Science Special

★ जिवाणू (bacteria) :-

◆ साधारण एक पेशीय असतात.

◆ विषाणू पेक्षा आकाराने मोठे असतात.

◆ जिवाणू मध्ये केंद्रक नसते म्हणून गुणसूत्रे मुक्त असतात. टेलीग्राम चॅनल टार्गेट एमपीएससी एम एच.

◆ जिवाणूंना चांगली अशी पेशी रचना असते ज्यात पेशीभित्तिका, पेशीपटल तसेच पेशीरस व पेशीअंगके असतात.

◆ जिवाणू हे फायदेशीर पण असतात पण बहुतांश जिवाणू घातक असतात.

◆ पृथ्वीवर जिवाणू मानवापेक्षा जास्त काळापासून होते जिवाणू हे कोणत्याही वातावरणात राहू शकतात.

◆ जमिनीमध्ये खोलवर तसेच अंतराळात जगू शकतात.

◆ एक प्रकारचा जिवाणू चंद्रावर दोन वर्ष जगण्याचा पुरावा मिळाला आहे.

★ फायदेशीर जिवाणू :-

◆ शिंबाधारी वनस्पतीच्या मुळात असणारे रायझोबियम हे जिवाणू हवेतील नायट्रोजन वनस्पतीसाठी उपयोगात आणतात म्हणून रायझोबियम चा उपयोग जैविक खत म्हणून करतात.

◆ आणि रायझोबियम अन्नासाठी वनस्पतीवर अवलंबून असतात.

◆ मातीतील अझोटोबॅक्टर जिवाणू हवेतील नायट्रोजनचे स्वतंत्रपणे स्थिरीकरण घडवून आणतात. टेलीग्राम चॅनल टार्गेट एमपीएससी एम एच.

◆ लॅक्टोबॅसिलस दह्या मधील जिवाणू शरीरात पाणी पोहोचत नाही.

★ घातक जीवाणू :-

◆ स्टॅफिलोकोकस जिवाणु खाद्यपदार्थावर वाढताना एन्टोरो टॉक्झिन नावाचे विषारी रसायन तयार करते त्यामुळे असे पदार्थ खाताच जुलाब उलट्या होतात.

◆ हवाबंद डब्यातील खाद्यपदार्थांची वापराची मुदत संपली की त्यात क्लोस्ट्रिडियम जिवाणू वाढण्याची शक्यता असते.

◆ जेव्हा पदार्थावर बुरशी चढते तेव्हा त्यात मायको टॉक्झिन हे विष तयार होते

◆ क्लोस्ट्रिडियम यांच्या सुमारे 100 प्रजाती आहेत ते विनाॅक्सी परिस्थितीत वाढतात.

◆ बर्ड फ्लू हा H5N1 या विषाणूमुळे होतो.

नासा (National aeronautic & Space Administration-NASA)

🔖 1आॅक्टोबर 1958 पासुन संस्थेचे कामकाज चालु

🔖 स्थापना - 29 जुलै 1958

🔖 मुख्यालय - वॅशिंग्टन डी सी

🔖 सध्याचे अध्यक्ष - जिम ब्रिडेनस्टिन

🔹नॅशनल एरोनॉटिक्स अँड स्पेस ॲडमिनिस्ट्रेशन (नासा) ही अंतराळ संशोधन करणारी अमेरिकन संस्था आहे.

🔹 अमेरिकेतील आधीच्या नॅशनल अ‍ॅड्वायझरी कमिटी ऑफ एरोनॉटिक्स ऊर्फ नाका या संस्थेच्या जागी, नासा स्थापण्यात आली.

🔹शीतयुद्ध काळात सोव्हियत संघाच्या अंतराळ कार्यक्रमाला टक्कर देण्यासाठी अमेरिकेचे तत्कालीन राष्ट्राध्यक्ष आयसनआवर आणि सिनेटर लिण्डन बी जॉन्सन यांनी नॅशनल एअरोनॉटिक्स अँड स्पेस अॅडमिनिस्ट्रेशनच्या(नासा) स्थापनेच्या निर्णयाची अंमलबजावणी करण्याला वेग दिला. आणि २९ जुलै १९५८ मध्ये ती अस्तित्वात आली. तेव्हापासून आतापर्यंत नासाने अनेक यशस्वी अंतराळ योजना राबवल्या आहेत.

🔹नासाने आपलं पहिलं अंतराळ यान एक्सप्लोअरर-१ हे १९५८ मध्ये लाँच केलं. या अंतराळ संशोधन संस्थेने आतापर्यंत अनेक यशस्वी योजना राबवल्या असून चंद्रावर पहिलं मानवी पाऊल ठेवण्याचं श्रेय नासालाच जातं.

🔹 विराट विश्‍वाची ‘आभाळमाया’ नेमकी कशी आहे त्याचा ‘प्रत्यक्ष’ धांडोळा घेणारा एक शक्तिशाली ‘डोळा’ १९९० मध्ये ‘नासा’या अमेरिकेचा अवकाशविज्ञान संस्थेने अवकाशात पाठवला आणि त्याने दैदीप्यमान कामगिरी करून विश्‍वातील ग्रह, तारे, दीर्घिका, तेजोमेघ या सर्वांची लाखो तेजस्वी छायाचित्रं पृथ्वीकडे पाठवली.

आता मंगळावर जीवन आहे की नाही यासाठी या संस्थेचे प्रयत्न सुरू आहेत. अंतराळ संशोधनाच्या क्षेत्रात नासा ही जगात अग्रस्थानी आहे.

हिवताप/ मलेरिया (Malaria)

💉 रोगकारक: हा रोग प्लाझमोडियम व्हायरस नावाच्या आदिजीवांमुळे होतो.

🎯परिणाम: रक्ताभिसरण संस्थेवर परिणाम होतो.

🎯प्रसार: हिवतापाचा प्रसार ऍनाफिलस डासाची मादी चावल्यामुळे होतो.

🎯लक्षणे: ठराविक कालखंडाने येणारा ताप, थंडी वाजणे, यकृत व प्लिहा मोठ्या होणे, ऍनिमियाची कमी अधिक तीव्रता इत्यादी.

🔬 हिवतापाच्या अवस्था (Stages Of Malaria):

1) शीत अवस्था (Cold Stage): या अवस्थेत थंडी वाजते आणि शरीराचे तापमान वाढतेल. ही  अवस्था 2-4 तास आढळते.

2) उष्ण अवस्था (Hot Stage): या अवस्थेत शरीराचे तापमान 41 अंश पर्यंत वाढते तसेच प्रचंड डोकेदुखी आढळते. ही अवस्था 2-6 तास आढळते.

3) घाम अवस्था (Sweat Stage): या अवस्थेत ताप कमी होऊन प्रचंड घाम येतो. ही  अवस्था 15-20 मिनिट आढळते.

💉 लस: अर्टिमिसिलीन – कॉम्बिनेशन थेरपी (ACT), क्लोरोक्वाईन, मेफ्लोक्वाईन, डॉक्झीसायक्लिन, प्रायमाक्विन

🔬 जागतिक आरोग्य संघटनेने गरोदर स्त्रियांसाठी क्विनाईन आणि क्लिंडामायसिन ही  औषधे सुचविली आहे.
____________________________________

✅ एका शब्दाचे अनेक अर्थ ✅

         
----------------------------------------------- -- 
          ☆अंतर - (१)मन 
                        (२)लांबी

          ☆अंक   -(१)मांडी
                        (२)आकडा (संख्या )

          ☆अंग     -(१) शरीर
                         (२) बाजू

          ☆कर      -(१)हात
                         (२)सरकारी सारा

          ☆ दंड     -(१)शिक्षा 
                         (२)बाहू

          ☆नाद      -(१)छंद
                         (२)आवाज

          ☆नाव     -(१)होडी 
                         (२)कशाचेही नाव

          ☆ गार    - (१)थंड
                         (२) बर्फाची गोटी

          ☆ चूक   - (१)दोष
                         (२)लहान खिळा

          ☆ जात  - (१)प्रकार  
                         (२)समाज

          ☆जोडा  - (१)जोडपे 
                         (२)बूट

           ☆धडा   - (१)पाठ  
                         (२)रिवाज     
              
           ☆ धनी  - (१)मालक
                         (२)श्रीमंत मनुष्य        
          
           ☆पत्र    -(१) पान 
                        (२) चिठ्ठी           
       
           ☆पास   -(१)उत्तीर्ण 
                        (२)परवाना        
         
           ☆ बाल  -(१)बालक
                        (२)केस

           ☆फळ   - (१)यश 
                         (२)झाडाचे फळ

           ☆रस     -(१)द्रवपदार्थ
                         (२)गोडी

            ☆रक्षा   -(१)राख
                         (२)रक्षण

            ☆ वचन -(१)भाषण 
                         (२)प्रतिज्ञा

            ☆वजन  -(१)भार
                          (२)मान

             ☆वळण - (१)वाकडा रस्ता
                            (२)प्रवृत्ती

             ☆वार    -(१)घाव
                          (२)दिवस

            ☆सुमन  - (१)फूल
                          (२)चांगले मन

             ☆हवा    -(१)वायू 
                           (२)पाहिजे असा

              ☆कलम -(१)लेखणी
                           (२)रोपांचे कलम

              ☆घट    -(१)मडके
                          (२)झीज

              ☆चक्र   - (१)चाक
                            (२)एक शस्त्र

              ☆चिमणी -(१)एक पक्षी 
                             (२)गिरणीचे धुराडे

                ☆ तट   -(१)किनारा 
                             (२) किल्ल्याची भिंत

                ☆ताव   -(१)तापविणे
                             (२)कागद

                ☆नग    -(१)पर्वत 
                             (२)वस्तू

                 ☆वात   -(१)वारा
                              (२)दिव्याची वात

                 ☆हार    -(१)पराभव 
                             (२)फुलांचा हार

संपूर्ण मराठी व्याकरण 10 प्रश्न

1) ‘सरदार व जमीनदार यांचे वर्चस्व असणारे राज्यशासन’ या शब्दसमूहाला खालील योग्य शब्द सांगा.

   1) सावकारशाही    2) राजेशाही   
   3) सामंतशाही      4) जमीनदारशाही

उत्तर :- 3

2) खालीलपैकी शुध्द शब्द कोणता ?
   1) आध्यात्मिक      2) अध्यात्मिक   
   3) आध्यात्मीक      4) अधात्मिक

उत्तर :- 1

3) मराठीत कोणता वर्ण स्वतंत्र मानला आहे ?

   1) क्   2) ण्    3) ळ    4) क्ष्
उत्तर :- 3

4) पुनर् + जन्म हा कोणत्या संधीयुक्त शब्दाचा विग्रह आहे ?

   1) पुर्नजन्म    2) पूर्ण जन्म    3) पुनर्जन्म    4) पुनर्जम्न

उत्तर :- 3

5) अचूक विधाने निवडा.

   अ) शब्द आणि पद हे एकसारखेच आहे.
   ब) शब्दापासून पदे बनतात.
   क) पदापासून शब्द बनतात.
   1) फक्त अ अचूक  2) फक्त अ आणि क अचूक
   3) फक्त ब अचूक    4) फक्त क अचूक

उत्तर :- 3

6) खालील वाक्यातील सर्वनामाचा प्रकार ओळखा. – ज्याने हे भांडण उरकले, तो माघार घेईल.

   1) दर्शक सर्वनाम    2) संबंधी सर्वनाम   
   3) आत्मवाचक सर्वनाम    4) पुरुषवाचक सर्वनाम

उत्तर :- 2

7) ‘झाड पाडले’ या वाक्यात ‘पाडले’ या क्रियापदाचा प्रकार ओळखा.

   1) संयुक्त क्रियापद    2) प्रयोजक क्रियापद
   3) अनियमित क्रियापद    4) शक्य क्रियापद

उत्तर :- 2

8) ‘मला बोलवत नाही’ अधोरेखित शब्दाचा क्रियापद प्रकार ओळखा.

   1) प्रयोजक      2) शक्य     
   3) सहाय्यक      4) अकर्तृक

उत्तर :- 2

9) पर्यायी उत्तरांतील ‘अवधिवाचक कालवाचक क्रिया – विशेषण’ कोणते ?

   1) दिवसेंदिवस थंडी वाढतच गेली      2) पक्षीण क्षणोक्षणी पडत होती
   3) नेहमी त्यांचे असेच असते      4) तो कैकवेळा सांगूनही आला नाही

उत्तर :- 3

10) खालील वाक्यातील अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा. – कोंडिबा झाडाखाली शांत झोपला होता.

   1) केवलप्रयोगी      2) क्रियाविशेषण   
   3) शब्दयोगी अव्यय    4) नाम

उत्तर :- 3

दवबिंदू तापमान आणि आर्द्रता (Dew Point & Humidity) :

· तलाव, नदया आणि सागर यांच्यातील पाण्याचे सतत बाष्पीभवन होत असते. त्यामुळे वातावरणात नेहमीच काही प्रमाणात पाण्याचे बाष्प असते.

· वातावरणात असणार्‍या पाण्याच्या वाफेचा दैनंदिन जीवनावर परिणाम होतो. वातावरणामध्ये असणार्‍या बाष्पाच्या प्रमाणावरून दैनंदिन हवामानाचे स्वरूप समजण्यास मदत होते.

· जेव्हा हवा खूप थंड होते तेव्हा हवेत असलेली पाण्याची वाफ संतृप्त (Staturated) होते. त्यामुळे बाष्पाचे लहान थेंब बनतात.

· ज्या तापमानास हवा बाष्पाने संतृप्त होते त्या तापमानास 'दवबिंदू तापमान' म्हणतात. हवेमध्ये असणार्‍या बाष्पाच्या प्रमाणावर दवबिंदू तापमान अवलंबून असते.

· हवेतील पाण्याच्या वाफेमुळे हवेत निर्माण होणारा ओलावा किंवा दमटपणा यालाच 'आर्द्रता' म्हणतात.

· ज्या राशीच्या सहाय्याने हवेतील पाण्याच्या वाफेचे शेकडा प्रमाण मोजले जाते तिला निरपेक्ष आर्दता (Absolute Humidity) असे म्हणतात.

· एकक आकारामानाच्या हवेमध्ये असलेल्या पाण्याच्या वाफेच्या वस्तुमानास 'निरपेक्ष आर्द्रता' असे म्हणतात.

· सर्वसाधारणपणे निरपेक्ष आर्द्रता ही Kg/m3मध्ये मोजतात.

· हवा संतृप्त होण्यासाठी लागणार्‍या बाष्पाचे प्रमाण तापमानावर अवलंबून आहे.

· हवा सामावून घेत असलेल्या बाष्पाच्या कमाल मर्यादेपेक्षा हवेमध्ये कमी बाष्प सामावले असेल तर ती हवा 'असंतृप्त' आहे असे म्हटतात.

· जर हवा संतृप्त करण्यासाठी लागणार्यात बाष्पाच्या प्रमाणापेक्षा हवेतील बाष्प खूपच कमी असेल तर ती हवा कोरडी असल्याचे आपणास जाणवते.

· याउलट हवेतील बाष्पाचे प्रमाण ती हवा संतृप्त करण्यासाठी लागणार्याव बाष्पाच्या प्रमाण सापेक्ष संतृप्त हवेपेक्षा किंचित कमी असेल तर हवा दमट आहे असे जाणवते.

· हवेच्या दमटपणाचे प्रमाण सापेक्ष आर्द्र्तेच्या रूपात मोजतात.

· हवेमध्ये ठराविक आकारमानात प्रत्यक्ष समाविष्ट असलेल्या बाष्पाचे वस्तुमान व तेच आकारमान त्याच तापमानास संतृप्त करण्यासाठी आवश्यक असणार्याआ पाण्याचे वस्तुमान याच्या गुणोत्तरास सापेक्ष आर्द्रता असे म्हणतात.

· सापेक्ष आर्द्रता शेकडेवारीत सांगतात.

· दवबिंदू तापमानास हवेची सापेक्ष आर्द्रता 100% असते.

· जर सापेक्ष आर्द्रता 60% पेक्षा जास्त असेल टीआर हवा दमट असल्याचे जाणवते. 60% पेक्षा कमी असेल तर हवा कोरडी असल्याचे जाणवते.

· थंड जमीन तिच्या सान्निध्यात येणारी हवा दवबिंदू तापमानापेक्षा कमी तापमानापर्यंत थंड करते. जेव्हा हवेतील बाष्पाचे संघनन (condensation) होते तेव्हा धुके (Fog) तयार होते.

· जेव्हा गरम हवा थंड जमीन किंवा समुद्रावरून वाहते तेव्हा सुद्धा धुके तयार होते. सागरी धुके (Sea Fog) यामुळे तयार होते.

· उंचावरून जाणार्‍या विमानाच्या मागे पांढरी तेजोरेखा(त्राईल) दिसते. विमान उडत असताना इंजीनापासून निघणार्‍या वाफेचे संघनन होऊन ढग तयार होतात.

जर सभोवतालच्या वातावरणातील हवा ही अधिक सापेक्ष आर्द्रतेची असेल तर तेजोरेखा लांबच लांब दिसते.

· जर सापेक्ष आर्द्रता कमी असेल तर लहान तेजोरेखा तयार होते किंवा तयार सुद्धा होत नाही.

आर्किमिडीजचे तत्व :

· घन पदार्थ द्र्वात अंशत: किंवा पूर्णत: बुडाल्यास तो त्याच द्रवात बुडलेल्या आकारमानाएवढे द्रव बाजूला सारतो. यावेळी पदार्थाच्या वजनात घट होते. ही घट पदार्थाने बाजूला सारलेल्या द्र्वाच्या वजनाएवढी असते.

· हा निष्कर्ष आर्किमिडीज या विख्यात शास्त्रज्ञाने इ.स.पूर्व 332 मध्ये प्रस्थापित केला. याला 'आर्किमिडीज तत्व' असे म्हणतात.

· आर्किमिडीज हे ग्रीक शास्त्रज्ञ व गणिती होते. बाथटबमध्ये उतरल्यावर बाहेर सांडणारे पाणी पाहून त्यांना हा शोध लागला. 'युरेका'असे म्हणजेच 'मला मिळाले' असे म्हणत ते बाहेर आले होते.

· आर्किमिडीजचे तत्व जहाजे व पाणबुड्यांच्या रचनेसाठी उपयोगी पडते.

· दुग्धतामापी (Lactometer), आद्रतामापी (Hydrometer), यासारखी विविध उपकरणे याच तत्वावर आधारीत आहेत.

उष्णता

उष्णता हा ऊर्जेचा एक प्रकार असून कोणत्याही प्रकारच्या ऊर्जेचे रूपांतर करुन ती मिळविता येते.

थंडीच्या दिवसात आपण हातावर हात घासतो. या प्रकियेत यांत्रिक ऊर्जेचे रूपांतर उष्णता उर्जेत होते.

जेव्हा आपण गिझरचे बटण चालू करतो तेव्हा विधुत ऊर्जेचे रूपांतर उष्णता उर्जेत होते. या उलट जेव्हा पाणी तापविले जाते तेव्हा पाण्याचे रूपांतर वाफेत होते.

वाफेच्या इंजिनामध्ये वाफेचे रूपांतर यांत्रिक उर्जेत होते व वाफेच्या इंजिनाच्या सहाय्याने रेल्वे धावते.

पाण्याचे असंगत आचरण=>

सामान्यपणे द्रव मर्यादित तापमानापर्यंत तापविल्यास त्याचे प्रसरण होते व थंड केल्यास त्याचे आकुंचन होते.

परंतु पाण्याचे तापमान 4℃ पेक्षा कमी झाले असता पाणी वैशिष्ट्यपूर्ण व अपवादात्मक आचरण दाखवते.

0℃ तापमानाचे पाणी तापविले असता सुरूवातीस 4℃ तापमान होईलपर्यंत त्याचे प्रसरणाऐवजी आकुंचन होते.

4℃ या तापमानास पाण्याचे आकारमान न्युनतम होते आणि 4℃ च्या पुढे तापमान गेल्यास पाण्याचे आकारमान वाढत जाते.

पाण्याचे 0℃पासून 4℃ पर्यंत पाण्याचे तापमान वाढविल्यास त्याचे आकारमान वाढण्याऐवजी कमी होते.

4℃ या तापमानास पाण्याचे आकारमान न्यूनतम (Minimum) असते. म्हणून पाण्याची घनता 4℃ ला उच्चतम (Maximum) असते.

पाण्याचे असंगत आचरण होपच्या उपकरणाच्या सहाय्याने दाखविता येते.

बर्फ पाण्यावर तरंगते याचाच अर्थ त्याची घनता 0℃ तापमानाच्या पाण्यापेक्षा कमी आहे असा होतो.

थंड प्रदेशामध्ये हिवाळ्यात वातावरणाचे तापमान 0℃  पेक्षाही कमी होऊ शकते. तापमान कमी होत जाते तसतसे तळी आणि तलावातील पाणी आकुंचन पावू लागते. त्याची घनता वाढते. ते तळाकडे जाऊ लागते. ही क्रिया संपूर्ण पाण्याचे तापमान 4℃होईपर्यंत चालू राहते.

तापमान 4℃ पेक्षा कमी होऊ लागल्यानंतर ते आकुंचन पावण्याऐवजी प्रसरण पावू लागते.

इलेक्ट्रॉनचा शोध

🔥1897 मध्ये, जे जे थॉमसन यांना आढळले की कॅथोड किरण इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक लाटा नसतात परंतु हायड्रोजन (सर्वात हलके अणू) पेक्षा 1,800 पट जास्त फिकट असलेले कण बनतात. 

🔥थॉमसनने असा निष्कर्ष काढला की हे कण कॅथोडमधील अणूमधून आले आहेत - ते सबटामिक कण होते. त्यांनी या नवीन कणांना कॉर्पसुल्स म्हटले परंतु नंतर ते बदलून इलेक्ट्रॉन केले गेले . 

🔥थॉमसन यांनी हे देखील दर्शविले की इलेक्ट्रोन फोटोइलेक्ट्रिक आणि किरणोत्सर्गी सामग्रीद्वारे सोडलेल्या कणांसारखेच होते . 

🔥 हे त्वरित ओळखले गेले की इलेक्ट्रॉन हे विद्युतीय प्रवाह वाहणारे कण आहेतधातूच्या तारा मध्ये. थॉमसनने असा निष्कर्ष काढला की हे इलेक्ट्रॉन त्याच्या उपकरणांमधील कॅथोडच्या अगदी अणूमधून उद्भवले , ज्याचा अर्थ असा की अणू नावाच्या सूचनेनुसार अणू अविभाज्य नसतात .

पोलीस भरती प्रश्नसंच

📌हरितक्रांतीमुळे कोणत्या पीक गटाला फायदा झाला ?

A. रोकड पिके
B. तेलबिया पिके
C. कडधान्य
D. तृणधान्य✅✅

📌खालीलपैकी कोणत्या पिकापासून भारतात साखर उत्पादित केली जाते ?

A. बीट
B. ऊस ✅✅
C. गोड ज्वारी
D. मका.

📌महाराष्ट्र राज्यात __ हे तेलबियाचे पिक कोरडवाहू शेतीत घेतले जाते .

A. सूर्यफूल
B. करडई ✅✅
C. जवस
D. मोहरी

📌सध्या भारताचा राष्ट्रीय प्राणी कोणता आहे?

वाघ✅✅
सिंह
हत्ती
चिता

📌"रिव्हाल्युशनरी" हे पत्रक कोणी सुरु केले?

रामकृष्ण बिस्मील
सचीद्रनाथ संन्याल✅✅
शहानाजखान
भगतसिंग

📌भारतीय घटना समितीचे अध्यक्ष कोण होते?

डॉ. आंबेडकर
डॉ. राजेंद्रप्रसाद✅✅
पंडित नेहरू
लॉर्ड माऊंटबॅटन

📌कोणत्या उच्च न्यायालयाच्या कक्षेत अंदमान व निकोबार या केंद्रशासित प्रदेशाचा समावेश होतो?

मुंबई
दिल्ली
कोलकत्ता✅✅
नागपूर

📌जगातील एकूण लोकसंख्येपैकी किती टक्के लोक भारतात राहतात....???

१० टक्के
१६ टक्के✅✅
२० टक्के
२९ टक्के

📌मोडआलेल्या धान्यास आणि आंबविलेल्या अन्नपदार्थात खालीलपैकी कोणते जीवनसत्व विपूल प्रमाणात तयार होते?

अ
ब✅✅
ड
ई

📌कोणत्या प्राण्यामुळे प्लेग रोगाचा प्रादुर्भाव होतो?

गाय
कुत्रा
उंदिर✅✅
मांजर

📌............ पासून अॅल्सुमिनिअम मिळवले जाते.

तांबे
बॉक्साइट✅✅
लोखंड 
मँगनिज

📌-------- या सरोवराची निर्मिती उल्कपातापासून झालेली आहे?

चिलका 
लोणार ✅✅
सांभर
पुलीकेत

📌राज्यघटनेतील कोणत्या कलमानुसार अस्पृश्यता घालविली गेली?

१६
१७✅✅
१८
१९

📌लहान मुलाला प्रथम नागरीकत्वाचे धडे ............ पासून मिळतात.

A .......कुटुंब
B .......शाळा
A+B ..दोन्हीही✅✅
D........मंदिर

📌भारताच्या परराष्ट्र नीतीचे शिल्पकार म्हणून कोण ओळखले जातात?

पंडित नेहरू ✅✅
डॉ. राजेंद्र प्रसाद
इंदिरा गांधी
महात्मा गांधी

📌खालीलपैकी कोणते बंदर लोह खनिज निर्यातीभिमुख आहे?

चेन्नई
कोलकाता
विशाखापट्टणम ✅✅
कांडला

📌रसायनाचा राजा म्हणून कोणाला संबोधतात?

सल्फ्युरिक अॅसिड✅✅
मायट्रोजन ऑक्सीईड
हैड्रोक्लोरिक अॅसिड
अमितो आम्ल

📌दुलीप करंडक ही स्पर्धा कोणत्या क्रिडाप्रकाराशी संबंधित आहे?

(A) टेनिस
(B) क्रिकेट✅✅✅
(C) फुटबॉल
(D) बास्केटबॉल

📌कोणत्या संघाने दुलीप करंडक 2019 ही क्रिकेट स्पर्धा जिंकली?

(A) इंडिया रेड✅✅✅
(B) इंडिया ग्रीन
(C) इंडिया ब्लू
(D) इंडिया ब्लॅक

📌एका भारतीय वकील आणि माजी कायदा मंत्रीचे 8 सप्टेंबर 2019 रोजी निधन झाले. त्या व्यक्तिमत्त्वाचे नाव काय होते?

(A) महेश जेठमलानी
(B) तीरथ दास डोगरा
(C) एच. आर. गोखले
(D) राम जेठमलानी✅✅✅

📌8 सप्टेंबर 2019 रोजी पाळलेल्या आंतरराष्ट्रीय साक्षरता दिनाचा विषय काय आहे?

(A) लिटरसी अँड स्किल्स डेव्हलपमेंट
(B) लिटरसी अँड मल्टीलिंगुअॅलीझम✅✅✅
(C) लिटरसी इन ए डिजिटल वर्ल्ड
(D) रीडिंग द पास्ट, राइटिंग द फ्युचर

📌‘लष्करी औषधे’ या विषयावर शांघाय सहकार्य संघटनेच्या (SCO) सदस्य देशांची पहिली परिषद कुठे आयोजित करण्यात आली आहे?

(A) शांघाय, चीन
(B) बिजींग, चीन
(C) ढाका, बांग्लादेश
(D) नवी दिल्ली, भारत✅✅✅

📌तेलंगणा राज्यातले पहिले मेगा फूड पार्क कुठे उभारण्यात आले आहे?
(A) निर्मल, निजामाबाद जिल्हा
(B) जगतील, निजामाबाद जिल्हा
(C) लक्कमपल्ली, निजामाबाद जिल्हा
✅✅✅
(D) बेलगमपल्ली, निजामाबाद जिल्हा

📌चौथी ‘हिंद महासागर परिषद 2019’ कुठे आयोजित करण्यात आली?

(A) माले, मालदीव✅✅✅
(B) नवी दिल्ली, भारत
(C) नैरोबी, केनिया
(D) जिबूती

राज्यसेवा प्रश्नसंच

 आठ वर्षांहूनही अधिक काळानंतर, भारत 11 मे 2019 रोजी आरंभ होणार्‍या 58 व्या ‘व्हेनिस बिएनेल’ यात सहभागी होणार आहे. व्हेनिस बिएनेल हा कोणता कार्यक्रम आहे?

(A) जागतिक मॅरेथॉन

(B) धार्मिक सभा

(C) कला प्रदर्शन

(D) क्रिडा कार्यक्रम

Ans:-C

2019 सालाच्या आंतरराष्ट्रीय कामगार दिनाची संकल्पना काय आहे?

(A) युनिटींग वर्कर्स फॉर सोशल अँड इकनॉमिक अॅडवांसमेंट

(B) इंटरनॅशनल लेबर मुव्हमेंट सेलीब्रेशन

(C) बिल्ड द फ्यूचर इन सॉलिडरीटी, पीस अँड डिसेंट वर्क ऑफ कॅमेरून

(D) कोणतीही नाही

Ans:-A

कोणाला फुटबॉल रायटर्स असोसिएशन (FWA) या संस्थेकडून ‘2019 फुटबॉलर ऑफ द इयर’ हा सन्मान दिला गेला?

(A) हॅरी केन

(B) डेले अॅली

(C) जॉन स्टोन्स 

(D) रहीम स्टर्लिंग

Ans:-D

कोणत्या राष्ट्रीय सरकारकडून तालिबानशी शांतता करार करण्यासाठी युद्धसमाप्ती व अमेरिकेच्या प्रयत्नांविषयी चर्चा करण्यासाठी ‘लोया जिरगा’ ही महासभा भरविण्यात आली?

(A) पाकिस्तान

(B) संयुक्त अरब अमीरात

(C) अफगाणिस्तान

(D) इराण

Ans:-C

कोणती दूरसंचार कंपनी भारतातल्या तीन सर्वात मोठ्या दूरसंचार कंपन्यांमध्ये येत नाही?

(A) रिलायन्स जियो

(B) भारती एअरटेल

(C) व्होडाफोन-आयडिया

(D) भारत संचार निगम लिमिटेड

Ans:-D

कोणत्या राज्याने NITI आयोगाच्या ‘SDG भारत’ निर्देशांकाच्या संयुक्त निर्देशांकात प्रथम स्थान मिळवले?

(A) महाराष्ट्र

(B) हिमाचल प्रदेश

(C) चंदीगड

(D) केरळ

Ans:-D

'द थर्ड पिलर – हाऊ मार्केट्स अँड स्टेट्‍स लीव्ह द कम्युनिटी बिहाइंड' या पुस्तकाचे लेखक कोण आहेत?

(A) रघुराम राजन

(B) उर्जित पटेल

(C) डी. सुबाराओ

(D) शक्तीकांत दास

Ans:-A

‘आंध्रप्रदेश राज्य मानवाधिकार आयोग’चे पहिले अध्यक्ष राहिलेल्या व्यक्तीचे 1 एप्रिल रोजी निधन झाले. त्या व्यक्तीचे नाव ओळखा.

(A) बी. सुभाषन रेड्डी

(B) दलवीर भंडारी

(C) राघेंद्र सिंग

(D) एम. वेंकट रामन कुमारीA

Ans:-A

कोणत्या अनुसूचीत व्यवसायिक बॅंकेनी निर्यातक समुदायासाठी ‘जस्ट ए डॉलर’ खाता ही विशेष चालू खाता सेवा सुरू केली?

(A) करूर वैश्य बँक

(B) लक्ष्मी विलास बँक

(C) रत्नाकर बँक

(D) साऊथ इंडियन बँक

Ans:-B

पाकिस्तानात वास्तव्यास असणार्‍या कोणत्या व्यक्तीला एप्रिल 2019 मध्ये संयुक्त राष्ट्रसंघाच्या प्रतिबंध यादीत दहशतवादी म्हणून सामील करण्यात आले?

(A) मसूद अझहर

(B) अबू सय्यफ

(C) अब्दुर रहमान

(D) बांगला भाई

Ans:-A

कोणत्या ठिकाणी 29-30 एप्रिल 2019 रोजी 'सायबर एक्सरसाइज ऑन सिनारियो बिल्डिंग अँड रिस्पॉन्स' हा कार्यक्रम आयोजित करण्यात आला?

(A) मुंबई

(B) नवी दिल्ली

(C) गुरूग्राम

(D) हैदराबाद

Ans:-B

कोणत्या देशांमध्ये विरोधी पक्षांच्या नेत्यांनी आणि लष्करी शासकांनी 'ट्रान्सिशनल मिलिटरी कौन्सिल (TMC)' नावाने संयुक्त नागरी-सैन्य परिषदेची स्थापना करण्यास मान्यता दिली?

(A) अफगाणिस्तान

(B) अंगोला

(C) सुदान

(D) माली

Ans:-C

9 जुलै ते 16 जुलै 2019 यामधील एका दिवशी भारताची ‘चंद्रयान-2’ मोहीम एक लँडर पाठवविणार आहे. त्या लँडरचे नाव काय आहे?

(A) प्रज्ञान

(B) सुजान

(C) द्रुष्टी

(D) विक्रम

Ans:-D

कोणत्या देशाने सार्वभौमिक इंटरनेट कायदा मंजुर केला आहे ज्यामुळे परदेशी सर्व्हरपासून दूर ठेवण्यासाठी प्राधिकरणांना देशाचे इंटरनेट वेगळे करण्यास परवानगी मिळेल?

(A) रशिया

(B) ब्रिटन

(C) युरोपीय संघ

(D) अमेरीका

Ans:-A

दुर्गम भागात वैद्यकीय पुरवठा करण्यासाठी आफ्रिकेच्या कोणत्या देशात जगातली सर्वात मोठी ड्रोन वितरण सेवा सुरू करण्यात आली?

(A) अल्जेरीया

(B) इथियोपिया

(C) घाना

(D) इजिप्त

Ans:-C

कोणत्या संस्थेच्या संशोधकांनी ग्रॅफेन क्वांटम डॉट्सचा वापर करुन अल्ट्रासेन्सिटीव्ह क्वांटम थर्मामीटर विकसित केले, जे 27 डिग्री सेल्सियस ते उणे 196 डिग्री सेल्सियस दरम्यान निश्चितपणे मोजू शकते?

(A) CSIR, चंदीगड

(B) दिल्ली विद्यापीठ

(C) IIT कानपूर

(D) जामिया मिलिया इस्लामिया

Ans:-D

ICCच्या ताज्या वार्षिक क्रमवारीत कोणत्या देशाला कसोटी क्रिकेट वर्गात पहिले स्थान मिळाले?

(A) पाकिस्तान

(B) भारत

(C) इंग्लंड

(D) न्युझीलँड

Ans:-B

कोणती कंपनी 100 पेक्षा अधिक सेवा उपलब्ध असलेले "सुपर अॅप" या नावाचे जगातले सर्वात मोठे ऑनलाइन-टू-ऑफलाइन नवे ई-वाणिज्य व्यासपीठ तयार करीत आहे?

(A) अॅमेझॉन

(B) वॉलमार्ट-फ्लिपकार्ट

(C) व्होडाफोन

(D) रिलायन्स इंडस्ट्रीज

Ans:-D

कोणत्या शहरात आशियाई विकास बँकचे मुख्यालय आहे?

(A) टोकियो

(B) मनिला

(C) दिल्ली

(D) बिजींग

Ans:-B

2018 सालाचा ‘ACJ अन्वेषण पत्रकारिता पुरस्कार’ कोणी जिंकला आहे?

(A) रवीश कुमार

(B) शेरीन भान

(C) सागरिका घोष

(D) निलीना एम. एस.

Ans:-D

कोणाला भारत-फ्रान्स अंतराळ सहकार्यामध्ये योगदान देण्यासाठी फ्रान्सचा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार ‘शेवेलियर डी लॉर्ड नॅशनल डी ला लिगियन दी ऑनर’ हा पुरस्कार दिला गेला?

(A) बी. एन. सुरेश

(B) के. राधाकृष्णन

(C) ए. एस. किरण कुमार

(D) कैलासवादीवू सिवान

Ans:-C

कोणती मोहीम भारत 2020 साली सूर्याचा अभ्यास करण्यासाठी अंतराळात पाठवविणार आहे?

(A) मून इंपॅक्ट यान

(B) आदित्य-L1

(C) चंद्रयान 2

(D) सन प्रोब 1

Ans:-B

कोणत्या शहरात आशियाई युवा महिला हँडबॉल अजिंक्यपद 2019’ या स्पर्धेचे आयोजन करणार आहे?

(A) दिल्ली

(B) मुंबई

(C) जयपूर

(D) हैदराबाद

Ans:-C

भारतीय रोखे व विनिमय महामंडळाने (SEBI) कोणत्या स्टॉक एक्सचेंजला 2009 सालापासून माहिती सामायिक करण्यासंदर्भात घटक असलेल्या सर्व तृतीय पक्षीय करारांचे पुनरावलोकन करण्याची सुचना दिली आहे?

(A) बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज

(B) नॅशनल स्टॉक एक्सचेंज

(C) टोकियो स्टॉक एक्सचेंज

(D) लंडन स्टॉक एक्सचेंज

Ans:-B

कोणत्या विकास बँकेनी आशिया व प्रशांत क्षेत्रासाठी स्वस्थ महासागर आणि शाश्वत नील अर्थव्यवस्थांच्या संदर्भात एक कृती योजना राबवविण्यास सुरुवात केली आहे?

(A) जागतिक बँक

(B) BRICS बँक

(C) आशियाई विकास बँक

(D) आशिया पायाभूत गुंतवणूक बँक

Ans:-C

भारतीय पुरुष व्हॉलीबॉल संघाचे नवे मुख्य प्रशिक्षक म्हणून कोणाची नेमणूक करण्यात आली आहे?

(A) ड्रगान मिहीलोव्हीच

(B) कुलदीप सारंग

(C) एंजेलो सँड्र्यूज

(D) अमित राणा

Ans:-A

कोणाचा थायलँडच्या नव्या राजाच्या रूपात औपचारिकपणे राज्याभिषेक झाला?

(A) सी रतना सतसादराम

(B) महा वजीरालोंगकोर्न

(C) भूमिबोल अद्युल्यदेज

(D) यापैकी नाही

Ans:-B

RBIने अलीकडेच नियमांचे उल्लंघन केल्याप्रकरणी पाच प्रीपेड पेमेंट इन्स्ट्रुमेंट (PPI) प्रदान करणार्‍या कंपन्यांना दंड ठोठावला आहे. खालीलपैकी कोणत्या सेवा प्रदात्याला हा दंड दिला गेला नाही?

(A) मोबाइल पेमेंट्स

(B) व्होडाफोन एम पेसा

(C) फोन पे

(D) मनीग्राम

Ans:-D

कोणते राज्य 24 तास दुकाने आणि व्यवसायांना उघडे ठेवण्यास परवानगी देणारे प्रथम भारतीय राज्य ठरले?

(A) महाराष्ट्र

(B) बिहार

(C) उत्तरप्रदेश

(D) गुजरात

Ans:-D

कोणत्या भारतीय उच्च न्यायालयाने ‘झीरो पेंडन्सी’ न्यायालय प्रकल्प नावाचा प्रायोगिक प्रकल्प राबवण्यास सुरुवात केली?

(A) मुंबई उच्च न्यायालय

(B) दिल्ली उच्च न्यायालय

(C) अलाहाबाद उच्च न्यायालय

(D) हैदराबाद उच्च न्यायालय

Ans:-B

आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकाला पुरवठा करण्यासाठी वापरले जाणारे ड्रॅगन अंतराळ यान कोणत्या कंपनीच्या मालकीचे आहे?

(A) नॅशनल एरोनॉटिक्स अँड स्पेस अॅडमिनिस्ट्रेशन

(B) स्पेस एक्स

(C) भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था

(D) युरोपियन स्पेस एजन्सी

Ans:-B

बातम्यांमध्ये पाहीले गेलेले जनरलाइज्ड सिस्टम ऑफ प्रिफरन्सेस (GSP) ही व्यवस्था कोणत्या देशाशी संबंधित आहे?

(A) संयुक्त राज्ये अमेरिका

(B) चीन

(C) जपान

(D) रशिया

Ans:-A

कोणत्या व्यक्तीला बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज (BSE) याच्या प्रथम स्वतंत्र महिला संचालक म्हणून नियुक्त करण्यात आले आहे?

(A) जयश्री व्यास

(B) ऊर्मिला थापर

(C) वर्षा कपूर

(D) ज्योती राय

Ans:-A

खालीलपैकी कोणती स्कॉर्पियन श्रेणीतली पाणबुडी नाही?

(A) INS कलवरी

(B) INS वेला

(C) INS खांडेरी

(D) INS कोलकाता

Ans:-D

2019 साली पोलीस दलांच्या आधुनिकीकरणासाठी गृह मंत्रालयाने किती राज्यांना प्रोत्साहन भत्ता दिला?

(A) 12

(B) 11

(C) 10

(D) 9

Ans:-C

कोणता देश जी-7 समुहाचा भाग नाही?

(A) चीन

(B) इटली

(C) संयुक्त राज्ये अमेरिका

(D) जर्मनी

Ans:-A

2018 साली अमेरिका-भारत यांच्यातली व्यापारातली तूट ...... एवढी होती.

(A) 11.3 अब्ज डॉलर

(B) 21.3 अब्ज डॉलर

(C) 31.3 अब्ज डॉलर

(D) 41.3 अब्ज डॉलर

Ans:-B

कोणत्या देशाकडून मे महिन्यात होणार्‍या 200 अब्ज डॉलर एवढ्या किंमतीच्या मालाच्या आयातीवर आयात शुल्क वाढविण्याची घोषणा अमेरिकेनी केली?

(A) रशिया

(B) चीन

(C) भारत

(D) इराण

Ans:-B

कोणता देश शांघाय सहकार संघटनेचा पूर्ण सदस्य नाही?

(A) कझाकिस्तान

(B) किर्गिजस्तान

(C) अफगाणिस्तान

(D) रशिया

Ans:-C

गेल्या काही महिन्यांपासून बातम्यात असलेल्या VVPAT या संज्ञेचे पूर्ण स्वरूप काय आहे?

(A) व्होटर व्हेरिफायेबल पेपर ऑडिट ट्रेल

(B) व्होटर व्हेरिफिकेशन पेपर ऑथेंटीसीटी ट्रेल

(C) व्होटर व्हेरिफाइड प्रोसेस ऑडिटींग टेक्नॉलॉजी

(D) यापैकी कोणतेही नाही

Ans:-A

छत्तीसगड उच्च न्यायालयाचे नवीन मुख्य न्यायाधीश म्हणून कोणाला शपथ देण्यात आली?

(A) टी. एस. ठाकूर

(B) एच. एल. दत्तू

(C) पी. आर. रामचंद्र मेनन

(D) अशोक खेमका

Ans:-C

2019 साली कोणत्या तारखेला जागतिक दमा दिन पाळला गेला?

(A) 08 मे

(B) 07 मे

(C) 06 मे

(D) 01 मे

Ans:-B

अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी 2019 साली अमेरिकेच्या कोणत्या रहिवासीला ‘प्रेसिडेंशीएल मेडल ऑफ फ्रीडम’ हा सन्मान देवून सन्मानित केले?

(A) नोम चॉम्स्की

(B) टायगर वूड्स

(C) जेफ बेझोस

(D) टिम कूक

Ans:-B

कोणत्या देशात ‘SCO परराष्ट्र मंत्री परिषद 2019’ भरविण्यात येणार आहे?

(A) भारत

(B) चीन

(C) किर्गिजस्तान

(D) पाकिस्तान

Ans:-C

‘चार मे’ चळवळ (सन 1919) कोणत्या देशाशी संबंधित आहे?

(A) रशिया

(B) चीन

(C) जर्मनी

(D) फ्रान्स

Ans:-B

कोणत्या राज्याने ‘जांभळा बेडूक’ हा राज्य उभयचर प्राणी म्हणून घोषित केला?

(A) कर्नाटक

(B) तामिळनाडू

(C) महाराष्ट्र

(D) केरळ

Ans:-D

भारतीय रिझर्व्ह बँकेनी गृहकर्जाची मर्यादा वाढविण्याचा निर्णय घेतला. त्यासंदर्भात पुढील विधाने वाचा आणि अचूक विधान ओळखा. 

I. सहकारी बँका आणि बिगर बँकिंग वित्तीय कंपन्यांसाठी गृहकर्जाची मर्यादा वाढविण्यात आली.

II. नवीन मर्यादेच्या अंतर्गत, महानगर क्षेत्रामध्ये व्यक्तीला 35 लक्ष रुपयांपर्यंतचे गृहकर्ज दिले जाईल.

(A) केवळ I

(B) केवळ II

(C) I आणि II दोन्ही

(D) ना I आणि ना II

Ans:-B

भारतातल्या विद्यमान शाळांच्या पर्यावरणविषयक कामगिरीचे मूल्यांकन करण्यासाठी GRIHA कडून एक मानांकन देणारे साधन जाहीर केले आहे. त्याचे नाव ओळखा.

(A) GRIHA फॉर एक्जिस्टिंग स्कूल्स

(B) GRIHA फॉर एक्जिस्टिंग डे स्कूल्स

(C) GRIHA फॉर स्कूल्स

(D) GRIHA फॉर एज्युकेशनल स्कूल्स

Ans:-B

मध्य अमेरिकेमधील एका देशाचे राष्ट्राध्यक्ष म्हणून लॉरेंटिनो कॉर्टिझो निवडून आले. त्या देशाचे नाव ओळखा.

(A) कोलंबिया

(B) व्हेनेझुएला

(C) कॅनडा

(D) पनामा

Ans:-D

2019 साली 8 मे रोजी साजरा करण्यात आलेल्या जागतिक रेड क्रॉस दिनाची संकल्पना काय होती?

(A) लव ह्यूमॅनिटी

(B) अक्रॉस द वर्ल्ड

(C) लव

(D) सर्व्ह विदाउट बॉर्डर

Ans:-C

कोणता शेजारी देश भारतासोबत शेख मुजीबूर रहमान यांच्या जीवनकार्यावर चित्रपट तयार करण्यासाठी सहमत झाला?

(A) बांग्लादेश

(B) नेपाळ

(C) म्यानमार

(D) श्रीलंका

Ans:-A

रेड क्रॉस या आंतरराष्ट्रीय मानवतावादी चळवळीचे संस्थापक कोण आहेत?

(A) हेनरी डयूनेन्ट

(B) फ्रेडरिक पासी

(C) बर्था वॉन सत्नेर

(D) कोफी अन्नान

Ans:-A