किनारा व किनारी प्रदेश

🔹महासागर,समुद्र किंवा मोठ्या सरोवरासारखा जलाशय यांचे पाणी त्याशेजारची कोरडी जमीन यामधील सीमारेषेला किनारा म्हणतात. नदीतीरालाही कित्येकदा नदीकिनारा म्हणतात.

🔸काही वेळेला किनाऱ्याला लागून असलेल्या कमीअधिक रूंदीच्या सखल प्रदेशालाही किनारा म्हणतात; परंतु त्याला किनारी प्रदेश किंवा किनारी मैदान म्हणणे अधिक योग्य ठरेल. ओहोटीच्या वेळी समुद्राचे पाणी जेथवर जमीनीपासून दूर जाते, तेथपासून लाटांचे पाणी जमीनीवर जास्तीतजास्त जेथपर्यंत पोहोचते, त्या भागाला (समुद्राचा) किनारा म्हणजे अधिक सयुक्तिक होय.

🔹किनाऱ्याचे स्वरूप, त्याचे घटक खडक, त्यांची संरचना, तेथील जमीनीवर विदारण, जलप्रवाह, गर्फ, वारा इ. क्षरणकारकाचे कार्य होऊन तिला आलेले स्वरूप, समुद्राच्या लाटा आणि किनाऱ्याजवळून वाहणारे समुद्रप्रवाह यांचे कार्य आणि किनाऱ्याचे समुद्रात होणारे निमज्जन किंवा समुद्रातून त्याचे होणारे उन्मज्जन, यांवर मुख्यतः अवलंबून असते.

🔸उन्मज्जन व निमज्जन या क्रिया दीर्घकालीन, अत्यंत सावकाश होणाऱ्या असतात; क्वचित भूकंपासारख्या हालचालींमुळे त्या वेगाने घडून येतात. समुद्राचे पाणी कमी होऊन त्याची पातळी खाली गेल्यामुळे वा
किनाऱ्याजवळची पाण्याखालची जमीन अंतर्गत हालचालीमुळे वर उचलली गेल्याने किनाऱ्याचे उन्मज्जन होते; तर समुद्राचे पाणी वाढून त्याची पातळी वर आल्यामुळे किंवा किनाऱ्याजवळची जमीन अंतर्गत हालचालींमुळे खचल्याने किनाऱ्याचे निमज्जन होते. हिमयुगांच्या जास्तीतजास्त वाढीच्या वेळी समुद्राची पातळी हल्लीपेक्षा निदान ३०० मी. कमी होती.

🔹शेवटच्या हिमयुगानंतर बर्फ वितळून समुद्रांची पातळी वाढून त्यांना हल्लीची पातळी प्राप्त झाली आहे. हल्लीच्या सर्व हिमनद्या व बर्फ वितळले, तर समुद्राची पातळी आणखी ६० ते ७० मी. वाढेल असा अंदाज आहे.

🔹उन्मज्जन पावलेल्या किनाऱ्याचा भाग त्याआधी पाण्याखाली बहुतांशी सपाट असल्यामुळे असा किनारा एकसारखा व सरळ असतो. भारताचा केरळ किनारा व पूर्व किनाऱ्याचा बराच भाग या प्रकारचा आहे. याउलट निमज्जन पावलेला किनारा बहुधा वेडावाकडा, विषम व दंतुर असतो.
विशेषतः टेकड्या व दऱ्याखोरी यांनी भरलेला किनारी प्रदेश निमज्जन पावला, तर तो अगदी विषम व ठिकठिकाणी समुद्राचे लांब व खोल फाटे आत शिरलेले अशा स्वरूपाचा बनतो. निमज्जनामुळे नद्यांची मुखे पाण्याखाली जाऊन तेथे खाड्या आणि आखाते तयार होतात. खाड्या या पुष्कळदा सापेक्षतः
उथळही असतात. नदीखोऱ्याचा प्रदेश या प्रकारे पाण्याखाली गेला म्हणजे तेथे जवळच्या उपनद्यातूनही अंतर्भागात जाण्यास जलमार्ग मिळतो, सागरतळ बहुधा सावकाश उतरता होत गेलेला असतो, किनाऱ्याजवळचा भूभाग सापेक्षतः अधिक रूंद असून व्यापारी दृष्ट्या सोयीचा असतो. अशा किनाऱ्याला रिया' किनारा म्हणतात. त्याची उत्तम उदाहरणे म्हणजे स्पेनचा वायव्य किनारा आणि आयर्लंडचा नैर्ऋत्य किनारा ही होत.
जावा, सुमात्रा, मलाया व बोर्निओ हे एकत्र जोडलेले होते, तेंव्हाचा त्यामधील प्रदेश निमज्जन पावल्यामुळे आज ते वेगवेगळे दिसतात. परंतु त्यामधील सागरतळावर पूर्वीच्या नद्या व त्यांच्या उपनद्या यांच्या प्रवाहाच्या खूणा स्पष्टपणे आढळून येतात. एड्रिऍटीक समुद्रावरील युगोस्लाव्हियाच्या किनाऱ्याजवळ किनाऱ्याला समांतर डोंगराच्या तीन ओळी होत्या.
त्यापैकी एक जमीनीवर संपूर्णपणे कोरडी आहे; तिच्यानंतरची दुसरी अंशतः निमज्जन पावल्यामुळे तिच्या किनाऱ्याला समांतर दऱ्यात अरूंद मार्गांनी पाणी शिरले आहे आणि तिसरी रांग अधिक निमज्जन पावल्यामुळे तिची फक्त काही शिखरेच तेवढी बेटांच्या रांगेच्या रूपाने पाण्याबाहेर आहेत.

🔸अशा किनाऱ्याला डाल्मेशियन' किनारा म्हणतात. हिमनद्यांनी कोरलेल्या दऱ्या पुष्कळदा समुद्रसपाटीपेक्षा खोल असतात. त्यांच्या बाजू उभ्या असून त्यांवर उंच डोंगर असतात.
बर्फ वितळून किंवा जमीन खचून अशा दऱ्यात समुद्राचे पाणी शिरले म्हणजे पाण्याच्या त्या लांब चिंचोळ्या फाट्यास `योर्ड' म्हणतात. त्यांच्या मुखाजवळ लहान लहान बेटे असतात. योर्डमधील पाणी खूप खोल असते. आणि त्यांच्या काठी सपाट जमीनीची अगदी चिंचोळी पट्टी असते.
त्यामागे डोंगर असतात. त्यामुळे समुद्रातून अंतर्मागाशी दळणवळण ठेवण्यास योर्ड उपयोगी पडत नाहीत. परंतु मासेमारींना आणि जहाजांना सुरक्षित आसरा म्हणून त्यांचा चांगला उपयोग होतो.

🔹असे योर्ड नॉर्वे, स्कॉटलंड, चिलीचा दक्षिण भाग व न्यूझिलंडचे दक्षिण बेट येथे विशेषेकरून आढळतात.

Tenses Exercise

Fill in the blanks with an appropriate tense form.

1. Radha …………….. up at 5.30. (get)

2. We …………………… for you. (wait)

3. I ……………….. the job. (finish)

4. The girls ………………… their lessons now. (revise)

5. It ………………… since morning. (rain)

6. I ………………… her since my childhood. (know)

7. Although he tried hard, he ……………….. not fix the machine. (can)

8. She said that she ……………….. not interested in the offer. (be)

9. What ………………. you do then? (do)

10. We …………………. by Monday. (finish)

11. My mother …………….. me a watch for my birthday. (give)

12. I expected to fail the exam, but I …………… after all. (pass)

Answers
▬▭▬▭▬▭▬▭▬▭▬▭▬

1. Radha gets up at 5.30.

2. We are waiting for you.

3. I have finished the job.

4. The girls are revising their lessons now.

5. It has been raining since morning.

6. I have known her since my childhood.

7. Although he tried hard, he could not fix the machine.

8. She said that she was not interested in the offer.

9. What did you do then?

10. We will have finished by Monday.

11. My mother gave me a watch for my birthday.

12. I expected to fail the exam, but I passed after all

English grammar Phrasal Verbs Exercise

Fill in the blanks with an appropriate phrasal verb.

☘️🍄☘️🍄☘️🍄☘️🍄☘️🍄☘️🍄☘️

1. Before questioning the witness, the prosecutor looked …………….. the papers carefully.

a) about
b) over
c) up

2. If you don’t know the meaning of a word, you should look it …………… in a dictionary.

a) over
b) up
c) out

3. She made …………… a story to avoid punishment.

a) out
b) up
c) in

4. Can you speak a bit louder? I can’t make ………………. what you are saying.

a) up
b) over
c) out

5. She bent down to pick …………… the bag.

a) out
b) up
c) in

6. As we drove through the city, our guide pointed ……………… the major tourist attractions.

a) in
b) out
c) on

7. You should put …………….. some money for your retirement.

a) out
b) away
c) in

8. As it was very cold, I put …………. a jacket.

a) up
b) on
c) over

Answers
▬▭▬▭▬▭▬▭▬▭▬▭▬

1. Before questioning the witness, the prosecutor looked over the papers carefully.

2. If you don’t know the meaning of a word, you should look it up in a dictionary.

3. She made up a story to avoid punishment.

4. Can you speak a bit louder? I can’t make out what you are saying.

5. She bent down to pick up the bag.

6. As we drove through the city, our guide pointed out the major tourist attractions.

7. You should put away some money for your retirement.

8. As it was very cold, I put on a jacket.

विषय : इंग्रजी व्याकरण

*1) Choose the word from the following that is most nearly opposite in meaning of the numbered word. Singular…………. ?*

1) dull   
2) ancient   
3) *common ☑*
4) social

*2) Which of the following options refers to ‘chauffeur’?*

1) A motor mechanic     
2) *A paid driver for a privately owned car ☑*
3) An attendant     
4) Any driver

*3) Which words are correctly spelt?*

A) Renaissance 
B) Woollen   
C) Assimilation 
D) Scissors

1) A and B   
2) C and D   
3) A, B and C   
4) *A, B, C and D ☑*

*4) Give the meaning of the phrase ‘to face the music’ ?*

1) To prepare to give a musical performance   
2) To suffer from illness
3) *To face hardship ☑*
4) To have a very happy time

*5) Choose the correct sentence from the following. ?*

   1) The examiner asked Lisa what is the capital of Italy.
   2) *The examiner asked Lisa to name the capital of Italy. ☑*
   3) The examiner questioned Lisa of the capital of Italy.
   4) The examiner asked Lisa which is the capital of Italy.

*6) Choose the correct meaning of the word underlined. ?*

     *He is noted for his benevolent nature.*

1) *generous ☑*
2) flexible   
3) pleasing   
4) brave

*7) Choose the pair of words that would mostappropriately fill in the blanks in the following sentences  sequentially :  ?*

   I) His …………. ammner annoyed her.
   II) They denied that there was any ……….. connection between unemployment and crime.

1) causal, casual 
2) causal, casually 
3) *casual, causal ☑*
4) causally, casually

*8) Choose the correct article from the following options: ?*

     *He wants to become …………… actor.*

1) a     
2) *an ☑*
3) the     
4) No article

*9) Fill in the blank with correct verb form. Choose correct alternative. ?*

    Mr. Patil …………. his grandmother till he death.

1) is looking after 
2) was looking up 
3) is looking into 
4) *was looking after ☑*

*10) Select the correct passive voice of the sentence given below. ?*

    *The chairman was ringing the bell.*

1) The bell was rung by the chairman.   
2) *The bell was being rung by the chairman.☑*
3) The bell was ringed by the chairman.   
4) The bell were being rung by the chairman.

*21) Which of the following is not the exact synonym of the word given below?*

     *Childish*

1) puerile   
2) juvenile   
3) silly     
4) *childlike ☑*

*22) Choose the word or phrase from the following that is most nearly opposite in meaning of the  numbered word : ?*

     *Guilty……………*

1) *innocent ☑*
2) pure     
3) energetic   
4) virtuous

*23) From the options given below select the one that fits the best. ?*

    *A literary composition which says something but means something different.*

1) Ode   
2) *Allegory ☑*
3) Sonnet   
4) Elegy

*24) Fill in the blank with the appropriate word. ?*

    *Should the state …………… news before it goes to print?*

1) censer   
2) *censor ☑*
3) sensor   
4) senser

*25) Which is the correct meaning of the following?*

– *‘Apple of one’s eye.’*

1) Adm’s apple 
2) temptation   
3) *very dear ☑*
4) watching an apple

*26) Choose the correct sentence from the following. ?*

   1) The train left before we reached the station.
   2) The train will leave before we reached the station.
   3) *The train had left before we reached the station. ☑*
   4) The train was leaving before we reached the station.

*27) Meena is not highly educated but she has the gift of the gab. ?*

    *Choose the correct meaning of the underlined part. ?*

1) flattering words     
2) good personality   
3) a blent of acting     
4) *art of speaking ☑*

*28) Fill in the blank with correct alternative.*

    *There is an …………… ?difference between man’s laughter and murder.*

    *She was very …………. of our efforts to help.*

1) affective and effective   
2) *appreciable and  appreciative ☑*
3) effective and appreciable   4) none of these

*29) Choose the correct us of articles. ?*

a) A ass   
b) An unicorn   
c) The British Isles

1) Only a  
2) Only a and b   
3) a, b and c   
4) *Only c ☑*

*30) Universal truths are stated in ……………..*

1) simple past tense     
2) simple future tense
3) *simple present tense ☑*
4) past perfect continuous tense

अवमूल्यनाचे प्रयोग.

🅾स्वातंत्र्यप्राप्तिनंतर रुपयाचे तीन वेळा अवमूल्यन घडवून आणण्यात आले होते.

🧩पहिले अवमूल्यन, 1949 –

🅾26 सप्टेंबर 1949 या दिवशी रुपयाचे अमेरिकन डॉलरच्या संदर्भात 30.5 टक्क्यांनी अवमूल्यन घडवून आणण्यात आले. पाउंड स्टर्लिंगच्या संदर्भात हे अवमूल्यन घडवून आणण्यात आले नाही.

🅾अवमूल्यनामुळे एका रुपयाची डॉलरमधील किंमत 30.2 सेंटस वरुन 21 सेंटस पर्यंत कमी झाली. तसेच एका रुपयाची सोन्यातील किंमत 0268601 ग्रॅम्स वरून 0.186621 ग्रॅम्स पर्यंत कमी झाली.

🅾अवमूल्यनामुळे भारताची व्यापार तुट कमी झाली. 1948-49 मध्ये 185.1 कोटी रुपये असलेली व्यापार तूट 1949-50 मध्ये 141.9 कोटी तर 1950-51 मध्ये 49.6 कोटी रुपये एवढी कमी झाली. मात्र हा अनुकूल परिणाम फार काळ टिकला नाही. 1951-52 मध्ये तूट वाढून 237.1 कोटी रुपये झाली.

🅾तत्कालीन अर्थमंत्री – जॉन मथाई

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋

💠💠दुसरे अवमूल्यन, 1966.💠💠

🅾6 जून 1966 रोजी रुपयाचे अवमूल्यन अमेरिकन डॉलर व इतर हार्ड यूरोपियन चलनांच्या संदर्भात 36.5 टक्क्यांनी घडवून आणण्यात आले.

🅾या अवमूल्यनामुळे रुपयाचा विनिमय दर 4.76 रुपये प्रती डॉलर वरून 7.50 रुपये प्रती डॉलर असा कमी झाला.

🅾तसेच एका रुपयाची सोन्यातील किंमत 0.186621 ग्रॅम्स वरून 0.118489 ग्रॅम्स पर्यंत कमी झाली.

🧩या अवमूल्यनाची उद्दिष्टे –

1) भारताची हार्ड चलन देशांकडून होणारी आयात कमी करणे.

2) भारताची निर्यात वाढविणे.

3) भारताचा व्यापारतोल कमी करणे.

🅾अवमूल्यनामुळे भारताची निर्यात वाढली मात्र दुष्काळी वर्षामुळे अन्नधान्याची आयात करावी लागल्याने व्यापार तूट अपेक्षेप्रमाणे कमी झाली नाही.

तत्कालीन अर्थमंत्री – सचिव चौधरी

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋

💠💠तिसरे अवमूल्यन, 1991.💠💠

🅾जुलै 1991 मध्ये रुपयाचे अवमूल्यन तीन टप्प्यांमध्ये जगातील महत्वाच्या चलनांच्या संदर्भात (डॉलर, पाउंड, मार्क, येन, फ्रँक इ.) घडवून आणण्यात आले.

i) 1 जुलैला 9.5 टक्क्यांनी.

ii) 3 जुलैला 10 ते 10.78 टक्क्यांनी.

iii) 15 जुलैला 2 टक्क्यांनी. तिन्ही टप्पे मिळून रुपयाचे अवमूल्यन सुमारे 20 टक्क्यांनी झाले.

🅾तत्कालीन वित्तमंत्री – डॉ. मनमोहनसिंग.

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋

💠💠अवमूल्यनाचे परिणाम.💠💠

1) आयतीवरील परिणाम :

अवमूल्यनामुळे भारत आयात करीत असलेल्या वस्तूंची किंमत भारतात वाढते. आयात महाग झाल्याने आयातदरांची आयातीची प्रवृत्ती कमी होऊन आयातीचे आकारमान कमी होण्याची परिस्थिती निर्माण होते.

2) निर्यातीवरील परिणाम :

अवमूल्यनामुळे भारत निर्यात करीत असलेल्या वस्तूंची किंमत परदेशात कमी होते. भारतीय वस्तु परदेशात स्वस्त वाटायला लागल्याने परकीय आयातदार भारतीय वस्तूंची अधिक मागणी करायला लागतात. त्यामुळे भारताची निर्यात वाढण्याची परिस्थिती निर्माण होते.

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋

१५ वा वित्त आयोग

अध्यक्ष   : एन के सिंग
सचिव    : अरविंद मेहता
स्थापना  : नोव्हेंबर २०१७
अहवाल  : नोव्हेंबर २०१९

शिफारशी लागू असणारा कालावधी : सुरुवातीला एक वर्षासाठी लागू असतील

मुख्य शिफारस - राज्यांचा वाटा ४२% वरून ४१ % करावा

करातील वाट्यानुसार राज्ये
१. उत्तरप्रदेश - १७.९
२. बिहार
३. मध्यप्रदेश
४. पश्चिम बंगाल
५. महाराष्ट्र - ६.१ ( ५.५ वरून ६.१) (०.६ ची वाढ झाली )

सर्वात शेवटचे राज्य - सिक्कीम - ०.३८८

करातील वाटा ठरवण्यासाठी खालील आधार ठरवण्यात आले
१. लोकसंख्या : १५%
२. क्षेत्रफळ     : १५%
३. वने आणि पर्यावरण : १०%
४. उत्पन्न तफावत : ४५%
५. लोकसंख्या कामगिरी : १२.५
६. कर प्रयत्न : २.५

# २०११ ची लोकसंख्या वापरली आहे. आधी १९७१ ची वापरत होते. दक्षिणेकडील राज्यांना तोटा होऊ नये म्हणून एकूण जनन दर पहिल्यांदाच विचारात घेतला आहे.

#कर प्रयत्न हा नवीन घटक घेतला आहे

दुसरी पंचवार्षिक योजना (१९५६- १९६१ ).

🅾दुसरी ही पंचवार्षिक योजना आहे ज्यात उद्योग, विशेषत: जड उद्योगाकडे लक्ष देण्यात आले आहे. आधीच्या योजनेच्या विरूद्ध, ज्यात प्रामुख्याने कृषी क्षेत्राकडे लक्ष न देता दुसर्‍या योजनेत औद्योगिक उत्पादनांच्या घरगुती उत्पादनास प्रोत्साहन देण्यात आले. 

🅾 1953 मध्ये भारतीय सांख्यिकी शास्त्रज्ञ प्रशांत चंद्र महालनोबिस यांनी विकसित केलेल्या आर्थिक विकासाचे मॉडेल म्हणून विशेषतः सार्वजनिक क्षेत्राचा विकास झाला. योजनेच्या उत्पादक क्षेत्रात आपोआप गुंतवणूकीचे चांगल्या वाटप निश्चित करण्यासाठी दीर्घावधीची आर्थिक वाढ जास्तीत जास्त करण्याचा प्रयत्न केला गेला. 

🅾यामध्ये ऑपरेशन रिसर्च आणि ऑप्टिमायझेशनच्या कला तंत्राच्या प्रचलित स्थितीचा तसेच इंडियन स्टॅटॅटिकल इंस्टीट्यूटमध्ये विकसित केलेल्या सांख्यिकी मॉडेलच्या कादंबरीतील अनुप्रयोगांचा उपयोग केला गेला. 

🅾योजना ही बंद अर्थव्यवस्था आहे ज्यात मुख्य व्यवसाय क्रियाकलाप आयात भांडवली वस्तूंवर केंद्रित असेल, प्राप्त झाले भिलाई, दुर्गापूर, राउरकेला इत्यादी पाच स्टील गिरण्यांमध्ये जलविद्युत आणि अवजड प्रकल्प उभारण्यात आले. कोळशाचे उत्पादन वाढविण्यात आले. ईशान्य दिशेला रेल्वे लाईन जोडल्या गेल्या.

🅾 1948 मध्येअणुऊर्जा आयोगाचे पहिले अध्यक्ष म्हणून जहांगीर भाभा यांच्या बरोबर होमीची स्थापना झाली. टाटा इंस्टिट्यूट ऑफ फंडामेंटल रिसर्च ही एक संशोधन संस्था म्हणून स्थापन केली गेली. हुशार तरुण विद्यार्थ्यांना शोधण्याच्या उद्देशाने  1957 मध्ये एक टॅलेंट सर्च आणि शिष्यवृत्ती कार्यक्रम सुरू करण्यात आला होता आणि कामाचे क्षेत्र अणुऊर्जाशी संबंधित होते. 

🅾भारतातील दुस Five्या पंचवार्षिक योजनेंतर्गत एकूण 48 कोटी रुपये देण्यात आले. ही रक्कम विविध क्षेत्रांमध्ये वाटप केली गेली: खाण आणि उद्योग समुदाय आणि कृषी विकास विद्युत आणि सिंचन सामाजिक सेवा दळणवळण आणि वाहतूक संकीर्ण
 आणि वास्तविक वाढ' 27.27%
या योजनेस भौतिक साहित्य देखील म्हणतात .

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋

पहिली पंचवार्षिक योजना

◾️कालावधी:-1 एप्रिल 1951 ते 31 मार्च 1956

◾️प्रतिमान:- हेरॉड डोमर

🔰योजना

◾️दामोदर प्रकल्प(झारखंड व पश्चिम बंगाल)

◾️भाक्रा नांगल(हिमाचल प्रदेश व पंजाब)

◾️कोसी प्रकल्प (बिहार)

◾️हिराकुड योजना( ओडिशा महानदीवर)

◾️सिंद्री खत कारखाना(झारखंड)

◾️HMT बंगलोर

◾️चित्तरंजन इंजिन कारखाना

◾️हिंदुस्थान अँटिबायोटिक (पूणे)

📌1952:- समुदाय विकास कार्यक्रम

📌1952:- भारतीय हातमाग बोर्ड

📌1953:-खादी व ग्रामोद्योग बोर्ड

📌1955:- SBI स्थपना

📌1955:-ICICI स्थापना

👉राष्ट्रीय उत्पन्न 18 टक्के वाढ

👉दरडोई उत्पन्न 11 टक्के वाढ

👉किंमत निर्देशांक 13 टक्के ने कमी

🔰वृद्धी दर

संकल्पित👉2.1%

साध्य👉3.6%

गणित :- संख्या व त्यांचे प्रकार

▪ समसंख्या : ज्या संख्येला 2 ने पूर्ण भाग जातो त्या संख्येला समसंख्या म्हणतात. समसंख्येच्या एककस्थानी 0, 2, 4, 6, 8 हे अंक येतात.

▪ विषमसंख्या : ज्या संख्येला 2 ने पूर्ण भाग जात नाही त्या संख्येला विषम संख्या म्हणतात. विषमसंख्येच्या एककस्थायी 1,3,5,7,9 हे अंक येतात.

▪ मूळसंख्या : ज्या संख्येस फक्त त्याच संख्येने किंवा 1 नेच पूर्ण भाग जातो त्या संख्येला मूळसंख्या म्हणतात.

▪ जोडमूळ संख्या : ज्या दोन मूळसंख्यात केवळ 2 चा फरक असतो अशा 1 ते 100 मध्ये एकूण आठ जोडमूळ संख्याच्या जोड्या आहेत.
उदा.: 3-5 , 5-7 , 11-13 , 17-19 , 29-31 , 41-43 , 59-61, 71-73

▪ नैसर्गिक संख्या : 1, 2, 3, 4 ...............1 ही सर्वात लहान नैसर्गिक संख्या असून नैसर्गिक संख्या अनंत आहेत.

▪ संयुक्त संख्या : मूळ संख्या नसलेल्या नैसर्गिक संख्यांना संयुक्त संख्या म्हणतात.
उदा.- 4, 6, 8, 9, 12 इ.

▪ पूर्ण संख्या : 0, 1, 2, 3, 4 ............ नैसर्गिक संख्यामध्ये 0 मिळविल्यास पूर्ण संख्या मिळतात.

चालू घडामोडी प्रश्न सराव

📚कोणत्या व्यक्तीची 27 डिसेंबर 2021 रोजी राष्ट्रीय सुरक्षा परिषद सचिवालयात उपराष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार या पदावर नियुक्ती झाली?
(A) प्रदीप कुमार रावत
(B) विक्रम मिसरी✅
(C) दत्तात्रय पडसलगीकर
(D) पंकज सरन

📚खालीलपैकी कोणते हिमाचल प्रदेशातील हमीरपूर भागात 27 डिसेंबर 2021 रोजी उद्घाटन झालेल्या पहिल्या जलविद्युत प्रकल्पाचे नाव आहे?
(A) धौलसीध जलविद्युत प्रकल्प✅
(B) सावरा-कुड्डू जलविद्युत प्रकल्प
(C) रेणुकाजी धरण प्रकल्प
(D) लुहरी टप्पा 1 जलविद्युत प्रकल्प

📚कोणत्या संस्थेने 28-29 डिसेंबर 2021 रोजी "NEP-2020 याच्या संदर्भात मनुष्यबळ विकासाचे परिवर्तन" विषयक एक राष्ट्रीय परिसंवाद आयोजित केला?
(A) राष्ट्रीय आर्थिक संशोधन विभाग 
(B) भारतीय गुणवत्ता परिषद
(C) भारतीय पुनर्वसन परिषद✅
(D) पीआरएस विधान संशोधन

📚कोणत्या राज्यात पंतप्रधान मोदी यांनी 27 डिसेंबर 2021 रोजी ‘लुहरी टप्पा 1 जलविद्युत प्रकल्प’चे उद्घाटन केले?
(A) उत्तर प्रदेश
(B) उत्तराखंड
(C) पंजाब
(D) हिमाचल प्रदेश✅

📚कोणत्या संस्थेने 28 डिसेंबर 2021 पर्यंत ग्राम उजाला कार्यक्रमांतर्गत 50 लाख एलईडी दिवे वितरित करण्याचा उल्लेखनीय टप्पा गाठला?
(A) सोलर एनर्जी कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया
(B) कन्व्हर्जन्स एनर्जी सर्व्हिसेस लिमिटेड✅
(C) अदानी समूह
(D) रिन्यू पॉवर  

📚खालीलपैकी कोणते फ्लॅग हिल डोकाला (सिक्कीम) येथे समुद्रसपाटीपासून 11,000 फूट उंचीवर बांधण्यात आलेल्या भारतातील पहिल्या स्वदेशी पुलाचे नाव आहे?
(A) ढोला सादिया पूल
(B) बोगीबील पूल
(C) दुपदरी मॉड्यूलर पूल✅
(D) वेंबनाड रेल्वे पूल

📚कोणत्या व्यक्तीला 27 डिसेंबर 2021 रोजी "अनकव्हरिंग इंडिया इनव्हिजिबल" श्रेणीमध्ये रामनाथ गोएंका पुरस्कार प्रदान करण्यात आला?
(A) शिव सहाय सिंग✅
(B) एन. रवी
(C) एल. व्ही. नवनीथ
(D) राजीव सी. लोचन

📚कोणता जिल्हा 28 डिसेंबर 2021 रोजी उदघाटन करण्यात आलेल्या बिना तेलशुद्धीकरण प्रकल्प (मध्य प्रदेश) आणि POL टर्मिनल (पनकी, कानपूर, उत्तर प्रदेश) या ठिकाणांना जोडणाऱ्या बहुउत्पाद पाइपलाइन प्रकल्पाच्या अंतर्गत समाविष्ट केला जाईल?
(A) ललितपूर
(B) जालौन
(C) झाशी
(D) वरील सर्व✅

📚कोणत्या भारतीय जहाजाने 26-27 डिसेंबर 2021 रोजी आयोजित करण्यात आलेल्या बेपोर आंतरराष्ट्रीय जल महोत्सवात सहभागी होण्यासाठी बेपोर बंदराला भेट दिली?
(A) INS शारदा✅
(B) INS सुवर्णा
(C) INS सावित्री
(D) INS सुजाता

📚कोणत्या देशाने 27 डिसेंबर 2021 रोजी “झियुआन-1 02E” नामक एक पृथ्वी निरीक्षण उपग्रह अंतराळात प्रक्षेपित केला?
(A) उत्तर कोरिया
(B) चीन✅
(C) दक्षिण कोरिया
(D) जपान

भारतातील महत्वाची शहरे.

🔸अमृतसर -  सुवर्ण मंदिर

🔹अहमदाबाद - साबरमती आश्रम

🔸आग्रा - लाल किल्ला

🔹कन्याकुमारी - महात्मा गांधी मेमोरिअल

🔸कानपूर - कातड्याच्या वस्तु

🔹कोडाई कॅनॉल - थंड हवेचे ठिकाण

🔸कोणार्क -  सूर्य मंदिर

🔹गंगोत्री -  गंगा नदीचा उगम

🔸चंदिगड - पंजाब व हरियानाची संयुक्त राजधानी

🔹जयपूर - जंतर मंतर वेधशाळा

🔸जोधापूर - मोती महल

🔹डलहौसी -  थंड हवेचे ठिकाण

🔸औरंगाबाद - बावत्र दरवाजांचे शहर

🔹नागपूर -  मध्यवर्ती वसलेले शहर

🔸मुंबई -  नैसर्गिक बंदर

🔹नाशिक -  सात टेकड्यांवर वसलेले शहर

🔸पोरबंदर -  महात्मा गांधींचे जन्म स्थळ

🔹हैदराबाद -  चारमिनार

महाराष्ट्रातील विविध गोष्टींची संख्या

🏘️ महाराष्ट्रात जिल्हे : ३६

🏘️ महाराष्ट्रात तालुके : ३५८

🏢 महाराष्ट्रात प्रशासकीय विभाग : ०६

🏢 महाराष्ट्रात महानगरपालिका : २७

महाराष्ट्रात विधानसभा जागा : २८८

✌️ महाराष्ट्रात विधानपरिषद जागा : ७८

✌️ महाराष्ट्रात लोकसभा जागा : ४८

✌️ महाराष्ट्रात राज्यसभा जागा : १९

✈️ महाराष्ट्रात आंतरराष्ट्रीय विमानतळे : ०२

🏢 महाराष्ट्रात कृषी विद्यापीठे : ०४

🔱 महाराष्ट्रात युनेस्को वारसास्थळे : ०५

🔱 महाराष्ट्रात रामसर स्थळे : ०२

⛰️ महाराष्ट्रात राष्ट्रीय उद्याने : ०६

🚉 महाराष्ट्रात रेल्वे विभाग : ०२

🐯 महाराष्ट्रात व्याघ्र राखीव क्षेत्र : ०६

🐯 महाराष्ट्रात वाघ : एकुण ३१२

🌺🌼🌺🌼🌺🌼🌺🌼🌺🌼🌺🌼

Police Bharti 2023 महत्त्वाचे प्रश्न उत्तरे

१) महाराष्ट्रातील क्षेऋफळाच्या दृष्टीने सर्वात मोठा जिल्हा ?
१) पुणे
२)नागपूर
३)मुंबई
४)अहमदनगर ✅

२) २०११ च्या घनतेनुसार महाराष्ट्र राज्यातील सर्वात मोठा जिल्हा हा आहे ?

१)नाशिक
२)पुणे
३)मुंबई उपनगर ✅
४)मुंबई शहर

३) हिंगोली जिल्ह्याची निर्मिती कोणत्या जिल्ह्यातून विभाजन होऊन झाली आहे..?
१)ठाणे जिल्हा
२)पुणे जिल्हा
३) वाशिम जिल्हा
४)परभणी जिल्हा ✅

४) नांदेड जिल्ह्यात एकूण तालुके किती आहेत ?
१)१६ ✅
२)०९
३)१३
४)१०

५) अमरावती जिल्हास कोणत्या राज्याची सीमा लागून आहे.?
१) आंध्र प्रदेश
२)तेलंगणा
३)मध्य प्रदेश ✅
४)कर्नाटक

६) अकोला जिल्हा महाराष्ट्राच्या कोणत्या दिशेला स्थित आहे ?
१) पूर्व - पश्चिम
२) पश्चिम - उत्तर
३)उत्तर - पूर्व ✅
४) दक्षिण - पूर्व

७ ) बुलढाणा जिल्ह्याचे पूर्वीचे नाव काय ?
१)भिलेवडा
२) भिल्लेश्र्वर
३) भिवटेकडी
४) भिलठाण ✅

८ ) लोणार सरोवर कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?
१) अमरावती
२) लात्तुर
३) सोलापूर
४)बुलढाणा ✅

९)  सहस्त्रकुंड धबधबा कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?
१) चंद्रपूर
२) नागपूर
३) भंडारा
४) यवतमाळ ✅

१० ) कास पठार कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?
१) सांगली
२)सातारा ✅
३)धुळे
४) औरंगाबाद

११)  धुळे जिल्ह्यात एकूण किती तालुके आहेत ?
१)४ ✅
२)१०
३)१४
४)१६

१२)  तोरणमाळ डोंगर  कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?
१) जळगाव जिल्हा
२) बुलढाणा जिल्हा
३)नाशिक जिल्हा
४) नंदुरबार जिल्हा ✅

१३)  खान्देशी जिल्हा म्हणून कोणता जिल्हा प्रख्यात आहे ?
१) वाशिम जिल्हा
२) धुळे जिल्हा
३) जळगांव जिल्हा ✅
४)हिंगोली जिल्हा

१४)  गौताळा अभयारण्य कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?
१) जालना जिल्हा
२)परभणी जिल्हा
३) सातारा जिल्हा
४) औरंगाबाद जिल्हा ✅

महत्वपूर्ण हस्तियों के वास्तविक नाम

❖ वाल्मीकि  ➠  रत्नाकर

❖ चैतन्य महाप्रभु  ➠ विश्वम्भर

❖ गुरु अंगद देव  ➠  भाई लहना

❖ रामकृष्ण परमहंस  ➠    गदाधर चट्टोपाध्याय

❖ स्वामी विवेकानंद  ➠  नरेंद्र नाथ दत्ता

❖ नाना फड़नविस  ➠   बालाजी जनार्दन भानु

❖ तात्या टोपे  ➠  रामचंद्र पांडुरंग टोपे

❖ रानी लक्ष्मी बाई ➠  मणिकर्णिका (मनु)

❖ तानसेन  ➠   रामतनु पांडे

❖ बीरबल  ➠   महेश दास

❖ मदर टेरेसा ➠  एग्नेस गोंकशे बोजशियु 

❖ मीरबेन ➠   मेडेलीन स्लेड

❖ सिस्टर निवेदिता➠ मार्गरेट एलिजाबेथ नोबल

❖ मुंशी प्रेमचंद  ➠    धनपत राय

❖ स्वामी अग्निवेश ➠   श्याम वेपा राव

❖ सत्य साईं बाबा  ➠   सत्यनारायण राजू

❖ बाबा आम्टे  ➠   मुरलीधर देवीदास आम्टे

❖ मिर्जा गालिब ➠ मिर्जा असादुल्लाह बेग खान

❖ विनोबा भावे  ➠   विनायक नरहरि भावे

❖ अमीर खुसरो ➠अबुल हसन यामिन-उद-दीन

❖ फिराक़ गोरखपुरी  ➠   रघुपति सहाय

❖ गुलजार  ➠   संपूर्ण सिंह कालरा

❖ रवि शंकर  ➠   रोबिंद्रो शंकर चौधरी

❖ बिर्जु महाराज  ➠  बृजमोहन मिश्र

❖ बाबा रामदेव  ➠   रामकृष्ण यादव

1 मे 1960 नंतर महाराष्ट्रात निर्माण झालेले जिल्हे

👉 नवीन जिल्हा : मूळ जिल्हा : निर्मिती

◆ सिंधुदुर्ग : रत्नागिरी : 1 मे 1981

◆ जालना : औरंगाबाद : 1 मे 1981

◆ लातूर : उस्मानाबाद : 16 ऑगस्ट 1982

◆ गडचिरोली : चंद्रपुर : 26 ऑगस्ट 1982

◆ मुंबई उपनगर : मुंबई शहर : 1990

◆ वाशीम : अकोला : 1 जुलै 1998

◆ नंदुरबार : धुळे : 1 जुलै 1998

◆ हिंगोली : परभणी : 1 मे 1999

◆  गोंदिया : भंडारा : 1 मे 1999

◆ पालघर : ठाणे : 1 ऑगस्ट 2014

🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺

काही द्रव्यांच्या pH किमती

🧬 pH म्हणजे हायड्रोजनचे प्रमाण.
🧬 pH means Potential of Hydrogen.
    

🔯 pH चा शोध लावला =
                            पेडर लॉरिट्झ सारेन्सन

🧪 आम्ल < ७ < आम्लारी
🧪 Acids < 7 < Alkalies

📌 लिंबाच्या रसाचा pH = 2.4

📌 व्हिनेगराचा pH = 3

📌 दारुचा pH = 3.5

📌 दूधाचा pH = 6.4

📌 पाण्याचा pH = 7

📌 मीठाचा pH = 7

📌 मानवी रक्ताचा pH = 7.4

📌 मानवी अश्रुंचा pH = 7.4

📌 मानवी लाळेचा pH = 6.5 - 7.5

📌 समुद्राच्या पाण्याचा pH = 8.1

📌 मानवी लघवीचा pH= 4.8 - 8.4

राज्य आरोग्य निर्देशांक 2019-20

● एकूण क्रमवारी
मोठी राज्ये:
1- केरळ
2- तामिळनाडू
3- तेलंगणा
19- उत्तरप्रदेश (तळाशी)

● लहान राज्ये:
1- मिझोराम
2- त्रिपुरा
3- सिक्कीम
8- नागालँड (तळाशी)

● केंद्रशासित प्रदेश:
1- DH आणि दमण आणि दीव
2- चंदीगड
3- लक्षद्वीप
7- अंदमान आणि निकोबार (तळाशी)

( संदर्भ :-नीती आयोग)

पंचवर्षीय योजनाओं में प्राथमिकता के प्रमुख क्षेत्र

▪️ 1 पंचवर्षीय योजना (1951-56) - कृषि की प्राथमिकता।
▪️ 2 पंचवर्षीय योजना (1956-61) - उद्योग क्षेत्र की प्राथमिकता।
▪️ 3 पंचवर्षीय योजना (1961-66) - कृषि और उद्योग।
▪️ 4 पंचवर्षीय योजना (1969-74) - न्याय के साथ गरीबी के विकास को हटाया।
▪️ 5 वीं पंचवर्षीय योजना (1974-79) - गरीबी और आत्म निर्भरता को हटाया।
▪️ 6 पंचवर्षीय योजना (1980-85) - पाँचवीं योजना के रूप में ही जोर दिया।
▪️ 7 वीं पंचवर्षीय योजना (1985-90) - फूड प्रोडक्शन, रोजगार, उत्पादकता
▪️ 8 वीं पंचवर्षीय योजना (1992-97) - रोजगार सृजन, जनसंख्या का नियंत्रण।
▪️ 9 वीं पंचवर्षीय योजना (1997-02) -7 प्रतिशत की विकास दर.
▪️ 10 वीं पंचवर्षीय योजना (2002-07) - स्व रोजगार और संसाधनों का विकास।
▪️ 11 वीं पंचवर्षीय योजना (2007-12) - व्यापक और तेजी से विकास।
▪️ 12 वीं पंचवर्षीय योजना (2012-17) -स्वास्थ्य, शिक्षा और स्वच्छता (समग्र विकास) का सुधार।