालयाने जाहीर केलेल्या आकडेवारीनुसार नोव्हेंबर महिन्यात भारताची आयात मागच्या वर्षीच्या नोव्हेंबर च्या तुलनेत किती टक्क्यांनी घटली ?

ANS - ४.३३ टक्क्यांनी

🔖 प्रश्न - भारताच्या निर्यातीत नोव्हेंबर महिन्यात मागच्या वर्षीच्या तुलनेत किती टक्क्यांनी घट झाली ?

ANS - २.८ टक्क्यांनी 

🔖 प्रश्न - DRDO कडून कोणत्या राज्यामधील चीत्रदुर्ग येथे स्वदेशी हाय स्पीड मानवरहित हवाई वाहनाची चाचनी घेण्यात आली ?

ANS - कर्नाटक 

🔖 प्रश्न - आरोग्य विभागाच्या आकडेवारीनुसार महाराष्ट्र राज्याचा डेंग्यूच्या रुग्णांच्या संख्येत देशात कितवा क्रमांक आहे ?

ANS - तिसरा क्रमांक

🔖 प्रश्न - कोणत्या राज्याचा सरकारने अमली पदार्थांवर नियंत्रण आणण्यासाठी अँटी नोर्कोटीक्स टास्क फोर्स स्थापन करण्याच्या निर्णय घेतला आहे ?

ANS - महाराष्ट्र

🔸१) युरोप व आफ्रिका ही खंडे आणि अमेरिका खंड यांदरम्यान .... हा महासागर पसरलेला आहे. 

- अटलांटिक

🔹२) उत्तर ध्रुवावर पाऊल ठेवणारा पहिला मानव ....

- रॉबर्ट पिअरे, अमेरिका

🔸३) दक्षिण ध्रुवावर पाऊल ठेवणारा पहिला मानव .... 

- एल्ड अमुंडसेन, नॉर्वे

🔹४) इ. स. १४९२ मध्ये वेस्ट इंडीज बेटांचा शोध लावला ....

- ख्रिस्तोफर कोलंबस, इटली

🔸५) इ. स. १४९८ मध्ये .... याने केप ऑफ गुड होपला वळसा घालून भारताकडे येणारा जलमार्ग शोधून काढला.

- वास्को- द-गामा

प्रश्न – भारतातील सर्वात वेगवान सौर इलेक्ट्रिक बोट 'बॅराकुडा' नुकतीच कोठे लाँच करण्यात आली आहे?

उत्तर - केरळ

प्रश्न – नुकताच 2023 सालचा इंदिरा गांधी शांतता पुरस्कार कोणाला मिळाला?

उत्तर – अली अब्बू आवाड आणि डॅनियल बेरेनबाईम

प्रश्न – अलीकडेच मिस इंडिया यूएसए 2023 चा खिताब कोणी जिंकला आहे?

उत्तर - रिजुल मैनी

प्रश्न – अलीकडेच ADB ने चालू आर्थिक वर्षात भारताचा विकास दर किती टक्के असेल असा अंदाज व्यक्त केला आहे?

उत्तर – ६.७%

प्रश्न – अलीकडेच बीसीसीआयने कोणत्या माजी क्रिकेटपटूची जर्सी निवृत्त करण्याचा निर्णय घेतला आहे?

उत्तर - एमएस धोनी

प्रश्न – नुकताच सर्वात मोठ्या वाचनाचा गिनीज वर्ल्ड रेकॉर्ड कोणी मिळवला आहे?

उत्तर - पुणे

प्रश्न – कोणत्या बँकेने अलीकडेच जर्मन डेव्हलपमेंट बँकेसोबत सौर प्रकल्पासाठी क्रेडिट लाइनवर स्वाक्षरी केली आहे?

उत्तर – स्टेट बँक ऑफ इंडिया

प्रश्न – अलीकडेच पवन कुमार सेन यांची कोणत्या राज्याचे मुख्य निवडणूक अधिकारी म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे?

उत्तर - अरुणाचल प्रदेश

प्रश्‍न – आंद्रे ब्रॅगर यांचे नुकतेच निधन झाले. ती कोण होती?

उत्तर - अभिनेता

🔸१) 'मराठी भाषेचे शिवाजी' म्हणविल्या जाणाऱ्या, परंतु सामाजिक सुधारणांच्या बाबतीत मात्र आपले प्रतिगामित्वच सिद्ध करणाऱ्या .... यांनी रानडे, फुले, आगरकर यांसारख्या कर्त्या समाजसुधारकांवर टीकेची झोड उठविली.

- विष्णुशास्त्री चिपळूणकर

🔹२) .... यांनी लिहिलेला 'अर्ली हिस्टरी ऑफ डेक्कन' हा संशोधनात्मक ग्रंथ प्रसिद्ध आहे.

- डॉ. रा. गो. भांडारकर 

🔸३) गांधीजींनी स्थापन केलेल्या हरिजन सेवक संघातर्फे ११ फेब्रुवारी, १९३३ रोजी 'हरिजन' या साप्ताहिकाचा पहिला अंक प्रसिद्ध झाला. 'हरिजन'चे पहिले संपादक म्हणून कोणाचा निर्देश कराल ? 

- आर. व्ही. शास्त्री

🔹४) स्त्रियांच्या उद्धारासाठी व उन्नतीसाठी पुण्यात 'आर्य महिला समाजा'ची स्थापना करणाऱ्या ..... या अनंतशास्त्री डोंगरे यांच्या कन्या होत.

- पंडिता रमाबाई

🔸५) 'अॅम्स्टरडॅम' येथे भरलेल्या जागतिक उदारधर्म परिषदेत 'हिंदुस्थानातील उदारधर्म' हा प्रबंध ..... यांनी वाचला.

- महर्षी वि. रा. शिंदे

एस. पी. गुप्ता कार्यदल-१९९९

▪️नियोजन आयोगाचे तत्कालीन सदस्य एस. पी. गुप्ता यांच्या अध्यक्षतेखाली २० मे १९९९ ला लघुउद्योगांच्या विकासासाठी या अभ्यासगटाची स्थापना करण्यात आली.

✍️शिफारसी  पुढीलप्रमाणे -

१) लघुउद्योगांची रचना ही त्रिस्तरीय म्हणजेच यामध्ये सूक्ष्म, लघु व मध्यम अशी रचना असावी, तसेच लघुउद्योग क्षेत्राकरिता एकच वैश्विक कायदा असावा अशी शिफारस केली.

२) लघुउद्योगांना त्यांच्या उत्पादनामध्ये ५० लाख रुपयांपर्यंतच्या उत्पादनावरील उत्पादन शुल्कामध्ये सूट देण्यात येते. यामध्ये वाढ करून ती सूट मर्यादा एक कोटी रुपयांपर्यंत करण्यात यावी.

३) लघुउद्योगांचे तंत्रज्ञानावर्धन व आधुनिकीकरण करण्याकरिता ५००० कोटी रुपयांचा Technology upgradation And Modernisation Fund उभारण्यात यावा, तसेच ५०० कोटी रुपयांचा लघुउद्योग निर्माण निधी उभारण्यात यावा.

प्रमुख जमाती, त्यांची वस्ती, व्यवसाय व वैशिष्टे याबद्दल माहिती ‼️

♻️जमाती:-प्रदेश:-व्यवसाय:-वैशिष्ट्ये❗️

♻️लॅपलॅडर:-

▪️सूचीपर्णी अरण्याचा प्रदेश:-

▪️लाकूडतोडे व शिकार:-

▪️फासेपारधी

♻️एस्कीमो:-

▪️टंड्रा प्रदेश:-शिकार करणे:-

▪️कच्चे मांस खातात

♻️पिग्मी:-

▪️कांगो खोरे:-

▪️फळे, कंदमुळे गोळा करणे:-

▪️स्थलांतरित शेती

♻️रेड इंडियन:-

▪️उ.व.द.अमेरिका:-

▪️शिकार, मासेमारी:-

▪️फळे गोळा करणे

♻️झुलू:-

▪️सुदानी गवताळ प्रदेश:-

▪️शिकार करणे:-

▪️स्थलांतरित शेती

♻️बडाऊन(अरब):-

▪️सहारा वाळवंट:-

▪️ओअॅसिस शेती व व्यापार:-

▪️खगोलशास्त्रात प्रवीण आहे.

♻️ किरगीज:-

▪️आशियातील स्टेप/गवताळ प्रदेश:-

▪️पशूपालन:-

▪️युर्ट नावाच्या तंबूत राहतात/कुमीस नावाचे आवडते पेय

♻️ कोझक:-

▪️रशियातील गवताळ:-

▪️पशुपालन:-

▪️घोड्यावर बसण्यात पटाईत

♻️ गाऊची:-

▪️द.अमेरिकेतील/पंपासचा गवताळ प्रदेश:-

▪️पशुपालन:-

▪️मस्त व दांडग्या जनावरांना/वठणीवर आणण्यात वाकबगार

♻️ सॅमाइड:-

▪️सूचीपर्णी अरण्याचे प्रदेश:-

▪️फासेपारधी:

▪️लाकूडतोड व शेती करणे

♻️ ओस्टयाक:-

▪️सूचीपर्णी अरण्याचे प्रदेश:-

▪️फासेपारधी:-

▪️लाकूडतोड व शेती करणे

♻️ बुशमे:-

▪️नकलाहारी वाळवंट:-

▪️शिकार, फळे:-

▪️शिकार करण्यात पटाईत

♻️ ब्लॅक फेलोज:-

▪️ऑस्ट्रेलिया:-

▪️शिकार, फळे गोळा:-

▪️शिकारीचा माग काढण्यात पटाईत

♻️ मावरी:-

▪️न्यूझीलंड:-

▪️शेती व मासेमारी:-

▪️उत्तम योद्धे

चालू घडामोडी :- 22 डिसेंबर

◆ इस्रोच्या चांद्रयान-3 चंद्र मोहिमेला लीफ एरिक्सन चंद्र पुरस्कार मिळाला आहे.

◆ हरियाणातील कुरुक्षेत्र येथे आंतरराष्ट्रीय गीता महोत्सवाची सुरूवात झाली आहे.

◆ नोमा, ज्याला कॅन्क्रम ओरिस किंवा गँग्रेनस स्टोमाटायटीस असेही म्हणतात, अलीकडेच जागतिक आरोग्य संघटनेच्या (WHO) दुर्लक्षित उष्णकटिबंधीय रोगांच्या (NTDs) यादीमध्ये समाविष्ट केले गेले आहे.

◆ पूनम खेत्रपाल सिंग यांना भूतानच्या नॅशनल ऑर्डर ऑफ मेरिटने सन्मानित करण्यात आले.

◆ गुवाहाटी येथे झालेल्या 75 व्या आंतरराज्य-आंतर विभागीय बॅडमिंटन स्पर्धा पार पडल्या. महिलांच्या सांघिक स्पर्धेत महाराष्ट्राने बाजी मारली आणि AAIने विजेतेपद पटकावले.

◆ लेफ्टनंट व्हाईस ॲडमिरल वेनॉय रॉय चौधरी यांना मरणोत्तर 'वीर चक्र' देऊन सन्मानित.

◆ ब्रम्हांडातील गुरुत्वाकर्षणाच्या लहरींचा अभ्यास करण्यासाठी जगातील तिसरी तर भारतातील पहिल्या लायगो वेधशाळेचे उद्घाटन 11 मे 2024 ला पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते हिंगोली येथे होणार आहे.

◆ भारतीय कुस्ती महासंघाच्या अध्यक्षपदी संजय सिंह यांची निवड झाली आहे.

◆ साक्षी मलिक आणि विनेश फोगट या भारतीय कुस्तीपटूनीं कुस्ती मधून निवृत्ती जाहीर केली आहे.

◆ 14 वर्षा खालील राष्ट्रिय फुटबॉल स्पर्धा रांची होणार आहेत.

◆ 2023 मध्ये देशांतर्गत पर्यटकांनी हैद्राबाद शहराला सर्वाधिक पसंती दिली आहे.

◆ 2023 मध्ये देशांतर्गत पर्यटनामध्ये उत्तरप्रदेश राज्य प्रथम क्रमांकावर आहे.

◆ 2023 मध्ये देशांतर्गत पर्यटना मध्ये महाराष्ट्र राज्य दुसऱ्या क्रमांकावर आहे.

◆ 2023 मध्ये देशांतर्गत पर्यटकांनी जगन्नाथ पूरी या तिर्थक्षेत्राला सर्वाधिक पसंती दिली आहे.

◆ पुणे पुस्तक महोत्सवा मध्ये 11 हजार 43 नागरिकांनी एकाच पुस्तकातील एकच परिछेद 30 सेकंदात वाचून चीन देशाचा विक्रम मोडला आहे.

◆ चालू आर्थिक वर्षाच्या जुलै सप्टेंबर तिमाहीत भारताचे एकुण कर्ज 205 लाख कोटी रुपयांवर गेले आहे.

◆ भारताच्या एकूण कर्जामध्ये राज्य सरकारांचा हिस्सा 24.4 टक्के आहे.

◆ प्रेस आणि नियतकालिक नोंदनी विधेयक 2023 लोकसभेत मंजूर झाले आहे. ते 1867 वर्षाच्या प्रेस अँड रजिस्ट्रेशन ऑफ बुक्स कायद्याची जागा घेणार आहे.

◆ प्रेस आणि नियतकालिक नोंदनी विधेयक 2023 लोकसभेत अनुराग ठाकूर यांनी मांडले.

◆ डॉ. प्रभाकर मांडे यांचे नुकतेच निधन झाले. ते साहित्य क्षेत्राशी संबंधित होते. 

◆ डॉ. प्रभाकर मांडे यांना भारत सरकारच्या वतीने पद्मश्री पुरस्कार देवून सन्मानित करण्यात आले होते.

◆ राष्ट्रीय गुन्हे नोंदणी अहवालानुसार देशात मुला- मुलीवरील अत्याचाराच्या गुन्ह्यात 7.8 टक्के वाढ झाली आहे.

◆ राष्ट्रिय गुन्हे नोंदणी विभागाच्या अहवाला नुसार मुला मुलींवरील अत्याच्याराच्या गुन्ह्याची सर्वाधिक नोंद महाराष्ट्र या राज्यात झाली आहे.

◆ भारतीय दंड संहितेतील  511 कलमा एवजी आता नवीन कायद्यानुसार 358 कलमे झाली आहेत.

◆ डॉ. व्ही मोहिनी गिरी यांचे निधन झाले. त्या 1995-98 काळात भारताच्या राष्ट्रीय महिला आयोगाच्या अध्यक्षा होत्या.

◆ भारतात 22 डिसेंबर हा दिवस राष्ट्रीय गणित दिवस म्हणुन साजरा करतात येतो.

◆ श्रीनिवास रामानुजन यांचा जन्मदिवस देशात राष्ट्रीय गणित दिवस म्हणुन साजरा करतात येतो.

◆ प्रजासत्ताक दिनाच्या कार्यक्रमास प्रमुख पाहुणे म्हणून फ्रान्सचे पंतप्रधान इमॅन्युअल मॅक्रॉन राहणार उपस्थित.

चालू घडामोडी :- 20 डिसेंबर[Part 01] 2023

◆ मराठी भाषेतील साहित्य अकादमीचा पुरस्कार 'रिंगाण' कादंबरीला जाहीर झाला आहे.

◆ भारताने 'बॅराकुडा' लाँच केली, देशाची सर्वात वेगवान सौर इलेक्ट्रिक बोट.

◆ अंडर-19 क्रिकेट आशिया कप 2023 च्या अंतिम सामन्यात बांगलादेश संघाने युएई चा पराभव केला आहे.

◆ झिंक फुटबॉल अकादमीने AIFF चे एलिट 3-स्टार रेटिंग मिळवले.

◆ अफगाण एनजीओला फिनलंडकडून आंतरराष्ट्रीय लैंगिक समानतेचा सन्मान मिळाला.

◆ PM मोदींनी वाराणसीच्या स्वरवद्ध महामंदिराचे अनावरण केले, जगातील सर्वात मोठे ध्यान केंद्र.

◆ भारतीय सशस्त्र दलाच्या अधिकाऱ्यांना DSCSC श्रीलंका येथे 'गोल्डन आऊल' पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.

◆ श्रीलंकेतील G20 शिखर परिषदेत डॉ. श्रीनिवास नाईक धारावथ यांना ग्लोबल आयकॉन पुरस्कार मिळाला.

◆ IIT कानपूरने तंत्रज्ञान विकासाला चालना देण्यासाठी भारतीय नौदलासोबत सहकार्य केले.

◆ NSDC आणि सौदी अरेबिया सरकारने भारतीय मजुरांच्या हक्कांचे रक्षण करण्यासाठी हातमिळवणी केली.

◆ स्विफ्ट आपत्कालीन प्रतिसादासाठी NHAI ने ERS मोबाईल ॲप लाँच केले.

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

चालू घडामोडी :- 20 डिसेंबर 2023

◆ नवीन शैक्षणिक धोरणात 'एआय'चा समावेश करणार अशी माहिती उच्च व तंत्रशिक्षणमंत्री चंद्रकांत पाटील यांनी दिली.

◆ नॅशनल क्राईम रेकॉर्ड ब्युरोच्या अहवालानुसार सलग दुसऱ्या वर्षी महाराष्ट्र अपघातात तिसऱ्या क्रमांकावर आहे तर उत्तर प्रदेश पहिल्या क्रमांकावर आहे.

◆ ई-रक्तकोष पोर्टल :- ई-रक्तकोष पोर्टलच्या माध्यमातून आपल्या जिल्ह्यातील रक्त केंद्र आणि रक्ताची उपलब्धता याची माहिती या व्यासपीठावर मिळणार आहे.

◆ नोव्हेंबर 2022 मध्ये आधार अपडेटची मोहीम केंद्र सरकारच्या आदेशावरून जिल्हा प्रशासनाकडून सुरू झाली.

◆ ज्येष्ठ शास्त्रज्ञ डॉ. रघुनाथ माशेलकर यांच्या हस्ते सामाजिक उद्योजिका मधुलिका रामटेके यांना अंजनी माशेलकर प्रेरणा पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.

◆ मधुलिका यांना राष्ट्रपतींनी 2021 मध्ये प्रतिष्ठित नारी शक्ती पुरस्काराने सन्मानित केले आहे.

◆ छत्तीसगडमधील सामाजिक उद्योजिका असलेल्या रामटेके दोन दशकाहून अधिक काळ 'मॉ बमलेश्वरी बँक'च्या माध्यमातून महिलांच्या आर्थिक स्वातंत्र्याचा राजमार्ग प्रशस्त करत आहेत.

◆ कोलकाता नाइट रायडर्सने तब्बा 24 कोटी 75 लाखात मिचेल स्टार्कला आपल्या संघात सामावून घेतले.

◆ हैदराबादने तब्बल 20 कोटी 50 लाखात पॅट कमिन्सला संघात सामावून घेतले आहे.

◆ "ऊर्जा संवर्धन सप्ताह 14 डिसेंबर[“राष्ट्रीय ऊर्जा संवर्धन दिवस"] ते 20 डिसेंबर" दरम्यान साजरा होत आहे.

◆ 19 डिसेंबर रोजी दुबईमध्ये होत असलेल्या 2024 IPL लिलावादरम्यान भारताचा वेगवान गोलंदाज हर्षल पटेलला पंजाब किंग्जने 11.75 कोटी रु. मध्ये आपल्या संघात सामावून घेतले आहे.

2023 मध्ये उत्कृष्ट कामगिरीसाठी पुरस्कार

🌸 2023 मध्ये उत्कृष्ट कामगिरीसाठी अर्जुन पुरस्कार

1. ओजस प्रवीण देवतळे (तिरंदाजी)
2. अदिती गोपीचंद स्वामी (तिरंदाजी)
3. श्रीशंकर एम (अथलेटिक्स)
4. पारुल चौधरी (अथलेटिक्स)
5. मोहम्मद हुसामुद्दीन (बॉक्सिंग)
6. आर वैशाली (बुद्धिबळ)
7. मोहम्मद शमी (क्रिकेट)
8. अनुष अग्रवाला (अश्वस्वार)
9. दिव्यकृती सिंग (अश्वस्वार ड्रेसेज)
10. दिक्षा डागर (गोल्फ)
11. कृष्ण बहादूर पाठक (हॉकी)
12. पुक्रंबम सुशीला चानू (हॉकी)
13. पवन कुमार (कब्बडी)
14. रितू नेगी (कब्बडी)
15. नसरीन (खो-खो)
16. सुश्री पिंकी (लॉन बाऊल्स)
17. ऐश्वरी प्रताप सिंग तोमर (शूटिंग)
18. सुश्री ईशा सिंग (नेमबाजी)
19. हरिंदर पाल सिंग संधू (स्क्वॉश)
20. अहिका मुखर्जी (टेबल टेनिस)
21. सुनील कुमार (कुस्ती)
22. सुश्री अँटिम (कुस्ती)
23. नौरेम रोशिबिना देवी (वुशू)
24. शीतल देवी (पॅरा तिरंदाजी)
25. इलुरी अजय कुमार रेड्डी (अंध क्रिकेट)
26. प्राची यादव (पॅरा कॅनोइंग)

मेजर ध्यानचंद खेलरत्न पुरस्कार 2023
1. चिराग चंद्रशेखर शेट्टी (बॅडमिंटन
2. रँकीरेड्डी सात्विक साई राज (बॅडमिंटन)

उत्कृष्ट प्रशिक्षकांसाठी द्रोणाचार्य पुरस्कार
1. ललित कुमार (कुस्ती)
2. आर.बी. रमेश (बुद्धिबळ)
3. महावीर प्रसाद सैनी (पॅरा ॲथलेटिक्स)
4. शिवेंद्र सिंग (हॉकी)
5. गणेश प्रभाकर देवरुखकर (मल्लखांब)
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

शाश्वत विकास ध्येय

- संयुक्त राष्ट्र संघाचा शाश्वत विकास अजेंडा 2030
- सर्व देशांनी हा अजेंडा 25 सप्टेंबर 2015 रोजी स्वीकारला आहे.
- कालावधी: 1 जानेवारी 2016 ते 31 डिसेंबर 2030
- सामाजिक, आर्थिक, पर्यावरण व शांतता ही शाश्वत विकासाची आयाम आहेत.
- या अजेंडा अंतर्गत 17 शाश्वत विकास ध्येये व 169 लक्ष्य निर्धारित केली आहेत.
- ही ध्येये सार्वत्रिक सर्वसमावेशक आणि एकमेकांशी निगडीत आहेत.

● शाश्वत विकासाची ध्येये: 17

ध्येय 1 - दारिद्रय निर्मूलन

ध्येय 2 - उपासमारीचे समूळ उच्चाटन

ध्येय 3 - निरोगीपणा व क्षेमकुशलता

ध्येय 4 - गुणवत्तापूर्ण शिक्षण

ध्येय 5 - लिंग समभाव

ध्येय 6 - स्वच्छ पाणी व स्वच्छता

ध्येय 7 - किफायतशीर दरात स्वच्छ उर्जा

ध्येय 8 - चांगल्या दर्जाचे काम व आर्थिक वृध्दि/वाढ

ध्येय 9 - उद्योग, नाविन्यपूर्णता आणि पायाभूत सुविधा

ध्येय 10 - विषमता कमी करणे

ध्येय 11 - शाश्वत शहरे व समुदाय

ध्येय 13 - विवेकी उपभोग व उत्पादन

ध्येय 14 - हवामान बदलासंबंधी कृती

ध्येय 15 - भूतलावरील जीवन

ध्येय 16 - शांतता, न्याय व सशक्त संस्था एकत्रित

ध्येय 17 - अंमलबजावणीसाठी जागतिक भागीदारी

वीरांगणा दुर्गावती व्याघ्र प्रकल्प

📝 भारतातील 54 वा व्याघ्र प्रकल्प आहे.

📝 हा व्याघ्र प्रकल्प मध्यप्रदेशातील नौरादेही अभयारण्यात आहे, ज्याला राष्ट्रीय व्याघ्र संरक्षण प्राधिकरणाने (NTCA) मंजुरी दिली आहे.

📝 हा मध्यप्रदेश मधील 7 वा व्याघ्र प्रकल्प आहे. मध्यप्रदेश हे देशातील सर्वात जास्त व्याघ्र प्रकल्प असणारे राज्य ठरले आहे.

📝 या व्याघ्र प्रकल्पात सागर, दमोह, नरसिंहपूर या जिल्ह्यातील वनजमिनीचा समावेश आहे.

# कोअर क्षेत्र - 1414 चौरस किलोमीटर

# बफर क्षेत्र - 925.12 चौरस किलोमीटर

📝 2022 च्या व्याघ्र गणनेनुसार देशात मध्यप्रदेशमध्ये (785) सर्वाधिक वाघ आहेत. 

📝 मध्यप्रदेशला 'व्याघ्र/वाघांचे राज्य' म्हणले जाते.

📝 मध्यप्रदेश मधील व्याघ्र प्रकल्प -

कान्हा, बांधवगड, सातपुडा, पेंच, पन्ना आणि संजय डुबरी, दुर्गावती.

🐯 व्याघ्र प्रकल्प

सुरुवात - 1973 (50 वर्षे पूर्ण)

भारतातील बँकिंग क्षेत्रात आधुनिक सुधारणा

🟥 नरसिंहम समिती

भारतातील बँकिंग क्षेत्रात वेळोवेळी सुधारणा केली गेली आहे. यासाठी वेळोवेळी सरकारने अनेक समित्या स्थापन केल्या ज्या आपल्या अहवालात  14 मोठ्या व्यावसायिक बँकांचे ized० कोटी रुपयांचे राष्ट्रीयकरण झाले आणि  1980 मध्ये २०० कोटी रुपयांच्या सहा बँकांचे राष्ट्रीयकरण करण्यात आले. त्यानंतर भारतातील बँकांचे महत्त्व आणखी वाढले आणि ग्रामीण भागातही या बँकांच्या शाखा सुरू झाल्या. 1991 मध्ये या बँकांमध्ये सुधारणा करण्याची गरज होती. यासाठी भारत सरकारने ऑगस्ट  1999 मध्ये श्री. एम. नरसिंहम यांच्या अध्यक्षतेखाली समिती नेमली  1998 in मध्ये या अध्यक्षतेखाली बँकिंग सिस्टम सुधार समितीची नेमणूक केली. आर्थिक व्यवस्थेचा आढावा घेण्यासाठी एम. नरसिंहम यांनी 1999  मध्ये खालील शिफारसी केल्या.

१. या समितीने तरलतेचे प्रमाण कमी करण्याची शिफारस केली. पुढील पाच वर्षांत कायदेशीर तरलता प्रमाण (एसएलआर)  38.5 टक्क्यांवरून २ percent टक्के करण्यात आला.

२. या समितीने निर्देशित कर्ज कार्यक्रम रद्द करण्याची शिफारस केली.

या समितीच्या मते व्याज दर बाजार दलांनी निश्चित केले पाहिजेत. व्याजदराच्या निर्धारणात रिझर्व्ह बँकेने हस्तक्षेप करू नये.

 या समितीने बँकांची लेखा प्रणाली सुधारण्याबाबतही सांगितले.

 या समितीने बँकांच्या कर्जाची वेळेवर पुनर्प्राप्ती करण्यासाठी विशेष न्यायाधिकरण स्थापनेवर जोर दिला.

 नरसिंहम समितीने बँकांच्या पुनर्रचनेवरही भर दिला. या समितीनुसार or किंवा बॅंक्स आंतरराष्ट्रीय बँका, or किंवा १० राष्ट्रीय बँका आणि काही स्थानिक बँका आणि काही ग्रामीण बँका एका देशाच्या आत असाव्यात.

या समितीने शाखा परवाना रद्द करण्याची शिफारस केली.

 नरसिंहम समितीने आपल्या देशात परकीय बँकिंगला प्रोत्साहन देण्याची शिफारस केली.

9. या समितीने बँकांवरील दुहेरी नियंत्रण रद्द करण्याची शिफारस केली.

यापूर्वी या बँकांवर वित्त मंत्रालय आणि रिझर्व्ह बँकेचे नियंत्रण होते. केवळ रिझर्व्ह बँकेच्या नियंत्रणाखालीच बँकांचे नियंत्रण करावे, अशी सूचना नरसिंहम समितीने केली.

७४ वी घटना दुरुस्ती ( १९९२-९३ )

             नागरी स्थानिक स्वराज्य संस्थेची सुरवात ब्रिटिश कालखंडामध्ये झाली. ( १६८७ ) नागरी स्थानिक संस्थांना पंचायतराज संस्थेप्रमाणेच घटनात्मक दर्जा देण्यात यावा हि मागणी समोर आली. या दृष्टीकोनातून सर्वप्रथम १९८९ ला राजीव गांधी यांनी नगरपालिका संबंधी ६५ वे घटनादुरुस्ती विधेयक तयार केले होते.  परंतु त्यांना अपयश आले. त्यानंतर व्ही. पी. सिंग व चनशेखर यांनी प्रयत्न केले. परंतु अपयश आले. १९९१ ला पी. व्ही. नरसिंहराव पंतप्रधान असताना नागरी स्थानिक संस्थाना घटनात्मक दर्जा देण्यासाठी त्यांनी १९९२ ला ७४ वे घटनादुरुस्ती विध्येयक तयार केले.

– २२ डिसेंबर १९९२ ला या विधेयकावर लोकसभेत बहुमत सिद्ध.

– २३ डिसेंबर १९९२ ला या विधयेकावर राज्यसभेत बहुमत सिद्ध

– २० एप्रिल १९९३ रोजी ७४ व्या घटना दुरुस्ती विधेयकावर राष्ट्रपतींची स्वाक्षरी होऊन नागरी स्थानिक स्वराज्य संस्थांना घटनात्मक दर्जा प्राप्त झाला.

– ३१ मे १९९४ पर्यंत ह्या शिफारशी सर्व राज्यांना लागू करणे बंधनकारक करण्यात आले.

– राज्य घटनेच्या कलम २४३ ( P ) ते २४३ ( ZG ) मध्ये तरतूद करण्यात आली. व भारतीय राज्य घटनेला १२ वे परिशिष्ट जोडण्यात आले. व त्या मध्ये एकूण १८ विषयांचा समावेश करण्यात आला आहे.

स्पर्धा परीक्षा चालू घडामोडी

Q.1) 33 वा व्यास सन्मान या पुरस्काराने कोणाला सन्मानित करण्यात आले आहे? 

✅ पुष्पा भारती 

  

Q.2) राजस्थानचे नवे मुख्यमंत्री म्हणून भजन लाल शर्मा यांच्या नावाची घोषणा करण्यात आली, तर ते कोणत्या मतदारसंघातून निवडून आले आहेत? 

✅ सांगानेर 

  

Q.3) नुकतेच कोणत्या राज्याने महालक्ष्मी योजना सुरू केली आहे? 

✅ तेलंगणा 

  

Q.4) ऑक्सफर्ड डिक्शनरी ने 2023 साठी वर्ल्ड ऑफ द इयर म्हणून कोणत्या शब्दाची निवड केली आहे? 

✅ Rizz 

 

Q.5) अलीकडेच कोणत्या मंत्रालयाने “एक भारत सारी वॉकथॉन” उपक्रम सुरू केला आहे? 

✅ वस्त्र मंत्रालय 

 

Q.6) यंदाचा पद्मपाणि जीवनगौरव पुरस्कार कोणाला जाहीर झाला आहे? 

✅ जावेद अख्तर 

   

Q.7) WTA प्लेअर ऑफ द इयर पुरस्कार कोणी पटकावला आहे? 

✅ इगा स्विटेक 

  

Q.8) अलीकडेच भारतीय नौदलाकडून कोणता सराव मुंबई किनारपट्टीवर आयोजित करण्यात आला आहे? 

✅ प्रस्थान 

 

Q.9) राष्ट्रीय ऊर्जा संवर्धन दिवस केव्हा साजरा करण्यात येत असतो? 

✅ 14 डिसेंबर 

G-20 In News

📌Founded - 1999

📌Annual Summits - 

🌱2022 - Indonesia 🇮🇩

🌱2023 - India 🇮🇳

🌱2024 - Brazil 🇧🇷

🌼 G20 Sherpa: Amitabh Kant

🌺 G20 Troika for 2023 - Indonesia, India and Brazil

🌼 India has the lowest per capita GDP among G-20 Countries.

🌺Theme of G-20 2023 - "Vasudhaiva Kutumbakam" (Maha Upanishads) which means "The World Is One Family" 

🌼3rd Employment Working Group Meeting – Geneva

🌺2nd G-20 Anti-Corruption Working Group Meeting – Rishikesh

🌼2nd G-20 Disaster Risk Reduction Working Group Meeting – Mumbai

🌺2nd Trade and Investment Working Group Meeting – Bengaluru

🌼2nd G-20 Disaster Risk Reduction Working Group – Mumbai

🌺3rd G20 Tourism Working Group Meeting – Srinagar

🌼1st G-20 Environment and Climate Sustainability Working Group meeting - Bengaluru

🌺G-20 Culture Working Group meeting - Khajuraho

🌼G-20 Foreign Ministers meeting - New Delhi

🌺G-20 Space Economy Leaders meet - Meghalaya

RESERVE BANK OF INDIA

◾️Reserve Bank of India act was passed in.

♦️ Ans : 1934.

◾️Reserve Bank of India was established on.

♦️ Ans : April 1st,1935.

◾️The head quarters of RBI was initially established in.

♦️ Ans : Kolkata

◾️The headquarters of RBI was permanently shifted to Mumbai in.

♦️ Ans : 1937.

◾️RBI was setup on the recommendation of.

♦️Ans : Hilton Young Commission (1926).

◾️Hilton Young Commission was also known as.

♦️Ans : Royal Commission.

◾️The Bank known as Banker's Bank.

♦️ Ans : RBI.

◾️The apex bank of India.

♦️ Ans : RBI.

◾️The Central bank of India.

♦️ Ans : RBI

◾️The regulator of loans.

♦️ Ans : RBI

◾️The bank which is often referred as Mint Street.

♦️ Ans : RBI

◾️The Banking Ombudsman Scheme has been formulated by.

♦️ Ans : RBI

◾️The credit controller of India.

♦️ Ans : RBI

◾️The bank which represents India in- the IMF.

♦️ Ans : RBI.

◾️RBI was nationalised on.

♦️ Ans : January 1, 1949

◾️Headquarters of RBI in Kerala.

♦️ Ans : Thiruvananthapuram.

◾️The animal embossed on the emblem of Reserve Bank of India

♦️ Ans : Tiger

◾️The tree embossed on the emblem of Reserve Bank of India.

♦️ Ans : Palm Tree

◾️First Governor of RBI.

♦️ Ans : Sir Osborne Smith

◾️First Indian to become the Governor of RBI

♦️ Ans : C.D. Deshmukh

Winners Of Nobel Prize for The Year 2023

🌱 Physics :

1. Pierre Agostini (Tunisia🇹🇳)

2. Ferenc Krausz (Hungary🇭🇺)

3. Anne L’Huillier (France🇫🇷)

▪️for experimental methods that generate attosecond pulses of light for the study of electron dynamics in matter.

🌴 Chemistry:

1. Moungi G. Bawendi (France🇫🇷)

2. Louis E. Brus (USA🇺🇸)

3. Alexei I. Ekimov (Russia🇷🇺)

▪️ for the discovery and synthesis of quantum dots.

🌱 Physiology or Medicine:

1. Katalin Karikó (Hungary🇭🇺)

2. Drew Weissman (USA🇺🇸)

▪️ for their discoveries concerning nucleoside base modifications that enabled the development of effective mRNA vaccines against COVID-19.

🌴 Literature:

 Jon Fosse  (Norway🇳🇴)

▪️ for his innovative plays and prose which give voice to the unsayable.

🌱 Peace :

Narges Mohammadi (Iran🇮🇷)

▪️ for her fight against the oppression of women in Iran and her fight to promote human rights and freedom for all.

🌴 The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel:

Claudia Goldin (USA🇺🇸) 

▪️ for having advanced our understanding of women’s labour market outcomes

National Parks

📯51 National Parks In India

🔷Jim Corbett National Park – Uttarakhand

🔷Kaziranga National Park – Assam

🔷Gir Forest National Park – Gujarat

🔷Sundarban National Park – West Bengal

🔷Satpura National Park – Madhya Pradesh

🔷Eravikulam National Park – Kerala

🔷Pench National Park – Madhya Pradesh

🔷Sariska National Park – Rajasthan

🔷Kanha National Park – Madhya Pradesh

🔷Ranthambore National Park – Rajasthan

🔷Bandhavgarh Tiger Reserve – Madhya Pradesh

🔷Bandipur National Park – Karnataka

🔷Nagarhole National Park – Karnataka

🔷Periyar National Park – Kerala

🔷Manas National Park – Assam

🔷The Great Himalayan National Park – Himachal Pradesh

🔷Sanjay Gandhi National Park – Maharashtra

🔷Rajaji National Park – Uttarakhand

🔷Silent Valley National Park – Kerala

🔷Dudhwa National Park – Uttar Pradesh

🔷Panna National Park – Madhya Pradesh

🔷Van Vihar National Park – Madhya Pradesh

🔷Bharatpur National Park – Rajasthan

🔷Bannerghatta National Park – Karnataka

🔷Wandoor Marine National Park – Andaman And Nicobar Islands

🔷Nameri National Park – Assam

🔷Mudumalai National Park – Tamil Nadu

🔷Jaldapara National Park – West Bengal

🔷Pin Valley National Park – Himachal Pradesh

🔷Orang National Park – Assam

🔷Gorumara National Park – West Bengal

🔷Simlipal National Park – Odisha

🔷Desert National Park – Rajasthan

🔷Dachigam National Park – Jammu And Kashmir

🔷Mrugavani National Park – Telangana

🔷Hemis  National Park – Jammu And Kashmir

🔷Namdapha National Park – Arunachal Pradesh

🔷Khangchendzonga National Park – Sikkim

🔷Inderkilla National Park – Himachal Pradesh 

🔷Mount Harriet National Park – Andaman And Nicobar Islands

🔷Anshi National Park – Karnataka

🔷Kishtwar National Park – Jammu And Kashmir

🔷Keibul Lamjao National Park – Manipur

🔷Blackbuck National Park – Gujarat

🔷Kuno National Park – Madhya Pradesh

🔷Gangotri National Park – Uttarakhand

🔷Nanda Devi And Valley Of Flowers National Park – Uttarakhand

🔷Papikonda National Park – Andhra Pradesh

🔷Valmiki National Park – Bihar

🔷Betla National Park – Jharkhand

🔷Keoladeo National Park Bharatpur – Rajasthan

जाणून घेऊया महत्त्वपूर्ण सामान्य माहिती.

०१) महाराष्ट्रातील पहिली सैनिकी शाळा कोणत्या ठिकाणी आहे ?

- सातारा.

०२) "गीताई" हा ग्रंथ कोणी लिहिला ?

- विनोबा भावे.

०३) महाराष्ट्रातील पहिली भारतरत्न व्यक्ती कोण ?

- धोंडो केशव कर्वे.

०४) महाराष्ट्रातील पहिली महिला डॉक्टर कोण ?

- आनंदीबाई जोशी.

०५) एव्हरेस्ट शिखर सर करणारी महाराष्ट्रातील पहिली व्यक्ती कोण ?

- सुरेंद्र चव्हाण.

०१) महाराष्ट्राची ऐतिहासिक राजधानी कोणती ?

- कोल्हापूर.

०२) भारताची आर्थिक राजधानी कोणती आहे ?

- मुंबई.

०३) महाराष्ट्रातील पहिले दूरदर्शन केंद्र कोणत्या साली सुरू झाले ?

- १९७२.

०४) श्रीमती विजयालक्ष्मी पंडित या महाराष्ट्राच्या कोण होत्या ?

- राज्यपाल.

०५) महाराष्ट्रातील पहिली कवयित्री कोण ?

- महादंबा.

०१) मानवी शरीरातील कोणत्या पेशी रोगजंतूचा प्रतिकार करू शकतात ?

- पांढ-या पेशी.

०२) डायलिसीस उपचार कोणत्या आजारात करतात?

- मुत्रपिंडाचे आजार.

०३) मानवी शरीरातील सर्वात लांब हाड कोणते ?

- मांडीचे हाड.

०४) मानवाच्या शरीरात सर्वात लहान आकाराचे हाड असलेला अवयव कोणता ?

- कान.

०५) वनस्पतींच्या पानांमध्ये हरितद्रव्य तयार होण्यास काय आवश्यक असते ?

- सूर्यप्रकाश.

०१) विजेच्या दिव्यात कोणत्या धातूची तार वापरतात ?

- टंगस्टन.

०२) सूर्यकिरण पृथ्वीवर पोहोचण्यास किमान किती वेळ लागतो ?

- ८ मिनिटे २० सेकंद.

०३) गुरुत्वाकर्षण शक्तीचा शोध कोणी लावला ?

- न्यूटन.

०४) ऊर्जेचा नैसर्गिक स्त्रोत कोणता ?

- सूर्य.

०५) वातावरणात सर्वात जास्त प्रमाण कोणत्या वायूचे आहे ?

- नायट्रोजन.

०१) महाराष्ट्रातील नेहरू स्टेडियम कोठे आहे ?

- पुणे.

०२) अँल्युमिनियम हा धातू कोणत्या खनिजापासून तयार केला जातो ?

- बाॅक्साईट.

०३) डाॅ.पंजाबराव कृषी विद्यापीठ कोठे आहे ?

- अकोला.

०४) कुलाबा जिल्ह्याचे नामकरण रायगड असे कोणी केले ?

- बॅरिस्टर अंतुले.

०५) तानसा धरण कोणत्या नदीवर आहे ?

- तानसा नदी.(ठाणे)

०१) बेळगावचा वाद हा कोणत्या दोन राज्यात आहे ?

- महाराष्ट्र व कर्नाटक.

 ०२) दक्षिण अमेरिका खंडातील सर्वांत मोठा देश कोणता ?

- ब्राझील.

०३) कपिल देव हा खेळाडू कोणत्या खेळाशी संबंधित आहे ?

- क्रिकेट.

०४) 'कोकणचा राजा' असे कोणत्या फळाला म्हणतात ?

- हापूस आंबा.

०५) पंढरपूर हे शहर कोणत्या नदीच्या काठी वसले आहे ?

- भीमा.

०१) महाराष्ट्रातील नेहरू स्टेडियम कोठे आहे ?

- पुणे.

०२) अँल्युमिनियम हा धातू कोणत्या खनिजापासून तयार केला जातो ?

- बाॅक्साईट.

०३) डाॅ.पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठ कोठे आहे ?

- अकोला.

०४) कुलाबा जिल्ह्याचे नामकरण रायगड असे कोणी केले ?

- बॅरिस्टर अंतुले.

०५) तानसा धरण कोणत्या नदीवर आहे ?

- तानसा नदी.(ठाणे)

०१) प्रवरा नदीवर कोणते धरण बांधण्यात आले आहे ?

- भंडारदरा(विल्सन धरण). 

०२) पांडवांच्या वडिलांचे नाव काय होते ?

- पंडू राजा.

०३) राधानगरी हे प्रसिद्ध अभयारण्य महाराष्ट्रात कोठे आहे ?

- कोल्हापूर.

०४) बाल शिवाजीने वयाच्या कितव्या वर्षी तोरणा किल्ला जिंकला ?

- सोळाव्या वर्षी.

०५) महाराष्ट्रात पहिले मातीचे धरण कोणत्या नदीवर बांधण्यात आले ?

- गोदावरी.

०१) पंढरपूर मधील पवित्र नदीचे नाव कोणते ?

- चंद्रभागा.

०२) महाराष्ट्रात "श्रीमंत मंदिर "कोणास म्हटले आहे ?

- शिर्डी साईबाबा मंदिर.

०३) क्षेत्रफळानुसार महाराष्ट्र राज्याचा देशात कितवा क्रमांक आहे ?

- तिसरा.

०४) महाराष्ट्र राज्याच्या उत्तरेस कोणते राज्य आहे ?

- मध्य प्रदेश.

०५) महाराष्ट्रातील तलावांचा जिल्हा कोणता ?

- भंडारा.

०१) महाराष्ट्रातील पहिले मातीचे धरणाचे नाव काय ?

- गंगापूर धरण.

०२) महाभारतातील कौरवांच्या वडिलांचे नाव काय ?

- धृतराष्ट्र.

०३) भारताच्या कोणत्या भागात महाराष्ट्र राज्य आहे ?

- पश्चिम.

०४) महाडच्या गणपतीचे नाव काय आहे ?

- वरदविनायक.

०५) भारताचा राष्ट्रीय पक्षी कोणता आहे ?

- मोर.

०१) महाराष्ट्रातील पहिले अणुविद्युत केंद्र कोठे आहे ?

- तारापूर.

०२) क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने महाराष्ट्रातील सर्वात लहान जिल्हा कोणता ?

- मुंबई शहर.

०३) छावा या ऐतिहासिक कादंबरीचे लेखक कोण ?

- शिवाजी सावंत.

०४) महाराष्ट्र राज्याचे एकूण प्राकृतिक विभाग किती व कोणते ?

- तीन,१) सह्याद्री किंवा पश्चिम घाट २) सातपुडा रांगा महाराष्ट्र पठार (दख्खन पठार) ३) कोकण किनारपट्टी.

०५) महाराष्ट्र राज्याचे एकूण प्रशासकीय विभाग किती व कोणते ?

- सहा,कोकण,छत्रपती संभाजीनगर

(औरंगाबाद),पुणे,नाशिक,नागपूर व अमरावती.

०१) भारतातील सर्वोच्च नागरी सन्मान कोणता आहे ?

- भारतरत्न.

०२) भारत देशातील सर्वोच्च लष्करी पदक कोणते ?

- परमवीर चक्र.

०३) ययाती या कादंबरीचे लेखक कोण आहे ?

- वि.स.खांडेकर.

०४) भारतातील पहिल्या महिला आय.पी.एस.अधिकारी कोण आहे ?

- किरण बेदी.

०५) व्हॉलीबॉल च्या खेळात दोन्ही बाजूकडे प्रत्येकी किती खेळाडू असतात ?

- सहा.

०१) कांदा मुळा भाजी,अवघी विठाई माझी ! असे कोणते संत म्हणाले ?

- संत सावता माळी.

०२) महाराष्ट्रात प्रसिद्ध विठ्ठलाचे मंदिर कुठे आहेत ?

- पंढरपूर.

०३) मराठा तितुका मेळवावा,महाराष्ट्र धर्म वाढवावा ! हा संदेश कोणी दिला ?

- रामदास स्वामी.

०४) शिवाजी महाराजांच्या वडिलांचे नाव काय होते ?

- शहाजी भोसले.

०५) शिवाजी महाराजांच्या आईचे नाव काय होते ?

 - जिजामाता.

०१) स्वराज्याची पहिली राजधानी कोणती ?

- राजगड.

०२) सह्याद्री पर्वत कोणत्या राज्यात आहे ?

- महाराष्ट्र.

०३) ग्रामसभेचे अध्यक्ष पद कोण भूषविते ?

- सरपंच.

०४) ग्रामपंचायतीचा कार्यकाल किती वर्षाचा असतो ?

- पाच वर्ष.

०५) ग्रामपंचायत व शासन यामधील दुवा कोणती व्यक्ती असते ?

- ग्रामसेवक.

०१) श्रध्दानंद छात्रालयाची स्थापना कोणी केली ?

- डॉ.पंजाबराव देशमुख.

०२) महाराष्ट्रात यशवंतराव चव्हाण मुक्त विद्यापीठ कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

- नाशिक.

०३) सत्यशोधक समाजाची स्थापना कोणी केली ?

- महात्मा ज्योतिबा फुले.

०४) नाशिकच्या काळाराम मंदिर प्रवेश सत्याग्रहाचे नेतृत्व कोणी केले ?

-डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर.

०५) भारताच्या पूर्वेला कोणता उपसागर आहे ?

- बंगालचा उपसागर.

०१) भारताचे राष्ट्रगीत कोणते आहे ?

- जन-गण-मन.

०२) भारतातील सर्वात उंच मिनार कोणता आहे ?

- कुतुब मिनार.

०३) भारतातील सर्वात मोठे (क्षेत्रफळाच्या दृस्टीने) राज्य कोणते आहे ?

- राज्यस्थान.

०४) न संपणारे ऊर्जा स्त्रोत कोणते आहे ?

- सौरऊर्जा.

०५) भारतातील सर्वात लांब नदी कोणती आहे ?

- गंगा नदी.

०१) भारताच्या पहिल्या महिला राष्ट्रपती कोण ?

- श्रीमती प्रतिभाताई पाटील.

०२) नासिक जिल्ह्यात विपश्यना ध्यान केंद्र कुठे आहे ?

- इगतपुरी.

०३) भारत कृषक समाजाची स्थापना कोणी केली ?

- डॉ.पंजाबराव देशमुख.

०४) नाशिकचा सिंहस्थ कुंभमेळा किती वर्षांनी भरतो ?

- दर बारा वर्षानी.

०५) नाशिक जिल्ह्यातील पक्षी अभयारण्य कोठे आहे ?

- नांदूर मधमेश्वर.

०१) कलिंगड या फळासाठी प्रसिद्ध ठिकाण कोणते आहे ?

- अलिबाग.

०२) भारताचे राष्ट्रीय फूल कोणते ?

- कमळ.

०३) भारताचा राष्ट्रीय पक्षी कोणता ?

- मोर.

०४) आपल्या राष्ट्राचे प्रथम नागरिक म्हणून कोणाला ओळखले जाते ?

- राष्ट्रपती.

०५) सात बेटांचे शहर कोणते ?

- मुंबई.

०१) पाठीच्या मणक्यात तेहतीस मणके असतात,त्यापैकी  किती मणके मानेत असतात ?

- सात.

०२) चिखलदरा हे थंड हवेचे ठिकाण कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

- अमरावती.

०३) महाराष्ट्राला किती किलोमीटर लांबीचा समुद्रकिनारा लाभला आहे ?

- ७२० किलोमीटर.

०४) एकलहरे औष्णिक विद्युत केंद्र कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?

- नाशिक.

०५) कोकणातील सर्वात लांब नदी कोणती ?

 - उल्हास नदी.

☘️☘️☘️☘️☘️☘️☘️☘️☘️

14 डिसेंबर 2023 चालू घडामोडी

प्रश्न – नुकताच ‘युनिव्हर्सल हेल्थ कव्हरेज डे’ कधी साजरा करण्यात आला?

उत्तर – 12 डिसेंबर

प्रश्न – अलीकडेच इटलीच्या 'द ऑर्डर ऑफ मेरिट'ने कोणाला सन्मानित करण्यात आले आहे?

उत्तर - कबीर बेदी

प्रश्न – अलीकडेच, भारत आणि कोणत्या देशामध्ये संयुक्त लष्करी सराव VINBAX-23 होणार आहे?

उत्तर - व्हिएतनाम

प्रश्न – अलीकडेच दोन नवीन आण्विक उर्जा पाणबुड्यांचे अनावरण कोणी केले आहे?

उत्तर - रशिया

प्रश्न – नुकताच COP28 शिखर परिषदेत गेम चेंजिंग इनोव्हेटर पुरस्कार कोणाला मिळाला?

उत्तर - डॉ. अतुल शहा

प्रश्न – भारतीय नौदलाने अलीकडेच द्विवार्षिक ‘प्रस्थान’ सराव कोठे पूर्ण केला आहे?

उत्तर - मुंबई

प्रश्न - 'गाओ याओजी' यांचे नुकतेच निधन झाले. ते कोण होते?

उत्तर - डॉक्टर

प्रश्न – कारगिल विजयाच्या स्मरणार्थ लष्कराने अलीकडे कुठे 'ऑनर रन' आयोजित केली आहे?

उत्तर - नवी दिल्ली

Q.1) 8 डिसेंबर रोजी कोणत्या खासदाराला लोकसभेतून बेदखल करण्यात आले? 

✅ मोहूआ मोईत्रा

  

Q.2) प्रथमच आयोजित करण्यात येणाऱ्या खेलो इंडिया पॅरा गेम्स 2023 चे उद्घाटन कोणाच्या हस्ते करण्यात आले? 

✅ अनुराग ठाकूर

  

Q.3) नुकत्याच जाहीर झालेल्या जागतिक प्रदूषण क्रमवारीनुसार कोणते शहर हे सर्वाधिक प्रदूषित ठरले आहे? 

✅ लाहोर

 

Q.4) वर्ड असोसिएशन ऑफ इन्व्हेस्टमेंट प्रमोशन एजन्सीच्या 27 व्या आंतरराष्ट्रीय गुंतवणूक परिषदेचे आयोजन कोणत्या शहरात करण्यात येत आहे? 

✅ दिल्ली

 

Q.5) M25 कलबुर्गी टूर्नामेंट 2023 कोणी जिंकलेली आहे? 

✅ रामकुमार रामनाथन

Q.6) “महालक्ष्मी योजना” आणि “राजीव आरोग्यश्री आरोग्य” योजना कोणत्या राज्यामध्ये सुरू करण्यात आली आहे? 

✅ तेलंगणा

 

Q.7) आयसीसी अंडर – 19  पुरुष क्रिकेट विश्वचषक 2024 चे आयोजन कोणत्या देशात करण्यात आले आहे? 

✅ दक्षिण आफ्रिका

 

Q.8) सेंट्रल बोर्ड ऑफ अप्रत्यक्ष कर आणि सीमा शुल्क (CBIC ) ने भारत आणि कोणत्या देशातदरम्यान इलेक्ट्रॉनिक ओरिजिन डेटा एक्सचेंज सिस्टम (EODES ) सुरू केली आहे. 

 ✅ दक्षिण कोरिया

 

Q.9) अलीकडेच कोणत्या देशाने जगातील सर्वात खोल भूमिगत भौतिकशास्त्र प्रयोगशाळा सुरू केली आहे? 

✅ चीन

 

Q.10) आंतरराष्ट्रीय पर्वत दिन कधी साजरा केला जातो? 

✅ 11 डिसेंबर

महत्वाचे ऑपरेशन

➡️1) ऑपरेशन दोस्त : तुर्की आणि सीरियातील भूकंपानंतर मदतीसाठी. 

➡️2) ऑपरेशन गरुड: सीबीआय ड्रग्ज नेटवर्क नष्ट करण्यासाठी.

➡️3) ऑपरेशन मेघचक्र : चाइल्ड पोर्नोग्राफी प्रसारित करणाऱ्या लोकांचा शोध घेण्यासाठी सीबीआय कडून सुरू.

➡️4) ऑपरेशन मिशन अमानत: भारतीय रेल्वेकडून प्रवाशांच्या हरवलेल्या सामानाचा मागोवा घेण्यासाठी.

➡️5) ऑपरेशन गंगा: युद्धग्रस्त युक्रेनमध्ये अडकलेल्या भारतीय नागरिकांना आणि विद्यार्थ्यांना भारतात आणण्यासाठी भारत सरकारने सुरू केले.  

 

➡️6) ऑपरेशन ओलिविया: भारतीय तटरक्षक दलाने ओडिशातील ऑलिव्ह रिडले कासवांना वाचवण्यासाठी.

➡️7) ऑपरेशन देवी शक्ती: तालिबानच्या ताब्यातील अफगाणिस्तानमध्ये अडकलेल्या भारतीयांना परराष्ट्र मंत्रालयाद्वारे बाहेर काढण्यासाठी.

➡️8) ऑपरेशन ब्लू फ्रीडम: सियाचीन ग्लेशियरवरील दिव्यांग लोकांचा मागोवा घेण्यासाठी सामाजिक न्याय आणि सक्षमीकरण मंत्रालयाची मोहीम.

➡️9) ऑपरेशन गंगा: युक्रेनमध्ये अडकलेल्या भारतीय विद्यार्थ्यांना आणि लोकांना बाहेर काढण्यासाठी परराष्ट्र मंत्रालयाच्या सहकार्याने ऑपरेशन गंगा सुरू करण्यात आली. युक्रेनला लागून असलेल्या शेजारी देशांना चार मंत्री पाठवले-

1) किरेन रिजिजू - स्लोव्हाकिया 

2) हरदीप पुरी - हंगेरी

3) व्ही.के.  सिंग - पोलंड

4) ज्योतिरादित्य सिंधिया - रोमानिया

भारतातील सर्वात जास्त लांबीचे राष्ट्रीय महामार्ग

1. राष्ट्रीय महामार्ग (NH) 44

- पर्वीचे नाव NH 07

- लांबी 3745 km

- राज्ये: जम्मू आणि काश्मीर (श्रीनगर), पंजाब, हरियाणा, दिल्ली, उत्तर प्रदेश, मध्यप्रदेश, महाराष्ट्र, तेलंगाणा, आंध्र प्रदेश, कर्नाटक, तामिळनाडू (कन्याकुमारी)

2. राष्ट्रीय महामार्ग (NH) 27

- लांबी 3507 km

- राज्ये: गुजरात (पोरबंदर), राजस्थान, मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश, बिहार, पश्चिम बंगाल, आसाम (सिल्लचर)

3. राष्ट्रीय महामार्ग (NH) 48

- पर्वीचे नाव NH 04 आणि NH 08

- लांबी 2807 km

- राज्ये: दिल्ली, हरियाणा, राजस्थान, गुजरात, महाराष्ट्र, कर्नाटक, तामिळनाडू (चेन्नई)

4. राष्ट्रीय महामार्ग (NH) 52

- लांबी 2317 km

- राज्ये: पंजाब (सनग्रुर), हरियाणा, राजस्थान, मध्य प्रदेश, महाराष्ट्र, कर्नाटक (अनकोला)

5. राष्ट्रीय महामार्ग (NH) 30

- पूर्वीचे नाव NH 221

- लांबी 2040 km

- राज्ये: उत्तराखंड (सितारगंज), उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, छत्तीसगढ, आंध्र प्रदेश, तेलंगाणा (इब्राहिमपट्टनम)

6. राष्ट्रीय महामार्ग (NH) 06

- लांबी 1873 km

- राज्ये: मेघालय (जोराबत), आसाम, मिझोराम (सिलिंग)

7. राष्ट्रीय महामार्ग (NH) 53

- लांबी 1781 km

- राज्ये: गुजरात (हझिरा) महाराष्ट्र, छत्तीसगढ, ओडिसा (पॅराद्विप बंदर)

8. राष्ट्रीय महामार्ग (NH) 16

- पूर्वीचे नाव NH 05

- लांबी 1711 km

- राज्ये: पश्चिम बंगाल (कोलकाता), ओडिसा, आंध्र प्रदेश, तामिळनाडू (चेन्नई)

9. राष्ट्रीय महामार्ग (NH) 66

- पूर्वीचे नाव NH 17

- लांबी 1622 km

- राज्ये: महाराष्ट्र (पनवेल), गोवा, कर्नाटक, केरळ, तामिळनाडू (कन्याकुमारी)

10. राष्ट्रीय महामार्ग (NH) 19

- पूर्वीचे नाव NH 02

- लांबी 1435 km

- राज्ये: दिल्ली, हरियाणा, उत्तर प्रदेश, बिहार, झारखंड, पश्चिम बंगाल (कोलकाता)

भारतातील सर्वात मोठे जलविद्युत प्रकल्प

1. थेरी जलविद्युत प्रकल्प 

- क्षमता: 2400 MW

- राज्य: उत्तराखंड 

- नदी: भागीरथी 

2. कोयना जलविद्युत प्रकल्प 

- क्षमता: 1960 MW

- राज्य: महाराष्ट्र 

- नदी: कोयना

3. श्रीसालेम जलविद्युत प्रकल्प 

- क्षमता: 1670 MW

- राज्य: आंध्रप्रदेश 

- नदी: कृष्णा 

4. नाथ्पा झाक्री जलविद्युत प्रकल्प 

- क्षमता: 1530 MW

- राज्य: हिमाचल प्रदेश 

- नदी: सतलज 

5. सरदार सरोवर धरण जलविद्युत प्रकल्प 

- क्षमता: 1450 MW

- राज्य: गुजरात

- नदी: नर्मदा 

✔️नर्मदा बचाओ आंदोलन मेधा पाटकर यांच्याशी संबंधित. 

✔️भारतात बारमाही वाहणाऱ्या नद्यावरून मोठ्या प्रमाणात जलविद्युत निर्मिती होते.

66 वा महाराष्ट्र केसरी स्पर्धा २०२३

विजेता:- सिकंदर शेख

उपविजेता:-  शिवराज राक्षे

➤ ठिकाण :- पुण्यातील फुलगाव

➤ महाराष्ट्र केसरी स्पर्धा सुरुवात :- 1961

◆ प्रथम महाराष्ट्र केसरी विजेता :- दिनकर पाटील

◆ उपविजेता:- बिरजू यादव

◆ सर्वात तरुण महाराष्ट्र केसरी(1974) :- युवराज पाटील (वय :- 17)

◆ तीन वेळा महाराष्ट्र केसरी :- 

1) नरसिंग यादव (2011, 2012, 2013) 

2) विजय चौधरी (2014, 2015, 2016)

➤ पहिली महिला महाराष्ट्र केसरी 2023 :-

👉 पहिली महिला महाराष्ट्र केसरी:- प्रतीक्षा बागडी 

ठिकाण:- सांगली 

◆ विजेती :- प्रतीक्षा बागडी

◆ उपविजेती :- वैष्णवी पाटील

G-20 बातम्यांमध्ये

📌स्थापना - 1999

📌वार्षिक सम्मेलन - 

🌱2022 - इंडोनेशिया 🇮🇩

🌱2023 - भारत 🇮🇳

🌱2024 - ब्राझिल 🇧🇷

🌼 G20 शेर्पा: अमिताभ कांत

🌺 2023 साठी G20 त्रॉइका - इंडोनेशिया, भारत आणि ब्राझिल

🌼 भारतातील G-20 देशांमध्ये प्रति व्यक्तींची न्यूनतम जीडीपी आहे.

🌺 G-20.   2023चा थीम - "वसुधैव कुटुंबकम" (महा उपनिषद) ज्याचा अर्थ "जग एका कुटुंबाचा आहे"

🌼 3 वा कामगार कामगार कामगार कामगार कामगार कामगार कामगार - जिनेवा

🌺 2 जी-20 विरोधी करप्शन कामगार कामगार कामगार कामगार - ऋषिकेश

🌼 2 जी-20 आपत्तीची जोखीम कामगार कामगार कामगार कामगार कामगार - मुंबई

🌺 2 जी-20 व्यापार आणि निवेश कामगार कामगार कामगार कामगार - बेंगळूरू

🌼 2 जी-20 आपत्तीची जोखीम कामगार कामगार कामगार कामगार कामगार - मुंबई

🌺 3 जी20 पर्यटन कामगार कामगार कामगार कामगार कामगार - श्रीनगर

🌼 1 जी-20 पर्यावरण आणि जलवायू सततता कामगार बैठक - बेंगळूरू

🌺 G-20 सांस्कृतिक कामगार कामगार बैठक - खजुराहो

🌼 G-20 परिषदेच्या विदेश मंत्र्यांची बैठक - नवी दिल्ली

🌺 G-20 अंतरिक्ष अर्थव्यवस्था नेतेंची मुलाखत - मेघालय

२०२३ साली नोबेल प्राइझचे विजेते

🌱 भौतिकशास्त्र:

1. पियर अगोस्टिनी (ट्यूनिशिया🇹🇳)

2. फेरेंस क्रौस (हंगरी🇭🇺)

3. एन लुईयर (फ्रांस🇫🇷)

▪️ पद्धतीचा अनुभवासाठी ज्यांनी अणू वर्तमानाच्या अध्ययनासाठी अटोसेकंड पल्स उत्पन्न करण्याच्या प्रयोगांना पुरस्कार.

🌴 रसायनशास्त्र:

1. मोंगी जी. बवेंदी (फ्रांस🇫🇷)

2. लुईस ई. ब्रस (यूएसए🇺🇸)

3. अलेक्सी आय. एकीमोव (रूस🇷🇺)

▪️ क्वांटम डॉट्सचे शोध आणि संशोधन करण्याचे पुरस्कार.

🌱 शारीरिक वा औषधशास्त्र:

1. काटालिन कारिको (हंगरी🇭🇺)

2. ड्रू वाइसमन (यूएसए🇺🇸)

▪️ कोविड-१९ विरुद्धी अधिक प्रभावी एमआरएनए टीकांच्या विकासासाठी त्यांच्या अभ्यासांचे आविष्कार अंदाजे करण्याचे पुरस्कार.

🌴 साहित्य:

जॉन फोस्से (नॉर्वे🇳🇴)

▪️ त्यांच्या नवीन नाटकांच्या आणि प्रोसच्या माध्यमातून अभिव्यक्त केलेल्या असाध्यार्थांना आवाज देणार्या कामाबद्दल पुरस्कार.

🌱 शांती:

नर्गेस मोहम्मदी (ईराण🇮🇷)

▪️ त्यांच्या ईराणमध्ये स्त्रियांच्या दमनाविरोधातील मुकाबल्यासाठी आणि सर्वांसाठी मानवाधिकार आणि स्वतंत्रतेसाठी मांडण्यासाठी पुरस्कार.

🌴 अल्फ्रेड नोबेलांच्या स्मृतीस्तरीत स्वैदेशी रिक्सबॅंक पार्श्वभूमी पुरस्कार:

क्लॉडिया गोल्डिन (यूएसए🇺🇸)

▪️ स्त्रियांच्या कामाच्या बाजाराच्या परिणामांच्या आमच्या समजाचे आग्रहण करण्याचे पुरस्कार.