मुंबई सेंट्रल' ठरले सर्वोत्कृष्ट रेल्वे स्थानक

📌 अस्वच्छ फलाट, सदोष तिकीट मशिनमुळे झालेली गर्दी, स्वच्छतागृहांत दुर्गंधी... अशी ओळख असलेल्या मुंबई रेल्वेवरील स्टेशनांमध्ये मुंबई सेंट्रलने आदर्श स्थानक म्हणून वेगळा ठसा उमटवला आहे.

📌आंतरराष्ट्रीय स्तरावरील पर्यावरणपूरकतेच्या तब्बल १२ कसोट्यांवर पात्र ठरल्याने स्थानकाची दखल आतंरराष्ट्रीय संस्थेने घेत स्थानकाला iso 14001 : 2015 या प्रमाणपत्राने गौरविण्यात आले आहे.

📌विशेष म्हणजे, आयएसओ प्रमाणित मुंबई सेंट्रल स्टेशनाचा पॅटर्न अन्य ३८ रेल्वे स्टेशनांवर राबवण्याचे नियोजन पश्चिम रेल्वेने केले आहे.

📌रेल्वेच्या निकषांनुसार रेल्वे स्टेशनातील एकूण जागेपैकी ३० टक्के जागेवर उद्यान उभारणे आवश्यक आहे. मुंबई सेंट्रलमध्ये जागेची अडचणी असल्याने टप्प्या टप्प्यांमध्ये छोटेखानी उद्यानांची निर्मिती करण्यात आली.

📌स्टेशन आणि फलाटाची स्वच्छता, कचरा आणि मलजलाच्या विल्हेवाटीसाठी बायोगॅस यंत्रणा कार्यान्वित करण्यात आली. विजेच्या बचतीसाठी सूर्यप्रकाश परावर्तित करणारे दिवे छतावर बसविण्यात आले.

📌या दिव्यांचे आयुर्मान २० वर्षांपेक्षा अधिक असल्याने वीज संवर्धनामुळे कार्बन उत्सर्जनावर नियंत्रण मिळवण्यास मदत होईल. या पर्यावरणीय प्रकल्पांमुळे आंतरराष्ट्रीय संस्थेने दखल घेत मुंबई सेंट्रल स्टेशनाला गुणवत्तेच्या आंतरराष्ट्रीय प्रमाणपत्राने गौरविण्यात आल्याची माहिती रेल्वे अधिकाऱ्यांनी नाव न छापण्याच्या अटीवर दिली.

📌 मे-२०१९ ते मे-२०२२ पर्यंत पर्यावरण प्रकारातील आयएसओ प्रमाणपत्रधारक स्टेशन म्हणून ओळखले जाणारे मुंबई रेल्वेवरील हे एकमेव स्टेशन आहे.

📌एटीव्हीएम, तिकीट खिडकी यांसह दिव्यांगासाठी रॅम्प, कार्यरत असणाऱ्या लिफ्ट यांमुळे प्रवाशांना स्थानकात आल्यानंतर दिलासा मिळतो. मुंबई सेंट्रल स्थानकातील सर्व मेल-एक्स्प्रेसमध्ये बायोटॉयलेट कार्यान्वित करण्यात आले आहे.

📌आंतरराष्ट्रीय आयएसओ प्रमाणपत्र मिळवण्यासाठी पश्चिम रेल्वे मुख्यालय आणि मुंबई विभागाने विशेष प्रयत्न केले होते. पर्यावरण आणि प्रवासी सुविधा दर्जेदार असल्यामुळे मुंबई सेंट्रल स्थानकाला आंतरराष्ट्रीय दर्जाचे आयएसओ प्रमाणपत्र मिळाले.

📌 येणाऱ्या काळात या सुविधा टिकवणे अधिक गरजेचे आहे. मुंबई रेल्वेवरील अनेक रेल्वे स्टेशनांत पादचारी पूल, सरकते जिने, लिफ्ट या सुविधा आहेत.

📌मात्र देखभालीअभावी त्या सुविधाच गैरसोयीचे मुख्य कारण ठरत आहेत.

  🔷आयएसओ म्हणजे काय 🔷

📌 देशातील एखाद्या गुणवत्तेची गुणवत्ता तपासण्यासाठी आयएसओ अर्थात 'इंटरनॅशनल ऑर्गनायझेशन ऑफ स्टँडर्डडायझेशन' मानांकन घेतले जाते.

📌आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मानांकनाची गरज लक्षात घेता १२० देशांनी एकत्र येऊन एक प्रमाण निश्चित केलेले आहे. 

     🔷आयएसओचे प्रकार🔷

🚇 आयएसओ ९००१ - गुणवत्ता व्यवस्थापन
🚇आयएसओ १४००१ - पर्यावरण व्यवस्थापन
🚇 आयएसओ २७००१ - माहिती सुरक्षा व्यवस्थापन
🚇आयएसओ २२००८ - अन्न सुरक्षा व्यवस्थापन

RRB NTPC EXAM 23 जनवरी 2021 को 1st शिफ्ट मे पूछे गए प्रश्न

Q. 1 बादशाह अकबर के खिलाफ अहमदनगर की किस रानी ने लड़ाई लड़ी थी?
उत्तर चंद बीबी

Q. 2 "तात्या टोपे" निम्नलिखित में से किस क्रांतियों से संबंधित है?
Ans 1857 की क्रांति

Q. 3 भारत में साले और सागवान के पेड़ कहाँ पाए जाते हैं?
उत्तर दिए गए विकल्पों के अनुसार

Q. 4 नीलगिरी की सबसे ऊंची चोटी कौन सी है?
उत्तर डोड्डबेट्टा

Q. 5 निम्नलिखित में से कौन सा उपन्यास "वंदे मातरम" का स्रोत है?
उत्तर "आनंदमठ"

Q. 6 भारत में कौन सा राज्य अपनी साँप नौका दौड़ के लिए प्रसिद्ध है?
उत्तर केरल राज्य

Q. 7 "SAGA-220" क्या है?
उत्तर सुपर कंप्यूटर

Q. 8 सूर्य और चंद्रमा के गुरुत्वाकर्षण बल से एक प्रश्न।

Q. 9 “फीफा विश्व कप 2022” का आयोजन -
Ans। कतर

Q. 10 भारतीय संविधान में कितने लेख हैं?
उत्तर 395 है

Q. 11 पद्मपाणि बोधिसत्व की पेंटिंग किस गुफा में पाई गई है?
उत्तर अजंता मठ में एक गुफा

Q. 12 पैरेन्काइमा किस प्रकार का ऊतक है?
उत्तर सरल स्थायी ऊतक

Q. 13 “विलुप्त प्रजाति” का उल्लेख किस पुस्तक में किया गया है?
उत्तर लाल डेटा बुक

Q. 14 भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस का पहला ग्रामीण (और 51 वां राष्ट्रीय) सम्मेलन -
Ans। फैजपुर

Q. 15 एक निबल किसके बराबर है –
उत्तर 4 बिट्स

Q. 16 प्रकाश संश्लेषण के मुख्य घटक कौन से हैं?
उत्तर दिए गए विकल्पों के अनुसार

Q. 17 भारत का पहला सुपर कंप्यूटर कौन सा था?
उत्तर PARAM 8000

Q. 18 “चौसा का युद्ध” किसके बीच लड़ा गया था –
उत्तर शेर खान और हुमायूँ (1534)

Q. 19 पर्यावरण से एक प्रश्न पूछा गया है?

Q. 20 जो उपयोगकर्ता और कंप्यूटर के बीच एक अंतरफलक के रूप में कार्य करता है?
उत्तर सिस्टम (OS)

Q. 21. भारतीय संविधान में केशवानंद भारती मामले का क्या महत्व है?
उत्तर इस बात की गारंटी देता है कि संसदीय संशोधन द्वारा भारतीय संविधान की मूलभूत या ‘बुनियादी संरचना’ में बदलाव नहीं किया जा सकता है।

Q. 22 निम्नलिखित में से कौन UNO का स्थायी सदस्य नहीं है?
उत्तर मलेशिया

Q 23 1942 में भारत छोड़ो आंदोलन के दौरान “अरुणा आसफ अली (गांगुली)” ने “भारतीय राष्ट्रीय ध्वज” कहाँ फहराया था?
उत्तर गोवालिया टैंक मैदान में, बंबई में

Q. 24 “NABARD” का गठन कब हुआ?
Ans 12 जुलाई 1982

Q. 25 महालनोबिस मॉडल किस पंचवर्षीय योजना से संबंधित है?
उत्तर दूसरी पंचवर्षीय योजना

Q. 26 गुजरात में मुख्य तेल क्षेत्र कौन से हैं?
उत्तर दिए गए विकल्पों के अनुसार

Q. 27 2019 में दूसरा सबसे बड़ा तेल उत्पादक देश कौन सा था?
उत्तर रूस

Q. 28 UPU का सही पूर्ण स्वरूप है –
उत्तर (Universal Postal Union) यूनिवर्सल पोस्टल यूनियन

Q. 29 राजस्थान की फड़ चित्रकला किससे संबंधित है –
उत्तर धर्म

Q. 31 CSIR (सीएसआईआर) का सही पूर्ण रूप है –
उत्तर Council of Scientific and Industrial Research (वैज्ञानिक और औद्योगिक अनुसंधान परिषद)

Q. 32 सेंधा नमक का अयस्क क्या है?
उत्तर हैलिट (Halite)

लक्षात ठेवा

1. टोकियो पॅरालिम्पिक 2020 पुरुष एकेरी बॅडमिंटन स्पर्धेत सुहास यथीराज याने कोणते पदक जिंकले.
1. कांस्य
2. रौप्य
3. सुवर्ण
4. यापैकी नाही

उत्तर- 2

----------------------------------------------------------------

2. टोकियो पॅरालिम्पिक 2020 बॅडमिंटन SH6 या क्रीडाप्रकारात  कोणत्या खेळाडूने सुवर्णपदक जिंकले.
1. सुहास यथीराज
2. कृष्णा नागर
3. प्रमोद भगत
4. मनीष नरवाल

उत्तर- 2
---------------------------------------------------------------

3. .........या दोन राष्ट्रांनी दक्षिण चीन समुद्राच्या दक्षिणेकडील काठावर "SIMBEX" हा नौदल सराव आयोजित केला आहे.
1. भारत आणि चीन
2. भारत आणि सिंगापूर
3. भारत आणि अमेरिका
4. भारत आणि ऑस्ट्रेलिया

उत्तर- 2

---------------------------------------------------------------

4. कोणत्या राज्यसरकारने कोव्हीड-19 साथीच्या तिसऱ्या लाटेचा सामना करण्यासाठी आरोग्य विभागाच्या प्रयत्नांचा एक भाग म्हणून "बी वॉरियर" मोहीम सुरू करण्यात आली.
1. मध्य प्रदेश
2. महाराष्ट्र
3. केरळ
4. दिल्ली

उत्तर- 3

---------------------------------------------------------------

5. लवलीना बोर्गोहेन यांना...... या राज्याच्या समग्र शिक्षा अभियानाच्या ब्रँड अॅम्बेसेडर म्हणून नामांकित केले आहे.
1. सिक्कीम
2. आसाम
3. हिमाचल प्रदेश
4.  यापैकी नाही

उत्तर-2

  ---------------------------------------------------------------

6. टोकियो पॅरालिम्पिकच्या समारोप समारंभात कोणता खेळाडू भारतीय ध्वजवाहक बनला आहे.
1. कृष्णा नागर
2. सुहास यथिराज
3. मनीष नरवाल
4. अवनी लेखारा

उत्तर- 4

---------------------------------------------------------------

7. कार्बो आंग्लॉंग करार कोणत्या राज्याशी संबंधित आहे.
1. मेघालय
2. अरुणाचल प्रदेश
3. सिक्कीम
4.आसाम

उत्तर – 4

---------------------------------------------------------------

8. कोणता दिवस आंतरराष्ट्रीय धर्मादाय दिन म्हणून साजरा केला जातो?

1. 3 सप्टेंबर
2. 4 सप्टेंबर
3. 5 सप्टेंबर
4. 6 सप्टेंबर

उत्तर- 3
---------------------------------------------------------------

9. एलआयसी ने खुल्या बाजारातील व्यवहाराद्वारे .......मध्ये जवळपास 4%हिस्सा उचलला आहे.
1. बँक ऑफ इंडिया
2. बँक ऑफ महाराष्ट्र
3. Axis बँक
4. आयसीआयसीआय बँक

उत्तर- 1

----------------------------------------------------------------

10. प्लास्टिक करार सुरु करणारा......हा आशियातील पहिला देश बनला आहे.
1. चीन
2. नेपाळ
3. भारत
4. श्रीलंका

उत्तर- 3

व्यापारी बँकांची कार्य

व्यापारी बँका लोकांकडून ठेवी स्विकारून त्याच ठेवीतुन गरजू लोकांना कर्ज देण्याचे प्राथमिक कार्य करतात.

बँक ही ऋणको व धनको अशी दुहेरी भूमिका बजावते.

1. प्राथमिक कार्य – ठेवी स्विकारणे व कर्ज देणे यांना बँकांची प्राथमिक कार्य मानली जातात व तसेच त्यांना बँकेची आम्ल चाचणी कार्य मानली जातात.

A. ठेवी स्विकारणे-

1. मागणीदेय ठेवी/चालू ठेवी –

१. ज्या ठेवीचे पैसे मागणी करताच परत द्यावे लागतात त्यांना मागणीदेय ठेवी म्हणतात.

२.खात्यातून केव्हाही व कितीही रक्कम काढता व ठेवता येते.

३.खात्यावर धांनादेशाची सोय असल्यास त्यादवारे व्यवहार केला जाऊ शकतो 

2. मुदत ठेवी –

१.या ठेवीत एक विशिष्ट मुदतीसाठी पैसे ठेवले जातात.

२.मुदत संपल्याशिवाय पैसे देण्याचे बंधन बँकेवर नसते.

३.मुदतपूर्व पैसे हवे असल्यास दंडात्मक व्याजदर आकारून ते पैसे दिले जातात.

3. समिश्र ठेवी/बचाव ठेवी –

१.मागील देय व मुदत ठेवींच्या अटींचे एकत्रीकरण
२.यात केव्हाही व कितीही पैसे ठेवता येतात मात्र पैसे काढण्यावर बंधन असतात.बचत बँका अल्पावधीसाठी गुंतऊ शकतात, म्हणून बँका त्यावर अल्पदराने व्याज    ठेवतात.

4. आवर्ती ठेवी –

१.दरमहा ठराविक रक्कम विशिष्ट मुदतीपर्यंत भरल्यास मुदतीअखेर व्याजासह ठेवी परत मिळते.
२.ठेवी-रक्कम दर महिन्याला वाढत जाते.
३.ठेवीवर बचत खात्यांपेक्षा जास्त मात्र मुदत ठेवीपेक्षा कमी दराने व्याज मिळते.

B. कर्ज व अग्रिमे देणे –

बँका जमा केलेल्या ठेवींमधून निरनिराळ्या पद्धतीने कर्ज व अग्रिमे देतात व स्वतःसाठी नफा कमवितात.
ठराविक मुदतीसाठी कर्ज दिले तर त्याला कर्ज व अग्रिमे म्हणतात.

१. रोख पत रोख कर्ज
२.अधिकर्ष सवलत
३.तारणमूल्याधारित कर्ज
४.हुंड्याची वटवणी 

3. पतचलण निर्माण करणे

2. दुय्यम/अनुषंगिक कार्य –

बँकांवर असलेल्या दुय्यम कार्याचे वर्गीकरण प्रतिंनिधीक कार्य व सर्वसाधारण सेवा कार्य असे केले जाते.

A. प्रतिंनिधीक कार्य

B. सर्वसाधारण सेवा कार्य

नवीन संसद भवन

🔹भूमीपुजन : 1 ऑक्टोबर 2020 ( PM नरेंद्र मोदी )

🔸बांधकाम सुरूवात : 10 डिसेंबर 2020

🔹पूर्ण करण्याचे लक्ष : ऑक्टोबर २०२२ (नियोजित)

🔸आसन क्षमता : 1272 ( लोकसभा सभागृह- 888 , राज्यसभा सभागृह - 384 )✅

🔹प्रकल्पाचा अंदाजित खर्च : 862 कोटी

🔸नवीन इमारत त्रिकोणाकृती असेल.✅

🔹नवीन इमारतीची रचना : वास्तुरचनाकार बिमल पटेल

🔸मुख्य ठेकेदार : टाटा प्रोजेक्ट्स लिमीटेड

🔹हे भवन राष्ट्रपती भवन ते दिल्लीमधील इंडिया गेट पर्यंतचे तीन किमी लांबीचे क्षेत्र व्यापेल.

🔸सेंट्रल व्हिस्टा पुनर्विकास प्रकल्पांतर्गत ही इमारत तयार केली जात आहे.

(टीप : विद्यमान (जुन्या) संसद भवनाच्या पायाभरणीला 12 फेब्रु. 2021 रोजी 100 वर्षे पूर्ण झाली. 12 फेब्रु. 1921 रोजी या संसद भवनाची पायाभरणी करण्यात आली होती. तत्कालीन गव्हर्नर जनरल लॉर्ड आयर्विन यांच्या हस्ते 18 जाने. 1927 रोजी या विद्यमान (जुन्या) संसद भवनाचे उद्घाटन करण्यात आले होते.)

➖➖➖➖➖️➖➖➖➖➖➖➖

India_Geography

1. सुन्दरवन का डेल्टा कौन-सा नदी बनाती
है ?
उत्तर : गंगा

2. भारत में रेलमागोॅ का सबसे बडा जाल किस राज्य में पाया जाता
है ?
उत्तर : उत्तर प्रदेश

3. संयुक्त राज्य अमेरिका की सबसे बड़ी
स्वणॅ उत्खनन की खान ' होमस्टेक ' किस राज्य में
स्थित है ?
उत्तर : दक्षिण डकोटा में

4. एण्डीज पवॅतमाला ( दक्षिण अमेरिका ) सबसे ऊँचा
चोटी का क्या नाम है ?
उत्तर : एकांकागुआ

5. विश्व के अधिकांश पठारी भागों में किस व्यवसाय
की प्रधानता पायी जाती है ?
उत्तर: उतखन्न

6. ' मेसेटा का पठार ' कहाँ स्थित है ?
उत्तर : स्पेन और पुर्तगाल

7. ' कनाडियन पैसिफिक रेलमार्ग ' कहाँ से कहाँ तक जाता है ?
उत्तर : हैलीफैक्स से बैंकूवर तक

8. 1981 में स्थापित ' भारतीय वन सवेक्षण विभाग
का मुख्यालय कहाँ है ?
उत्तर : देहरादून

9. ब्लैक हिल, ब्लू पहाड़ और ग्रीन पहाड़ नाम
पहाड़ियाँ किस देश में स्थित है ?
उत्तर : संयुक्त राज्य अमेरिका

10. चिनाब नदी का उद्गम स्थल कहाँ है
उत्तर : बारालाचा दरेॅ

11. भारत में कोयला प्रचुर मात्रा में कहाँ पाया जाता है ?
उत्तर : गोंडवाना क्षेत्र में

12. `हीराकुड परियोजना ’ किस
राज्य में तथा किस नदी पर स्थित है ?
उत्तर : ओड़िशा, महानदी पर

13. ' रवाण्डा ' की राजधानी क्या है ?
उत्तर : किगाली

14. माउन्ट एटना ' किस पवॅतमाला में स्थित है ?
उत्तर : सिसली ( इटली )

15. आस्ट्रेलिया किस नदी के किनारे बसा है?
उत्तर : मरेॅ डालिग ( 3717 किमी. )

16. ग्रीनलैंड की खोज किसने
की थी ?
उत्तर : राबॅटॅ पिअरी

17. सबसे ऊँचा जलप्रपात कौन-सा है
उत्तर : साल्टो एंजिल ( वेनेजुएला)

18. ' डोडोमा ' किस देश की राजधानी
है ?
उत्तर : तंजानिया

19. ' युगाण्डा ' की राजधानी क्या है ?
उत्तर : कम्पाला

20. किस दिन पृथ्वी से सूर्य की
दूरी न्यूनतम होती है ?
उत्तर : 3 जनवरी को

21. -1° देशांतर की सबसे अधिक दूरी-
न्यूनतम होती है ?
उत्तर : भूमध्यरेखा पर

22. ' दहाड़ता चालीसा ' क्या है ?
उत्तर : दक्षिणी गोलार्ध में 40° अक्षांश के पास का
स्थान जहाँ तेज पछुआ हवाएँ चलती हैं

23.' माओरी ' का मूल निवास कहाँ है ?
उत्तर : न्यूजीलैंड में

24. तुंगभद्रा तथा भिमा की नदियाँ किस नदी
कि सहायक नदियाँ हैं ?
उत्तर : कृष्णा नदी

25. छोटानागपुर पठार की सबसे ऊंची
चोटी कौन-सी ?
उत्तर : पारसनाथ

26. विश्व का सबसे बड़ा प्रायद्वीप कौन-सा है ?
उत्तर : अरब प्रायद्वीप ( क्षेत्रफल 32,50,000
वग किमी )

27. सिनकोना वृक्ष से मलेरिया की कौन-
सी दवा बनाया जाती है ?
उत्तर : कुनैन

28. भारत की सबसे बड़ी नहर परियोजना
कौन सी है?
उत्तर : इनि्दरा गाँधी नहर ( राजस्थान नहर )
परियोजना

29. भाखड़ा-नांगल परियोजना में मानव निर्मित झील को
किस नाम से जाना जाता है ?
उत्तर : गोविन्द सागर के नाम से

30. किस ग्रह को ' लाल तारा ' की संज्ञा
दी जाती है ?
उत्तर : मंगल को

भारत की जनगणना पर आधारित वन लाइनर

➽न्यूनतम जनसंख्या वाला जिला - दिवांग घाटी (अरुणाचल प्रदेश)

➽अधिक जिलो वाला राज्य -उत्तरप्रदेश

➽भारत की साक्षरता दर - 74.0%

➽पुरुष साक्षरता दर - 82.14%

➽महिला साक्षरता दर - 65.46%

➽सर्वाधिक साक्षरता दर वाले राज्य - केरल (93.9%), मिजोरम (91.6%)

➽सर्वाधिक पुरष साक्षरता दर वाले राज्य - केरल (96.0 %), मिजोरम (93.7 %)

➽सर्वाधिक महिला साक्षरता दर वाले राज्य - केरल (92.0 %), मिजोरम (89.4 %)

➽न्यूनतम साक्षरता दर वाले राज्य - बिहार(63.8%), अरुणाचल प्रदेश (67%),राजस्थान ( 67.1%)

➽न्यूनतम पुरुष साक्षरता दर वाले राज्य - बिहार (73.4%), अरुणाचल प्रदेश (73.7%), आंध्रप्रदेश (75.6%)

➽न्यूनतम महिला साक्षरता दर वाले राज्य - राजस्थान - (52.7%), बिहार (53.3%),झारखंड (56.2%)

➽सर्वाधिक साक्षरता दर वाला जिला - सरचिप (मिजोरम)

➽न्यूनतम साक्षरता दर वाला जिला - अलीराजपुर (म.प्र.)

➽भारत की जनसंख्या घनत्व - 382व्यक्ति वर्ग किमी

➽सर्वाधिक घनत्व वाले राज्य - बिहार(1106 वर्ग किमी), प. बंगाल (1028 वर्ग किमी)

➽न्यूनतम घनत्व वाले राज्य - अरुणाचल प्रदेश - 17व्यक्ति वर्ग किमी

➽सर्वाधिक घनत्व वाला जिला - उत्तर पूर्व दिल्ली

➽न्यूनतम घनत्व वाला जिला - दिवांग घाटी (अरुणाचल प्रदेश)

➽भारत में लिंगानुपात - 943 महिला /1000 पुरुष
➽शिशु लिंगानुपात - 919

➽सर्वाधिक लिंगानुपात वाले राज्य - केरल - 1084, तमिलनाडु - 996, आन्ध्र प्रदेश -993

➽न्यूनतम लिंगानुपात वाला राज्य - हरियाणा (879)

➽सर्वाधिक लिंगानुपात वाला जिला - माहे (पुदुचेरी) 1176

➽न्यूनतम लिंगानुपात वाला जिला - दमन (533)

➽सर्वाधिक लिंगानुपात वाला केंद्रशासित प्रदेश - पुदुचेरी

➽सर्वाधिक जनसँख्या वाला केंद्रशासित प्रदेश - दिल्ली

➽न्यूनतम जनसँख्या वाला केंद्रशासित प्रदेश - लक्षद्वीप

➽सर्वाधिक जनसँख्या घनत्त्व वाला केंद्रशासित प्रदेश - दिल्ली

➽न्यूनतम जनसंख्या घनत्त्व वाला केंद्रशासित प्रदेश- अण्डमान - 46 वर्ग किमी

➽सर्वाधिक साक्षरता वाला केंद शासित प्रदेश - लक्षद्वीप

➽न्यूनतम साक्षरता वाला केंद शासित प्रदेश- दादर एवं नागर हवेली ।

विज्ञान महत्वाचे प्रश्नोत्तरे

1. सापेक्षतेचा सिद्धांत कोणी मांडला?
उत्तर: अल्बर्ट आइन्स्टाईन

2. पोलाद उत्पादनात वापरले जाणारे प्रमुख धातू आहे
उत्तर: लोह

3 कोणी रेडिओएक्टिव्हिटी शोधली
उत्तर: हेन्री बेकरेल

4. स्टोरेज बॅटरीमध्ये वापरण्यात येणारी धातू आहे?
उत्तर: आघाडी

5. हवेची सापेक्ष आर्द्रता मोजण्यासाठी वापरलेले साधन आहे
उत्तर: हायग्रोमीटर

7. बॅरोमीटरचा शोध कोणी लावला?
उत्तरः टॉरिसेली

8. शक्तीचे एकक आहे?
उत्तर: वॅट

9. समस्थानिकांचे अस्तित्व कोणी शोधून काढले
उत्तर: फ्रेडरिक सोडी

10. डायनॅमोचा शोध कोणी लावला
उत्तरः मायकेल फॅरेडे

----------------------------------------

लक्षात ठेवा

📌ऑगस्ट 2019 मध्ये कोणत्या देशाने लढाईसाठी तयार असलेली मानवरहित युद्धनौका तयार केली?

(A) जापान
(B) चीन✅✅✅
(C) रशिया
(D) संयुक्त राज्य अमेरिका

📌कोणती आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्टेशन (ISS) कार्यक्रमात भाग घेणारी अंतराळ संस्था नाही?

(A) नासा (अमेरिका)
(B) रोस्कोस्मोस (रशिया)
(C) जेएएक्सए (जापान)
(D) आयएसए (इस्राएल)✅✅✅

📌कोणत्या देशाने 23 ऑगस्ट 2019 रोजी आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकावर (ISS) मानवी-आकाराचा रोबोट पाठविला?

(A) जापान
(B) चीन
(C) रशिया✅✅✅
(D) संयुक्त राज्य अमेरिका

📌कोणत्या देशाने आर्क्टिक प्रदेशात जगातली पहिली पाण्यावर तरंगत असलेली अणुभट्टी उभारली?

(A) साऊथ कोरिया
(B) संयुक्त राज्य अमेरिका
(C) जापान
(D) रशिया✅✅✅

📌अमेरिकेतली कॅटालिना खाडी ओलांडणारा पहिला आशियाई जलतरणपटू कोण आहे?

(A) खजान सिंग
(B) मिहिर सेन
(C) सतेंद्र सिंग लोहिया✅✅✅
(D) बला चौधरी

📌आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधीचे (IMF) वर्तमानातले व्यवस्थापकीय संचालक कोण आहेत?

(A) क्रिस्टलिना जॉर्जिवा
(B) क्रिस्टीन लागार्डे✅✅✅
(C) गीता गोपीनाथ
(D) हॅरी डेक्सटर व्हाइट

📌भारत सरकारच्या नवीन आणि अक्षय ऊर्जा मंत्रालयाने 2022 सालापर्यंत ____ एवढ्या अक्षय ऊर्जा क्षमतेचे लक्ष्य निश्चित केले आहे.

(A) 375 गीगावॉट
(B) 275 गीगावॉट
(C) 175 गीगावॉट✅✅✅
(D) 75 गीगावॉट

महत्त्वाची माहिती

1)25 फेब्रुवारी 2018 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी कोणत्या ठिकाणी 'रन फॉर न्यू इंडिया' मॅरेथॉनचे झेंडी दाखवून उद्घाटन केले?

(A) अहमदाबाद
(B) गांधीनगर
(C) सूरत✅✅✅

2)जागतिक तिरंदाजी युवा अजिंक्यपद 2019 या स्पर्धेमध्ये सुवर्णपदक जिंकल्यानंतर कोण भारताचा दुसरा रिकर्व्ह कॅडेट विश्वविजेता (18 वर्षाखालील) आहे?

(A) मार्कू रागिनी
(B) सुखबीर सिंग
(C) कोमलिका बारी✅✅✅
(D) दिपीका कुमारी

3)कोणत्या ठिकाणी जी-7 शिखर परिषद 2019 आयोजित केली गेली?

(A) मनामा, बहरीन
(B) बिआरिट्झ, फ्रान्स✅✅✅
(C) अबू धाबी, सौदी अरब
(D) वरीलपैकी कुठेही नाही

4)24 ऑगस्ट 2019 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी _ येथे 200 वर्ष जुन्या श्री कृष्णा मंदिराच्या पुनर्विकासासाठी 4.2 दशलक्ष डॉलर इतका खर्च असलेल्या प्रकल्पाचे उद्घाटन केले.

(A) अबू धाबी, संयुक्त अरब अमिरात
(B) मक्का, सौदी अरब
(C) मनामा, बहरीन✅✅✅
(D) जेद्दाह, सौदी अरब

5)कोणत्या देशाने 25 ऑगस्ट 2019 रोजी नव्या “सुपर-लार्ज मल्टीपल रॉकेट लाँचर” याची चाचणी घेतली?

(A) उत्तर कोरिया✅✅✅
(B) दक्षिण कोरिया
(C) संयुक्त राज्ये अमेरिका
(D) रशिया

6)अटल पुनरुज्जीविकरण आणि शहरी पुनरुत्थान मोहीम (AMRUT) याच्या अंतर्गत ऑगस्ट 2019 च्या अखेरीस किती उद्याने विकसित केली गेली आहेत?

(A) 159
(B) 1,159✅✅✅
(C) 2,159
(D) 3,159

7)  महाराष्ट्रातील सर्वांत मोठे औष्णिक विद्युत केंद्र कोठे आहे ?
1) खापरखेडा
2) पारस
3) कोराडी
4) चंद्रपूर

उत्तर : 4
         चंद्रपूर औष्णिक विद्युत केंद्र
         क्षमता 2340

8)महाराष्ट्रात एकूण वीजनिर्मिती पैकी सुमारे किती टक्के वीज एकट्या विदर्भात निर्माण होते ?
1) 30%
2) 45%
3) 52%
4) 60%

उत्तर : 3
       
महाराष्ट्रात एकूण वीजनिर्मितीपैकी सुमारे 52% वीज ही एकट्या विदर्भात निर्माण होते.

9)महाराष्ट्रातील प्रशासकीय विभागांचा क्षेत्रफळानुसार उतरता क्रम लक्षात ठेवण्याची trick trick लवकरच........
क्रम
1) औरंगाबाद
2) नाशिक
3) पुणे
4) नागपूर
5) अमरावती
6) कोकण

पर्याय : 4

मुंबई सेंट्रल' ठरले सर्वोत्कृष्ट रेल्वे स्थानक

📌 अस्वच्छ फलाट, सदोष तिकीट मशिनमुळे झालेली गर्दी, स्वच्छतागृहांत दुर्गंधी... अशी ओळख असलेल्या मुंबई रेल्वेवरील स्टेशनांमध्ये मुंबई सेंट्रलने आदर्श स्थानक म्हणून वेगळा ठसा उमटवला आहे.

📌आंतरराष्ट्रीय स्तरावरील पर्यावरणपूरकतेच्या तब्बल १२ कसोट्यांवर पात्र ठरल्याने स्थानकाची दखल आतंरराष्ट्रीय संस्थेने घेत स्थानकाला iso 14001 : 2015 या प्रमाणपत्राने गौरविण्यात आले आहे.

📌विशेष म्हणजे, आयएसओ प्रमाणित मुंबई सेंट्रल स्टेशनाचा पॅटर्न अन्य ३८ रेल्वे स्टेशनांवर राबवण्याचे नियोजन पश्चिम रेल्वेने केले आहे.

📌रेल्वेच्या निकषांनुसार रेल्वे स्टेशनातील एकूण जागेपैकी ३० टक्के जागेवर उद्यान उभारणे आवश्यक आहे. मुंबई सेंट्रलमध्ये जागेची अडचणी असल्याने टप्प्या टप्प्यांमध्ये छोटेखानी उद्यानांची निर्मिती करण्यात आली.

📌स्टेशन आणि फलाटाची स्वच्छता, कचरा आणि मलजलाच्या विल्हेवाटीसाठी बायोगॅस यंत्रणा कार्यान्वित करण्यात आली. विजेच्या बचतीसाठी सूर्यप्रकाश परावर्तित करणारे दिवे छतावर बसविण्यात आले.

📌या दिव्यांचे आयुर्मान २० वर्षांपेक्षा अधिक असल्याने वीज संवर्धनामुळे कार्बन उत्सर्जनावर नियंत्रण मिळवण्यास मदत होईल. या पर्यावरणीय प्रकल्पांमुळे आंतरराष्ट्रीय संस्थेने दखल घेत मुंबई सेंट्रल स्टेशनाला गुणवत्तेच्या आंतरराष्ट्रीय प्रमाणपत्राने गौरविण्यात आल्याची माहिती रेल्वे अधिकाऱ्यांनी नाव न छापण्याच्या अटीवर दिली.

📌 मे-२०१९ ते मे-२०२२ पर्यंत पर्यावरण प्रकारातील आयएसओ प्रमाणपत्रधारक स्टेशन म्हणून ओळखले जाणारे मुंबई रेल्वेवरील हे एकमेव स्टेशन आहे.

📌एटीव्हीएम, तिकीट खिडकी यांसह दिव्यांगासाठी रॅम्प, कार्यरत असणाऱ्या लिफ्ट यांमुळे प्रवाशांना स्थानकात आल्यानंतर दिलासा मिळतो. मुंबई सेंट्रल स्थानकातील सर्व मेल-एक्स्प्रेसमध्ये बायोटॉयलेट कार्यान्वित करण्यात आले आहे.

📌आंतरराष्ट्रीय आयएसओ प्रमाणपत्र मिळवण्यासाठी पश्चिम रेल्वे मुख्यालय आणि मुंबई विभागाने विशेष प्रयत्न केले होते. पर्यावरण आणि प्रवासी सुविधा दर्जेदार असल्यामुळे मुंबई सेंट्रल स्थानकाला आंतरराष्ट्रीय दर्जाचे आयएसओ प्रमाणपत्र मिळाले.

📌 येणाऱ्या काळात या सुविधा टिकवणे अधिक गरजेचे आहे. मुंबई रेल्वेवरील अनेक रेल्वे स्टेशनांत पादचारी पूल, सरकते जिने, लिफ्ट या सुविधा आहेत.

📌मात्र देखभालीअभावी त्या सुविधाच गैरसोयीचे मुख्य कारण ठरत आहेत.

  🔷आयएसओ म्हणजे काय 🔷

📌 देशातील एखाद्या गुणवत्तेची गुणवत्ता तपासण्यासाठी आयएसओ अर्थात 'इंटरनॅशनल ऑर्गनायझेशन ऑफ स्टँडर्डडायझेशन' मानांकन घेतले जाते.

📌आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मानांकनाची गरज लक्षात घेता १२० देशांनी एकत्र येऊन एक प्रमाण निश्चित केलेले आहे. 

     🔷आयएसओचे प्रकार🔷

🚇 आयएसओ ९००१ - गुणवत्ता व्यवस्थापन
🚇आयएसओ १४००१ - पर्यावरण व्यवस्थापन
🚇 आयएसओ २७००१ - माहिती सुरक्षा व्यवस्थापन
🚇आयएसओ २२००८ - अन्न सुरक्षा व्यवस्थापन