घटनात्मक संस्था ,वैधानिक संस्था व कार्यकारी किंवा सह - संघटना यातील फरक.

▪️'कायदेशीरदृष्ट्या मंडळ व आयोग तीन प्रकारचे असतात—

💥घटनात्मक संस्था

(अ) प्रत्यक्ष राज्यघटनेनुसार किंवा राज्यघटनेने दिलेल्या अधिकारानुसार राष्ट्रपतीने स्थापन केलेले मंडळ किंवा आयोग यांन घटनात्मक मंडळ किंवा आयोग म्हणतात.

🎯 यामध्ये खालील मंडळांचा/आयोगांचा समावेश होतो

(१) निवडणूक आयोग
(२) केंद्रीय लोकसेवा आयोग
(३) राज्य लोकसेवा आयोग
(४) वित्त आयोग
(५) अधिकृत भाषा आयोग
(६) मागासवर्ग आयोग
(७) अनुसूचित जातींसाठी राष्ट्रीय आयोग. (८) अनुसूचित जमातींसाठी राष्ट्रीय आयोग.

💥वैधानिक संस्था.

(ब) संसदेच्या विशेष कायद्यानुसार बनविलेले मंडळ व आयोग यांना वैधानिक संघटना म्हणतात.

🎯यामध्ये खालील संघटनांच समावेश होतो.

(१) विद्यापीठ अनुदान आयोग
(२) तेल व नैसर्गिक वायू आयोग
(३) प्रत्यक्ष कर केंद्रीय मंडळ
(४) उत्पादन व आयातशुल्क केंद्रीय मंडळ
(५) रेल्वे मंडळ
(६) अणुऊर्जा आयोग
(७) पूर नियंत्रण मंडळ.
(८) महिलांसाठी राष्ट्रीय आयोग
इत्यादी.

💥कार्यकारी किंवा सह - संघटना.

(क) केंद्र सरकारच्या कार्यकारी ठरावाने किंवा आदेशाने बनविलेले मंडळ आणि आयोग. याला सह- संघटना म्हणतात. व संबंधित मंत्रालयाच्या थेट नियंत्रणाखाली असतात.

🎯यामध्ये खालील संघटनांचा समावेश होतो.

(१) अखिल भारतीय हातमाग मंडळ
(२) नियोजन आयोग
(३) कर्मचारी निवड आयोग
(४) अखिल भारतीय हस्तकला मंडळ इत्यादी.
(५) निती आयोग

सर्वोच्च न्यायालयाचे सरन्यायाधीश व समबंधीत मुद्दे

🔖स्थापना:-
◼भारतात सर्वोच्च न्यायालयाच्या स्थापणेच मूळ 1935 च्या कायद्यात आहे.1935 च्या कायद्यानुसार Federal Court of india ची स्थापना झाली.
◼त्याचे मुख्य न्यायाधीश न्या.मॉरिस गोयर हे होते.
◼ 26 जानेवारी 1950 ला Supreme Court of India (सर्वोच न्यायालय) स्थापन झाले.ते पूर्वीच्या Federal court ची जागा घेतली.
◼ स्वतंत्र भारतातील  सर्वोच्च न्यायालयाचे  पहिले सरन्यायाधीश म्हणून न्यायमुर्ती हिरालाल जे कनिया यांनी काम पाहिले.

◼सरन्यायाधीशांची पात्रता :

1)भारताचा नागरिक असावा.2) त्या व्यक्तीने कोणत्याही उच्च न्यायालयात सलग किमान 5 वर्षे न्यायाधीश म्हणून काम करण्याचा अनुभव घेतलेला असावा.3) त्या व्यक्तीस उच्च न्यायालयात अथवा दोन किंवा अधिक उच्च न्यायालयात किमान दहा वर्ष वकील म्हणून काम करण्याचा अनुभव असावा.4) राष्ट्रपतीच्या मते ती व्यक्ती निष्णात कायदेपंडित असावी.

◼शपथविधी:-

सर्वोच्च न्यायालयाच्या सरन्यायाधीश पदी नियुक्त झालेल्या व्यक्तीस आपले पदग्रहण करण्यापूर्वी आपले पदग्रहण करण्यापूर्वी झालेल्या व्यक्तीस आपले पदग्रहण करण्यापूर्वी आपले पदग्रहण करण्यापूर्वी नियुक्त झालेल्या व्यक्तीस आपले पदग्रहण करण्यापूर्वी आपले पदग्रहण करण्यापूर्वी झालेल्या व्यक्तीस आपले पदग्रहण करण्यापूर्वी आपले पदग्रहण करण्यापूर्वी आपले पदग्रहण करण्यापूर्वी देशाच्या राष्ट्रपती मार्फत शपथ किंवा प्रतिज्ञा घ्यावी लागत

◼पदावधी:-

पदावधी बाबत वयाची किमान अट घटनेत उल्लेखित नाही.
1)सर्वोच्च न्यायालयाचे सरन्यायाधीश वयाची 65 वर्षे पूर्ण होईपर्यंत पद धारण करू शकतात.
2) तत्पूर्वी स्वमर्जीने राष्ट्रपतिस संबोधन आपल्या पदाचा सहीनिशी लेखी राजीनामा देऊ शकतात

◼सरण्यायाधीशांचे वेतन व भत्ते:-

संसद वेळोवेळी सर्वोच्च न्यायालयाच्या सरन्यायाधीश व इतर न्यायधीशांचे वेतन,भत्ते,निवृत्तीवेतन ठरवते.

◼ 2009 चे सुधारित वेतन 1लाख रुपये मासिक

◼सरन्यायाधीशांचे वेतन संसदेच्या संचित निधीतून दिले जाते

◼  सर न्यायाधीश यांचे स्थान:-

◼सरन्यायाधीशांना भारताचे सरन्यायाधीश असे पदनाम असले तरी देशातील संपूर्ण न्याय व्यवस्थेचे प्रमुखत्व राज्यघटनेने त्यांना बहाल केलेलं नाही.

◼सर्वोच्च न्यायालयाचे सर न्यायाधीश व इतर इतर न्यायाधीश यांचे नाते श्रेष्ठ-कनिष्ठ असे नाहीत.तर न्यायीक कामाच्या बाबतीत सरन्यायाधीशांना 'समकक्षांमधील प्रथम'असे म्हटले जाते .म्हणजे न्याय निवाडा करताना ते इतर न्यायधीशांप्रमाणेच एक असतात.

◼मुख्य कार्य व अधिकार :-
1)खंडपीठ स्थापन करणे .
2)विविध विषयांचे व प्रकरणांचे खंडपीठापुढे वाटप करणे .
3) न्यायाधीश निवडीबाबत राष्ट्रपतींना सल्ला देणे .
4) जनहित याचिकेच्या स्वीकृतीला अंतिम मान्यता देणे.
हे मुख्यत्वे सरन्यायाधीशांचेे महत्वाचेअधिकार आहेत.

◼ दि 29 अक्टोबर 2019  रोजी राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद यांनी न्यायमूर्ती शरद अरविंद बोबडे यांना देशाचे सरन्यायाधीश म्हणून  नियुक्तीच्या प्रस्तावावर स्वाक्षरी केली.

◼न्या शरद बोबडे  हे  देशाचे 47 वे सरन्यायाधीश म्हणून 18 नोव्हेंबर नोव्हेंबर रोजी शपथ घेणार आहेत.

भारतीय क्रांतिकारी संघटना.

🅾व्यायाम मंडळ
– चाफेकर बंधू  ( १८९६ )

🅾अनुशीलन समिती
– ज्ञानेंद्रनाथ बोस ( १९०१ ) मिदनापुर

🅾अभिनव भारत( पुणे )
– वि .दा .सावरकर  ( १९०२ )

🅾इंडिया हाऊस
– श्यामजी कृष्णा वर्मा ( १९०४ )

🅾स्वदेश बांधव समिती
– अश्विनीकुमार दत्त ( १९०५ )

🅾अभिनव भारत( लंडन)
– वि. दा. सावरकर ( १९०६ )

🅾इंडियन इंडिपेंडस लिग
– तारकानाथ दत्त ,अमेरिका, १९०७

🅾अनुशीलन समिती
– विरेंद्रकुमार घोष - भूपेंद्र दत्त
                  १९०७ ( ढाका )

🅾भारत माता सोसायटी
– अजितसिंह आंबाप्रसाद (१९०७ )

🅾गदर पार्टी
– लाला हरदयाळ ( १९१३ )

🅾इंडियन इंडिपेंडस लिग
– लाला हरदयाळ - विरेंद्र चट्टोपाध्याय ( १९१४ ) ( बर्लिन )

🅾इंडियन इंडिपेंडस लिग
– राज महेंद्र प्रताप ( १९१५ ) काबूल

🅾हिन्दुस्थान रिपब्लिकन असोशिएशन
– सचिंद्रनाथ संन्याल ( १९२४ )

🅾नौजवान सभा
– भगतसिंग ( १९२६ ) (लाहोर)

🅾हिन्दुस्थान सोशालिस्ट रिपब्लिकन असोशियशन
– चंद्रशेखर आझाद (१९२८)

🅾इंडियन इंडिपेंडन्स लिग( *टोकियो* )
– रासबिहारी बोस (१९४२)

🅾आझाद हिंद सेना
– रासबिहारी बोस (१९४२) टोकियो

परिशिष्ट/अनुसूची/ Schedule

1) परिशिष्ट I
राज्य व केंद्र शासित प्रदेश

2) परिशिष्ट II
वेतन आणि मानधन (राष्ट्रपती, राज्यपाल,लोकसभेचा सभापती व उपसभापती, राज्यसभेचा अध्यक्ष व उपाध्यक्ष, राज्यातील विधानसभांचे सभापती व उपसभापती, राज्यातील विधानपरिषदेचे अध्यक्ष व उपाध्यक्ष, सर्वोच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश, उच्च न्यायालयांचे न्यायाधीश, भारताचा नियंत्रक व महालेखापरीक्षक)

3)परिशिष्ट III
पद ग्रहण शपथा (केंद्रीय मंत्री, संसदेच्या निवडणुकीतील उमेदवार, संसद सदस्य, सर्वोच्च नायालयाचे न्यायाधीश, भारताचा नियंत्रक व महालेखापरीक्षक, राज्यातील मंत्री, विधिमंडळांच्या निवडणुकीतील उमेदवार, राज्य विधिमंडळ सदस्य, उच्च न्यायालयांचे न्यायाधीश)

4) परिशिष्ट 4
राज्यसभा जागांचे राज्ये आणि संघराज्य प्रदेशात विवरण

5) परिशिष्ट V
भारतातील अनुसूचित जाती आणि जमाती

6)परिशिष्ट VI
आसाम, मेघालय, त्रिपुरा व मिझोराम या राज्यातील अनुसूचित जाती आणि जमाती संबंधित तरतुदी

7)परिशिष्ट VII
केंद्र आणि राज्य सरकार मधील सूची (केंद्र सूची – ९८ विषय सुरुवातीला ९७ विषय होते. राज्यसूची – ५९ विषय सुरुवातीला ६६ विषय होते. समवर्ती सूची ५२ विषय सुरुवातीला ४७ विषय होते.

8) परिशिष्ट VIII
भाषा घटनेने मान्यता दिलेल्या भाषांची संख्या पूर्वी १४ इतकी होती सध्या या परिशिष्टात २२ भाषा आहेत.

9) परिशिष्ट IX 
कायद्यांचे अंमलीकरण. हे परिशिष्ट पहिली घटनादुरुस्ती अधिनियम, १९५१ अन्वये समाविष्ट करण्यात आले.

10)परिशिष्ट X
पक्षांतर केल्यामुळे संसद व राज्य विधानसभांचे सदस्यत्व रद्द करण्याविषयीच्या तरतुदी यात आहेत. सन १९८५ च्या ५२ व्या घटनादुरुस्ती कायद्यान्वये याचा समावेश करण्यात आला. हे परिशिष्ट पक्षांतर विरोधी कायदा म्हणूनच ओळखले जाते.

11)परिशिष्ट XI 
पंचायत राज चे अधिकार व जबाबदाऱ्या यात आहेत. यात २९ विषय आहेत. हे परिशिष्ट सन १९९२ मधील ७३ व्या घटनादुरुस्ती कायद्यान्वये समाविष्ट करण्यात आले.

12)परिशिष्ट XII
  हे परिशिष्ट सन १९९२ मधील ७४ व्या घटनादुरुस्ती कायद्यान्वये समाविष्ट करण्यात आले. नगरपालिकांचे अधिकार व जबाबदाऱ्या यात आहेत. यात १८ विषय आहेत.

पंचायत राज संदर्भातील समित्या

1) व्ही आर राव (1960)
🔴विषय - पंचायत सांख्यिकी सुसूत्रता समिती

2) एस डी मिश्रा (1961)
🔵विषय - पंचायत राज आणि सहकारी संस्था

3) व्ही ईश्वरण (1961)
🟣विषय - पंचायत राज प्रशासन

4) जी आर राजगोपाल (1962)
🟠विषय - न्याय पंचायती संदर्भात अभ्यासगट

5) आर आर दिवाकर (1963)
🟢विषय - ग्रामसभेसंदर्भात

6) एम राजा रामकृष्णय्या (1963)
🟡विषय - पंचायत राज संस्थेच्या अंदाजपत्रक संदर्भात अभ्यासगट

7) के संथानम (1963)
🟤विषय - पंचायत राज अर्थविषयक अभ्यास गट

8) के संथानम (1965)
🟣विषय - पंचायत राज निवडणूक संदर्भात

9) आर के खन्ना (1965)
⚫️विषय - पंचायत राज लेखापरीक्षणसंबंधी अभ्यासगट

10) जी रामचंद्रन (1966)
⚪️विषय - पंचायत राज प्रशिक्षण संदर्भात

11) श्रीमती दया चोबे (1976)
🔴विषय - समुदाय विकास आणि पंचायत राज

भारतीय वित्तीय व्यवस्था.

🅾 कोणत्याही देशाच्या अर्थव्यवस्थेचा विकास त्या देशातील वित्तीय व्यवस्थेच्या विकासावर अवलंबून असतो.

🅾विकसित अर्थव्यवस्थेतील वित्तीय व्यवस्था विकसित असते. उलटपक्षी, वित्तीय व्यवस्था न्यूनविकसित असल्यास अर्थव्यवस्थेच्या विकास प्रक्रियेस मर्यादा येतात.

🧩 अर्थ -

🅾 व्यापक दृष्टीने, वित्त म्हणजे कर्जाने दिला-घेतला जाणारा पैसा होय. अशा वित्ताची गरज व्यक्ती, कुटुंबे, व्यापारी, व्यावसायिक, उद्योगपती, शेतकरी तसेच, विविध सरकारे इत्यादींना असते.

🅾उदा. व्यक्ती व कुटुंबांना वित्ताची गरज दैनंदिन गरजा भागविण्यासाठी तसेच गृह बांधणीसाठी असते.

🅾व्यापर्‍यांना वित्ताची गरज आपला माल विकत घेण्यासाठी तसेच, साठवण्यासाठी असते. तर, उद्योगपतींना आपल्या स्थिर व खेळत्या भांडवलाची गरज भागविण्यासाठी वित्त आवश्यक असते.

🅾सरकारला सुद्धा आपला चालू खर्च भागविण्यासाठी विकासात्मक कार्यासाठी तसेच, युद्धसज्जतेसाठी पैशाची आवश्यकता असते.

🅾 अशा विविध कारणांसाठी वापरण्यात येणार्‍या वित्ताच्या देवाणघेवाणीतून निर्माण होणार्‍या व्यवस्थेस 'वित्तीय व्यवस्था' (Financial System) असे म्हणतात.

🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋🦋

विज्ञान प्रश्नसंच

➡️ कोणती पेशी ही फक्त वनस्पती पेशीतच आढळून येते?

👉 लवके
👉 पेशीभीतीका

➡️ पेशीअंतर्गत पेशी असे खालीलपैकी कोणाला गृहीत धरले जाते?

👉 Cloroplast

➡️ खालीलपैकी सर्वात लहान पेशी कोणती?
👉 Mycoplazma

➡️ राष्ट्रीय पेशी विज्ञान संस्था कुठे आहे?

👉 पुणे

➡️ राष्ट्रीय पेशी  विज्ञान संस्था कुठे स्थित आहे?

👉पुणे

➡️ सूक्ष्मजीवाना गिळन्यासाठी कोणत्या पेशी आपला आकार बदलतात?

👉WBC

➡️ मानवातील RBC चे  पेशीपटल हे किती टक्के प्रथिनापासून बनलेले असते?

👉52%

➡️ ........... हा  घटक ऑक्सिश्वसनाचे कार्यातमक व रचनातमक घटक म्हणून ओळखला जातो.

👉तंतुकणिका

➡️ त्वचेच्या  बाह्यतम आवरणातील पेशी या मृत असतात.  साधारणत: मानवात........ kg मृत त्वचा असते.

👉  2kg 👍🏻👍🏻

➡️ खालीलपैकी कोणत्या प्राण्यांमध्ये  गुणसूत्रांची संख्या सर्वांधिका आहे?

👉 खेकडा

👉👉मानव -46
👉👉खेकडा-200
👉👉बेडूक -26
👉👉गोलकृमी -04

➡️  केंद्रकाचा व्यास अंदाजे...... असतो.

👉6 मायक्रोमीटर

➡️ न्यूक्लिक  आम्लांचा शोध कुणी  लावला?

👉 फ्रेडरीक मिशर

➡️  RNA चे  किती प्रकार आहेत?

👉3

👉1-m-RNA- Messanger  RNA

👉2-t-RNA- Transfer  RNA

👉3-r-RNA-Ribosomal RNA

➡️  महाराष्ट्र शासनाकडून देण्यात येणारा लता मंगेशकर  पुरस्कार 2019 नुकताच कुणाला जाहीर झाला आहे ?

👉  उषा खन्ना

➡️ उतीचा अभास करणारा शास्त्रला काय म्हणतात?

👉 Histology

➡️ कोणत्या उतीमध्ये जिवंत पेशी असतात व केंद्रक असून याची भीतीका पातळ असते.

👉 मुल उती

➡️ कोणत्या उतीमध्ये मृत  पेशी असतात. व त्यांच्या भिंती जाड असतात.

👉 दृढ  उती

➡️ त्वचेमध्ये घाम, तैल द्रव्य इत्यादी कार्य कोणत्या उती मार्फत केले जाते.

👉 अभिस्तर उती

➡️ मानवी चेहरामध्ये जवळपास किती स्नायू असतात.

👉 30

👍 खालील वाक्यात क्रियापदाचा कोणता अर्थ आहे ?

➡️ बाहुबली मरणार असेल तर मरो .

👉 संकेतांर्थ

➡️ वाटिका  - समानार्थी शब्द सांगा .

👉 उपवन

➡️ आशा दाखविणे पण शेवटी निराशा करणे ' - यासाठी कोणता वाक्प्रचार आहे ?

👉 अंगारा लावणे

👍 खालील वाक्यात कोणते उभयान्वयी अव्यय वापरले आहे ?

➡️ मी वेळेत पोहचलो ; म्हणून ती मला भेटली .

👉 परिणामबोधक

➡️ दोन चेतापेशीमध्ये अतिशय सूक्ष्म अंतर......... असते.

👉2.20nm

➡️ कोणती  ऊती उष्णता रोधक म्हणून काम करते?

👉 चरबीयुक्त  ऊती

➡️.......... नेत्रगोलास त्या भोवतालच्या हाडाशी जोडतात.

👉 स्नायूरज्जु

➡️ खालीलपैकी कोणत्या ऊती एकाच प्रकारच्या पेशीपासून बनलेल्या आहे?

👉सरलंस्थायी

➡️ रसवाहिनी किती प्रकारच्या पेशीपासून बनलेल्या असतात?

👉4

➡️ अन्नाची साठवन कोणत्या ऊतीमध्ये केल्या जाते?

👉जलवाहिनी

➡️ वनस्पतीच्या  फांदयाच्या  व पानाचा तळाशी असलेल्या......  ऊतीमधील  पेशी अतिशय क्रियाशील असतात.

👉आंतरिय विभाजी

➡️ प्रकाश संशलेशन  क्रियेत  पाण्याचे  प्रकाश विघटन होते या  संशोधनाचे जनकत्व  कोणास द्यावंयास हवे?

👉रॉबर्ट हिल

➡️  शरद जोशी यांनी कोणत्या साली महाराष्ट्रात शेतकरी संघटनेची स्थापना केली ?

👉 1978

➡️ बायनोमिअल (दोन नावे ). देण्याची वर्गीकरण पद्धती कोणी सुचविली?

👉 Kayrolas linayas

➡️ खालीलपैकी कोणता ग्रुप ड्युअल प्लांट म्हणून ओळखला जातो?

👉 लायकेन

➡️ मानवी शरीरात अंदाजे किती किलोग्राम जिवाणू असतात?

👉 2.5 kg.

➡️ Taxonomy हा शब्द कोणी दिला.

👉 Decandol

➡️ लायकेन च्या किती प्रजाती आढळून येतात?

👉 400

➡️ कोणत्या देशामध्ये लायकेन पासून दारू बनवतात?

👉 स्विडन 
👉 रशिया

➡️ जेंव्हा मी जात चोरली होती ' हा कथासंग्रह कोणाचा आहे ?

👉 बाबूराव बागूल

👍 खालील वाक्याचे नकारार्थी वाक्य बनवा .

➡️ मला साऱ्या बहिणीच आहेत .

👉 मला एकही भाऊ नाही.

👍 प्रयोग ओळखा .

➡️ राजाने राणीस पकडले .

👉 सकर्मक भावे प्रयोग

👍विग्रहाचा योग्य शब्द  बनवा .

निसर्ग + उपचार
👉 निसर्गोपचार

➡️  ही सृष्टी एकपेशीय सजीवाची आहे,  व यात दृश्यकेंद्रकी सजीव येतात ..

👉प्रोटीस्टा

➡️ खालीलपैकी कोणता घटक साखर व अल्कोहोल शुद्धीकरणासाठी  वापरतात?

👉सोनेरी शैवाल

➡️  खालीलपैकी "लाकडाचे उत्तम विघटक" म्हणून  ओळख आहे?

👉बेसिडिओमायसेट्स

➡️  हे सजीव बहुपेशीय आहे,  प्रद्रव्यपटल हेच  पेशीचे बाह्यतम आवरण  असते.

👉सृष्टी प्राणी

➡️ ऊसाच्या मळीमध्ये कोणते आम्ल असते?

👉सायट्रिक

➡️ जगातील सर्वात पहिले सजीव कोणते?
👉सृष्टी मोनेरा

➡️  खालीलपैकी  ग्लुटामिक आम्लाचे काय कार्य आहे?

👉प्रथिन बांधणी करणे

➡️  विषाणुमध्ये  RNA असल्यास.....  म्हणतात.

👉Retrovirus

जीवनसत्वे व त्याचे स्त्रोत

सर फ्रेडीरिक गॉवलॅड हॉपकिन नावाच्या शास्त्रज्ञाने जिवनसत्वाचा शोध लावला.

सजीवांना या पोषणतत्वाची सूक्ष्म प्रमाणात गरज असली तरी, त्याच्या अभावी होणार्‍या आजाराची परिणामता फार मोठी आहे.

आपल्याला खालील जिवनसत्वाची गरज असते.

1. सत्व – अ  

शास्त्रीय नांव – रेटीनॉल  

उपयोग – डोळे व त्वचा यांच्या आरोग्याकरिता

अभावी होणारे आजार – त्वचा, रोग व रात आंधळेपणा

स्त्रोत – टमाटे, अंडी, यकृत, भाज्या फळे, आवळा, सोयाबीन, मांस

2. सत्व – ब1

शास्त्रीय नांव – थायमिन  

उपयोग – चेतासंस्थेचे आरोग्य

अभावी होणारे आजार – बेरीबेरी

स्त्रोत – धन्य, यीस्ट, यकृत,

3. सत्व – ब2

शास्त्रीय नांव – रायबोफ्लेविन  

उपयोग – चयापचय क्रियेकरिता

अभावी होणारे आजार – पेलाग्रा

स्त्रोत – अंडी, यकृत, मांस, दूध व शेंगदाणे

4. सत्व – ब3

शास्त्रीय नांव – नायसीन

उपयोग – त्वचा व केस

अभावी होणारे आजार – त्वचारोग व केस पांढरे

स्त्रोत – दूध, टमाटे, उस, यीस्ट, अंडी

5. सत्व – ब6  

शास्त्रीय नांव – पिरीडॉक्सीन  

उपयोग – रक्त संवर्धनाकरिता

अभावी होणारे आजार – अॅनामिया

स्त्रोत – यकृत व पालेभाज्या

6. सत्व – ब10  

शास्त्रीय नांव – फॉलीक  

उपयोग – अॅसीडरक्ताचे आरोग्य राखणे

अभावी होणारे आजार – अॅनामिया

स्त्रोत – यकृत

7. सत्व – क  

शास्त्रीय नांव – अॅस्कार्बिक, अॅसीड  

उपयोग –  दात व हिरड्यांच्या आरोग्याकरिता    

अभावी होणारे आजार – स्कव्हा, हिरड्या सुजणे, हिरड्यांमधून रक्त येणे   

स्त्रोत – लिंबुवगाय फळे, टोमॅटो, आवळा, संत्री, मोसंबी इत्यादि

8. सत्व – ड  

शास्त्रीय नांव – कॅल्सिफेरॉल  

उपयोग – दात, हिरड्या, हाडे व त्वचेचे आरोग्य

अभावी होणारे आजार – अस्थिचा मृदुपणा, दंतक्षय व त्वचा रोग

स्त्रोत – मासे, कोर्ड लिव्हर, ऑईल, अंडी सूर्याची कोवळी किरणे

9. सत्व – इ  

शास्त्रीय नांव – टोकोफेरॉल

उपयोग – योग्य प्रजननासाठी  

अभावी होणारे आजार – वांझपणा

स्त्रोत – अंकुरित कडधान्ये, हिरव्या पालेभाज्या

10. सत्व – के  

शास्त्रीय नांव – नॅप्थोक्विनान  

उपयोग – रक्त गोठण्यास मदत

अभावी होणारे आजार – रक्त गोठत नाही

स्त्रोत – पालेभाज्या व कोबी

सामान्य विज्ञान

                                                 
*१. वटवाघूळ उडत असताना _ ध्वनी निर्माण करतात.*
A) लघु वारंवारतेचा
B) उच्च वारंवारतेचा ✅
C) मध्यम वारंवारतेचा
D) यापैकी नाही

*२. कोणते पाणी सर्वात स्वच्छ जल म्हणून ओळखले जाते?*
A) विहिरीतील
B) नळाचे
C) तलावाचे
D) पावसाचे ✅

*३. कुष्ठरोगाच्या जिवाणूंचा शोध कोणत्या शास्त्राज्ञाने लावला?*
A) डॉ. हॅन्सन ✅
B) डॉ. रोनॉल्ड
C) डॉ. बेरी
D) डॉ. निकेल्सनू

*४. ७ कि.मी. = डेकामीटर ?*
A) ७०
B) ७०० ✅
C) ७०००
D) ०.७००

*५. खालीलपैकी कोणते औषध क्षयरोगासाठी वापरतात?*
A) स्ट्रेप्टोमायसिन ✅
B) पेनिसिलिन
C) डेप्सॉन
D) ग्लोबुलिन

*६. कोणत्या रोगाचा प्रसार पाण्यामार्फत होतो?*
A) कावीळ
B) विषमज्वर
C) अतिसार
D) वरील सर्व ✅

*७. देवी या रोगावर कोणत्या शास्त्रज्ञाने लस शोधून काढली?*
A) एडवर्ड जेन्नर ✅
B) लुई पाश्चर
C) श्याम विल्मुट
D) कार्ल स्टिनर

*८. विद्यूत शक्ती _ मध्ये मोजतात.*
A) वॉल्ट
B) केल्वीन
C) वॅट ✅
D) कॅलरी

*९. ढगांचा गडगडात वीज चमकल्यानंतर थोड्यावेळाने ऐकू येतो; कारण _*
A) ढग आकाशात खूप उंचावर असतात
B) प्रकाश व आवाजाची गती समान असते
C) प्रकाशाची गती ध्वनीच्या गतीपेक्षा जास्त असते ✅
D) ध्वनीची गती प्रकाशाच्या गती पेक्षा जास्त आहे

*१०. तुमच्या शरीराची स्थितिज ऊर्जा कमीत कमी असते, जेव्हा तुम्ही _*
A) खुर्चीवर बसलेले असता
B) जमिनीवर बसलेले असता
C) जमिनीवर झोपलेले असता ✅
D) जमिनीवर उभे असता

पोलीस भरतीसाठी आजचे महत्त्वाचे प्रश्न

1) 39 व्या जागतिक कवी परिषदेचे उद्घाटन कुठे झाले?
उत्तर : भुवनेश्वर

2) पुर्णपणे विजेवर उडणारे NASA चे पहिले प्रायोगिक विमान कोणते?
उत्तर : X-57’s Mod II

3) ‘ईशान्य हातमाग आणि हस्तकला प्रदर्शनी 2019’ या कार्यक्रमाचे उद्घाटन कुठे झाले?
उत्तर : मिझोराम

4) भारतीय रिझर्व्ह बँकेनी एकदाच वापरल्या जाणाऱ्या प्लास्टिकवर कधीपासून बंदी घातली आहे?
उत्तर : 5 ऑक्टोबर 2019

5) जागतिक अंतराळ सप्ताह ऑक्टोबर महिन्यात कधी साजरा केला जातो?
उत्तर : 4 ते 10 ऑक्टोबर

6) ‘गृह फायनान्स’ ही गृहनिर्माण कंपनी कोणत्या बँकेत विलीन होणार आहे?
उत्तर : बंधन बँक

7) अरुणाचल प्रदेश राज्यामध्ये होणाऱ्या पहिल्या पर्वतीय युद्ध सरावाचे नाव काय?
उत्तर : 'हिम विजय'

8) “KAZIND-2019” नावाचा लष्करी सराव कोठे आयोजित करण्यात आला आहे?
उत्तर : उत्तराखंड

9) CISF ने कोणत्या जलविद्युत प्रकल्पावर पाळत ठेवण्याची घोषणा केली आहे?
उत्तर : बागलीहार जलविद्युत प्रकल्प

10) अमेरिकेने कोणत्या बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्राची नुकतीच चाचणी घेतली?
उत्तर : मिनिटेमन II|

1) कोणत्या विषाणूमुळे विषमज्वर होतो?
उत्तर : साल्मोनेला टायफी

2) पिण्याचे पाणी तपासण्यासाठी BISद्वारे कोणते मानक ठरवण्यात आले आहे?
उत्तर : इंडियन स्टँडर्ड 10500:2012

3) आदी महोत्सव 2019 या कार्यक्रमाचे उद्घाटन कुठे झाले?
उत्तर : नवी दिल्ली

4) कोणत्या राज्य वा केंद्रशासित प्रदेशात “NISHTHA” ही राष्ट्रीय मोहीम राबवण्यात येत आहे?
उत्तर : जम्मू व काश्मीर

5) कोणत्या शहरात CPR प्रशिक्षणाच्या बाबतीत गिनीज विक्रम करण्यात आला?
उत्तर : कोची

6) कोणते राज्य 14 ते 21 नोव्हेंबर या कालावधीत ‘वाळू आठवडा’ पाळत आहे?
उत्तर : आंध्रप्रदेश

7) ‘ब्रह्मपुत्र पुष्करम’ हा कार्यक्रम कोणत्या राज्य सरकारने आयोजित केला?
उत्तर : आसाम

8) राष्ट्रीय नदी गंगा विधेयक-2019 नुसार, गंगा नदी प्रदूषित केल्यास दंड काय असू शकतो?
उत्तर : 50 कोटी रुपये आणि 5 वर्षांचा तुरुंगवास

9) राष्ट्रीय पत्र दिन कधी साजरा केला जातो?
उत्तर : 16 नोव्हेंबर

10) UNESCOच्या शिक्षण आयोगाच्या प्रमुखपदी कोणत्या देशाची निवड झाली?
उत्तर : पाकिस्तान

पोलीस भरतीचे आजचे महत्त्वाचे प्रश्न

*1)* “सुशासन पद्धतींच्या प्रतिकृती” विषयक दोन दिवसांची प्रादेशिक परिषद कोठे भरली?
उत्तर : जम्मू

*2)* 8 वी आंतरराष्ट्रीय कृषी सांख्यिकी परिषद कोणत्या देशात आयोजित करण्यात आली आहे?
उत्तर : भारत

*3)* कोणत्या अंतराळ संस्थेनी ‘अल्टिमा थुले’ या खगोलीय खडकाला ‘अ‍ॅरोकोथ’ असे नाव दिले?
उत्तर : NASA

*4)* कोणत्या ठिकाणी ‘आंतरराष्ट्रीय योग परिषद’ आयोजित करण्यात आली?

उत्तर : म्हैसूर

*5)* कोणत्या राज्याने 15 नोव्हेंबर रोजी आपला स्थापना दिन साजरा केला?

उत्तर : झारखंड

*6)* भारतातल्या कोणत्या राज्याने “शिशू सुरक्षा” अॅप सादर केले?

उत्तर : आसाम

*7)* कोणत्या राज्यात ‘रोसोगोल्ला दिबस’ साजरा करण्यात आला?

उत्तर : पश्चिम बंगाल

*8)* कोणत्या राज्यात “बाली जत्रा” उत्सव साजरा केला जातो?
उत्तर :  ओडिशा

*9)*  2019 सालाचा ‘BRICS-यंग इनोव्हेटर पुरस्कार’ कोणी जिंकला?

उत्तर : रवी प्रकाश

*10)* “ढाका ग्लोबल डायलॉग” हा कार्यक्रम कोणत्या देशाने आयोजित केला?

उत्तर :  बांग्लादेश