०३ ऑक्टोबर २०२०

नागरी सहकारी बँकांचे नवे पर्व



» बँकिंग नियमन दुरुस्ती विधेयक 2020 नुकतेच संसदेच्या दोन्ही सभागृहाने संमत केले


» सध्या रिझर्व बँके बरोबरच राज्यांच्या सहकार खात्याचे किंवा बहुराज्यीय सहकारी बँकावर केंद्रीय सहकार खात्याचे असे दुहेरी नियंत्रण नागरी सहकारी बँका वर आहे नवीन दुरुस्तीनुसार सहकारी बँकांचे पूर्णपणे नियमन रिझर्व बँकेकडे असेल


» या विधेयकामुळे रिझर्व बँकेला अडचणीत आलेल्या बँकांवर ूर्णपणे नियंत्रण करणे शक्‍य होणार आहे व त्यामुळे ठेवीदारांच्या हिताचे रक्षण होणार आहे.


» सुमारे 20 वर्षांपूर्वी म्हणजे दोन हजार साल च्या दरम्यान भारतातील एकूण बँकिंग क्षेत्रातील सहकारी बँकिंगचा वाटा हा सात ते आठ टक्क्यांच्या आसपास होता, गुजरात मधील माधवपुरा सहकारी बँकेच्या घोटाळ्यानंतर नवीन सहकारी बँका निघूच शकल्या नाहीत,  सहकारी बँकिंगचा वाटा आज तीन टक्‍क्‍यांच्या आसपास झाला आहे,  सध्या देशाला छोट्या आणि स्थानिक सहकारी बँकांची मोठी आवश्यकता आहे


» रिझर्व बँकेने प्रकाशित केलेल्या अहवालानुसार सहकारी बँकांचे मार्च 2019 ची स्थिती पाहता देशातील एकूण पंधराशे 44 सहकारी बँकांचा एकूण व्यवसायात सुमारे दहा लाख कोटींच्या घरात आहे


» 1544 सहकारी बँकांच्या पैकी महाराष्ट्र गुजरात कर्नाटक आणि तामिळनाडू या चार राज्यात सर्वाधिक म्हणजे 1107 सहकारी बँक आहेत तर उर्वरित राज्यात 437 नागरी बँका आहेत 


» सहकारी बँकांना ऑडिट करण्यासाठी ऑडिटरची नेमणूक रिझर्व बँकेने  नेमलेल्या पॅनल मधूनच करावी लागेल


» सहकार हा विषय संविधानातील राज्य सूचित आहे हे तर बँकिंग हा केंद्र सूचित आहे त्यामुळेच सर्वोच्च न्यायालयाच्या निर्णयाने सहकारी बँकांना वसुलीसाठी परिणामकारक असणारा सर्फेसी कायदा लागू झाला आहे

एअर इंडिया वन विमान भारतात होणार लँड



🔰‘एअर इंडिया वन’च्या दोन व्हीव्हीआयपी  विमानांपैकी पहिले विमान आज भारतात दाखल होणार आहे.


🔰ह विमान खास राष्ट्रपती, उपराष्ट्रपती आणि पंतप्रधानांच्या परदेश दौऱ्यासाठी असणार आहे.


🔰दशातील VVIP साठी खास ‘द स्पेशल एक्स्ट्रा सेक्शन फ्लाइट’ आज दिल्ली आंतरराष्ट्रीय विमानतळावर दाखल होईल, असे सरकारमधील सूत्रांनी एएनआयला सांगितले.


🔰या VVIP एअर इंडिया वनची डिलिव्हरी स्वीकारण्यासाठी ऑगस्ट महिन्याच्या सुरुवातीला एअर इंडियाचे वरिष्ठ अधिकारी, सुरक्षा अधिकारी आणि वरिष्ठ सरकारी अधिकारी अमेरिकेला रवाना झाले होते.


🔰विमान उड्डाणवस्थेत असताना ऑडिओ आणि व्हिडीओच्या माध्यमातून संपर्क साधण्याची सुविधा यामध्ये आहेत.


🔰B777 या विमानाची सलग 17 तास उड्डाण करण्याची क्षमता असेल

न्यायाधीश निवडीचा अधिकार विद्यमान अध्यक्षांनाच.


🔰अमेरिकी अध्यक्षपदाच्या निवडणुकीत पहिल्याच वादविवाद चर्चेत विद्यमान अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प व डेमोक्रॅटिक पक्षाचे उमेदवार जो बायडेन यांनी एकमेकांवर आरोप-प्रत्यारोप केले. 


🔰‘सर्वोच्च न्यायालयाचे न्यायाधीश निवडण्याचा मला अधिकार आहे’, असा दावा ट्रम्प यांनी केला, तर डेमोक्रॅटिक उमेदवार बायडेन यानी न्यायाधीशांची निवड निवडणुकीनंतर नवीन अध्यक्षांनी करणे अपेक्षित होते असे सांगितले. कोविड१९ साथीची हाताळणी, प्राप्तिकराचा प्रश्न या मुद्दय़ांवर दोन्ही नेत्यांत खडाजंगी झाली.


🔰ओहिओतील क्लिव्हलँड येथे वादविवाद चांगलाच रंगला. ट्रम्प यांना सर्वोच्च न्यायालयात अ‍ॅमी कॉनी बॅरेट यांची नेमणूक केल्याबाबत प्रश्न विचारण्यात आला होता. त्यावर त्यांनी सांगितले की, आम्ही निवडणूक जिंकली आहे, मी अध्यक्ष असल्याने मला न्यायाधीश नेमणुकीचा अधिकार आहे.


🔰बायडेन यांनी ट्रम्प यांच्या मताशी असहमती दर्शवत सांगितले की, अमेरिकी लोकांना सर्वोच्च न्यायालयाचा न्यायाधीश निवडण्याचा अधिकार आहे. जेव्हा ते अमेरिकेतील सिनेटर्ससाठी मतदान करतात व अमेरिकी अध्यक्ष निवडतात तेव्हा त्यातून हेच स्पष्ट होते. 


🔰निवडणूक प्रक्रियेच्या मध्यावर असताना ट्रम्प यांनी न्यायाधीशांची निवड केल्याने लोकांचा तो अधिकार डावलला गेला आहे. त्यामुळे न्यायाधीश नेमणुकीला आमचा विरोध आहे. मतदानाची प्रक्रिया सुरू झालेली आहे. हजारो लोकांचे मतदान झाले आहे. त्यामुळे पुढील अध्यक्ष निवडून येण्याची वाट बघायला हवी होती.

स्वदेशी ‘बूस्टर’ अंतर्भूत असलेल्या ‘ब्रह्मोस’ क्षेपणास्त्राची यशस्वी चाचणी.



🔰जमिनीवरून जमिनीवर मारा करणाऱ्या सुपरसॉनिक ‘ब्रह्मोस’ क्षेपणास्त्राची 30 सप्टेंबर 2020 रोजी ओडिशाच्या बालासोर येथून यशस्वी चाचणी घेण्यात आली. स्वदेशी ‘बूस्टर’ आणि एअरफ्रेम सेक्शन असणारे ब्रह्मोस क्षेपणास्त्र इतर अनेक स्वदेशी उप-यंत्रणांनी युक्त आहे.


🔰बरह्मोस लँड-अटॅक क्रूझ क्षेपणास्त्राचा (LACM) कमाल वेग मॅक 2.8 होता.


🔴बरह्मोस क्षेपणास्त्र...


🔰‘ब्रह्मोस’ हे भारताचे संपूर्णताः स्वदेशी सुपरसॉनिक लक्ष्यभेदी क्षेपणास्त्र आहे.


🔰बरह्मोस जवळपास 300 किलोचे विस्फोटक आता जवळपास 300 किलोमीटर दूर वाहून नेण्यास सक्षम आहे.

ब्रह्मोसच्या नावावर सर्वाधिक गतिमान सुपरसोनिक क्षेपणास्त्राचा जागतिक विक्रम आहे. याची गती ताशी सुमारे 3400 किलोमीटरपेक्षा अधिक आहे.

ब्रह्मोस कॉरपोरेशनचे 'ब्रह्मोस' क्षेपणास्त्र भारत आणि रशिया संबंधातून विकसित करण्यात आले आहे.


🔰 ‘ब्रह्मोस कॉरपोरेशन’ भारताची संरक्षण संशोधन आणि विकास संस्था (DRDO) आणि रशियाची NPOमशीनोस्त्रोयेनिशिया यांचा एक संयुक्त उपक्रम (JV) आहे. ब्रह्मोस (BrahMos) हे नाव भारताची ब्रह्मपुत्र आणि रशियाची मस्कवा नदीवरून ठेवण्यात आले आहे.


🔰भारतीय सेवेत ब्रह्मोस 2006 सालापासून आहे. हे एयर लॉंच्ड क्रुज क्षेपणास्त्र (ALCM) जल-थल-वायू अश्या तीनही परिस्थितीत भारतीय सेवेत आहे.ब्रह्मोस हे पहिले भारतीय क्षेपणास्त्र आहे, ज्याचा कार्यकाळ 10 ते 15 वर्षांपर्यंत वाढविण्यात आला आहे.

राज्य मानवी हक्क आयोगाची रचना.


🅾️राज्य सरकार, राज्य आयोगाकडे सोपविण्यात आलेल्या अधिकार व कर्तव्ये पार पाडण्यासाठी राज्य मानवी हक्क आयोगाची स्थापना करील.


🅾️ राज्य मानवी हक्क आयोगामध्ये-


🅾️ अध्यक्ष - उच्च न्यायालयाचे माजी मुख्य न्यायाधीश


🅾️ एक सदस्य - उच्च न्यायालयाचा विद्यमान किंवा माजी न्यायाधीश किंवा किमान 7 वर्षे अनुभव असलेला जिल्हा न्यायाधीश


🅾️ एक-दोन सदस्य - मानवी हक्कांसंबंधी ज्ञान किंवा प्रत्यक्ष अनुभव असलेल्या व्यक्ति


🅾️ सचिव हा आयोगाचा मुख्य कार्यकारी अधिकारी असेल.


🅾️ राज्य आयोगाचे मुख्यालय राज्यशासन विनिर्दिष्ट करेल अशा ठिकाणी असेल.


🅾️राज्य आयोगाच्या अध्यक्षांची व सदस्यांच्या नेमणुका:


🅾️अध्यक्षांची नेमणूक राज्यपाल पुढील समितीच्या शिफारशिनुसार करतील.


🧩समितीची रचना -


🅾️मख्यमंत्री - सभाध्यक्ष


🅾️विधान मंडळाचा अध्यक्ष - सदस्य


🅾️तया राज्याच्या गृहविकासाचा प्रभारी मंत्री - 

विधानसभेतील विरोधी पक्षनेता - सदस्य


🅾️जया राज्यात विधानपरिषद असेल त्या ठिकाणी त्याचा सभापती व विरोधी पक्षनेता - सदस्य


 🅾️राज्य आयोगाच्या सभाध्यक्षांची किंवा सदस्यांची नोंदणी आणि त्यांना पदावरून दूर करणे:


🅾️राज्य आयोगाचा अध्यक्ष किंवा सदस्य राज्यपालांना उद्देशून त्याच्या पदाचा राजीनामा देवू शकेल.


🅾️तसेच अध्यक्ष किंवा सदस्यास पुढील कारणावरून पदावरून दूर करता येईल .


🅾️अभिनिर्णीत नादार असेल; किंवा -


🅾️तयाने लाभाचे पद धारण केले आहे ; किंवा


🅾️ मानसिक किंवा शारीरिक अस्वास्थ्य  ; किंवा


🅾️राष्ट्रपतींच्या मते नैतिक अध : पतनाचा अंतर्भाव आहे अशा अपराधासाठी दोषी ठरविलेली व्यक्ती.


🧩राज्य आयोगाच्या अध्यक्षाचा आणि सदस्याचा पदावधी:


🅾️अध्यक्षांचा कार्यकाल - 5 वर्षे किंवा वयाची 70 वर्षे पूर्ण होईपर्यंत.


🅾️ पनर्नियुक्ति होवू शकते.

जागतिक आरोग्य संघटना [World Health Organization]



स्थापना: 7 एप्रिल 1948 (7 एप्रिल जागतिक आरोग्य दिन म्हणून साजरा केला जातो)

मुख्यालय: जीनिव्हा (स्वित्झर्लंड)

Director General: Dr. Tedros Adhanom (Ethiopia)

Deputy Director General:  Soumya Swaminathan, Jane Ellison & Peter Salama

सदस्य देश: भारतासह 194

ध्येय: आंतरराष्ट्रीय आरोग्य यंत्रणेत समन्वय

साधने

घोषवाक्य: Working for better health, for

everyone

प्रकाशने: World Health Report, World Health Survey


आयुष्मान भारत-प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजना


- केंद्र सरकारच्या या आरोग्य योजनेने नुकताच १ कोटी उपचाराचा टप्पा गाठला आहे.

- मेघालय स्थित पूजा थापा या १ कोटी व्या लाभार्थी ठरल्या. त्यांनी या योजनेंतर्गत शिलॉंग रुग्णालयात उपचार घेतला.

- या निमित्त केंद्रीय आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्री डॉ हर्ष वर्धन यांनी आरोग्य धारा या वेबिनार शृंखलेमधल्या पहिल्या वेबिनारचे २१ मे रोजी उद्घाटन केले.


● योजनेबद्दल 


- सुरुवात: २३ सप्टेंबर २०१८ (रांची, झारखंड) 

- शिफारस : राष्ट्रीय आरोग्य धोरण २०१७ 

- अंमलबजावणी करणारी यंत्रणा : राष्ट्रीय आरोग्य प्राधिकरण

- लाभार्थी निवड: सामाजिक-आर्थिक जात गणना २०११ नुसार

- जगातील सर्वात मोठा शासकीय अनुदानीत आरोग्य सेवा कार्यक्रम 

- प्रमुख घटक : १) आरोग्य आणि कल्याण केंद्र (HWC), २) प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजना (PMJAY)


● TimeLine 


- १५ ऑगस्ट २०१८-योजनेची घोषणा 

- २३ सप्टेंबर २०१८-योजनेची सुरुवात 

- ११ डिसेंबर २०१८-५ लाख लाभार्थी 

- २ जानेवारी २०१९ - राष्ट्रीय आरोग्य प्राधिकरणाची स्थापना (योजनेला १०० दिवस पूर्ण) 

- १४ ऑक्टोबर २०१९-५० लाख लाभार्थी 

- ४ एप्रिल २०२० : योजने अंतर्गत कोविड १९ची मोफत तपासणी व इलाज 


● योजनेंतर्गत मिळणारे लाभ:


- रुग्णालयांमध्ये दुय्यम आणि तृतीयक आरोग्य उपचारासाठी प्रति कुटुंबासाठी दर वर्षी ५ लाखांपर्यंत निधी 

- रुग्णालयात दाखल होण्याच्या ३ दिवस आधी आणि १५ दिवसानंतर विनामूल्य आरोग्य उपचार आणि औषधे 

- कौटुंबिक आकार, वय किंवा लिंग यावर कोणतीही मर्यादा नाही.


भारताच्या स्वातंत्र्याचा कायदा 1947



- ब्रिटनचे तत्कालीन पंतप्रधान कलेमंट अटली यांनी ३० जून, 1948 पर्यंत भारतातील ब्रिटिश राजवट संपुष्टात येईल आणि त्यानंतर सत्ता जबाबदार भारतीयांकडे सोपविली जाईल असे २० फेब्रुवारी, १९४७ रोजी घोषित केले.

- माउंटबॅटन योजना: 3 जून 1947 भारताचा व्हाइसरॉय लॉर्ड माऊंटबॅटन याने फाळणीची योजना सादर केली. योजना काँग्रेस व मुस्लिम लीम लीगने मान्य केली. भारतीय स्वातंत्र्याचा कायदा (१९४७ संमत करून योजना लगेच अमलात आणली गेली.


- भारतातील ब्रिटिश राजवट संपुष्टात आली आणि १५ ऑगस्ट, १९४७ पासून भारत एक स्वतंत्र व सार्वभौम राष्ट्र असल्याचे घोषित करण्यात आले.

- भारताची फाळणी करण्यात आली आणि भारत व पाकिस्तान ही दोन स्वतंत्र राष्ट्र निर्माण करण्यात आली. त्यांना ब्रिटिश राष्ट्रकुलापासून वेगळे होण्याचा अधिकार देण्यात आला.

- व्हाइसरॉय हे पद रद्द करण्यात आले 

- आपल्या देशासाठी राज्यघटना तयार करून स्वीकारण्याचे अधिकार दोन्ही देशांच्या संविधान सभाना देण्यात आले. 

- नवीन राज्यघटना तयार करून अमलात येईपर्यंत आपापल्या क्षेत्रासाठी कायदे करण्याचे अधिकार दोनी देशांच्या सविधान सभांना देण्यात आले. 

- भारतमंत्री हे पद रद्द करण्यात आले.

- भारतातील संस्थानांना भारतात किंवा पाकिस्तानात सामील होण्याची किंवा स्वतंत्र राहण्याची मुभा देण्यात आली.

- नवीन राज्यघटना तयार होईपर्यंत दोन्ही देशातील व त्याच्या प्रांतातील राज्यव्यवस्था भारत सरकार कायदा १९३५ नुसार पाहिली जाईल अशी तरतूद करण्यात आली.

- इंग्लंडच्या सम्राटाच्या किताबातून भारताचा सम्राट हे शब्द काढण्यात आले


०२ ऑक्टोबर २०२०

15 वा वित्त आयोग



अध्यक्ष:एन के सिंग, =  सचिव: अरविंद मेहता 

स्थापना:नोव्हेंबर 2017 =अहवाल : नोव्हेंबर 19

 


» मुख्य शिफारस - राज्यांचा वाटा 42% वरून 41 % करावा


» करातील वाट्यानुसार राज्ये 

१. उत्तरप्रदेश - 17.9%

२. बिहार 10%

३. मध्यप्रदेश 7.9

४. पश्चिम बंगाल 7.5

५. महाराष्ट्र - 6.1( 5.5 वरून 6.1) (0.6 ची वाढ झाली )


» सर्वात शेवटचे राज्य - सिक्कीम - 0.388


» करातील वाटा ठरवण्यासाठी खालील आधार ठरवण्यात आले

१. लोकसंख्या : 15%

२. क्षेत्रफळ     : 15%

३. वने आणि पर्यावरण : 10%

४. उत्पन्न तफावत : 45 %

५. लोकसंख्या कामगिरी : 12.5%

६. कर प्रयत्न : 2.5 %

जगातील सर्वात उंच 10 शिखर


(1)माउंट एव्हरेस्ट (नेपाळ) - 8848 मीटर उंच.


(2)माउंट के 2 (पाकव्याप्त काश्मीर) - 8611 मीटर उंच.


(3)कांचनगंगा (भारत ) - 8586 मीटर उंच.


(4)ल्होत्से (नेपाळ) - 8516 मीटर उंच.


(5)मकालू (नेपाळ) - 8463 मीटर उंच 


(6)चो ओयू (नेपाळ) - 8201 मीटर उंच.


(7)धौलागिरी (नेपाळ) - 8167 मीटर उंच.


(8)मानसलू (पश्चिम नेपाळ) - 8163 मीटर उंच


(9)नंगा पर्वत (पाकव्याप्त काश्मीर) - 8125 मीटर उंच.


(10)अन्नपूर्णा (उत्तरमध्य नेपाळ) - 8091 मीटर उंच.


(11)गशेरब्रु( हिमालय) - 8068 मीटर उंच.


(12)ब्रॉड पिक (बाल्टिस्तान) - 8051 मीटर उंच.


(13)गशेरब्रूम - 2 - (हिमालय) 8035 मीटर उंच


(14)शिशापंग्मा (तिबेट) - 8027 मीटर उंच.


जगातील 8 हजाराहून उंच अशी 14 हिमशिखरे आहेत ही सर्व शिखरे सर करणारे आज जगात केवळ 27 गिर्यारोहक आहेत.

भारताचे माजी केंद्रीय मंत्री जसवंत सिंह यांचे निधन


● जन्म - 3 जानेवारी 1938

● मृत्यू - 27 सप्टेंबर 2020

● वय -  82 वर्ष


● भूषवलेली पदे

1. केंद्रीय वित्त मंत्री - 1996 व 2002 ते 2004

2. केंद्रीय संरक्षण मंत्री - 2001

3. परराष्ट्रमंत्री - 1998 ते 2002


◆ भारतीय जनता पार्टीचे संस्थापक सदस्य


◆ भारतीय लष्करातील माजी अधिकारी (मेजर)


◆ भाजपतर्फे 4 वेळा लोकसभा खासदार ( 1990, 1991, 1996, 2009 )


◆ भाजपतर्फे 5 वेळा राज्यसभा खासदार (1980, 1986, 1998, 1999, 2004)


◆2012 साली उपराष्ट्रपती पदाचे उमेदवार (पराभूत)


महाराष्ट्रात सुटी सिगारेट किंवा बिडी विकायला बंदी



महाराष्ट्र सरकारच्या आरोग्य विभागाने एक आदेश काढत राज्यात कुठेही सुटी सिगारेट किंवा बिडी विकायला बंदी घातली आहे.

‘सिगारेट व अन्य तंबाखूजन्य उत्पादन अधिनियम-2003’ ( जाहिरात, प्रतिबंध आणि व्यापार, वाणिज्य, उत्पादन, पुरवठा आणि वितरण विनियमन) याच्यानुसार सिगारेटच्या पाकिटाच्या 85 टक्के भागावर सिगारेट वा बिडी आरोग्याला घातक असल्याचा संदेश असावे बंधनकारक करण्यात आले होते. त्यामुळे सिगारेट हे आरोग्याला धोक्याचे असल्याचा संदेश दिला गेला.

 परंतु, सिगारेटच्या पाकिटातून सिगारेटची आणि बिडीची एकेक विक्री केली जात आहे आणि त्यामुळे आरोग्याचा संदेश पोहचविण्याला अडथळा निर्माण होत आहे. त्यामुळे निर्णय घेण्यात आला.

पाकिट अथवा बिडी बंडलाची विक्री केल्यास कायद्यात अपेक्षित असलेला उद्देश म्हणजे 'धोक्याची कल्पना' हा साध्य होतो. मात्र तेच सुटी सिगारेट विकल्यास ग्राहकाला धोक्याची कल्पना कायद्याच्या अर्थाप्रमाणे मिळत नाही.

कायद्याप्रमाणे, शाळा-महाविद्यालये तसेच रुग्णालये व धार्मिक स्थळांच्या शंभर मीटरच्या परिसरात तंबाखूजन्य पदार्थांच्या विक्रीवर बंदी लागू करण्यात आली.

Online Test Series

डली एक डोज


1.इंटैक के मुताबिक ओडिशा की महानदी में कितने वर्ष पुराना 60 फ़ीट का डूबा हुआ मंदिर मिला है?

a. 500 साल✔️

b. 800 साल

c. 900 साल 

d. 100 साल


2.हाल ही में देश के किस सबसे उम्रदराज क्रिकेटर का 100 साल की उम्र में निधन हो गया?

a. बिशन सिंह बेदी

b. वसंत रायजी✔️

c. भागवत चंद्रशेखर

d. गुंडप्पा विश्वनाथ


3.विश्व रक्तदान दिवस निम्न में से किस दिन मनाया जाता है?

a. 20 जून

b. 25 फ़रवरी

c. 10 मार्च

d. 14 जून✔️


4.पदमश्री अवार्ड से सम्मानित निम्न में से किस उर्दू शायर का 93 साल की उम्र में निधन हो गया है?

a. एएम जुत्शी गुलज़ार✔️

b. जावेद अख़्तर

c. मुहम्मद इक़बाल

d. मज़हर इमाम


5.भारतीय रिजर्व बैंक (आरबीआई) ने कानपुर स्थित किस बैंक की कमजोर वित्तीय स्थिति के कारण उसके ऊपर छह महीने के लिये नये ऋण देने और जमा स्वीकार करने से रोक दिया है?

a. पीपुल्स को-ऑपरेटिव बैंक✔️

b. देना बैंक

c. पीएमसी बैंक

d. यूको बैंक


6.हाल ही में नासा ने पहली बार किस महिला को स्पेस फ्लाइट प्रोग्राम का प्रमुख नियुक्त किया है?

a. रितु करढाल

b. नंदिनी हरिनाथ

c. कैथी ल्यूडर्स✔️

d. मौमिता दत्ता


7.बॉलीवुड के किस चर्चित अभिनेता ने हाल ही में अपने घर पर खुदकुशी कर ली?

a. सुशांत सिंह राजपूत✔️

b. मनोज बाजपेयी

c. नवाजुद्दीन सिद्दीकी

d. अभय देयोल


8.अंतरराष्ट्रीय अल्बिनिज्म जागरूकता दिवस (International Albinism Awareness Day) निम्न में से किस दिन मनाया जाता है?

a. 22 जनवरी

b. 15 मार्च

c. 13 जून✔️

d. 10 मई


9.विश्व फुटबॉल की नियामक संस्था-फीफा (FIFA) की तरफ से जून के लिए जारी वर्ल्ड  रैंकिंग में भारतीय पुरुष फुटबॉल टीम कितने स्थान पर कायम हैं?

a. 105

b. 85

c. 120

d. 108✔️


10.भारत निम्न में से किस देश में कोविड-19 महामारी से निपटने के विभिन्न पहलुओं से संबंधित चार पेशेवर पाठ्यक्रम शुरू करेगा?

a. जापान

b. बांग्लादेश✔️

c. पाकिस्तान

d. नेपाल



1.हाल ही में किस राज्य सरकार ने एथलीट हिमा दास का नाम खेल रत्न के लिए खेल मंत्रालय को भेजा है?

a. असम✔️

b. बिहार

c. केरल

d. कर्नाटक



2.चुनाव आयोग ने बिहार विधान परिषद् की रिक्त हो रही कितने सीटों पर 06 जुलाई 2020 को चुनाव कराने की घोषणा की है?

a. 10

b. 2

c. 9✔️

d. 5


3.नेशनल एंटी डोपिंग एजेंसी (नाडा) ने अपने रहने के स्थान की जानकारी न देने के कारण निम्न में से कितने भारतीय क्रिकेटरों को नोटिस जारी किया है?

a. सात

b. आठ

c. तीन

d. पांच✔️


4.हाल ही में केंद्र सरकार ने किस नाम से हेल्थकेयर सप्लाई चेन पोर्टल लॉन्च किया है?

a. आरोग्यपथ✔️

b. हमसेतु

c. हमसफर

d. संजीवनी


5.फिलीपींस में भारत के अगले राजदूत निम्न में से किसे नियुक्त किया गया?

a. शंभू एस कुमारन✔️

b. राहुल सचदेवा

c. मोहित अग्रवाल

d. रोहित कुमार



6.निम्न में से किस शहर के रेलवे स्टेशन ने रोबोट कैप्टन अर्जुन लॉन्च किया है?

a. दिल्ली रेलवे स्टेशन

b. पुणे रेलवे स्टेशन✔️

c. पटना रेलवे स्टेशन

d. कानपुर रेलवे स्टेशन



7.निम्न में से किस देश के क्रिकेट टीम के दिग्गज बल्लेबाड मैट पूरे (Matt Poore) का हाल ही में 90 साल के उम्र में निधन हो गया?

a. इंग्लैंड

b. न्यूजीलैंड✔️

c. ऑस्ट्रेलिया

d. बांग्लादेश

 


8.किस आईआईटी संस्थान के शोधकर्ताओं ने सार्वजनिक स्थानों पर सामाजिक दूरियों की निगरानी हेतु एक आर्टिफिशियल इंटेलिजेंस आधारित साइबर-फिजिकल प्रणाली विकसित की है?

a. आईआईटी दिल्ली

b. आईआईटी कानपुर

c. आईआईटी खड़गपुर✔️

d. आईआईटी हैदराबाद


9.विश्व बुजुर्ग दुर्व्यसवहार रोकथाम जागरूकता दिवस (World Elder Abuse Awareness Day) निम्न में से किस दिन मनाया जाता है?

a. 15 मार्च

b. 10 अप्रैल

c. 25 मई

d. 15 जून✔️


10.भारतीय रिजर्व बैंक (RBI) द्वारा बैंकों के पूर्णकालिक निदेशकों और मुख्य कार्यकारी अधिकारियों के लिए प्रस्तावित ऊपरी आयु सीमा क्या है?

a. 80 वर्ष

b. 75 वर्ष

c. 60 वर्ष

d. 70 वर्ष✔️

केंद्रीय पर्यावरण मंत्री भारतातल्या व्याघ्र गणनेचा नवीन गिनीज विक्रम लोकांना समर्पित करणार.



🔰29 जुलै 2020 रोजी आयोजित जागतिक व्याघ्र दिनाच्या पूर्वसंध्येला, केंद्रीय पर्यावरण मंत्री प्रकाश जावडेकर भारतातल्या व्याघ्र गणनेनी केलेला नवीन गिनीज विक्रम भारतीय नागरिकांना समर्पित करणार आहेत.


🔰भारतात दर चार वर्षांनी होणाऱ्या ‘राष्ट्रीय व्याघ्र गणना 2018’ याच्या अहवालानुसार कॅमेराद्वारे केलेल्या जगातल्या सर्वात मोठ्या वन्यजीव सर्वेक्षणात भारतातल्या व्याघ्र गणनेनी नवीन गिनीज विश्व विक्रम स्थापित केला आहे. सन 2018-19 मध्ये केलेले सर्वेक्षण हे संसाधन आणि माहिती या दोन्ही गोष्टी संग्रहीत करण्याच्या दृष्टीने आजपर्यंतचे सर्वात व्यापक सर्वेक्षण होते.


🔴ठळक बाबी...


🔰नव्या गणनेनुसार, देशात सुमारे 2967 वाघ आहेत. वर्तमानात, जागतिक संख्येच्या सुमारे 70 टक्के वाघ भारतात आहेत.


🔰वगवेगळ्या 141 क्षेत्रात 26,838 ठिकाणी कॅमेरे बसविण्यात आले होते आणि त्याद्वारे 121,337 चौरस किलोमीटर (46,848 चौरस मैल) क्षेत्रफळाचे प्रभावी सर्वेक्षण करण्यात आले. या सापळा रुपी कॅमेऱ्यांनी वन्यजीवांची 34,858,623 छायाचित्रे हस्तगत केली. त्यात 76,651 वाघ आणि 51,777 बिबट्या होते; बाकीचे इतर स्थानिक प्राणी होते.

वाघांची संख्या दुप्पट करण्याचा संकल्प निर्धारित वेळेच्या चार वर्ष आधीच भारताने पूर्ण केला आहे.

पार्श्वभूमी


🔰चार वर्षातून एकदा होणारी राष्ट्रीय व्याघ्र गणना ही राष्ट्रीय व्याघ्र संवर्धन प्राधिकरणाद्वारे भारतीय वन्यजीव संस्थेच्या तांत्रिक सहकार्यातून राबविण्यात येत असून राज्य वनविभाग व हितधारक त्याची अंमलबजावणी करीत आहेत. नऊ व्याघ्र क्षेत्रांवर सुरु करण्यात आलेला ‘प्रोजेक्ट टायगर’ सारखा प्रजाती विशेष कार्यक्रम आता 50 व्याघ्र क्षेत्रांवर सुरु आहे.


🔰वाघांचा वावर असणाऱ्या देशातल्या सरकारच्या प्रमुखांनी सेंट पीटर्सबर्ग, रशिया येथे जागतिक पातळीवर वाघांची संख्या 2022 सालापर्यंत दुप्पट करण्याचा निर्धार सेंट पीटर्सबर्ग घोषणापत्रावर स्वाक्षऱ्या करुन केला आहे. याच बैठकीत 29 जुलै हा दिवस जगभर जागतिक व्याघ्र दिन म्हणून साजरा करण्याचा निर्णय घेण्यात आला, जेणेकरुन व्याघ्र संवर्धनाविषयी जागृती निर्माण होण्यास मदत मिळणार.

भारतीय संशोधन केंद्र



1. दक्षिण गंगोत्री

- Indian Antarctic Programme चा भाग म्हणून अंटार्क्टिकावरती स्थापन केलेले भारताचे पहिले संशोधन केंद्र 

- स्थापना: 26 जानेवारी 1984

- बंद: 25 फेब्रुवारी 1990


2. मैत्री 

- वरील कार्यक्रमातंर्गत अंटार्क्टिकावरती स्थापन केलेले भारताचे दुसरे आणि कायमचे संशोधन केंद्र 

- स्थापना: जानेवारी 1989


3. भारती

- अंटार्क्टिकावरील भारताचे तिसरे संशोधन केंद्र 

- या केंद्राच्या स्थापनेनंतर दक्षिण गंगोत्री हे केंद्र पुरवठा केंद्र म्हणून वापरले जाते.  

- स्थापना: 18 मार्च 2012


4. IndARC

- भारताचे पहिले पाण्यातील निरीक्षण केंद्र 

- हे केंद्र आर्क्टिक भागात आहे.

०१ ऑक्टोबर २०२०

चालू घडामोडी प्रश्नसंच

  कोणत्या व्यक्तीची केंद्रीय दक्षता आयुक्त पदावर नियुक्ती करण्यात आली आहे?


(A) शरद कुमार

(B) नितूर श्रीनिवास राव

(C) के. व्ही. चौधरी

(D) संजय कोठारी✅✅


➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖


🟢 कोणत्या संकल्पनेखाली 2020 साली जागतिक लसीकरण आठवडा पाळला गेला?


(A) व्हॅक्सिन वर्क फॉर ऑल✅✅

(B) क्लोज द इम्यूनायझेशन गॅप

(C) प्रोटेक्टेड टुगेदर

(D) आर यू अप-टू-डेट?


➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖


🟢 2020 साली जागतिक मलेरिया दिनाची संकल्पना काय आहे?


(A) झीरो मलेरिया स्टार्ट्स विथ मी✅✅

(B) रेडी टू बीट मलेरिया

(C) एंड मलेरिया फॉर गुड

(D) लेट्स क्लोज द गॅप


➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖


🟢 भारत सरकारने सहा महिन्यांसाठी कोणत्या उद्योग क्षेत्राला सार्वजनिक उपयुक्तता सेवा म्हणून घोषित केले?


(A) तेल उद्योग

(B) बँकिंग✅✅

(C) रेल्वे

(D) जलवाहतुक


➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖


🟢 कोणत्या निमलष्करी संस्थेनी 'ई-कार्यालय' अॅप तयार केले?


(A) केंद्रीय राखीव पोलीस दल (CRPF)

(B) सीमा सुरक्षा दल (BSF)

(C) केंद्रीय औद्योगिक सुरक्षा दल (CISF)✅✅

(D) इंडो-तिबेटन बॉर्डर पोलीस (ITBP)


डली का डोज

 1.हाल ही में किस राज्य सरकार ने कोरोना के कारण शनिवार,रविवार एवं सार्वजनिक छुट्टी वाले दिन लोगों के घर से निकलने पर प्रतिबन्ध लगा दिया है?

a. बिहार 

b. पंजाब✔️

c. कर्नाटक

d. गुजरात


2.विश्व बाल श्रम निषेध दिवस निम्न में से किस दिन मनाया जाता है?

a. 15 मार्च

b. 20 अप्रैल

c. 12 जून✔️

d. 30 जुलाई


3.किस राज्य सरकार ने अगले छह महीनों में दस लाख रोजगार उपलब्ध कराने की कार्य योजना तैयार की है?

a. गुजरात

b. उत्तर प्रदेश✔️

c. बिहार

d. झारखंड


4.महिंद्रा फाइनेंस के साथ निम्न में से किसने वाहन ऋण उपलब्ध कराने का समझौता किया है?

a. मारुती सुजुकी✔️

b. टाटा मोटर्स

c. बजाज ऑटो लिमिटेड

d. होंडा मोटर कंपनी


5.हाल ही में किस राज्य के मंत्रिमंडल ने गौ-वध निरोधक (संशोधन) अध्यादेश, 2020 को मंज़ूरी दे दी है?

a. बिहार

b. कर्नाटक

c. उत्तर प्रदेश✔️

d. पंजाब


6.विश्व प्रत्यायन दिवस (World Accreditation Day) निम्न में से किस दिन मनाया जाता है?

a. 15 मार्च

b. 10 अप्रैल

c. 9 जून✔️

d. 12 जुलाई


7.हाल ही में किस देश ने कच्चे तेल (Crude Oil) के निर्यात के लिये कीमतों में कम-से-कम बीते दो दशकों में सर्वाधिक वृद्धि की है?

a. इराक

b. ईरान

c. रूस

d. सऊदी अरब✔️


8.हाल ही में किस भारतीयों को ‘नासा विशिष्ट लोक सेवा पदक’ से सम्मानित किया गया है?

a. मोहित अग्रवाल

b. रंजीत कुमार✔️

c. राहुल सचदेवा

d. अनमोल कुमार


9.हाल ही में किस संस्थान ने कोविड-19 के लिए एक कृत्रिम बुद्धिमत्ता आधारित परीक्षण किट विकसित की है?

a. आईआईटी हैदराबाद✔️

b. आईआईटी दिल्ली

c. आईआईटी कानपुर

d. आईआईटी खड़गपुर


10.उत्तराखंड के निम्न में से किस जिले में राज्य का सबसे बड़ा जैव विविधता पार्क खोला गया है?

a. हल्द्वानी✔️

b. चमोली

c. टिहरी गढ़वाल

d. रुद्रप्रयाग

डली का डोज

 1.रेटिंग एजेंसी फिच के मुताबिक वित्त वर्ष 2021-2022 में भारत की जीडीपी ग्रोथ कितनी रहने का अनुमान लगाया है?

a. 9.5 प्रतिशत✔️

b. 6.5 प्रतिशत

c. 7.2 प्रतिशत

d. 3.2 प्रतिशत


2.गुजरात के गिर के जंगलो में पाए जाने वाले एशियाई शेरों की संख्या 2015 के मुकाबले बढ़कर कितनी हो गयी है?

a. 720

b. 625

c. 674✔️

d. 900


3.किस राज्य सरकार ने हाल ही में कक्षा पांच तक के बच्चों के लिए ऑनलाइन क्लास पर प्रतिबंध लगा दिया है?

a. कर्नाटक✔️

b. दिल्ली

c. तमिलनाडु

d. उत्तर प्रदेश


4.अंतरराष्ट्रीय भारोत्तोलन महासंघ (आईडब्ल्यूएफ) ने किस भारतीय वेटलिफ्टर पर लगाए गए डोपिंग के आरोपों को वापस ले लिया है?

a. मीराबाई चानू

b. पूनम यादव

c. संजीता चानू✔️

d. राखी हल्दर


5.केंद्र सरकार ने प्रधानमंत्री कृषि सिंचाई योजना के अंतर्गत 'पर ड्रॉप मोर क्रॉप' (हर बूंद से ज्यादा उपज) के मद में चालू वित्त वर्ष में राज्यों के लिए कितने करोड़ रुपये का आवंटन किया है?

a. 4,000 करोड़ रुपये✔️

b. 3,000 करोड़ रुपये

c. 2,000 करोड़ रुपये

d. 1,000 करोड़ रुपये


6.विश्व बैंक ने पश्चिम बंगाल सरकार को राज्य में COVID स्थिति और विकासात्मक कार्यों से निपटने के लिए कितने करोड़ रुपये का ऋण दिया है?

a. 2,950 करोड़ रुपये

b. 3,950 करोड़ रुपये

c. 1,950 करोड़ रुपये✔️

d. 1,050 करोड़ रुपये


7.हाल ही में किस देश ने कोरोना संक्रमित लोगों के इलाज के लिए प्लाज्मा की ऑनलाइन उपलब्धता शुरू की है?

a. बांग्लादेश✔️

b. नेपाल

c. चीन

d. पाकिस्तान


8.मर्सर (Mercer) के ‘2020 कॉस्ट ऑफ लिविंग सर्वे’ के अनुसार प्रवासियों के लिए भारत का सबसे महंगा शहर निम्न में से कौन है?

a. मुंबई✔️

b. दिल्ली

c. जयपुर

d. लखनऊ


9.किस देश के मानवरहित सबमर्सिबल ने हाल ही में महासागर के नीचे विश्व के सबसे गहरे बिंदु तक गोता लगाने का कीर्तिमान बनाया है?

a. नेपाल

b. चीन✔️

c. पाकिस्तान

d. बांग्लादेश


10.किस राज्य सरकार ने प्रवासी श्रमिकों के लिए रोजगार खोजने हेतु ‘रोज़गार सेतु’ पोर्टल लॉन्च किया है?

a. बिहार

b. पंजाब

c. कर्नाटक

d. मध्य प्रदेश✔️


चालू घडामोडी

 ● राष्ट्रीय कृषी व ग्रामीण विकास बँक (NABARD)च्या अध्यक्षपदी कोणाची नेमणूक झाली?


*उत्तर* : गोविंदा राजुलू चिंतला


● दरवर्षी राष्ट्रीय दहशतवादविरोधी दिन कधी साजरा केला जातो?


*उत्तर* : 21 मे


● शेतकऱ्यांसाठी ‘मी अन्नपूर्णा’ नावाने एक उपक्रम कोणते राज्य सरकार राबवत आहे?


*उत्तर* : महाराष्ट्र


● स्थलांतरितांच्या मदतीसाठी ‘तत्पर’ योजना कोणत्या राज्यातल्या जिल्हा प्रशासनाने लागू केली आहे?


*उत्तर* : हरियाणा 


● राष्ट्रीय स्थावर मालमत्ता विकास परिषदेचे (NAREDCO) महासंचालक पदावर कोणाची नेमणूक करण्यात आली? 


*उत्तर* : राजेश गोयल


● नव्या ‘स्टार्ट अप निधी’ची घोषणा कोणत्या राज्याने केली?


*उत्तर* : उत्तरप्रदेश


● आंतरराष्ट्रीय चहा दिन दरवर्षी कधी साजरा केला जातो?


*उत्तर* : 21 मे


● ‘सेंटर ऑफ एक्सलन्स इन स्पोर्ट्स सायन्स’ याची स्थापना करण्यासाठी कोणत्या विद्यापीठाची निवड झाली?


*उत्तर* : राजीव गांधी विद्यापीठ


● नुकत्याच झालेल्या जागतिक मधमाशी दिनाची संकल्पना (2020) काय होती?


*उत्तर* : बी एंगेज्ड


● ‘चॅलेंज कोविड-19 कॉम्पटिशन (C3)’ची घोषणा कोणत्या संस्थेनी केली?


*उत्तर* : नॅशनल इनोव्हेशन फाउंडेशन


● गृहनिर्माण व शहरी कल्याण मंत्रालयाच्या वतीने प्रसिद्ध करण्यात आलेल्या कचरा मुक्त शहरांच्या स्टार रेटिंग उपक्रमात कोणत्या शहराला 5 स्टार रेटिंग प्राप्त झाले नाही?


*उत्तर* : बंगळुरू 


● यंदा (2020) ‘आंतरराष्ट्रीय संग्रहालय दिन’ची संकल्पना काय?


*उत्तर* : म्यूजियम्स फॉर इक्वलिटी: डायव्हरसिटी अ‍ॅण्ड इनक्लूजन


● ‘H.A.C.K.’ या नावाने सायबर सुरक्षा-विशिष्ट अ‍ॅस्सेलिरेटर केंद्र कोणत्या राज्याने उघडले?


*उत्तर* : कर्नाटक


● सामाजिक अंतर राखण्यात मदत होण्यासाठी ‘आयफिल-यू’ ब्रेसलेट कोणत्या देशाच्या संशोधकांनी विकसित केले?


*उत्तर* : इटली


● इस्राईल देशाचे पंतप्रधान म्हणून कोणाला निवडण्यात आले आहे?


*उत्तर* : बेंजामिन नेतन्याहू


● प्रथम आभासी जागतिक आरोग्य परिषदेत भारताचे प्रतिनिधित्व कोणी केले?


*उत्तर* : डॉ. हर्ष वर्धन


● ट्विटर कंपनीच्या संचालक मंडळाच्या अध्यक्ष पदावर कोणाची नेमणूक करण्यात आली आहे?


*उत्तर* : पॅट्रिक पिचेट


● वंदे भारत मिशन अंतर्गत परत आलेल्या नागरिकांच्या कौशल्य मापनाचा अभ्यास करण्यासाठी केंद्र सरकारने चालविलेल्या उपक्रमाचे नाव काय?


*उत्तर* : स्वदेस


● ‘राष्ट्रीय खते मर्यादित’ याचे अध्यक्ष आणि व्यवस्थापकीय संचालक म्हणून कोणाची नेमणूक झाली?


*उत्तर* : व्ही. एन. दत्त


● 2020-21 या आर्थिक वर्षासाठी भारतीय उद्योग संघाच्या (CII) अध्यक्ष पदावर उदय कोटक कोणाची निवड झाली?


*उत्तर* : उदय कोटक


● पूर्ण देशी बनावटीचा यांत्रिक व्हेंटिलेटर कोणत्या संस्थेतल्या संशोधकांनी विकसित केला आहे?


*उत्तर* : केंद्रीय यांत्रिकी अभियांत्रिकी संशोधन संस्था (CSIR-CMERI)


● ‘अमेरी आईस शेल्फ’ हे ठिकाण कुठे आहे?


*उत्तर* : अंटार्क्टिका


● पर्यावरण क्षेत्रातल्या सहकार्याबाबत भारत कोणत्या देशासोबत सामंजस्य करार करणार आहे?


*उत्तर* : भुटान


● ‘भारतीय औषधपद्धती आणि होमिओपॅथी औषधसूची आयोग’ची कोणत्या मंत्रालयाच्या अंतर्गत पुनःस्थापना केली जाणार आहे?


*उत्तर* : आयुष मंत्रालय


1 नुकतेच केंद्र सरकारने कोविड19 बाबतच्या व्यवस्थापन निर्देशक अहवाल प्रसिद्ध केला यात प्रथम स्थानी कोणते राज्य आहे
उत्तर राजस्थान

2 नुकतेच केंद्र सरकारने कोविड19 बाबतच्या व्यवस्थापन निर्देशक अहवालात किती राज्यांचे विश्लेषण करण्यात आले आहे
उत्तर दहा राज्ये

3 कोणत्या भारतीय महिला उद्योजिका जागतिक सर्वोकृष्ट उद्योजक पुरस्कार 2020 देण्यात आला
उत्तर किरण मुजुमदार शॉ

4 जी20 गटातील सदस्यांनी कोविड19 साठी किती निधीची तरतूद केली आहे
उत्तर एकविस अब्ज डॉलर्स

5 महिला आशियाई फुटबॉल चषक स्पर्धा 2022 चे यजमानपद कोणत्या देशाला मिळाले आहे
उत्तर भारत देश

6 पाच जून 2020 च्या जागतिक पर्यावरण दिनाचे औचित्य साधून केंद्रीय पर्यावरण मंत्री श्री प्रकाश जावडेकर यांनी कोणत्या कार्यक्रमाचा शुभारंभ केला
उत्तर नगरवन कार्यक्रम

7 कोहला जलविद्युत प्रकल्पासाठी कोणत्या दोन देशांत नुकताच करार झाला
उत्तर पाकिस्तान व चीन

8 नुकतीच चार जून 2020 रोजी जागतिक अभासी लस शिखर परिषद कोणत्या देशाने आयोजित केली होती
उत्तर ब्रिटन

9 नुकतीच चार जून 2020 रोजी जागतिक अभासी लस शिखर परिषदेसाठी भारताने किती निधी देण्याची घोषणा केली
उत्तर पंधरा दशलक्ष डॉलर्स

10 मानवाला अंतराळात पठवणारी पहिली खाजगी कंपनी कोणती ठरली आहे
उत्तर स्पेसएक्स

चालू घडामोडी प्रश्नसंच

१) मोसाद ही कोणत्या देशाची गुप्तहेर संस्था आहे ?

अ) इस्त्राईल ✅✅

ब) जपान

क) भारत

ड) अमेरिका


२) अंडरनिथ दी सदर्न क्राॅस हे प्रसिद्ध आत्मचरित्र कोणत्या खेळाडूचे आहे ?

अ) महेंद्रसिंग धोनी

ब) रिकी पाॅटिंग

क) कपिल देव

ड) मायकेल हसी ✅✅


३) खालीलपैकी कोणत्या ठिकाणी नवीन कृषी विद्यापीठ स्थापनेस महाराष्ट्र सरकारने मंजुरी प्रदान केली ?

अ) साकोली ✅✅

ब) बुलढाणा

क) चंद्रपूर

ड) नंदुरबार


४) १७ व्या लोकसभेचा कार्यकाळ किती आहे ?

अ) २०१८-२०२३

ब) २०२०-२०२५

क) २०१९-२०२४ ✅✅

ड) २०१७-२०२२


५) खालीलपैकी कोणत्या योजनेंतर्गत लैंगिक अत्याचार झालेल्या महिलांना आर्थिक सहाय्य करता येते ?

अ) मनोधैर्य ✅✅

ब) निर्भया

क) किशोरी शक्ती

ड) मुस्कान


🔴 फ्रान्स देशातील भारतीय राजदूतपदी कोणाची नियुक्ती करण्यात आली ?


अ) भूषण धर्माधिकारी

ब) अनंत देशपांडे

क) जावेद अशरफ✔️✔️

ड) यापैकी नाही

_____________________________________

🟠 आदित्य भारताची पहिली सौर ऊर्जा चलित नाव कोणत्या राज्याने सुरू केली ?

अ) महाराष्ट्र

ब) केरळ  ✔️✔️

क) मध्यप्रदेश

ड) गुजरात

_____________________________________

🟡अभिजित बॅनर्जी यांना २०१९ मध्ये कोणत्या क्षेत्रासाठी नोबेल पुरस्कार मिळाला ?


अ) साहित्य

ब) शांतता

क) अर्थशास्त्र ✔️✔️

ड) भौतिकशास्त्र

_____________________________________

🟢 पोलादी स्त्री म्हणून ओळखली जाणारी जलतरणपटू कोण आहे ?


अ) काॅटिका होसझू ( हंगेरी ) ✔️✔️

ब) चित्रेन नेटसन ( भारत )

क) वर्तिका सिंह ( भारत )

ड) यापैकी नाही

_____________________________________

🔵 लडाख या केंद्रशासित प्रदेशाच्या राजधानीचे नाव काय आहे ?

अ) तारु 

ब) फेटा

क) लेह ✔️✔️

ड) यापैकी नाही

______________________


🟣 खालीलपैकी कोणते राष्ट्र हे BRICS चे सदस्य नाही?

1. ब्रिटन

2. रशिया

3. भारत

4. दक्षिण आफ्रिका


🔵 मुंबई बंदरातील वाहतूकीचा भार कमी करता यावा म्हणून ------ हे बंदर विकसित करण्यात आलेले आहे.

1. हल्दिया

2. न्हावा-शेवा

3. कांडला

4. मार्मागोवा


🟡. जागतिक व्यापार संघटनेचे मुख्यालय ----- येथे आहे.

1. जिनिव्हा

2. पॅरिस

3. न्यूयॉर्क

4. रोम


🟠. ------ येथे डॉ. आंबेडकरांनी मंदिर प्रवेश सत्याग्रह केला.

1. महाड

2. औरंगाबाद

3. नाशिक

4. मुंबई


🔴 भारतीय प्रमाणवेळ (I.S.T.) ही ग्रीनिच प्रमाणवेळेपेक्षा (G.M.T.) ----- तासांनी पुढे आहे.

1. अडीच

2. तीन

3. साडे चार

4. साडे पाच


🟣 ------ यांना महाराष्ट्राचे 'मार्टिन ल्युथर' म्हणतात.

1. लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक

2. लोकहितवादी

3. महात्मा फुले

4. न्या. महादेव गोविंद रानडे


🟤. पेट्रोलमध्ये मिसळलेल जाणारे इथेनॉल भारतात कशापासून बनवतात?

1. द्राक्ष

2. मका

3. उस ✔️✔️

4. डिझेल


🟣. इंग्रजांनी भारतात त्यांचे शासन असताना कशाच्या लागवडीस प्रोत्साहन दिले नाही?

1. नीळ

2. भात फक्त

3. गहू फक्त

4. भात व गहू


🟡. पर्वतीय वार्यांना चिनुक वारे असे कोणत्या विभागात म्हणतात?

1. अमेरिका आणि मेक्सिको

2. अमेरिका आणि कॅनडा ✔️✔️

3. ब्राझिल आणि अर्जेटीना

4. ऑस्ट्रेलिया आणि न्यूझीलंड


🟠. खालीलपैकी कोणती वाक्ये अर्टेशियन विहिरी संदर्भात सत्य आहेत?

1. ही एक वाळवंटातील कोरडी विहीर आहे

2. अशा विहिरी नैसर्गिक तेल पुरवतात

3. या विहिरी नैसर्गिक वायु पुरवतात.

4. वरील कोणतीही नाही ✔️✔️


🔴 20. -----% सौरशक्ति पृथ्वीच्या पृष्ठभागापर्यंत पोहोचत नाही.

1. 79

2. 59

3. 49 ✔️✔️

4. 39

डली का डोज



1.हाल ही में किस देश ने दक्षिण कोरिया में अमेरिका की ‘थाड’ मिसाइल रक्षा प्रणाली की मौजूदगी को लेकर पुनः आपत्ति दर्ज कराई है?

a. नेपाल

b. जापान

c. ईरान

d. चीन✔️


2.हाल ही में कैलिफोर्निया के सैन डियागो स्थित जनरल एटॉमिक्स ग्लोबल कॉर्पोरेशन के मुख्यालय का चीफ एग्जीक्यूटिव किसे नियुक्त किया गया है?

a. विवेक लाल✔️

b. राहुल सचदेवा

c. मोहन त्यागी

d. अजय सेठी


3.चुनाव आयोग ने राज्यसभा की 24 सीटों के लिए किस दिन मतदान कराने का फैसला किया है?

a. 25 जून

b. 25 जुलाई

c. 19 जून✔️

d. 15 अगस्त


4.रियो ओलंपिक पदक विजेता साक्षी मलिक ने हाल ही में किस अवार्ड के लिए अपना आवेदन भेजा है?

a. अर्जुन अवार्ड✔️

b. खेल रत्न

c. द्रोणाचार्य पुरस्कार

d. ध्यानचंद पुरस्कार


5.भारतीय खाद्य सुरक्षा और मानक प्राधिकरण (एफएसएसएआई) का मुख्य कार्यकारी अधिकारी हाल ही में किसे नियुक्त किया गया है?

a. मोहन सेठी

b. अरुण सिंघल✔️

c. राम त्यागी

d. विक्रम सचदेवा


6.केंद्र सरकार ने जल जीवन मिशन के तहत किस राज्य को 1,832 करोड़ रुपये आवंटित किए हैं?

a. झारखंड

b. दिल्ली

c. पंजाब

d. बिहार✔️


7.विश्व तंबाकू निषेध दिवस निम्न में से किस दिन मनाया जाता है?

a. 31 मई✔️

b. 25 जनवरी

c. 10 फरवरी

d. 15 मार्च


8.केरल की पहली महिला डीजीपी हाल ही में किसे नियुक्त किया गया?

a. आर श्रीलेखा✔️

b. कोमल त्रिपाठी

c. प्रियंका सेठी

d. गगन सचदेवा


9.अश्विनी भाटिया को हाल ही में किस भारतीय बैंक के नए प्रबंध निदेशक के रूप में नियुक्त किया गया है?

a. पीएनबी

b. आईओबी

c. एसबीआई✔️

d. सीबीआई


10.भारतीय कुश्ती महासंघ (डब्ल्यूएफआई) ने पहलवान विनेश फोगाट का नाम किस अवार्ड के लिए भेजा है?

a. खेल रत्न✔️

b. द्रोणाचार्य पुरस्कार

c. ध्यानचंद पुरस्कार

d. इनमें से कोई नहीं


1.केंद्र सरकार ने हाल ही में किस पोर्ट ट्रस्ट का नाम बदलकर श्यामा प्रसाद मुखर्जी न्यास करने को मंजूरी दे दी है?

a. कोलकाता पोर्ट ट्रस्ट✔️

b. मुंबई पोर्ट ट्रस्ट

c. कांडला पोर्ट ट्रस्ट

d. पारादीप पोर्ट ट्रस्ट


2.फिनलैंड में भारत का नया राजदूत हाल ही में किसे नियुक्त किया गया?

a. राहुल त्यागी

b. रवीश कुमार✔️

c. विनय कुमार

d. नवदीप सूरी


3.हाल ही में किस देश ने 16 जून से चार चाइनीज एयरलाइन्स पर रोक लगाने का फैसला किया है?

a. पाकिस्तान

b. नेपाल

c. बांग्लादेश

d. अमेरिका✔️


4.भारतीय उद्योग परिसंघ (Confederation Of Indian Industry) का नया अध्यक्ष हाल ही में किसे नियुक्त किया गया है?

a. उदय कोटक✔️

b. शिव नाडार

c. लक्ष्मी मित्तल

d. अजीम प्रेमजी


5.अमेरिका में यूजर की सूचनाएं एकत्र करने के आरोप में गूगल पर कितने करोड़ रूपए का मुकदमा किया गया है?

a. 10 अरब डॉलर

b. 5 अरब डॉलर✔️

c. 15 अरब डॉलर

d. 7 अरब डॉलर


6.रेटिंग एजेंसी मूडीज़ इनवेस्टर्स सर्विस ने हाल ही में भारत की सावरेन (राष्ट्रीय) रेटिंग को Baa2 से घटाकर कितना कर दिया है?

a. Baa4

b. Baa5

c. Baa3✔️

d. Baa6


7.कुवैत में भारत का नया राजदूत हाल ही में किसे नियुक्त किया गया?

a. सिबि जॉर्ज✔️

b. हर्षवर्धन श्रृंगला

c. गौतम बंबावाले

d. अहमद जावेद



8.हाल ही में किस राज्य सरकार ने कांटेक्ट ट्रेसिंग की सुविधा हेतु सैलून और ब्यूटी पार्लरों जैसी सेवाओं के लिए आधार कार्ड को अनिवार्य कर दिया है?

a. बिहार

b. झारखंड

c. तमिलनाडु✔️

d. उत्तर प्रदेश


9.हाल ही में किस राज्य ने कोविड19 के प्रति जागरूकता फैलाने के लिए ‘मिशन फतेह’ अभियान शुरू किया है?

a. बिहार

b. पंजाब✔️

c. दिल्ली

d. कर्नाटक


10.मशहूर फिल्म 'खिलाड़ी' में 'वादा रहा सनम' गीत लिखने वाले जाने-माने किस गीतकार का हाल ही में निधन हो गया?

a. अनवर सागर✔️

b. राहुल सचदेवा

c. प्रकाश माली

d. संतोष आनंद


1.विश्व पर्यावरण दिवस निम्न में से किस दिन मनाया जाता है?

a. 10 जनवरी

b. 15 मार्च

c. 5 जून✔️

d. 5 मई


2.भारत ने अंतरराष्ट्रीय वैक्सीन गठबंधन (गावी) को कितने मिलियन डॉलर की मदद का फैसला किया है?

a. 15 मिलियन डॉलर✔️

b. 25 मिलियन डॉलर

c. 10 मिलियन डॉलर

d. 18 मिलियन डॉलर


3.हाल ही में बॉलीवुड के किस प्रसिद्ध निर्माता एवं निर्देशक का 93 वर्ष की आयु में निधन हो गया है?

a. रोहित शेट्टी

b. बासु चटर्जी✔️

c. अनुराग कश्यप

d. कबीर खान


4.प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी के किस निजी सचिव को वॉशिंगटन में विश्व बैंक के कार्यकारी निदेशक का वरिष्ठ सलाहकार नियुक्त किया गया है?

a. राजीव टोपनो ✔️

b. विवेक कुमार

c. संजीव कुमार सिंगला

d. पीके सिन्हा


5.केंद्र सरकार ने हाल ही में वीजा शर्तों के उल्लंघन मामले में 2550 विदेशी तब्लीगी जमातियों को कितने वर्ष तक भारत में आने पर प्रतिबन्ध लगा दिया है?

a. 20 साल

b. 15 साल

c. 10 साल✔️

d. 12 साल


6.हाल ही में भारत के प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी और ऑस्ट्रेलियाई प्रधानमंत्री स्कॉर्ट मॉरिसन के बीच बातचीत के बाद कितने समझौतों पर हस्ताक्षर हुए?

a. सात✔️

b. दस

c. पांच

d. तीन


7.ट्विटर ने गूगल के किस पूर्व मुख्य वित्तीय अधिकारी (CFO) को अपने बोर्ड का नया अध्यक्ष नियुक्त किया है?

a. लैरी पेज

b. स्टीव बाल्मर

c. एरिक श्मिट

d. पैट्रिक पिचेट✔️


8.केंद्रीय मंत्रिमंडल ने पर्यावरण के क्षेत्र में सहयोग पर भारत और किस देश के बीच समझौता ज्ञापन को हाल ही में मंजूरी दे दी?

a. भूटान✔️

b. नेपाल

c. चीन

d. पाकिस्तान


9.विश्व पर्यावरण दिवस 2020 की थीम निम्न में से क्या है?

a. वायु प्रदूषण

b. जैव-विविधता✔️

c. कनेक्टिंग पीपल टू नेचर

d. इनमें से कोई नहीं


10.सरकारी उर्वरक कंपनी नेशनल फर्टिलाइजर्स लिमिटेड (एनएफएल) ने हाल ही में किसे कंपनी के अध्यक्ष और प्रबंध निदेशक पद का अतिरिक्त प्रभार दिया है?

a. राहुल सचदेवा

b. विक्रम अग्रवाल

c. वीरेंद्र नाथ दत्त✔️

d. मोहन सेठी



1.राष्ट्रपति रामनाथ कोविंद ने जम्मू-कश्मीर और लद्दाख प्रदेश के संयुक्त हाई कोर्ट के जज के रूप में किसे नियुक्त किया है?
a. जावेद इकबाल वानी✔️
b. अख्तर अब्दुल वानी
c. सिद्धार्थ शंकर
d. बाबू ज्वाला प्रसाद

2.कर्मचारी भविष्य निधि (ईपीएफओ) ने ‘लॉकडउाउन’ के दौरान पिछले दो महीनों में कितने करोड़ रूपए का भुगतान किया है?
a. 21540 करोड़ रूपए
b. 11540 करोड़ रूपए✔️
c. 10040 करोड़ रूपए
d. 31540 करोड़ रूपए

3.केंद्र सरकार ने कोरोना संकट के कारण ड्राइविंग लाइसेंस, फिटनेस सर्टिफिकेट एवं परमिट की वैद्यता कब तक बढ़ाने का निर्णय लिया है?
a. 15 अगस्त
b. 25 जुलाई
c. 30 सितंबर✔️
d. 10 अक्टूबर

4.हाल ही में किस पहले अरब देश ने अपना ‘मंगल मिशन’ लॉन्च करने की घोषणा की है?
a. संयुक्त अरब अमीरात✔️
b. ओमान
c. कतर
d. इराक

5.वैज्ञानिक एवं प्रौद्योगिकी अनुसंधान संस्था (सीएसआईआर) की पालमपुर स्थित अनुसंधान इकाई आईएचबीटी ने हींग और केसर की खेती के लिए किस राज्य सरकार के साथ समझौता किया है?
a. बिहार
b. पंजाब
c. हिमाचल प्रदेश✔️
d. उत्तर प्रदेश

6.हाल ही में किस राज्य सरकार द्वारा राज कौशल पोर्टल और ऑनलाइन श्रमिक रोजगार विनिमय की शुरुआत की गई है?
a. गुजरात
b. झारखंड
c. तमिलनाडु 
d. राजस्थान✔️

7.राष्ट्रीय कृषि और ग्रामीण विकास बैंक (नाबार्ड) ने असम ग्रामीण विकास बैंक को कितने करोड़ रुपये की विशेष चलनिधि सुविधा देने की घोषणा की है?
a. 270 करोड़ रुपये✔️
b. 370 करोड़ रुपये
c. 200 करोड़ रुपये
d. 470 करोड़ रुपये

8.केंद्र सरकार ने अगरबत्ती़ निर्माताओं द्वारा आयात किये जाने वाले बांस पर सीमा शुल्को दस से बढाकर कितने प्रतिशत कर दिया है?
a. बीस प्रतिशत
b. तीस प्रतिशत
c. पच्चीस प्रतिशत✔️
d. चालीस प्रतिशत

9.कोल इंडिया लिमिटेड की सहायक कंपनी ‘वेस्टर्न कोलफील्ड्स लिमिटेड’ ने हाल ही में महाराष्ट्र और किस राज्य में 3 नई कोयला खदानों की शुरुआत की है?
a. झारखंड
b. कर्नाटक
c. राजस्थान
d. मध्य प्रदेश✔️

10.छत्तीसगढ़ सरकार ने राज्य में पुलिस कर्मियों के मानसिक तनाव और डिप्रेशन को कम करने के लिये किस नाम से एक अभियान की शुरुआत की है?
a. स्पंदन✔️
b. नमन
c. खुशी
d. प्रतिभा


सहकार विषयी माहिती.


🅾️परत्येकाने स्वत:पुरते व स्वतंत्रपणे कार्य न करता, अनेकांनी एकत्र व परस्पर सहाय्याने कार्य करणे, हा सहकार या शब्दाचा साधा नि सोपा अर्थ आहे.

 म्हणजे समान आर्थिक व्यवहार करू इच्छिनारे लोक एकत्र येतात व ते परस्परांना मदत करून आपल्या गरजा भागविण्याचे उद्दीष्ट पार पाडतात.

 अशा प्रकारे सांघिक हित (Collective Good) साध्य करतांना वैयक्तिक हित (In-dividual Good) आपोआपच सिद्ध होते.


🧩सहकार - व्याख्या


🅾️सहकाराच्या अनेक तज्ज्ञांनी व्याख्या केलेल्या आहेत. एच. कलव्हर्टयांची व्याख्या सोपी व सूटसुटीत असल्याने सर्वमान्य आहे.


🅾️ "आपल्या स्वत:च्या आर्थिक उन्नतीसाठी ज्यावेळी अनेक व्यक्ती स्वेच्छेने, समानतेच्या भूमिकेवरून मनवतेच्या नात्याने संघटित होतात, त्यास सहकार असे म्हणतात."


🧩सहकारी संस्थेची प्रमुख वैशिष्ट्ये


🅾️सहकारी संस्थांची संघटना अन्य प्रकारच्या व्यवसाय संघटनांपेक्षा (उदा. भागीदारी संस्था, संयुक्त भांडवली संस्था) वेगळी असते.


🧩सहकारी संघटनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये पुढीलप्रमाणे -


1. नोंदविलेली संस्था -व्यक्ती स्वत: उत्स्फूर्तपणे एकत्र येवून कोणत्याही प्रकारची सहकारी संस्था स्थापन करू शकत असले तरी प्रचलित सहकारी कायद्यांतर्गत तिची नोंदणी करावी लागते.


2. स्वतंत्र व कायमचे अस्तित्व -


🅾️नोंदणी केल्यानंतर सहकारी संस्थेला स्वतंत्र अस्तित्व आणि कायद्याच्या दृष्टीने कृत्रिम व्यक्तीचे स्थान व दर्जा मिळतो. त्यानुसार तिला करार करता येतो, मालमत्ता धारण करता येते, कर्ज उभारते येते. तसेच, न्यायालय जाता येते.    


3. ध्येय आणि उद्देश -


🅾️सभासदांच्या समान गरजा भागवणे, त्यांचे आर्थिक कल्याण साध्य करणे हा सहकारी संस्थेचा उद्देश असतो.मात्र एक सामाजिक संघटन या नात्याने तिला समाजाच्याआर्थिक-सामाजिक-सांस्कृतिक विकासाचाही उद्देश बाळगावा लागतो.


4. सभासदत्व -


🅾️सहकारी संस्थेचे सभासदत्व खुले व ऐच्छिक असते. त्यासाठी जात, धर्म, पंथ, गरीब-श्रीमंत, प्रतिष्ठा इ. च्या आधारे भेदभाव केला जात नाही. तसेच, सदस्यत्वासाठी सक्ती वा बळजबरी केली जात नाही.


5. मालकीहक्क व व्यवस्थापन -


🅾️सर्व भागधारक हेच सहकारी संस्थेचे मालक असतात व तिच्या व्यवस्थापनाचे सर्व हक्क त्यांच्याकडे असतात.मात्र ते वारंवार एकत्र येवू शकत नाही, म्हणून संस्थेचा कारभार चालविण्यासाठी ते स्वत:च्या वतीने व्यवस्थापक/संचालक मंडळ निवडून देतात.सभासदांना मतदानाचे अधिकार "एक व्यक्ति-एक मत" या तत्वानुसार मिळतात.


6. जबाबदारीचे स्वरूप -


🅾️सहकारी संस्थेला अमर्यादित तसेच, मर्यादित जबाबदार्‍यांपैकी कोणत्याही एका प्रकारच्या जबाबदारीची निवड करावी लागते.


7. भांडवल उभारणी -


🧩सहकारी संस्था भांडवल उभारणी दोन प्रकारे करते -


i) अंतर्गत मार्गांनी -


🅾️यात भाग-भांडवल, राखीव निधी, प्रवेश फी, देणगी इत्यादींचा समावेश होतो. पैकी भाग-भांडवल सर्वात महत्वाचे असते.सहकारी संस्थेचे भाग हस्तांतरक्षम असले तरी ते फक्त सभासदलाच हस्तांतरित करता येतात.तसेच, भागाची दर्शनी किंमत व विक्री किंमत नेहमीच समान असते व या भागांची शेअर बाजारात खरेदी-विक्री केली जात नाही.


ii) बाह्य मार्गानी -


🅾️यात ठेवी, कर्जे, कर्ज रोख्यांची विक्री, सरकारी अनुदाने/कर्जे यांचा समावेश होतो.सहकारी संस्था, सभासद तसेच, बिगर-सभासद यांच्याकडून ठेवी गोळा करू शकतात.


8. नफ्याची विभागणी -


🅾️सहकारी संस्था नफ्याच्या उद्दिष्टाने स्थापन झालेल्या नसतात.मात्र, आधुनिक सहकारी तत्वानुसार नफा वा आधिक्याचे न्याय वाटप करण्यावर भर देण्यात आला आहे.सभासदांच्या भाग-भांडवलावर किती व्याज म्हणजेच लाभांश द्यावा हे सहकारी कायद्याने ठरवून दिलेले असते.महाराष्ट्रातील सहकारी संस्था भाग-भांडवलावर 12 टक्के रोखीने व विशेष परवानगीने 18 टक्के पर्यंत लाभांश देऊ शकतात.

कद्रीय पीक संशोधन केंद्र..


१)केंद्रीय ऊस संशोधन केंद्र. 

       =लखनौ (उत्तरप्रदेश)

२)केंद्रीय गहू संशोधन केंद्र.

       =कर्नाल (हरियाणा)

३)केंद्रीय आवळा संशोधन केंद्र

       =फैजाबाद (उत्तरप्रदेश)

४)केंद्रीय नारळ संशोधन केंद

       =कासरगोड (केरळ)

५)केंद्रीय केळी संशोधन केंद् 

      =कळांडूथोराई (तामिळनाडू)

६)केंद्रीय डाळिंब संशोधन केंद्र

      =सांगोला, सोलापूर

७)केंद्रीय द्राक्ष संशोधन केंद्र

      =मांजरी (पुणे)

८)केंद्रीय दूध संशोधन केंद्र

      =कर्नाल (हरियाणा)

९)केंद्रीय बटाटा संशोधन केंद्र

      =सिमला

१०)केंद्रीय संत्री संशोधन केंद्र

      =नागपूर

११)केंद्रीय मेंढी व लोकर संशोधन केंद्र

      =अंबिकानगर (गुजरात)

१२)केंद्रीय गवत व चारा संशोधन केंद्र

      =झाशी (मध्‍यप्रदेश)

१३)केंद्रीय मधुमक्षिका संशोधन केंद्र

      =पुणे

१४)केंद्रीय काजू संशोधन केंद्र

      =पहूर

१५)केंद्रीय ताग संशोधन केंद्र

      =बराकपूर (पश्चिम बंगाल)

१६)केंद्रीय तंबाखू संशोधन केंद्र

      =राजमहेंद्री (आंध्रप्रदेश)

१७)केंद्रीय लिंबुवर्गीय फळ संशोधन केंद्र

      =नागपूर

१८)केंद्रीय सोयाबीन संशोधन केंद्र

      =इंदोर (मध्‍यप्रदेश)

१९)केंद्रीय कापूस संशोधन केंद्र

      =नागपूर

२०)केंद्रीय ज्‍वारी संशोधन केंद्र

      =राजेंद्रनगर (आंध्रप्रदेश)

२१)केंद्रीय अळंबी संशोधन केंद्र

      =सोलन

२२)केंद्रीय उंट संशोधन केंद्र

      =जोरबीट (राजस्‍थान)

२३)केंद्रीय ताग संशोधन केंद्र

      =बराकपूर (पश्चिम बंगाल)

२४)केंद्रीय लाख संशोधन केंद्र

      =रांची (झारखंड)

२५)केंद्रीय फळ संशोधन केंद्र

      =गणेशखिंड (पुणे)

२६)मसाला पीक संशोधन केंद्र

     =केरळ

२७)इंटरनॅशनल क्रॉप रिसर्च फॉर सेमीअॅरिड ट्रॉपिक्‍स

     =हैदराबाद (आंध्रप्रदेश)

जगातली सर्वात पहिली वेबसाईट अद्यापही सुरू.


🅾️जगातली सर्वात पहिली वेबसाइट अद्यापही सुरू असल्याची माहिती पब्लिक डोमेनमधून समोर आली आहे. ही   वेबसाइट ब्रिटिश कॉम्प्युटर वैज्ञानिक टिम बर्नर्स ली यांनी 6 ऑगस्ट 1991 साली बनवली होती. ते युरोपियन आण्विक संशोधन संघटनेचे संशोधक होते. संशोधनाअंती त्यांनी या वेबसाइटची निर्मिती केली. 


🅾️ली यांनी ही वेबसाइट वर्ल्ड वाइड वेबच्या प्रोजेक्टसाठी समर्पित केली होती. बर्नर लींच्या पुढच्या कॉम्प्युटरसाठी ही वेबसाइट डिझाइन करण्यात आली. ही वेबसाईट वेबच्या मूलभूत वैशिष्ट्यांचं महत्त्व अधोरेखित करते. यासोबतच वेबसाइटमधून कॉम्प्युटरच्या माध्यमातून कागदपत्रं कशी मिळवायची आणि सर्व्हरचं सेटअप कशा  पद्धतीनं करता येते, याबाबत माहिती दिली आहे. 


🅾️विशेष म्हणजे ही बेवसाइट अद्यापही सुरूच आहे. वेब ब्राऊझरच्या अॅड्रेसबारवर ही   www.line-mode.cern.ch  लिंक टाकल्यास आजही ही वेबसाइट पाहायला मिळते. ही वेबसाईट तुम्हाला वर्ल्ड वाइड वेबसंदर्भात माहिती पुरवते. इंटरनेटच्या महाजालात या वेबसाइटचं स्थान अत्यंत महत्त्वाचं आहे. या वेबसाइटमुळेच यूआरएलएसच्या साहाय्यानं तुम्हाला डॉक्युमेंट आणि पेजेसची माहिती मिळवता येत असल्याचं समजतं आहे.

नौदल सेनेचे नवेप्रमुख अॅडमिरल सुनील लांबा


🅾️अडमिरल सुनील लांबा यांनी (दि.31 मे) रोजी भारतीय नौदल सेनेच्या प्रमुखपदाचा कार्यभार स्वीकारला आहे.

 

🅾️एडमिरल आर. के. धवन हे सेवानिवृत्त झाल्यानंतर त्यांच्या जागी या पदाची जबाबदारी आता सुनील लांबा यांना देण्यात आली आहे.

 

🅾️पदभार स्वीकारल्यानंतर भारतीय समुद्राच्या सीमेची सुरक्षा कडेकोट करण्याला प्राथमिकता देणार असल्याचं यावेळी सुनील लांबा यांनी सांगितलं.

 

🅾️अडमिरल लांबा नौसेनेचे प्रमुख होण्याआधी नौसेनेच्या पश्चिम भागाची जबाबदारी सांभाळत होते. 1 जानेवारी 1978 ला ते भारतीय नौसेनेत सामील झाले.

 

🅾️नौसेनेमध्ये 38 वर्षांच्या प्रवासात त्यांनी अनेक महत्त्वाची पदं भूषवली आहेत. त्यांना अनेक पदकं आणि पुरस्कार देऊनही सन्मानित करण्यात आलं आहे.

 

🅾️नव्हिगेशन अधिकारी म्हणून त्यांनी आइएनएस सिंधू आणि आयएनएस दुनागिरीवर त्यांनी सेवा बजावली आहे.


🧩 राज्यात 20 ज्ञानमंडळांची स्थापना :


🅾️विश्वकोशातील कालबाह्य नोंदींमध्ये सुधारणा करून आणि त्यात नवीन संकल्पना, विचारप्रवाहांच्या नोंदींची भर घालून विश्वकोशाचे अद्ययावतीकरण करण्यात येणार आहे.

 

🅾️तसेच यासाठी राज्य मराठी विश्वकोश मंडळाकडून राज्यभरातील विविध विद्यापीठे आणि शैक्षणिक संस्थांच्या सहकार्याने पहिल्या टप्प्यात 20 ज्ञानमंडळांची स्थापना करण्यात आली आहे.

 

🅾️मराठी विश्वकोशाच्या संकल्पित 23 खंडापैकी 20 खंड प्रकाशित झाले आहेत. मात्र ते पूर्ण करण्यास लागलेल्या प्रदीर्घ कालावधीमुळे यातील अनेक नोंदी कालबाह्य झाल्या आहेत.

 

🅾️पहिल्या टप्प्यात 20 ज्ञानमंडळे स्थापन करण्यात आली असल्याची माहिती राज्य मराठी विश्वकोश निर्मिती मंडळाचे अध्यक्ष दिलीप करंबळेकर यांनी दिली.


🧩यपीएससीच्या सदस्यपदी बी.एस. बस्सी :


🅾️दिल्ली पोलिस आयुक्तपदी वादग्रस्त कार्यकाळ घालविल्यानंतर आता बी.एस. बस्सी यांची केंद्रीय लोकसेवा आयोगाच्या (यूपीएससी) सदस्यपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे.

 

🅾️सरकारने 60 वर्षीय बस्सी यांची या जागेवर निवड केल्याचे जाहीर केले असून, आता ते यूपीएससीमधील दहा सदस्यांपैकी एक असतील.

 

🅾️अरुणाचल प्रदेश-गोवा-मिझोराम आणि केंद्रशासित प्रदेश केडरच्या 1977 च्या बॅचचे आयपीएस ऑफिसर आहेत. फेब्रुवारीत ते दिल्ली पोलिस प्रमुख या पदावरून निवृत्त झाले आहेत.


🧩 फलिपकार्टच्या कडून ग्राहकांसाठी नवे पर्याय :


🅾️ऑनलाइन विश्वातील ई-कॉमर्स साइट असलेल्या फ्लिपकार्टने आपल्या ऑनलाइन ग्राहकांसाठी एक नवीन पर्याय आणला आहे.

 

🅾️गराहकांना कोणत्याही वस्तूची खरेदी करताना स्वस्तात मिळावी यासाठी फ्लिपकार्टने एक आकर्षित आर्थिक पर्याय उपलब्ध करुन दिला आहे.

 "No Cost EMI" असा पर्याय दिला असून यामुळे ग्राहकांना वस्तू खरेदी करताना आता अतिरिक्त खर्चाचा भार पडणार नसल्याचे समजते. कारण, ग्राहकांसाठी बिनव्याजी आणि झिरो डाऊन पेमेन्टवर वस्तू खरेदी करता येणार आहे.

 

🅾️जनतेला स्वतात ऑनलाइन खरेदी करता यावी, यासाठी पहिल्यांदाच असा निर्णय घेण्यात आला आहे.


🅾️ राज्य कामगार विमा योजनेचे महामंडळात रूपांतर.


🅾️कद्र सरकारच्या कामगार मंत्रालयाच्या नियंत्रणाखालील राज्य कामगार विमा महामंडळाकडून चालविण्यात येणाऱ्या राज्य कामगार विमा योजनेचे राज्य कामगार विमा महामंडळात रूपांतर करण्यास (दि.31 मे) रोजी झालेल्या राज्य मंत्रिपरिषदेच्या बैठकीत मान्यता देण्यात आली. या योजनेचा लाभ 24 लाख कामगारांना देण्यात येतो.


🅾️महाराष्ट्र राज्यात राज्य कामगार विमा योजना 1954 पासून लागू करण्यात आली आहे.

 

🅾️औद्योगिक क्षेत्रातील ज्या कामगारांचे मासिक वेतन 15 हजार रुपयांपर्यंत आहे, अशा कामगारांना ही योजना लागू आहे.

 

🅾️तसेच त्यासाठी कामगारांच्या वेतनातून तसेच कारखाना मालकांकडून वर्गणीच्या स्वरूपात महामंडळाकडे रक्कम जमा करण्यात येऊन या योजनेतील विमाधारकांना आर्थिक लाभ आणि वैद्यकीय सेवा पुरविण्यात येतात.

 

🅾️राज्यातील 18 जिल्ह्यांमध्ये ही योजना लागू करण्यात आली असून, 24 लाख नोंदणीकृत विमाधारक आहेत.

 

🅾️राज्यात या योजनेची 13 रुग्णालये, 61 सेवा दवाखाने व 506 विमा वैद्यकीय व्यवसायी यांच्या माध्यमातून वैद्यकीय सेवा दिली जाते.

काळ्या पैशांचा स्रोत बंद.


🔰शतकऱ्यांना मिळणारे स्वातंत्र्य काही लोकांना (अडते-दलाल) बघवत नाही. त्यांचा काळा पैसा जमा करण्याचा आणखी एक मार्ग बंद झाला आहे. म्हणून ते शेतकऱ्यांची दिशाभूल करत आहेत, अशी टीका पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी मंगळवारी केली.


🔰वादग्रस्त शेती कायद्यांविरोधात शेतकरी संघटनांचे आंदोलन कायम आहे. दिल्लीमध्ये इंडिया गेटजवळ पंजाब युवा काँग्रेसच्या कार्यकर्त्यांनी ट्रॅक्टर जाळून निषेध केला. या घटनेच्या संदर्भात मोदी म्हणाले की, शेती कायद्यांना विरोध करणारे यंत्रांना आग लावून निषेध करत असून ते शेतकऱ्यांचा अपमान करत आहेत. संसदेच्या पावसाळी अधिवेशनात शेतकरी, कामगार, आरोग्यसेवक अशा विविध समाजघटकांच्या हितांचे कायदे केले गेले असून त्यातून त्यांचा फायदाच होणार आहे. पण निव्वळ विरोध करायचा असे ठरवून काही लोक या कायद्यांना विरोध कसा करतात हे देशाने पाहिले असल्याची टिप्पणी मोदी यांनी केली.


🔰इडिया गेटनजीक ट्रॅक्टर जाळण्याची जबाबदारी घेणारे पंजाब युवा काँग्रेसचे अध्यक्ष ब्रिंदर धिल्लाँ याना चौकशीसाठी मंगळवारी पोलिसांनी ताब्यात घेतले. अन्य पाच जणांना अटक करण्यात आली आहे. मोदींनी पुन्हा एकदा हमीभावाची हमी दिली. शेतीमालाला हमीभाव दिला जाईल. शिवाय, शेतकऱ्यांना शेतीमाल विकण्याचेही स्वातंत्र्य असेल. हे स्वातंत्र्य काही लोकांच्या हितसंबंधांच्या आड येत असल्याचे मोदी म्हणाले.

लिव्हरपूलचा सलग तिसरा विजय.



🔰गतविजेत्या लिव्हरपूलने यंदाच्या इंग्लिश प्रीमियर लीग मोसमाची धडाक्यात सुरुवात करताना सलग तिसऱ्या विजयाची नोंद केली.


🔰पिछाडीवर पडल्यानंतर लिव्हरपूलने पुनरागमन करत आर्सेनलचे आव्हान 3-1 असे मोडीत काढले.अलेक्झांड्रे लाकाझेट्टे याने 25व्या मिनिटाला आर्सेनलचे खाते खोलल्यानंतर तीन मिनिटांनी सादियो माने याने लिव्हरपूलला बरोबरी साधून दिली.


🔰34व्या मिनिटाला ट्रेंट अलेक्झांड्र-आरनॉल्ड  याच्याकडून मिळालेल्या क्रॉसवर अँड्रय़ू रॉबर्टसन याने गोल करत लिव्हरपूलला 2-1असे आघाडीवर  आणले.सामना संपायला दोन मिनिटे शिल्लक असताना दिओगो जोटा याने तिसरा गोल करत लिव्हरपूलच्या विजयावर शिक्कामोर्तब केले.

सहा वर्षात खराब दारुगोळयावर वाया गेले 960 कोटी- भारतीय लष्कराचा निधी मोठया प्रमाणात खर्च.


🔰मागच्या सहावर्षात सरकारी मालकीच्या ऑर्डीनन्स फॅक्टरी बोर्डाकडून खराब दर्जाच्या दारुगोळयाचा पुरवठा करण्यात आला. त्यावर भारतीय लष्कराचा निधी मोठया प्रमाणात खर्च झाला आहे.

इतक्या पैशात मध्यम पल्ल्याच्या १०० तोफा खरेदी  करता आल्या असत्या. 


🔰सरक्षण मंत्रालयाला पाठवण्यात आलेल्या अंतर्गत अहवालात हा दावा करण्यात आला आहे.2014 ते 2020 दरम्यान ऑर्डीनन्स फॅक्टरी बोर्डाकडून खराब दर्जाचा दारुगोळा पुरवण्यात आला. त्यामुळे 960 कोटी रुपयांचे नुकसान झाले.


🔰960 कोटी म्हणजे इतक्या पैशात 155 एमएम रेंजच्या मध्यम पल्ल्याच्या शंभर तोफा खरेदी  करता आल्या असत्या” असे लष्कराच्या नोटमध्ये म्हटले आहे.OFB चे कामकाज संरक्षण मंत्रालयाच्या संरक्षण उत्पादन विभागातंर्गत चालते. जगातील ही एक जुनी सरकार नियंत्रित उत्पादन संस्था आहे.


🔰दशभरात OFB च्या फॅक्टरी आहेत. भारतीय लष्करासाठी दारुगोळा आणि शस्त्रास्त्र निर्मितीचे काम या कारखान्यांमध्ये चालते.23 एमएम एअर डिफेन्स शेल, आर्टिलरी शेल्स, 125 एमएम टँक राऊंड आणि रायफल्समध्ये वापरण्यात येणाऱ्या विविध प्रकारच्या गोळया यामध्ये त्रुटी आढळल्या आहेत.

लशीचे 10 कोटी अतिरिक्त डोस तयार करणार- सिरम इन्स्टिट्युट.


🔰सिरम इन्स्टिट्युट करोनाला प्रतिबंध करणाऱ्या लशीचे 10 कोटी अतिरिक्त डोस तयार करणार  आहे.


🔰सीरम आणि गावी यांनी करोनावरची जी लस तयार करण्याचा निर्णय घेतला आहे त्या लशीचे 10 कोटी अतिरिक्त डोस तयार करण्यात येणार आहेत.


🔰या लस निर्मितीच्या प्रक्रियेत बिल अँड मेलिंडा गेट्स फाऊंडेशनचाही वाटा असणार आहे.


🔰10 कोटी डोस तयार करण्याच्या प्रक्रियेला ही फाऊंडेशन गती देईल. भारतासाठी आणि आर्थिक दृष्ट्या मागास देशांसाठी हा निर्णय घेण्यात आला आहे.

भारताची अर्थव्यवस्था ही जगातील सर्वात वाईट कामगिरी- अभिजित बॅनर्जी.


🔰भारताची अर्थव्यवस्था ही जगातील सर्वात वाईट कामगिरी करणारी अर्थव्यवस्थांपैकी एक आहे, असं मत नोबेल पुरस्कार प्राप्त अर्थतज्ज्ञ अभिजित बॅनर्जी यांनी व्यक्त केलं आहे.


🔰अर्थव्यवस्थेशी संबंधित प्रश्नांना तोंड देण्यासाठी सरकारकडून देण्यात येणारा उत्तेजन निधी पुरेसा नाहीय असंही बॅनर्जी यांनी म्हटलं आहे.


🔰असं असलं तरी देशाचा आर्थिक विकास दर जुलै-सप्टेंबरच्या तिमाहीमध्ये सुधारलेला दिसेल अशी शक्यताही बॅनर्जी यांनी व्यक्त केली आहे.


🔰सध्या अमेरिकेतील मॅसेच्युसेट्स विद्यापीठात प्राध्यापक म्हणून काम करत असणाऱ्या बॅनर्जी यांनी सध्या भारत सरकारकडून देण्यात येणारे आर्थिक प्रोत्साहन पॅकेज हे पुरेसे नसल्याचे मत व्यक्त केलं आहे.

मीराबाईचा अमेरिकेत सरावासाठी लागणारा 40 लाखांचा खर्च.


🔰टोक्यो ऑलिम्पिक क्रीडा स्पर्धेसाठी सज्ज होण्याकरिता भारताची अव्वल वेटलिफ्टर मीराबाई चानूला अमेरिकेत सरावाची परवानगी मिळाली आहे.


🔰मीराबाईच्या सरावासाठी लागणारा 40 लाखांचा खर्च भारतीय क्रीडा प्राधिकरणाकडून (साइ) करण्यात येणार आहे.


🔰मीराबाई तिच्या दोन प्रशिक्षकांसह लवकरच अमेरिकेला रवाना होणार आहे.

अमेरिकेतील कॅन्सास सिटी येथे ती दोन महिने सराव करणार आहे. 


🔰मीराबाई ही ‘टार्गेट ऑलिम्पिक पोडियम’ या उपक्रमातील निवडक खेळाडू असल्याने तिच्या सरावाचा खर्च ‘साइ’ करणार  आहे.अमेरिकेत मीराबाईच्या सरावाचा खर्च एकूण 40 लाख रुपये अपेक्षित आहे. तो आम्ही उचलणार आहोत.


🔰अमेरिकेतील सरावाचा फायदा मीराबाईला ऑलिम्पिक पात्रतेसाठी होईल,’’ असे केंद्रीय क्रीडामंत्री किरेन रिजिजू यांनी सांगितले.

संरक्षण सामग्री खरेदीतील ‘ऑफसेट’ धोरण रद्द.


🔰राफेलसारखी लढाऊ विमाने तसेच, अन्य संरक्षणविषयक सामग्री खरेदी करताना दुसऱ्या देशांच्या सरकारशी होणाऱ्या करारांमध्ये भारतात गुंतवणूक करण्याची अट (ऑफसेट धोरण) रद्द करण्याचा निर्णय संरक्षण मंत्रालयाने घेतला आहे.


🔰राफेल करारानुसार दासाँ कंपनीने तंत्रज्ञान हस्तांतरण करणे अपेक्षित असले तरी त्याबाबत कंपनीने कोणतीही अंतिम तारीख जाहीर केलेली नाही, असा ठपका ‘कॅग’ने ठेवला होता. याच करारांतर्गत एकूण करारमूल्याच्या ५० टक्के रक्कम भारतीय संरक्षण उत्पादक कंपन्यांमध्ये गुंतवण्याचेही बंधन आहे. त्याचीही पूर्तता करण्यात आलेली नाही.


🔰‘ऑफसेट’ची अट फारशी यशस्वी होत नसल्याने ती काढून टाकण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. या धोरणामुळे युद्धसामग्रीचे तंत्रज्ञान मिळवण्यापेक्षा सुसज्ज युद्धसामग्री खरेदी केली जाऊ शकेल. अत्याधुनिक सुविधांनी सज्ज युद्धसामग्री मिळवण्यावर भर असल्याचे संरक्षण मंत्रालयाचे म्हणणे आहे.

बिहारच्या निवडणुकीसाठी तगडा बंदोबस्त; केंद्रीय पोलिसांच्या 300 कंपन्या राहणार तैनात.


🔰विविध कारणांसाठी यंदा चर्चेत असलेल्या बिहार विधानसभा निवडणुका शांततेत पार पडाव्यात यासाठी तगडा बंदोबस्त असणार आहे.यासाठी सुरुवातीला केंद्रीय सशस्त्र पोलीस दलाच्या 300 कंपन्या पाठवण्याचा निर्णय केंद्रीय गृहमंत्रालयाने घेतला आहेत.


🔰याशिवाय लवकरच ITBP, CISF, CRPF, SSB, RPF and BSF च्या तुकड्याही पाठवण्यात येणार आहेत. तीन टप्प्यात या निवडणुका पार पडणार  आहेत.बिहारच्या 243 सदस्यीय विधानसभा निवडणुकीसाठी निवडणूक आयोगाने शुक्रवारी निवडणूक कार्यक्रम जाहीर केला.


🔰राज्यात तीन टप्प्यात निवडणूक पार पडणार आहे. पहिल्या टप्प्याचं मतदान 28 ऑक्टोबर, दुसऱ्या टप्प्यातील 3 नोव्हेंबर तर तिसऱ्या टप्प्यातील मतदान 7 नोव्हेंबर रोजी पार पडणार आहे. त्यानंतर 10 नोव्हेंबर रोजी मतमोजणी होणार आहे.

जनमाहिती अधिकारीपदी शिपायाची नियुक्ती.


🔰मबई : राजकीय आणि प्रशासकीय अनास्थेमुळे गेल्या चार-पाच वर्षांत पद्धतशीरपणे माहिती अधिकार कायद्याची धार कमी करण्यात आली असून आता अनेक ठिकाणी कागदोपत्री याची अंमलबजावणी सुरू असल्याचे चित्र दिसत आहे. याचा फायदा प्रशासकीय यंत्रणा उठवू लागली असून गडचिरोली जिल्ह्य़ात तर एका शिपायालाच जनमाहिती अधिकारी म्हणून नियुक्त करण्यात आल्याची बाब समोर आली आहे.


🔰आयोगाने या प्रकाराची दखल घेत मुख्याधिकारी दीक्षांत देशपांडे यांच्यावर शिस्तभंगाची कारवाई करण्याची शिफारस गडचिरोली जिल्हाधिकाऱ्यांना के ली आहे.


🔰माहितीचा अधिकार सरकारसाठी डोके दुखी ठरत असल्याचे लक्षात आल्यानंतर युती सरकारच्या काळात माहिती आयुक्तांची पदे रिक्त ठेवण्यात आली होती. तीच परंपरा आता महाविकास आघाडी सरकारच्या काळात सुरू आहे. माहिती आयुक्तांची सातपैकी तीन पदे गेल्या काही महिन्यांपासून रिक्त असून नाशिक, पुणे आणि नागपूर या महत्त्वाच्या माहिती आयुक्तपदांचा कारभार सध्या अतिरिक्त कार्यभारावर सुरू आहे.


🔰परिणामी राज्यात ऑगस्टअखेर मुख्य माहिती आयुक्त आणि विभागीय माहिती आयुक्तांकडे मिळून  ५१ हजार ३६७ अपिले प्रलंबित आहेत. त्यामध्ये सर्वाधिक १४ हजार ६२५ अपिले पूणे माहिती आयुक्तांकडे, तर सहा हजार मुख्य माहिती आयुक्तांकडे प्रलंबित असून नाशिकमध्ये सहा हजार ३०४ तर अमरावती माहिती आयुक्तांकडे आठ हजार १५४ अपिले प्रलंबित आहेत. याशिवाय माहिती आयुक्तांकडे दाखल झालेले सात हजार ३८३ तक्रार अर्ज सुनावणीच्या प्रतीक्षेत आहेत.

कृषी विधेयकांमुळे शेतकऱ्यांचा फायदाच.


🔰नवी दिल्ली : यापूर्वी  काही राज्यांत बाजार समिती कायद्याच्या नियमनातून फळे आणि भाज्या वगळल्याने शेतक ऱ्यांना फायदा झाला आहे. आता धान्य उत्पादक शेतक ऱ्यांना नवीन कृषी विधेयकांमुळे तसेच स्वातंत्र्य मिळणार आहे, असे सांगून पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी ‘मन की बात’ कार्यक्रमात कृषी विधेयकांचे समर्थन केले.


🔰सध्या देशात कृषी विधेयकांच्या विरोधात मोठी आंदोलन  सुरू आहे. त्या पार्श्वभूमीवर मोदी यांनी  या विधेयकांचे फायदे या वेळी स्पष्ट केले. गत काँग्रेस सरकारांनी जी आर्थिक धोरणे राबवली त्यावर त्यांनी जोरदार टीका केली.


🔰पतप्रधान मोदी  म्हणाले, की देशातील शेतक ऱ्यांनी कृषी क्षेत्र मजबूत केले असून आत्मनिर्भर भारत घडवण्यात त्यांचा मोठा वाटा आहे. जर महात्मा गांधी यांचे आर्थिक तत्त्वज्ञान अनुसरले असते तर आत्मनिर्भर भारत योजना राबवण्याची गरज पडली नसती, भारत आधीच आत्मनिर्भर झाला असता.


🔰‘मन की बात’ कार्यक्रमात विविध विषयांचा आढावा घेताना त्यांनी सांगितले, की कृषी उत्पन्न बाजार समिती कायद्याच्या जोखडातून शेतकऱ्यांना मुक्त केल्यानंतर काही राज्यांत शेतक ऱ्यांना आधीच फळ व भाज्या विक्रीतून फायदा झाला आहे. आपल्या कृषी क्षेत्राने कोविड १९ काळातही चांगली कामगिरी केली, त्याचे श्रेय शेतक ऱ्यांनाच आहे. देशाला आत्मनिर्भर करण्यात त्यांचा मोठा वाटा आहे. कृषी क्षेत्र जितके मजबूत तितका आत्मनिर्भर भारताचा पाया मजबूत होईल.

“यूपीएसी परीक्षा पुढे ढकलणे अशक्य”; केंद्रीय लोकसेवा आयोगाची न्यायालयात माहिती.


🔰यपीएसी पूर्व परीक्षा (प्रिलिम्स) पुढे ढकलण्यास केंद्रीय लोकसेवा आयोगानं असमर्थता दर्शवली आहे. सर्वोच्च न्यायालयात परीक्षा पुढे ढकलण्यासंदर्भात भूमिका मांडताना आता परीक्षा पुढे ढकलणे अशक्य असल्याचं आयोगानं म्हटलं आहे.


🔰करोनामुळे शालेय व महाविद्यालयीन परीक्षांसह इतर परीक्षांनाही फटका बसला आहे. केंद्रीय लोकसेवा आयोगाकडून घेण्यात येणारी यूपीएसी परीक्षांही लांबणीवर टाकण्यात आली होती.


🔰आता परीक्षांचं सुधारित वेळापत्रक जाहीर झाल्यानंतर काही उमेदवारांनी करोनाच्या पार्श्वभूमीवर परीक्षा पुढे ढकलण्याची मागणी करणारी याचिका सर्वोच्च न्यायालयात दाखल केली होती.

Online Test Series

३० सप्टेंबर २०२०

एमपीएससी परीक्षार्थींच्या प्रश्नांसाठी नीता ढमालेंनी घेतली खासदार छत्रपती संभाजीराजेंची भेट






पुणे पदवीधर मतदारसंघ निवडणुकीतील प्रबळ उमेदवार नीता ढमाले यांनी आज पुण्यामध्ये खासदार संभाजीराजे छत्रपती यांची भेट घेऊन त्यांच्या मराठा आरक्षणाबाबतच्या सामंजस्यपूर्ण भूमिकेला आपला पाठींबा दिला. तसेच एमपीएससी परीक्षार्थींच्या विविध प्रश्नांबाबत त्यांच्याशी चर्चा करुन त्यांना आपल्या मागण्यांचे निवेदन दिले.


११ ऑक्टोबर रोजी राज्यात एमपीएससीची राज्यसेवा परीक्षा होणार असुन १० ऑक्टोबर रोजी मराठा समाजाच्या वतीने राज्यात “महाराष्ट्र बंद”चे आवाहन करण्यात आले आहे. गेल्या दीड वर्षांपासून परीक्षार्थी या परीक्षेची तयार करत आहेत. परंतु महाराष्ट्र बंदच्या पार्श्वभूमीवर परीक्षेला सामोरे जाण्याबाबत ग्रामीण भागातील विद्यार्थ्यांमध्ये भीतीचे आणि संभ्रमाचे वातावरण असल्याचे ढमाले यांनी सांगितले.


कोरोनामुळे राज्यातील सार्वजनिक व खाजगी वाहतूक व्यवस्था अद्याप पूर्णपणे सुरु झाली नाही. त्यामुळे परीक्षेसाठी ग्रामीण भागातील बहुतांश विद्यार्थी अगोदरच आपापल्या परिक्षाकेंद्र असणाऱ्या शहरात येतील असे चित्र आहे. परंतु महाराष्ट्र बंदमुळे वाहतूक व्यवस्था, हॉटेल्स वगैरे बंद राहिल्यास बाहेरगावाहून येणाऱ्या विद्यार्थ्यांना त्याचा फटका बसून अनेक विद्यार्थी परीक्षेला मुकतील अशी भीती व्यक्त केली जात आहे.


छत्रपती संभाजीराजेंच्या शब्दाला महाराष्ट्रात मान असुन त्यांनी अधिकारवाणीने मराठा आंदोलकांना आवाहन केल्यास हा बंद पुढे ढकलता येऊ शकतो. असे झाल्यास एमपीएससी परिक्षार्थींचे नुकसान टाळता येईल. सोबतच मराठा समाजातील अनेक परीक्षार्थी विद्यार्थीही या बंदमध्ये सहभागी होऊन या बंदला व्यापक स्वरुप मिळेल. यासोबतच मराठा आरक्षणाच्या स्थगितीनंतर शासनभरतीबाबत विद्यार्थ्यांमध्ये जो संभ्रम निर्माण झाला आहे, त्याविषयी संभाजीराजेंनी शासनस्तरावर योग्य तो समन्वय साधून सर्व जातीधर्माच्या विद्यार्थ्यांना योग्य न्याय मिळवून द्यावा अशीही विनंती ढमाले यांनी केली आहे.

भोपाळ वायुगळती ही शतकातली सर्वात भीषण औद्योगिक घटना होती: संयुक्त राष्ट्रसंघ....


✍️सयुक्त राष्ट्रसंघाची कामगार संस्था आंतरराष्ट्रीय कामगार संघटनेने (ILO) “द सेफ्टी अँड हेल्थ अॅट द हार्ट ऑफ द फ्यूचर वर्क - बिल्डिंग ऑन 100 इयर्स ऑफ एक्स्पीरियन्स” हा अहवाल प्रसिद्ध केला आहे. 


✍️दरवर्षी औद्योगिक ठिकाणच्या दुर्घटना किंवा कामादरम्यान झालेल्या आजारामुळे किमान 27.8 लक्ष कामगारांचा मृत्यू होतो, असा दावा अहवालाद्वारे करण्यात आला आहे.


✍️सयुक्त राष्ट्रसंघाच्या अहवालात हजारो लोकांना मृत्यूच्या दाढेत लोटणाऱ्या 1984 सालाच्या ‘भोपाळ वायुगळती’ घटनेला शतकातली सर्वात भीषण औद्योगिक घटना म्हणून नोंदवण्यात आले आहे.


✍️मध्यप्रदेशाच्या राजधानीत ‘युनियन कार्बाइड’ या किटकनाशके बनविण्याच्या प्रकल्पात मिथाइल आयसोसायनेट (मिक) वायूची गळती होऊन किमान 6 लाखांहून अधिक मजूर व परिसरातल्या रहिवाशांना फटका बसला होता.


 ✍️तयात सरकारी आकड्यानुसार 15 हजारांवर लोकांचा मृत्यू झाला होता. विषारी कण अजूनही अस्तित्वात आहेत.


✍️ तयामुळे हजारो पीडित व त्यांची पुढची पिढी श्वसनासंबंधी आजाराचा सामना करत आहे.


✍️1919 सालानंतर भोपाळ वायुगळती ही जगातली सर्वात भीषण वायुगळतीची घटना ठरते. 


✍️1919 सालानंतर इतर नऊ औद्योगिक घटनांमध्ये फुकुशिमा किरणोत्सर्ग तसेच ढाकाच्या राणा प्लाझा इमारत कोसळण्याच्या घटनांचाही अहवालात समावेश करण्यात आला आहे.


✍️ अहवालानुसार जगभरात 36% कामगारांना आठवड्याला 48 तासांहून जास्त वेळ काम करावे लागत आहे.

TOP 200 One Word Substitution...


1. Audience – a number of people listening to a lecture

2. Altruist – one, who considers the happiness and well-being of others first

3. Atheist – a person who does not believe in God

4. Anthropologist – one, who studies the evolution of mankind

5. Autocracy – government by one person

6. Autobiography – the life history of a person written by himself

7. Amputate – to cut off a part of a person's body which is infected

8. Arsenal – a place for ammunition and weapons

9. Archives – a place where government or public records are kept

10. Amateur – a man who does a thing for pleasure and not as a profession

11. Aristocracy – government by the nobles

12. Aquatic – animals/plants ere which live in water

13. Amphibian – animals which live both on land and sea

14. Ambidexter – one, who can use either hand with ease

15. Alimony – allowance paid to wife on legal separation

16. Anthology – a collection of poems

17. Abdication – voluntary giving up of throne in favour of someone

18. Arbitrator – a person, appointed by two parties to solve a dispute

19. Astronomer – a person, who studies stars, planets and other heavenly bodies

20. Astrologer – a person who studies the influence of heavenly bodies on human beings

21. Anthology – a collection of poems

22. Axiom – a statement which is accepted as true without proof

23. Agenda – a list of headings of the business to be transacted at a meeting

24. Anarchist – one, who is out to destroy all governance, law and order

25. Almanac – an annual calender with positions of stars

26. Bigamy – the practice of having two wives or husbands at a time

27. Bibliophile – a lover and collector of books

28. Bouquet – a collection of flowers

29. Bureaucracy – government by the officials

30. Belligerent – a person, nation that is involved in war

31. Biennial – an event which happens once in two years

32. Blasphemy – the act of speaking disrespectfully about sacred things

33. Creche – a nursery where children are cared for while their parents are at work

34. Cosmopolitan – a person who regards whole world as his country

35. Chauffeur – one, who is employed to drive a motor car

36. Curator – a person incharge of a museum

37. Carnivorous – one, who lives on flesh

38. Cannibal – one, who feeds on human flesh

39. Contemporaries – belonging to or living at the same time

40. Cloak room – a place for luggage at railway station

41. Cynosure – centre of attraction

42. Connoisseur – a critical judge of any art and craft

43. Crusade – a religious war

44. Choreographer – one, who teaches dancing

45. Cacographist – a person, who is bad in spellings

46. Calligraphist – a person, who writes beautiful handwriting

47. Cynic – one, who sneers at the aims and beliefs of his fellow men

48. Convalescent – one, who is recovering health

49. Cavalry – soldiers, who fight on horse back

50. Cardiologist – a person, who is specialist in heart diseases

51. Cartographer – one, who draws maps

52. Dormitory – the sleeping rooms with several beds especially in a college or institution

53. Drawn – a game that results neither in victory nor in defeat

54. Elegy – a poem of lamentation

55. Epitaph – words which are inscribed on the grave or the tomb in the memory of the buried

56. Ephemeral – lasting one day

57. Effeminate – a person who is womanish

58. Emigrant – a person who leaves his own country and goes to live in another

59. Edible – fit to be eaten

60. Egotism – practice of talking too much about oneself

61. Encyclopaedia – a book that contains information on various subjects

62. Epicure – one, who is devoted to the pleasure of eating and drinking

63. Florist – one, who deals-in flowers

64. Fastidious – one, who is very -selective in one's taste

65. Fanatic or Bigot – one, who is filled with excessive and mistaken enthusiasm in religious matters

66. Fatal – causing death

67. Fatalist – one, who believes in fate

68. Facsimile – an exact copy of handwriting, printing etc

69. Fauna – the animals of a certain region

70. Flora – the plants of a particular region

71. Fratricide – murder of brother

72. Fugitive – one, who runs away from justice or the law

73. Fragile – easily broken

74. Feminist – one, who works for the welfare of the women

75. Granary – a place for grains

76. Genocide – murder of race

77. Gregarious – animals which live in flocks

78. Hangar – a place for housing aeroplanes

79. Hive – a place for bees

80. Horticulture – the art of cultivating and managing gardens

81. Homicide – murder of man

82. Hearse – a vehicle which is used to carry a dead body

83. Hedonist – one, who believes that pleasure is the chief good (sensual)

84. Horizon – a line at which the earth and the sky seem to meet

85. Honorary – holding office without any remuneration

86. Heretic – one, who acts against religion

87. Herbivorous – one, who lives on herbs

88. Insolvent/Bankrupt – a person who is unable to pay his debts

89. Inaudible – a sound that cannot be heard

90. Inaccessible – that cannot be easily approached

91. Incorrigible – incapable of being corrected

92. Irreparable – incapable of being repaired

93. Illegible – incapable of being read

94. Inevitable – incapable of being avoided

95. Impracticable – incapable of being practised

96. Immigrant – a person who comes to one country from another in order to settle there

97. Invincible – one, too strong to be overcome

98. Indelible – that cannot be erased

99. Incognito – travelling under another name than one's own

100. Indefatigable – one, who does not tire easily

101. Infallible – one, who is free from all mistakes and failures

102. Invigilator – one, who supervises in the examination hall

103. Itinerant – one, who journeys from place to place

104. Infirmary – a home or room used for ill or injured people

105. Infanticide – murder of an infant

106. Infantry – soldiers, who fight on foot

107. Inflammable – liable to catch fire easily

108. Interregnum – a period of interval between two reigns or governments

109. Kennel – a place for dogs

110. Lunatic asylum – a home for lunatics

111. Lexicographer – one, who compiles a dictionary

112. Loquacious – one, who talks continuously

113. Linguist – one, who is skilled in foreign languages

114. Lapidist – one, who cuts precious stones

115. Misanthrope – a hater of mankind

116. Misogamist – one, who hates marriage

117. Mortuary – a place, where dead bodies are kept for post mortem

118. Mercenery – working only for the sake of money

119. Matricide – murder of mother

120. Martyr – one, who dies for a noble cause

121. Maiden speech – the first speech delivered by a person

122. Mint – a place where coins are made

123. Misogynist – a hater of womankind

124. Morgue – a place, where dead bodies are kept for identification

125. Mammals – animals which give milk

126. Monogamy – the practice of marrying one at a time

127. Missionary – a person, who is sent to propagate religion

128. Numismatics – the study of coins

129. Namesake – a person having same name as another

130. Nostalgia – a strong desire to return home, home sickness

131. Novice or Tyro – one, new to anything, inexperienced

132. Narcotic – a medicine for producing sleep

133. Optimist – a person who looks at the brighter side of things

134. Orphan – one, who has lost parents

135. Omnipresent – one, who is present everywhere

136. Omnipotent – one, who is all powerful

137. Omniscient – one, who knows everything

138. Opaque – that which cannot be seen through

139. Obituary – an account in the newspaper of the funeral of the one deceased

140. Orphanage – a home for orphans

141. Obstetrician – one, who is skilled in midwifery

142. Ostler – one, who looks after horses at an inn

143. Omnivorous – one, who eats everything

144. Pessimist – a person who looks at the darker side of things

145. Potable – fit to drink

146. Post mortem – an examination of dead body

147. Philanthropist – a lover of mankind

148. Patricide – murder of father 149. Philatelist – one, who collects stamps

150. Plagiarism – literary theft or passing off an author's original work as one's own

151. Polygamy – the practice of marrying more than one wife at a time

152. Polyandry – the practice of marrying more than one husband at a time

153. Philogynist – a lover of womankind

154. Plebiscite – (a decision made by) votes of all qualified citizens

155. Philanderer – one, who amuses himself by love making

156. Philistine – one who does not care for art and literature

157. Plutocracy – government by the rich

158. Pseudonym – an imaginary name assumed by an author for disguise

159. Posthumous – a child born after the death of his father or the book published after the death of the writer

160. Panacea – a remedy for all diseases

161. Paediatrician – a person, who is specialist in child diseases

162. Platitude – ordinary remarks often repeated

163. Pedant – one, who makes a vain display of his knowledge

164. Polyglot – one, who speaks many languages

165. Paleography – the study of ancient writing

166. Posse – a number of policemen called to quell a riot

167. Parole – pledge given by a prisoner for temporary release, not to escape

168. Pedestrian – one, who goes on foot

169. Portable – that can be carried easily

170. Quarantine – an act of separation from other persons to avoid infection

171. Rhetoric – the art of elegant speech or writing

172. Regicide – murder of King or Queen

173. Sacrilege – violating or profaning religious things/places

174. Sculptor – one, who cuts in stones

175. Suicide – murder of oneself

176. Stable – a place for horses

177. Somnambulist – a person, who walks in sleep

178. Somniloquist – a person, who talks in sleep

179. Souvenir – a thing kept as a reminder of a person, place or event

180. Swan song – the last work (literary) of a writer

181. Sot, Toper – one, who is a habitual drunkard

182. Sinecure – a job with high salary but little responsibility

183. Stoic – a person, who is indifferent to pleasure and pain and has control over his passions

184. Sanatorium – a place for the sick to recover health

185. Sororicide – murder of sister

186. Triennial – an event which happens once in three years

187. Truant – a person/student who absents himself from class or duty without permission

188. Teetotaller – one, who does not take any intoxicating drink

189. Transparent – that which can be seen through

190. Theocracy – government by religious principles

191. Uxorious – one extremely fond of one's wife

192. Utopia – an imaginary perfect social and political system

193. Uxoricide – murder of wife

194. Verbatim – repetition of speech or writing word for word

195. Volunteer – one, who offers one's services

196. Virgin – a woman who has no sexual experience

197. Versatile – interested in and clever at many different things

198. Veteran – one, who has a long experience of any occupation

199. Venial – a fault that may be forgiven

200. Wardrobe – a place for clothes

पिनाकी चंद्र घोष: भारताचे प्रथम लोकपाल


१) सर्वोच्च न्यायालयाचे निवृत्त न्या. पिनाकी चंद्र घोष यांची भारताचे प्रथम लोकपाल म्हणून निवड करण्यात आली आहे.

२) औपचारिकता पूर्ण करून राष्ट्रपती राम नाथ कोविंद न्या. घोष यांची अधिकृत नेमणूक करतील.

३) न्या. घोष यांच्या नेमणुकीने लोकपाल कायदा संमत झाल्यानंतर पाच वर्षांनी भारताला पहिला लोकपाल मिळाला आहे.

४)न्या. घोष 66 वर्षांचे असल्याने वयाची 70 वर्षे पूर्ण होईपर्यंत म्हणजे सुमारे चार वर्षे ते लोकपाल संस्थेचे अध्यक्ष राहतील.

५)त्यांना पगार व दर्जा सरन्यायाधीशासमान असेल.

६)न्या. घोष सध्या राष्ट्रीय मानवाधिकार आयोगाचे सदस्य आहेत. 

७)सर्वोच्च न्यायालयातून सन 2017 मध्ये निवृत्त झाल्यावर त्यांची आयोगात नेमणूक झाली होती.


*लोकपाल म्हणजे काय?

१) लोकपाल (Ombudsman) म्हणजे अशी अधिकृत व्यक्ती/मंडळ, जे वैयक्तिक तक्रारीची दखल घेत कुठल्याही कंपनी आणि संस्थेची (विशेषत: सार्वजनिक) चौकशी करू शकते.

२) सन 2014 मध्ये ‘लोकपाल  आणि लोकायुक्त अधिनियम- 2013’ या कायद्याला संसदेने मंजुरी दिली होती.

३) लोकपाल संस्था कोणत्याही संविधानाच्या आधाराशिवाय चालणारी एक वैधानिक संस्था आहे, जी पंतप्रधान सहित सर्व लोकांच्या भ्रष्टाचाराबाबत तपास करू शकण्यास सक्षम असणार.

४)लोकपाल कायद्यानुसार लोकपाल संस्थेवर अध्यक्षांखेरीज किमान आठ सदस्यही नेमण्यात येणार आहेत. 

५)यापैकी चार सदस्य न्यायिक व चार सदस्य गैरन्यायिक असतील. दोन्ही प्रकारच्या सदस्यांपैकी किमान 50% सदस्य अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती, ओबीसी, अल्पसंख्य व महिला यांच्यातून नेमण्यात येतील.



लोकपाल समितीतील सदस्य 

--------------------------------------------------

अध्यक्ष :- पी. सी. घोष


न्यायिक सदस्य(4) :-


1] न्या दिलीप बी भोसले 

2] प्रदीपकुमार मोहत्तीं

3] अजयकुमार त्रिपाठी 

4] अभिलाष कुमारी

बिगर न्यायिक सदस्य(4) :-

1] अर्चना रामसुंदरम

2] दिनेशकुमार जैन

3] महेंद्रसिंह

4] इंद्रजितप्रसाद गौतम


निवड समिती :-


१)पंतप्रधान नरेंद्र मोदी

२) लोकसभा अध्यक्षा सुमित्रा महाजन

३) सरन्यायाधीश रंजन गोगई

४)मुकुल रोहतगी

अंदमान आणि निकोबार द्वीपसमूहातील बेटांची नवीन नावे


1.रॉस बेट - नेताजी सुभाषचंद्र बोस बेट

2.नील बेट - शहीद बेट

3.हॅवलॉक बेट - स्वराज बेटरॉस 


बेटाचे नाव कॅप्टन डॅनियल रॉस या ब्रिटिश जलसर्वेक्षणकाराच्या नावावरून देण्यात आले असून हे बेट पोर्ट ब्लेअरच्याबांधणीपूर्वी अंदमान-निकोबार बेटांचे प्रशासकीय केंद्र होते.


1943 साली आझाद हिंद सेनेने जपानच्या मदतीने ही बेटे जिंकल्यानंतर नेताजींनी येथे तिरंगा फडकवला होता तसेच काही दिवस वास्तव्यही केले होते.


ब्रिगेडियर जेम्स नील आणि मेजर जनरल हेन्री हॅवलॉक यांनी 1857 च्या बंडाचा बिमोड करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावल्यामुळे त्यांच्या नावावरून दुसरी दोन नावे देण्यात आली होती.

सावित्रीबाई फुले



( जन्म - 3 जानेवारी 1839 - मृत्यू -10 मार्च 1897) : एकोणिसाव्या शतकातील शूद्र, दीन, दलित समाजासाठी कार्य करणाऱ्या क्रांतिदेवता आणि पहिल्या स्त्री शिक्षिका. तात्कालीन समाजव्यवस्थेमध्ये स्त्रीला सामाजिक महत्व मिळावे यासाठी सावित्रीबाईंनी अथव प्रयत्न केले आणि स्त्री शिक्षण चळवळीसाठी आपले आयुष्य निर्माण केले.


सावित्रीबाईंचा जन्म सातारा जिल्हयातील नायगाव येथे खंडोजी नेवसे पाटील व लक्ष्मीबाई या दाम्पत्यापोटी झाला. नेवसे पाटील यांच्या घराण्यातील सावित्रीबाई हे पहिले अपत्य. लहानपणापासून विविध कामात सावित्रीबाई पुढाकार घेत. सावित्रीबाईंचा विवाह सत्यशोधक महात्मा जोतीराव फुले यांच्याशी झाला. त्या काळात समाजामध्ये स्त्रीला अतिशय बंधने होती. स्त्रीला अतिशय हीन दर्जाची वागणूक दिली जात असे. शिक्षणापासून तर ती वंचित होतीच. जोतीराव करीत असलेल्या समाजसुधारणेच्या लोकशिक्षणाच्या कार्यात जोतीरावांच्या मदतीने सावित्रीबाईंनी स्वत:चे व्यक्तिमत्व निर्माण केले.


त्या काळात आपल्या समाजातील स्त्री समाजाला शिक्षण देणे महत्वाचे होते. त्यांना ज्ञानाची कवाडे उघडून द्यावी या उद्देशाने जोतीराव फुले यांनी प्रथम सावित्रीबाईंना शिकविण्यास सुरुवात केली. जोतीराव फुले यांनी मुलींसाठी पहिली शाळा पुण्यामध्ये भिडे वाडा येथे सुरु केली. त्या शाळेमध्ये सावित्रीबाईंनाच शिक्षिका म्हणून नेमले. या कार्याला त्या काळच्या समाजातून खूप विरोध झाला. शिकविण्यासाठी बाहेर पडलेल्या सावित्रीबाईंवर शेण, चिखलाचे गोळे, दगड फेकले जात. त्यांच्यावर अपशब्दांचे वार होत. तरीही सावित्रीबाई दलित व मुस्लिम मुलींसाठी शाळा काढल्या. पुणे व सातारा जिल्हयात सुमारे अठरा शाळा सुरु केल्या. सावित्रीबाईंनी शिक्षिका व शिक्षणतज्ज्ञ म्हणून अनेक शैक्षणिक प्रयोग केले. मुलींची शाळेतील कमी संख्या व अधिक गुणवत्ता पालकांना मुलींच्या शिक्षणाचे महत्व पटविण्यासाठी साक्षरता अभियान असे अनेक प्रयत्न शिक्षण क्षेत्रात त्यांनी केले. 1852 साली जोतीरावांच्या व सावित्रीबाईंच्या शैक्षणिक कार्याबद्दल सरकारी शिक्षण खात्याकडून त्या दोघांचा मेजर कॅन्डी यांच्या अध्यक्षतेखाली जाहीर सत्कार करण्यात आला.


या शिक्षणाबाबत केलेल्या महत्वाच्या कार्याबरोबरच अनेक प्रकारचे सामाजिक कार्यही सावित्रीबाईंनी केले. सर्वधर्मीय महिलांचे मेळावे सावित्रीबाईंनी घेतले. विधवा पुनर्विवाह चळवळीत सावित्रीबाईंनी भाग घेतला. त्यांच्या पुढाकाराने ब्राम्हण विधवांच्या बाळंतपणासाठी ‘बालहत्या प्रतिबंधक गृह’ स्थापन करुन त्यांची बाळंतपणे सावित्रीबाईंनी स्वहस्ते केली. विधवांच्या केशवपनाची रुढी संपुष्टात आणण्यासाठी जोतीरावांनी घडवून आणलेल्या नाभिकांच्या संपात सावित्रीबाईंचा महत्वपूर्ण सहभाग असल्याचे काही कागदपत्रांवरुन स्पष्ट होते.


सावित्रीबाई हया आधुनिक मराठीतील आद्य कवयित्री. ‘काव्यफुले’, ‘बावनकशी सुबोध रत्नाकर’ हे त्यांचे काव्यसंग्रह. जोतीरावांची भाषणे सावित्रीबाईंनी चार भागात संपादित केली आणि त्याव्दारे जोतीरावांचे विचार लोकांपर्यंत पोहोचविले. सावित्रीबाईंच्या कार्यास त्यांच्या माहेरहून विरोध होता तर समाजरचनेविरुध्द काम करतात म्हणून जोतीरावांना आणि सावित्रीबाईंना त्यांच्या सासऱ्यांनी घराबाहेर काढले, पण त्या दोघांनीही आपले ध्येय सोडले नाही. त्यावेळेस सावित्रीबाईंनी रोवलेली स्त्रीशिक्षणाची बीजे आज वटवृक्षात रुपांतरीत झाली आहेत.


समाजसुधारक व त्यांच्या पदव्या


1. जस्टीज ऑफ दि पीस - जगन्नाथ शंकरशेठ


2. मुंबईचा अनभिषिक्त सम्राट -  जगन्नाथ शंकरशेठ


3. मुंबईचा शिल्पकार -  जगन्नाथ शंकरशेठ


4. आचार्य - बाळशास्त्री जांभेकर, विनोबा भावे


5. घटनेचे शिल्पकार - डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर


6. मराठीतील पहिले पत्रकार - विनोबा भावे


7. लोकहितवादी - गोपाळ हरी देशमुख


8. विदर्भाचे भाग्यविधाता - डॉ. पंजाबराव देशमुख


9. समाजक्रांतीचे जनक - महात्मा ज्योतीबा फुले


10. भारतीय प्रबोधनाचे जनक - राजा राममोहन रॉय


11. नव्या युगाचे दूत - राजा राममोहन रॉय


12. आधुनिक भारताचे अग्रदूत - राजा राममोहन रॉय


13. भारतीय पुनरुजीवन वादाचे जनक - राजा राममोहन रॉय


14. हिंदू नेपोलियन - स्वामी विवेकानंद


15. आर्थिक राष्ट्रवादाचे प्रणेते - दादाभाई नौरोजी


16. भारतीय अर्थव्यवस्थेचे जनक - न्यायमूर्ती रानडे


17. भारतातील स्वराज्याचे पहिले उद्गाते - दादाभाई नौरोजी


18. पदवीधराजे मुकुटमणी - न्या.म.गो.रानडे


19. नामदार - गोपाळ कृष्णा गोखले


20. हिंदुस्थानचे बुकर टी वॉशिंग्टन - महात्मा ज्योतीबा फुले


21. आधुनिक मनू - डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर


22. दलितांचा मुक्तीदाता - डॉ. आंबेडकर


23. कर्मवीर - भाऊराव पायगोंडा पाटील


24. आधुनिक भगीरथ - भाऊराव पायगोंडा पाटील


25 महाराष्ट्राचे बुकरटी वॉशिग्टन - भाऊराव पायगोंडा पाटील


26. महर्षी - धोंडे केशव कर्वे / विठ्ठल रामजी शिंदे


27. राष्ट्रसंत - तुकडोजी महाराज 

 

28. हिंदुस्थानच्या कुषक क्रांतीचे जनक - पंजाबराव देशमुख


29. महाराष्ट्रातील राष्ट्रवादाचे अद्यप्रवर्तक - लोकशाहीवादी गोपाळ हरी देशमुख


30. धन्वंतरी - डॉ. भाऊदाजी लाड


31. राजर्षी - शाहू महाराज


32. वस्तीगृहाचे अद्यजनक - शाहू महाराज


33. सर्वांगपूर्ण राष्ट्रपुरुष - शाहू महाराज


34. तेल्या तांबोळ्यांचे पुढारी - लोकमान्य टिळक


35. असंतोषाचे जनक -  लोकमान्य टिळक   

जहाल राजकारणी

Online Test Series

कषी विधेयकांवर राष्ट्रपतींची मोहोर.


🔰नवी दिल्ली : आठवडय़ाभरापासून राजकीय वादळ निर्माण करणाऱ्या तिन्ही कृषी विधेयकांवर रविवारी राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद यांनी स्वाक्षरी केली. त्यामुळे कृषी क्षेत्रातील बदलांचे कायदे प्रत्यक्षात अस्तित्वात आले आहेत. दुसरीकडे, शेतकऱ्यांसाठी हा ‘काळा दिवस’ असल्याची संतप्त प्रतिक्रिया भाजपची साथ सोडलेल्या शिरोमणी अकाली दलाने व्यक्त केली.


🔰शतकरी उत्पादने व्यापार व वाणिज्य (प्रोत्साहन व सुविधा), शेतकरी (हक्क आणि सुरक्षा) किंमत हमी व कृषी सेवा करार आणि अत्यावश्यक वस्तू (दुरुस्ती) ही तिन्ही विधेयके संसदेच्या पावसाळी अधिवेशनात दोन्ही सभागृहांमध्ये आवाजी मतदानाने मंजूर करण्यात आली होती. त्यापैकी दोन विधेयके वादग्रस्त ठरली असून, त्याला देशभरातील सुमारे ३०० शेतकरी संघटना तसेच, काँग्रेससह १८ राजकीय पक्षांनी विरोध दर्शवला आहे. या विधेयकांवर स्वाक्षरी न करता ती सरकारकडे परत पाठवावीत, अशी विनंती या पक्षांनी राष्ट्रपती कोिवद यांची भेट घेऊन केली होती.


🔰शती क्षेत्रातील नव्या कायद्यामुळे शेतकऱ्याला शेतमाल देशभरात कुठेही विकण्याची मुभा मिळाली आहे. आतापर्यंत शेतमाल कृषी बाजारात विकण्याचे शेतकऱ्यावर बंधन होते. या कायद्यामुळे कृषी बाजार आणि अडते-दलालांची एकाधिकारशाही संपुष्टात येईल, असा दावा केंद्र सरकारने केला आहे. तसेच, कंत्राटी शेती करण्यासही अधिकृत परवानगी मिळाली असून शेतकऱ्यांना आर्थिक लाभ मिळू शकेल, असे केंद्र सरकारचे म्हणणे आहे.

तीन संस्थांना IRDAIचा “डोमेस्टिक सिस्टीमॅटिकली इम्पॉर्टंट इन्शुरर्स (D-SII)” दर्जा



- भारतीय विमा विनियामक व विकास प्राधिकरणाने (IRDAI) 2020-21 या आर्थिक वर्षासाठी आणखी तीन संस्थांची “डोमेस्टिक सिस्टीमॅटिकली इम्पॉर्टंट इन्शुरर्स (D-SII)” म्हणून ओळख पटविली आहे. त्या पुढीलप्रमाणे आहेत -


१)भारतीय जीवन विमा महामंडळ (LIC)


२)न्यू इंडिया अ‍श्युरन्स कंपनी लिमिटेड


३)भारतीय सामान्य विमा महामंडळ (GIC)


◾️महत्वाच्या बाबी


- निवडलेल्या विमा कंपन्यांना त्यांच्या कॉर्पोरेट प्रशासनाची पातळी वाढवण्याचे निर्देश दिले गेले आहेत.


- D-SII संस्था IRDAIच्या वर्धित विनियामक देखरेखीखाली असणार आहेत.


- “डोमेस्टिक सिस्टीमॅटिकली इम्पॉर्टंट इन्शुरर्स (D-SII)” विषयी


- D-SII संस्था ही अशी विमाप्रदाता संस्था मानली जाते जी अपयशी ठरणे म्हणजे ‘खूप मोठे नुकसान होणे’ असा अर्थ होतो. म्हणजेच त्या सर्वात मोठ्या आणि अतिशय महत्वाच्या असतात.


- संकटाच्या वेळी अश्या संस्थांना सरकारचे पाठबळ मिळावे या दृष्टीने ही योजना आहे.


- यापूर्वी D-SII संस्था म्हणून घोषित करण्यात आलेले - भारतीय स्टेट बँक, ICICI बँक आणि HDFC बँक.

हरित ग्राहक दिन




- २००८ साली विविध देशांतील सर्वसामान्य लोकांची जीवनशैली आणि तिचा पर्यावरणावर होणारा परिणाम याचा अभ्यास करण्यासाठी नॅशनल जिओग्राफिक सोसायटीने एक सर्वेक्षण केले होते.


-  यासाठी त्यांनी भारत, ब्राझील यांसारख्या विकसनशील देशांबरोबर ब्रिटन, अमेरिका अशा अतिप्रगत आणि विकसित असलेल्या एकूण १४ देशांमधील नागरिकांकडून एक प्रश्नावली भरून घेतली. वेगवेगळ्या देशांचे नागरिक उपभोक्त्यांच्या/ग्राहकांच्या रूपात असताना पर्यावरणाबद्दल कितपत जागरूक असतात, याचा आढावा या अभ्यासातून घेण्यात आला. 


- प्रत्येक देशाला मिळालेल्या गुणांना त्यांनी ‘ग्रीनडेक्स’ असे नाव दिले. या सर्वेक्षणाचा निकाल साधारण अपेक्षित असाच होता. भारत आणि ब्राझील यांसारख्या विकसनशील देशांतील ग्राहकांना १०० पैकी ६० गुण मिळाले, तर अमेरिकेतील ग्राहकांना सर्वात कमी- म्हणजे ४४.९ गुण मिळाले. 


- यातून- विकसनशील देशांमधील ग्राहक पर्यावरणाविषयी अधिक जागरूक आहेत आणि पर्यावरणाविषयी स्वत:ला जबाबदार मानतात; तसेच पर्यावरणाविषयी बोलण्यास/ऐकण्यास ते अधिक उत्सुक असतात, पर्यावरणावरील परिणाम टाळण्यासाठी काही तरी करावे अशी त्यांची इच्छा असते, असा निष्कर्ष काढण्यात आला.


- भारतात दरवर्षीप्रमाणे आज, २८ सप्टेंबर रोजी ‘हरित ग्राहक दिन’ पाळला जाणार आहे. यानिमित्ताने, आपल्यातील ‘हरित ग्राहक’ कोणाला म्हणावे, या प्रश्नाची उकल करण्याचा प्रयत्न करू.. आपण बाजारात जाऊन ज्या वस्तू विकत घेतो, त्या वस्तूंच्या निर्मितीसाठी किती प्रमाणात पाणी, ऊर्जा व इतर नैसर्गिक साधनसंपत्तीचा वापर करावा लागला असेल आणि त्याचा पर्यावरणावर काय परिणाम झाला असेल? उत्पादन प्रक्रियेत किती व कशा प्रकारचा कचरा निर्माण होत असेल? या वस्तू पुन:पुन्हा वापरात येतील का? या वस्तूंचं ‘रिसायकलिंग’ होऊ शकेल का? अशा प्रकारचे प्रश्न जर आपल्या मनात येत असतील, तर ते आपण ‘हरित ग्राहक’ असल्याचे लक्षण आहे हे नक्की समजावे. 


- याव्यतिरिक्त दळणवळणासाठी आपण निवडत असलेले परिवहनाचे पर्याय, रोजच्या अन्नाचा स्रोत, पारंपरिक वस्तूंऐवजी पर्यावरणास उपकारक वस्तूंचा वापर, पर्यावरणाच्या संवर्धनाविषयीचा दृष्टिकोन हे गुणही ‘हरित ग्राहक’ म्हणून पात्र ठरण्यास महत्त्वाचे आहेत.


- सरकारी व संस्थात्मक पातळीवर ‘हरित ग्राहक दिना’निमित्त निरनिराळे कार्यक्रम केले जातातच; पण वैयक्तिक पातळीवरही छोटे-छोटे उपाय शोधून आपल्या परीने आपापल्या परिसरात जनजागृती मोहिमा राबवता येतील!

भारत आणि जपान या देशांच्या नौदलांची द्विपक्षीय सागरी कवायती-JIMEX 20


- भारत आणि जपान या देशांच्या नौदलांदरम्यान ‘JIMEX 20’ नामक द्विपक्षीय सागरी कवायती


◾️कालावधी- 

26 सप्टेंबर ते 28 सप्टेंबर 


◾️ ठिकाण- उत्तर अरबी समुद्रात आयोजित करण्यात आली.


◾️ठळक बाबी


- ‘JIMEX’ या द्विपक्षीय सागरी कवायतीची ही चौथी आवृत्ती आहे. 


-हा कार्यक्रम दोन्ही नौदलांमधला सहकार्य आणि परस्पर विश्वास वाढवण्यास आणि दोन्ही देशांमधले मैत्रीचे दीर्घकाळचे संबंध दृढ करण्यास मदत करणार आहे.


- रिअर अ‍ॅडमिरल कृष्णा स्वामीनाथ यांच्या नेतृत्वाखाली भारतीय नौदलाकडून स्वदेशी तंत्रज्ञानाने तयार केलेले विनाशक ‘चेन्नई’ जहाज, ‘तरकश’ लढाऊ जहाज, ‘दीपक’ फ्लीट टँकर यांचा सहभाग आहे.


-  जहाजांव्यतिरिक्त P8I हे सागरी गस्त विमान, एकात्मिक हेलिकॉप्टर आणि लढाऊ विमाने कवायतीत सहभागी होणार आहेत.


- सागरी सहकार्यावर लक्ष केंद्रीत करुन भारतीय नौदल आणि जपान मेरीटाइम सेल्फ-डिफेन्स फोर्स (JMSDF) यांच्या ‘JIMEX’ कवायती 2012 सालापासून आयोजित केली जात आहे.


- ‘JIMEX 20’ यामध्ये सागरी मोहीमांची व्याप्ती, मोठ्या प्रमाणात प्रगत कवायती कौशल्याच्या माध्यमातून उच्च प्रतिची आंतर-कार्यप्रणाली आणि संयुक्त मोहीम कौशल्यांचे प्रदर्शन सादर करण्यात येणार आहे.


- बहु-आयामी व्युहात्मक कवायती यात शस्त्रास्त्र गोळीबार, क्रॉस डेक हेलिकॉप्टर ऑपरेशन्स आणि जटील पृष्ठभाग, पाणबुडीरोधक आणि हवाई युद्ध अभ्यासातून दोन्ही नौदलांदरम्यानचा एकत्रित समन्वय अधिक बळकट होणार.


◾️जपान देश


- जपान हा पूर्व आशियामधला एक द्वीप-देश आहे. तसेच हा औद्योगिक दृष्ट्या जगातील अत्यंत पुढारलेल्या देशांपैकी एक आहे. 


- जपानच्या पश्चिमेला जपानी समुद्र, चीन, उत्तर कोरिया, दक्षिण कोरिया व रशिया, उत्तरेला ओखोत्स्कचा समुद्र व दक्षिणेला पूर्व चीन समुद्र व तैवान आहेत.


-  जपानच्या अतिपूर्वेकडील स्थानामुळे जपानला “उगवत्या सूर्याचा देश” असे संबोधण्यात येते. टोकियो ही जपानची राष्ट्रीय राजधानी आहे आणि जपानी येन हे राष्ट्रीय चलन आहे.


- आशिया खंडाच्या पूर्व किनाऱ्यालगत, तैवान बेट आणि कूरील बेटे यांच्या दरम्यान लहानमोठ्या बेटाच्या तीन चंद्रकोरी मालिका तयार झाल्या आहेत. यांनाच पुष्कळ वेळा ‘तोरण बेटे’ म्हणून संबोधण्यात येते. 


- या तोरण बेटांत होन्शू, क्युशू, शिकोकू व होक्कायडो या चार मोठ्या व इतर 3400 बेटांचा समावेश होतो. ही सर्व बेटे मिळूनच जपान देश झाला आहे.

---------------------------------------------------

२९ सप्टेंबर २०२०

राज्यसभा


            हे भारतीय लोकशाहीचे वरचे सभागृह आहे . लोकसभा म्हणजे खालचे प्रतिनिधीमंडळ. राज्यसभेत 245 सदस्य असतात. ज्यामध्ये 12 सभासदांना भारतीय राष्ट्रपती नियुक्त करतात . त्यांना 'नामित सदस्य' म्हणतात. इतर सदस्य निवडले जातात. राज्यसभेवर years वर्षे सभासद निवडले जातात, त्यापैकी एक तृतीयांश दर 2 वर्षांनी सेवानिवृत्त होतात.


कोणत्याही संघीय नियमात, घटनात्मक बंधन असल्यामुळे फेडरल विधानसभेच्या वरच्या भागाला राज्य हितसंबंधांचे फेडरल लेव्हल डिफेन्डर बनविले जाते. राज्यसभेची स्थापना या तत्त्वामुळे झाली आहे. या कारणास्तव, राज्यसभेला संसदेचे दुसरे सभागृह म्हणून स्थापन झालेल्या सदनांची समानता म्हणून पाहिले जाते. लोकसभेने मंजूर केलेल्या प्रस्तावांचा आढावा घेण्यासाठी राज्य सभा स्थापन करण्यात आली आहे. मंत्रिमंडळातील तज्ञांची कमतरतादेखील भरून काढू शकते कारण त्यामध्ये किमान 12 तज्ञ नेमलेले आहेत. राष्ट्रपतींपुढे आणीबाणी लागू करण्याचे सर्व प्रस्ताव राज्यसभेनेदेखील मंजूर केले पाहिजेत. जुलै 2018 पासून राज्यसभेचे खासदार सभागृहात 22 भारतीय भाषांमध्ये भाषणे करू शकतात कारण वरच्या सभागृहात सर्व 22 भारतीय भाषांमध्ये एकाचवेळी भाषांतर केले जाते. 


भारताचे उपराष्ट्रपती (सध्या वैकेय्या नायडू ) राज्यसभेचे अध्यक्ष आहेत. राज्यसभेचे पहिले अधिवेशन १ May मे १९५२ रोजी झाले.

विधिमंडळ स्तरावर केंद्र-राज्य संबंध


राज्यघटनेच्या सातव्या वेळापत्रकात विधानसभेचा विषय केंद्र राज्यामध्ये विभागला जातो आणि युनियन यादीतील महत्त्वाचा आणि महत्त्वाचा विषय

म्हणजे राज्यांवरील केंद्राचे विधायी नियंत्रण.


१. अनुच्छेद [१ [१] नुसार राज्य खासगी मालमत्तेला जनहितासाठी कायदा बनवण्याचा कायदेमंडळास अधिकार आहे, परंतु कलम १ and आणि कलम १ vio चे उल्लंघन केल्यास असा कोणताही कायदा असंवैधानिक / रद्द होणार नाही परंतु तो न्यायिक आहे पुनरावृत्तीसाठी पात्र ठरेल, परंतु जरी ही पद्धत राष्ट्रपतींच्या मान्यतेसाठी ठेवली गेली असेल आणि त्यांनी त्याला मान्यता दिली असेल, तर तो न्यायालयीन पुनरावलोकनास पात्र ठरणार नाही.


२. नववी वेळापत्रक देखील कलम [१ [बी] द्वारे जोडले गेले आहे आणि राज्य विधानमंडळाने मंजूर केलेल्या आणि अनुसूचीअंतर्गत ठेवल्या गेलेल्या सर्व कायद्यांना न्यायालयीन आढावादेखील सूट देण्यात आली आहे परंतु हे काम संसदेच्या मान्यतेने करण्यात आले आहे. आहे


State. राज्यपाल २०० चे राज्यपाल राष्ट्रपतींच्या संमतीसाठी राज्य विधीमंडळाने जे पैसे बिल मंजूर केले होते त्याद्वारे हे बिल राखून ठेवू शकतात.


Article. कलम २88 [२] पाणी जमा करणे, वीज निर्मिती, आणि वीज वापर, वितरण, वापर यासंबंधी केंद्रीय न्यायाधिकरणावरील राज्य विधानसभेला कर आकारण्याची शक्ती देत   नाही, अशा विधेयकात प्रथम राष्ट्रपतींची मान्यता मिळेल.


Article. कलम 5०5 [बी] नुसार राज्य विधिमंडळास आंतरराज्यीय व्यापार व्यापारावर नियंत्रण ठेवण्याचे अधिकार देते, परंतु राज्य विधानसभेत सादर केलेले विधेयक केवळ राष्ट्रपतींच्या शिफारशीनेच आणता येते

Online Test Series

Latest post

यशाचा राजमार्ग प्रश्नसंच

 खालील विधाने विचारात घ्या? अ  पोर्तुगीजांनी भारतात पहिला छापखाना 1556 ला गोवा येथे स्थापित केला. ब  मुंबई ला पहिला छापखाना आणण्याचा प्रयत्न...