३१ ऑक्टोबर २०१९

चालू घडामोडी वन लाइनर्स, 30 ऑक्टोबर 2019.

✳ 29 ऑक्टोबर: आंतरराष्ट्रीय इंटरनेट दिन

✳ 29 ऑक्टोबर: जागतिक स्ट्रोक दिन

✳ मध्य प्रदेशला नुकतेच सर्वोत्कृष्ट मूल्य गंतव्य म्हणून समाविष्ट केले गेले आहे

✳ सोफी विल्वा बेल्जियमची पहिली महिला पंतप्रधान ठरली

✳ 29 व्या बेसिक मंत्रिमंडळाची बैठक चीनमधील बीजिंग येथे झाली

✳ भारताने सागरी क्षेत्राचे संरक्षण करण्यासाठी करारावर स्वाक्षरी केली आहे

✳ हार्वर्ड बिझिनेस आढावा वर्ल्ड 2019 च्या यादीतील सर्वोत्कृष्ट कामगिरी करणारे सीईओ जाहीर केले

✳ एनव्हीआयडीएआयचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी जेन्सेन हुआंग यांनी वर्ल्ड 2019 च्या यादीमध्ये सर्वोत्कृष्ट कामगिरी करणारे सीईओ अव्वल स्थान मिळविले

✳ वर्ल्ड 2019 च्या यादीमध्ये अ‍ॅडोबचे सीईओ एस नारायण सहाव्या क्रमांकावर आहेत

✳ मास्टरकार्डचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी अजय बंगा  2019 च्या जागतिक क्रमवारीत सर्वोत्कृष्ट कामगिरी करणार्‍या सीईओंमध्ये 7 व्या क्रमांकावर आहेत

✳ मायक्रोसॉफ्टचे सीईओ सत्य नाडेला वर्ल्ड 2019 च्या यादीमध्ये सर्वोत्कृष्ट कामगिरी करणाया सीईओंमध्ये 9 व्या स्थानावर आहेत

✳ नाइकेचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी मार्क पार्करने वर्ल्ड 2019 च्या यादीमध्ये सर्वोत्कृष्ट कामगिरी करणाया सीईओंमध्ये 20 वे स्थान मिळवले

✳ पलचे सीईओ टिम कुक वर्ल्ड 2019 च्या यादीमध्ये सर्वोत्कृष्ट कामगिरी करणाया मुख्य कार्यकारी अधिकारी म्हणून 62 व्या स्थानावर आहेत

✳ अमित सचदेव व्हाईट हाऊस फेलोच्या प्रतिष्ठित 2019-20 च्या प्रतिष्ठित व्यक्तीसाठी नियुक्त

✳ अष्टांगे, अपंग व्यक्ती आता पोस्टल बॅलेट्सद्वारे मतदान करू शकतात

✳ आयआयएम कलकत्ता फायनान्शियल टाईम्स मास्टर्स इन मॅनेजमेंट रँकिंगमध्ये 17 व्या क्रमांकावर आहे

✳ अरुणाचल प्रदेशात तवांग महोत्सवाचे 7 वे संस्करण सुरू झाले

✳ आयसीसी अँटी करप्शन कोडचा भंग केल्याबद्दल शाकिब अल हसनवर 2 वर्षांची बंदी

✳ भारतीय रेल्वेने तिकीट मोहिमांविरूद्ध ‘ऑपरेशन धनुष’ सुरू केले

✳ नेपाली महोत्सव 'कुकुर' ने 'कुत्र्यांचा दिवस' साजरा केला.

✳ रियाधमध्ये 3 रा फ्युचर इन्व्हेस्टमेंट इनिशिएटिव्ह फोरम आयोजित

✳ पंतप्रधान मोदींनी तिसर्‍या फ्यूचर इन्व्हेस्टमेंट इनिशिएटिव्ह फोरममध्ये भाग घेतला

✳ दिल्लीतील महिला आजपासून सार्वजनिक बसमध्ये विनामूल्य राईड मिळवतात

✳ भारत बांगलादेश विरुद्ध कोलकाता येथे पहिली ए-डे-नाईट टेस्ट खेळेल

✳ न्या. शरद अरविंद बोबडे 47 व्या मुख्य न्यायाधीश म्हणून नियुक्त

✳ अनूप कुमार सिंह राष्ट्रीय सुरक्षा रक्षकाचे डीजी म्हणून नियुक्त

✳ 1 नोव्हेंबरपासून बांगलादेश-भारत मैत्री संवाद कॉक्स बाजारात

✳ नेपाळची निर्मल पूर्वे ही जगातील सर्वात जलद पर्वतारोहण बनली

✳ निर्मल पुजाने केवळ 6 महिन्यांत 14 सर्वोच्च शिखरे मोजली

✳ सौदी अरेबियाबरोबर रणनीतिक भागीदारी परिषद करारावर स्वाक्षरी करण्यासाठी भारत

✳ जपानी शैक्षणिक व मुत्सद्दी सदाको ओगाटा निधन झाले

✳ बिस्वा इज्तेमा 10-12 जानेवारी 2020 पासून ढाका येथे घेण्यात येईल

✳ उझबेकिस्तानमध्ये एससीओ प्रमुख राज्य सभेचे आयोजन केले जाईल

✳ राजनाथ सिंह एससीओच्या प्रमुख राज्यस्तरीय बैठकीत भारताचे प्रतिनिधित्व करणार आहेत

✳ सी 40 जागतिक महापौर शिखर परिषद डेन्मार्कमध्ये आयोजित

✳ कॅरोलिन क्रिआडो पेरेझने रॉयल सोसायटी विज्ञान पुस्तक पुरस्कार 2019 जिंकला

✳ भारतीय रेल्वे 10 पर्यटन गाड्यांमध्ये 200 सलूनचे रुपांतर करेल

✳ केंद्र नूतनीकरण करण्यायोग्य उर्जेवर संपूर्णपणे लडाख चालविण्याची योजना आहे

✳ फिच रेटिंग्जने वित्तीय वर्ष 2019 मध्ये भारताचा जीडीपी अंदाज 5.5% पर्यंत खाली आणला आहे.

✳ बी एस यादव यांना इराकमध्ये भारताचे पुढचे राजदूत म्हणून नियुक्त केले

✳ एम के परदेशी यांना सामोआ येथे भारताचे उच्चायुक्त म्हणून नियुक्त केले

✳ चीनमधील वुहानमध्ये 7 वा सीआयएसएम मिलिटरी वर्ल्ड गेम्स 2019 आयोजित

✳ चीनने 7 व्या सीआयएसएम मिलिटरी वर्ल्ड गेम्स 2019 मध्ये पदकांची यादी केली

✳ 7 व्या सीआयएसएम मिलिटरी वर्ल्ड गेम्स 2019 मध्ये रशिया दुसर्‍या क्रमांकावर आहे

✳ 7 व्या सीआयएसएम मिलिटरी वर्ल्ड गेम्स 2019 मध्ये ब्राझीलचा तिसरा क्रमांक आहे

✳ 7 व्या सीआयएसएम मिलिटरी वर्ल्ड गेम्स 2019 मध्ये भारताचा 27 वा क्रमांक आहे

✳ डोमिनिक थिम वोन (पुरुष) इर्स्ट बँक ओपन (व्हिएन्ना ओपन) 2019

✳ लेबनॉनचे पंतप्रधान साद हरीरी यांनी सरकारविरोधी निषेध करत राजीनामा जाहीर केला

✳ भारतातील सर्वात वयातील योग शिक्षक नानम्मल यांचे 99 व्या वर्षी निधन झाले.

पंकज कुमार UIDAI चे नवे सीईओ :

🌸केंद्र सरकारने मोठे प्रशासनिक बदल केले आहेत. वरिष्ठ आयएएस अधिकारी संजीव नंदन सहाय यांची ऊर्जा विभागाचे सचिव म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे. ते सुभाष चंद्र गर्ग यांची जागा घेणार आहेत.

🌸तर माहिती आणि तंत्रज्ञान विभागाचे अतिरिक्त सचिव पंकज कुमार यांची ‘यूआयडीएआय’च्या मुख्य कार्यकारी अधिकारीपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे.

🌸संसदेत अर्थसंकल्प सादर केल्यानंतर गर्ग यांना अर्थ विभागाच्या सचिव पदावरून हटवून ऊर्जा विभागाच्या सचिवपदी नियुक्ती करण्यात आली होती.

🌸त्यानंतर गर्ग यांनी सेवानिवृत्तीसाठी अर्ज केला होता. ते सध्या तीन महिन्यांच्या नोटीसवर कार्यरत आहेत. गर्ग हे येत्या 31 ऑक्टोबर रोजी निवृत्त होणार आहेत. त्यांच्या व्यतिरिक्त अन्य आयएएस अधिकाऱ्यांच्याही बदल्या करण्यात आल्या आहेत.

🌸ब्रज राज शर्मा यांची कर्मचारी निवड आयोगाच्या (एसएससी) अध्यक्षपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे. सध्या ते गृह मंत्रालयाअंतर्गत येणाऱ्या सीमा व्यवस्थापन विभागाच्या सचिवदी कार्यरत आहेत. तर ‘एनएचएआय’चे अध्यक्ष नागेंद्र नाथ सिन्हा हे ब्रज राज शर्मा यांची जागा घेणार आहेत. संजीव गुप्ता यांची गृह मंत्रालयाअंतर्गत येणाऱ्या राज्य सचिवालय परिषदेत सचिवपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे. यापूर्वी ते याच विभागात विशेष सचिव म्हणून कार्यरत होते.

सराव प्रश्नसंच - चालू घडामोडी

● जगातली सर्वाधिक मानधन मिळविणारी महिला खेळाडू खोण आहे?

अ. सेरेना विल्यम्स
ब. सिमोना हलेप
क. हरमनप्रीत कौर
ड. सानिया नेहवाल

उत्तर - अ. सेरेना विल्यम्स

● कोणत्या शहरात दहाव्या ‘आशिया जलतरण महासंघ एशियन एज ग्रुप अजिंक्यपद 2019’ या स्पर्धा आयोजित केली आहे?

अ. मुंबई
ब. चेन्नई
क. बेंगळुरू
ड. दिल्ली

उत्तर - क. बेंगळुरू

● पॉवर ग्रिड कॉर्पोरेशनचे अध्यक्ष व व्यवस्थापकीय संचालक पदाची जबाबदारी कोणी स्वीकारली?

अ. के. श्रीकांत
ब. आर. के. मिश्रा
क. सचिन मेहता
ड. मनोज शर्मा

उत्तर - अ. के. श्रीकांत

● ऑगस्टमध्ये कसोटी क्रिकेटमधून निवृत्ती जाहीर करणार्‍या दक्षिण आफ्रिकेच्या गोलंदाजाचे नाव काय ?

अ. ए.बी.डिव्हीलियर्स
ब. मोर्नी मोर्कल
क. डेल स्टेन
ड. हाशिम अमला

उत्तर - क. डेल स्टेन

● कोणी ATP वॉशिंग्टन ओपन 2019’ या टेनिस स्पर्धेत पुरुष एकेरी गटाचे विजेतेपद जिंकले?

अ. डॅनिल मेदवेदेव
ब. नोव्हाक जोकोविच
क. राफेल नदाल
ड. रॉजर फेडरर

उत्तर - अ. डॅनिल मेदवेदेव

● बंधन बँकेचे मुख्य अर्थशास्त्रज्ञ आणि संशोधन विभागाचे प्रमुख म्हणून कोणाची नेमणूक केली?

अ. प्रमोद वाजपेयी
ब. सिद्धार्थ सन्याल
क. चंद्रशेखर घोष
ड. सागर प्रसाद

उत्तर - ब. सिध्दार्थ सन्याल

● CEO World 2019 या मासिकेच्या जगातले सर्वाधिक प्रभावशाली मुख्य कार्यकारी अधिकारी’ या जागतिक मानांकन यादीत प्रथम क्रमांकावर कोण आहे?

अ. मुकेश अंबानी
ब. सुंदर पिचाई
क. डगलस मॅकमिलन
ड. लक्ष्मी मित्तल

उत्तर - क. डगलस मॅकमिलन

● सीमा सुरक्षा दलाचे नवे महासंचालक (DG) म्हणून कोणाची नेमणूक करण्यात आली?

अ. व्ही. के. जोहरी
ब. राजेंद्र कूमार
क. राहुल वर्मा
ड. दीपक मिश्रा

उत्तर - अ. व्ही. के. जोहरी

● 22 वी ‘राष्ट्रीय ई-गव्हर्नन्स परिषद 2019’ आयोजित करण्यात येणार आहे?

अ. दिल्ली
ब. मुंबई
क. रांची
ड. शिलाँग

उत्तर - ड. शिलाँग

● कोणाची भारतीय रिझर्व्ह बँकेच्या केंद्रीय संचालक मंडळावर संचालकपदी नेमणूक करण्यात आली?

अ. अतनू चक्रवर्ती
ब. अजय सिंग
क. राजेंद्र प्रजापती
ड. राकेश वर्मा

उत्तर - अ. अतनू चक्रवर्ती

● भारताने कोणत्या देशाला विकास प्रकल्पांसाठी अर्थसहाय्य म्हणून 100 दशलक्ष डॉलरची पतमर्यादा देवू केली?

अ. श्रीलंका
ब. बेनिन
क. नेपाळ
ड. भूटान

उत्तर - ब. बेनिन

● भारतीय रिझर्व्ह बँकेनी (RBI) कोणत्या परदेशी बँकेला बँकिंग सेवा देण्याची परवानगी दिली आहे?

अ. बँक ऑफ अमेरिका
ब. बँक ऑफ जपान
क. बँक ऑफ रशिया
ड. बँक ऑफ चायना

उत्तर - ड. बँक ऑफ चायना

● ‘QS बेस्ट स्टूडेंट सिटीज रॅंकिंग 2019’ नुसार कोणते शहर विद्यार्थ्यांसाठी सर्वोत्तम आहे?

अ. दिल्ली
ब. सिडनी
क. लंडन
ड. टोकीयो

उत्तर - क. लंडन

● भारताचे नवे अर्थ सचिव म्हणून कोणाला नियुक्त करण्यात आले आहे?

अ. राजीव कुमार
ब. शशिकांत दास
क. मनोहर जोशी
ड. रमेश वर्मा

उत्तर - अ. राजीव कुमार

● जागतिक बँकेच्या “ग्लोबल GDP रॅंकिंग फॉर 2018’ यामध्ये कोणता देश प्रथम क्रमांकावर आहे?

अ. चीन
ब. रशिया
क. चीन
ड. अमेरिका

उत्तर - ड. अमेरिका

न्यायमूर्ती शरद अरविंद बोबडे यांची 47 वी सीजेआय म्हणून नियुक्ती..

🚦 न्यायमूर्ती शरद अरविंद बोबडे यांची आज 47 व्या मुख्य न्यायाधीशपदी नियुक्ती करण्यात आली.

🚦 रंजन गोगोई यांनी राजीनामा दिल्यानंतर दुसर्‍या दिवशी १ Justice नोव्हेंबरला न्यायमूर्ती बोबडे सीजेआय म्हणून शपथ घेतील.

🚦त्यांचे कार्यकाळ 17 महिन्यांचा असेल आणि ते 23 एप्रिल 2021 रोजी कार्यालयाचे उद्घाटन करतील.

🚦 त्यांच्या नियुक्ती वॉरंटवर राष्ट्रपती राम नाथ कोविंद यांनी स्वाक्षरी केली, त्यानंतर कायदा मंत्रालयाने अधिसूचना जारी केली की भारतीय न्यायव्यवस्थेचे पुढील प्रमुख म्हणून न्यायमूर्ती बोबडे यांची नियुक्ती केली जाईल.

🚦२००० पासून न्यायाधीश बोबडे अतिरिक्त न्यायाधीश म्हणून मुंबई उच्च न्यायालयात दाखल झाले.

🚦 ऑक्टोबर २०१२ मध्ये त्यांची मध्य प्रदेश उच्च न्यायालयाचे मुख्य न्यायाधीश म्हणून नियुक्ती झाली.

🚦 एप्रिल २०१ In मध्ये त्यांची सुप्रीम कोर्टात बदली झाली.

🚦 प्रस्थापित कार्यपद्धतीनुसार न्यायमूर्ती गोगोई यांनी या महिन्याच्या सुरूवातीला कायदामंत्र्यांना पत्र लिहून न्यायमूर्ती बोबडे यांच्या नावाची शिफारस केली…

३० ऑक्टोबर २०१९

संपूर्ण मराठी व्याकरण 10 प्रश्न

1) सहज एकदाच येई सांजवेळी II या काव्यातील रस ओळखा.

   1) करूण    2) श्रृंगार      3) वीर      4) शांत

उत्तर :- 2

2) खालील शब्दाचा समानार्थी शब्द कोणता ?

     वारुणी
   1) वायुरूपी    2) तट्टाणी    3) मद्य      4) तरूणी

उत्तर :- 3

3) ‘इत्थंभूत’ या शब्दाच्या उलट अर्थाचा शब्द निवडा.

   1) त्रोटक    2) सारखा    3) निराळा    4) समान

उत्तर :- 1

4) म्हणीच्या योग्य अर्थाचा पर्याय ओळखा. – ‘धर्म करता कर्म उभे राहते.’

   1) दुस-याचा अनुभव घेऊन चुका टाळाव्यात      2) आपले काम सोडून नको ती चौकशी करणे
  3) जे आपल्या येथे आहे तेच सर्व जगात असते    4) चांगले करताना नको ते निष्पन्न होणे

उत्तर :- 4

5) खालील वाक्यप्रकार ओळखा.
     ‘केवढी उंच इमारत ही ..........!’

   1) विधानार्थी    2) उद्गारार्थी    3) होकारार्थी    4) संकेतार्थी

उत्तर :- 2 

6) ‘निर्वासित’ या शब्दाचा अर्थ लिहा.

   1) परदेशात राहणारा        2) देश सोडून गेलेला
   3) घरादारासय व देशास पारखा झालेला    4) देशात राहणारा

उत्तर :- 3

7) शुध्द शब्द ओळखा.

   1) शरदचंद्र    2) शारिरीक    3) शारीरीय    4) शारदिय

उत्तर :- 3

8) ‘ई’ हा स्वर कोणत्या प्रकारचा आहे ?
   1) संयुक्त    2) –हस्व      3) दीर्घ      4) स्वरादी

उत्तर :- 3

9) ‘पुनस् + स्थापन’ हा शब्द कोणत्या संधीयुक्त शब्दाचा विग्रह आहे ?

   1) पुर्नस्थापना    2) पुन:स्थापना    3) पुनर्स्थापना    4) पुनर्रस्थापना

उत्तर :- 2

10) खालील विधाने पहा :
   अ) सामान्यनामांची अनेक वचने होत नाहीत.      ब) विशेषनामांची अनेकवचने होतात.
         पर्यायी उत्तरांतून योग्य पर्यायी उत्तर  सांगा.

   1) फक्त अ बरोबर  2) फक्त ब बरोबर    3) अ व ब बरोबर    4) अ व ब चूक

उत्तर :- 4

संपूर्ण मराठी व्याकरण 10 प्रश्न

1) नदी – या शब्दाचे वचन बदलून येणारे रूप शोधा.

   1) नद      2) नद्या      3) नदी      4) नदू

उत्तर :- 2

2) विभक्तीप्रत्यय किंवा शब्दयोगी अव्यय लागून तयार झालेले नामाच्या रूपाला ............... म्हणतात.

   1) साधित शब्द    2) संयुक्त व्यंजन    3) सामान्यरूप    4) संधी

उत्तर :- 3

3) ‘देवाने’ या शब्दात कोणत्या विभक्तीचा प्रत्यय आलेला आहे ?

   1) प्रथम    2) व्दितीया    3) तृतीया    4) चतुर्थी

उत्तर :- 3

4) खालीलपैकी कोणते वाक्य ‍विधानार्थी नव्हे ?

   1) मुलांनो, शांतता पाळा      2) मुलांनो, किती गोंधळ घालत आहात
   3) मुलांनो, गोंधळ घालू नका    4) मुलांनो थोडे गप्प बसा

उत्तर :- 2

5) केवल वाक्याचे पृथक्करण करा. – शरदाच्या चांदण्यात गुलमोहर मोहक दिसतो.

   1) शरदाच्या चांदण्यात – विधेय विस्तार, गुलमोहर – उद्देश, मोहक – विधानपुरक, दिसतो – क्रियापद
   2) शरदाच्या चांदण्यात – उद्देश्य विस्तार, गुलमोहर – विधानपूरक, मोहक – उद्देश, दिसतो -‍ कर्म विस्तार
   3) शरदाच्या चांदण्यात – कर्म विस्तार, गुलमोहर – क्रियापद, मोहक – विधानपूरक,दिसतो – क्रियापद
   4) शरदाच्या चांदण्यात – उद्देश, गुलमोहर – विधानपूरक, मोहक – क्रियापद, दिसतो – विधेय

उत्तर :- 1 

6) पुढील वाक्यातील ‘प्रयोग’ ओळखा. – ‘मांजर उंदिर पकडते.’

   1) कर्मणी    2) कर्तरी      3) भावे      4) संकर

उत्तर :- 2

7) ‘गजाननाच्या कृपेने कार्यसिध्दी होवो’ – या वाक्यातील सामासिक शब्द कोणता ?

   1) गजानन    2) कृपेने      3) कार्यसिध्दी    4) होवो

उत्तर :- 1

8) खालीलपैकी विरामचिन्हांचा योग्य वापर केलेले वाक्य ओळखा.

   1) याज्ञवल्क्य म्हणाले, “मैत्रेयी, गृहस्थाश्रमाचा त्याग करून मी आता वानप्रस्थाश्रमाची वाटचाल करणार आहे.”
   2) याज्ञवल्क्य म्हणाले : मैत्रेयी गृहस्थाश्रमाचा त्याग करून, मी आता वानप्रस्थाश्रमाची वाटचाल करणार आहे !
   3) याज्ञवलक्य म्हणाले, मैत्रेयी ! गृहस्थाश्रमाचा त्याग करून मी आता वानप्रस्थाश्रमाची वाटचाल करणार आहे ?
   4) याज्ञवल्क्य म्हणाले, “मैत्रेयी गृहस्थाश्रमाचा त्याग करून मी आता ; वानप्रस्थाश्रमाची वाटचाल करणार आहे.”

उत्तर :- 1

9) अलंकार ओळखा.

     येथे समस्त बहिरे बसतात लोक
     का भाषणे मधुर तू करिशी अनेक I
     हे मूर्ख यांस किमपीहि नसे विवेक
     रंगावरून तुजला गणतील काक II

   1) अप्रस्तुत प्रशंसा  2) उपमा      3) श्लेष      4) प्रतीप

उत्तर :- 1

10) तत्सम शब्द निवडा.

   1) धरती     2) पृथ्वी      3) जमीन      4) धरा

उत्तर :- 2

संपूर्ण मराठी व्याकरण 10 प्रश्न

1) संधी म्हणजे काय?

   1) सांधणे    2) सांगणे      3) सामावणे    4) समजावणे

उत्तर :- 1

2) खालील शब्दांपैकी ................... हे भाववाचक नाव नाही.

   1) शांत    2) नवलाई    3) समता      4) धैर्य

उत्तर :- 1

3) खाली दिलेल्या कोणत्या पर्यायी उत्तरात आत्मवाचक सर्वनाम असणारे वाक्य आहे ?

   1) धीराने उभा राहणाराच लोकोत्तर लाभाचा धनी होतो.
   2) मनुष्याचा सर्वात मोठा शत्रू तो स्वत: असतो.
   3) सावित्रीबाई सारं काम आटोपलं होतं.
   4) त्यांनी माझ्याकडून काम करवून घेतलं.

उत्तर :- 2

4) कोणतेही विशेषनाम .................. असते.

   1) अनेकवचनी    2) वचनहीन    3) एकवचनी    4) सामान्यज्ञान

उत्तर :- 3

5) खालील क्रियापदांपैकी साधित क्रियापद ओळखा.

   1) करवते    2) गडगडते    3) गेला      4) पाणावले

उत्तर :- 4 

6) क्रियाविशेषण अव्यय व त्याचे प्रकार यांच्या जोडया लावा.

   अ) कालवाचक क्रियाविशेषण अव्यय    I) पलीकडे
   ब) स्थलवाचक क्रियाविशेषण अव्यय    II) मोजके
   क) रीतीवाचक क्रियाविशेषण अव्यय    III) क्षणोक्षणी
   ड) परिणामवाचक क्रियाविशेषण अव्यय    IV) सावकाश

    अ  ब  क  ड

         1)  II  IV  I  III
         2)  III  I  IV  II
         3)  II  IV  III  I
         4)  I  III  II  IV

उत्तर :- 2

7) खालीलपैकी संबंधवाचक शब्दयोगी अव्यय कोणते ?

   1) विषयी    2) योगे      3) संगे      4) साठी

उत्तर :- 1

8) ‘पळाला म्हणून तो बचावला’ या वाक्यातील ‘म्हणून’ हे कोणते अव्यय आहे ?

   1) स्वरूपदर्शक उभयान्वयी अव्यय      2) परिणामबोधक उभयान्वयी अव्यय
   3) न्यूनत्वबोधक उभयान्वयी अव्यय    4) संकेतदर्शक उभयान्वयी अव्यय

उत्तर :- 2

9) वावा ! या अव्ययातून खालीलपैकी कोणता भाव व्यक्त होतो.

   1) हर्षदर्शक    2) प्रशंसादर्शक    3) विरोधदर्शक    4) यापैकी नाही

उत्तर :- 1

10) अपूर्ण वर्तमानकाळातील वाक्य ओळखा.

   1) मुले खेळत आहेत    2) मुले खेळली आहेत
   3) मुले खेळत असतात    4) मुले खेळत होती

उत्तर :- 1

संपूर्ण मराठी व्याकरण 10 प्रश्न

1) ‘सावळाच रंग तुझा पावसाळी नभापरी’ – अलंकार ओळखा.

   1) उत्प्रेक्षा    2) उपमा      3) रूपक      4) यमक

उत्तर :- 2

2) खालीलपैकी कोणता शब्द पोर्तुगीज भाषेतून मराठीत रूढ झाला आहे ?

   1) पेशवा    2) पाव      3) पावडर    4) पाकीट

उत्तर :- 2

3) रस व त्याचे स्थायीभाव यांच्या जोडया लावा.

   अ) शांत    i) जुगुप्सा
   ब) अद्भुत    ii) उत्साह
   क) वीर    iii) शम
   ड) बीभत्स    iv) विस्मय

  अ  ब  क  ड
         1)  i  iii  iv  ii
         2)  iii  iv  ii  i
         3)  i  ii  iii  iv
         4)  iv  i  ii  iii

उत्तर :- 2

4) वेगळा शब्द ओळखा.

   1) ग्रंथ      2) पोथी      3) पुस्तक    4) पिशवी

उत्तर :- 4

5) ‘मोहन नीताला तिच्या परीक्ष बोलला होता’ या वाक्यातील ‘परीक्ष’ शब्दाच्या विरुध्द असणारा शब्द निवडा.

   1) उपकार    2) अपरोक्ष    3) परिधान    4) उपेक्षित

उत्तर :- 2  

6) घटना प्रसंगासाठी साजेशी म्हण शोधा.
     ‘एखादी गोष्ट खूप वेळा चर्चिली गेली की तिचे महत्त्व कमी होते.’

   1) फार झाले हसू आले    2) नव्याचे नऊ दिवस
   3) नवी विटी नवे राज्य    4) नाव मोठे लक्षण खोटे

उत्तर :- 1

7) ‘खांदेपालट करणे’ हा वाक्यप्रयोग पुढीलपैकी कशाशी संबंधित आहे ?

   1) अन्त्ययात्रा    2) डाव      3) घटका      4) दंड

उत्तर :- 1

8) ‘सहा महिन्यांतून एकदा प्रसिध्द होणारे’ या शब्दसमूहासाठी पुढीलपैकी कोणता शब्द आहे ते ओळखा.

   1) मासिक    2) दैनिक      3) सामासिक    4) षण्मासिक

उत्तर :- 4

9) पुढील पर्यायांपैकी कोणता शब्द शुध्द लेखनाच्या दृष्टीने योग्य आहे ते ओळखा.

   1) षष्ठयब्दिपूर्ती    2) षष्टयब्दिपूर्ति    3) षष्टयब्दीपूर्ती    4) षष्टयब्दिपुर्ति

उत्तर :- 1

10) मूर्धन्य वर्णाचा गट ओळखा.

   1) त्, थ्, द्, ध्, न् 2) ट्, ठ्, ड्, ढ्, ण्
   3) प्, फ्, ब्, भ्, म्  4) च्, छ्, ज्, झ्, म्

उत्तर :- 2

संपूर्ण मराठी व्याकरण 10 प्रश्न

1) ‘सुरेखा चित्र काढत असे’ – काळ ओळखा.

   1) साधा भूतकाळ    2) रीती भूतकाळ    3) अपूर्ण भूतकाळ    4) पूर्ण भूतकाळ

उत्तर :- 2

2) ‘सुतार’ या शब्दाचे स्त्रीलिंगी रूप ओळखा.

   1) भ्रतार      2) सुतारीण    3) लोहार    4) होलार

उत्तर :- 2

3) सोने – या शब्दाचे वचन बदलून येणारे रूप शोधा.

   1) सोन्य      2) सोनं      3) सोने      4) सोनी

उत्तर :- 3

4) पुढील विधाने वाचा.

   अ) ईकारान्त पुल्लिंगी नामांचे सामान्यरूप याकारान्त होते.
   ब) ऊ – कारान्त पुल्लिंगी नामांचे सामान्यरूप वाकारान्त होते.
   क) ओकारान्त पुल्लिंगी नामाचे सामान्यरूप ओकारान्तच राहते.

   1) अ व ब बरोबर    2) ब व क बरोबर    3) अ बरोबर    4) सर्व बरोबर

उत्तर :- 4

5) कोणताही प्रत्यय न लागलेल्या पदाची विभक्ती कोणती मानतात ?

   1) षष्ठी        2) संबोधन    3) प्रथमा      4) तृतीया

उत्तर :- 3   

6) ‘तु फार चतुर आहेस’ ही वाक्यरचना कोणत्या प्रकारची आहे ?

   1) आज्ञार्थी    2) उद्गारार्थी    3) विधानार्थी    4) प्रश्नार्थी

उत्तर :- 3

7) ‘विजयनगरच्या साम्राज्याचा जेथे अंत झाला.’ या वाक्यातील ‘अंत’ या शब्दाला वाक्य पृथक्करणात .............. म्हणतात.

   1) उद्देश्य    2) उद्देश्य विस्तार    3) क्रियापद    4) विधानपूरक

उत्तर :- 1

8) रिकाम्या जागी योग्य पर्याय भरा : भावे प्रयोगात क्रियापद नेहमी ............. असते.

   1) नपुंसकलिंगी    2) पुल्लिंगी    3) स्त्रीलिंगी    4) अनेकलिंगी

उत्तर :- 1

9) अव्ययीभाव समासात

   1) पहिले पद महत्त्वाचे असते    2) दुसरे पद महत्त्वाचे असते
   3) दोन्ही पदे महत्त्वाची असतात    4) दोन्ही पदांनी सूचित केलेले वेगळेच पद महत्त्वाचे असते

उत्तर :- 1

10) वाक्‍यातून जिज्ञासा, कुतूहल, जाणून घेणे असा अर्थ विचारला जात असेल तर .............. हे विरामचिन्ह वापरतात.

   1) पूर्णविराम    2) प्रश्नचिन्ह    3) उद्गारचिन्ह    4) विचारचिन्हविराम

उत्तर :- 2

बुद्धिमत्ता चाचणी शेकडेवारी

1) कोणत्याही संख्येचे दिलेले टक्के काढताना प्रथम 1% (टक्का) अथवा 10% काढा. त्यानंतर पट पद्धतीने दिलेले टक्के तोंडी काढता येतात.

· उदा. 500 चे 10% = 50 (10 टक्के काढताना एक शून्य कमी करा.)

· 125 चे 10% = 12.5 अथवा एकक स्थानी शून्य नसल्यास एका स्थळानंतर डावीकडे दशांश चिन्ह धा.

· 500 चे 30% = 150

· 500 चे 10% = 50

· 30% = 10%×3

· = 50×3 = 150

· 500 चे 8% = 40 (संख्येच्या 1%काढताना शेवटचे दोन शून्य कमी करा अथवा शून्य नसल्यास डावीकडे दोन दशांश स्थळांवर दशांश चिन्ह धा.)

· 500 ची 1% = 5

· :: 500 चे 8% = 40

2) दिलेल्या संख्येचे 12.5% काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला 1/8 ने गुणा.

· उदा. 368 चे 12.5% = ?

· 368×12.5/100

· = 368×1/8= 46

3) दिलेल्या संख्येचे 20% काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला 1/5 (0.2) ने गुणा.

· उदा. 465 चे 20% = 93

· 465×20/100

· = 465×1/5 ने गुणा = 93

4) दिलेल्या संख्येचे 25% काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला ¼ (0.25) ने गुणा.

· उदा. 232 चे 25% = 58

· 232×25/100

· = 232×1/4= 58

5) दिलेल्या संख्येचे 37 1/2% (37.5) काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला 3/8 ने गुणा.

· उदा. 672 चे 37.5% = 252

· 672×37.5/100

· = 672×3/8

· = 252

6) दिलेल्या संख्येचे 50% काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला ½ (0.5) ने गुणा.

· उदा. 70 चे 50% = 35

· 70×50/100

· = 70×1/2

· = 35

7) दिलेल्या संख्येचे 62 ½% (62.5) काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला 5/8 ने गुणा.

· उदा. 400 चे 62.5% = 250

· 400×62.5/100

· = 400×5/8

· = 250

8) दिलेल्या संख्येचे 75% काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला ¾ ने गुणा.

· उदा. 188 चे 75% = 141

· 188×3/4

· = 141

9) दिलेल्या संख्येचे 87 ½% (87.5) काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला 7/8 ने गुणा.

· उदा. 888 चे 87.5% = 777

· 888 × 87.5/100

· = 888×7/8

· = 777

10) दिलेल्या संख्येचे त्या संख्येएवढेच टक्के काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येचा वर्ग काढून डावीकडे दोन दशांश स्थळानंतर दशांश चिन्ह धा.

· उदा. 25 चे 25% = 6.25

· 25 × 25/100

· = 625/100

· = 6.25

नमूना पहिला –

उदा.

2400 पैकी 144= किती टक्के?

1. 8%

2. 6%

3. 5%

4. 4%

उत्तर : 6%

स्पष्टीकरण :-

टक्के (%) = 144×100/2400=144/24 = 6%

नमूना दूसरा –

उदा.

X चे 7% = 126; तर X=?

1. 1600

2. 1800

3. 1500

4. 1400

उत्तर : 1800

स्पष्टीकरण :-

X × 7/100=126

:: X=126×100/7=18×100 = 1800

नमूना तिसरा –

उदा.

1500 चे 40% = X चे 8%; :: X=?

1. 6000

2. 9000

3. 7500

4. 8500

उत्तर : 7500

स्पष्टीकरण :-

1500×40/100=X×8/100

:: 1500×40=X=8

:: X=1500×40/8=1500×5=7500 किंवा

तोंडी काढताना 8 ची 5 पट = 40, यानुसार 1500 ची 5 पट = 7500

नमूना चौथा –

उदा.

1200 चे 8% = 400 चे किती टक्के?

1. 16%

2. 24%

3. 20%

4. 18%

उत्तर : 24%

स्पष्टीकरण :-

:: X=1200×8/100=400×X/100
:: 1200×8=400×X

:: X=1200×8/400=3×8=24%
किंवा

तोंडी काढताना 400 ची 3 पट = 1200 आणि 8 ची 3 पट = 24%


नमूना पाचवा –

उदा.

A ला B पेक्षा 10% गुण जास्त मुळाले, तर B ला A पेक्षा किती टक्के गुण कमी मिळाले ?

1. 10%

2. 9%

3. 9 1/11%

4. 11 1/11%

उत्तर : 9 1/11%

सूत्र :

B ला A पेक्षा टक्के कमी गुण = 100×टक्के/100+टक्के = 100×10/100+10= 1000/110 = 9 1/11%


नमूना सातवा –

उदा.

एका परिक्षेत 30% विधार्थी गणितात नापास झाले. 20% विधार्थी इंग्रजीत नापास झाले व 10% विधार्थी दोन्ही विषयांत नापास झाले, तर दोन विषयांच्या घेतलेल्या या परिक्षेत किती टक्के विधार्थी उत्तीर्ण झाले?

1. 40%

2. 30%

3. 70%

4. 60%

उत्तर : 60%

क्लृप्ती :-

परिक्षेत नापास झालेल्यांची टक्केवारी = (गणितात नापास) + (इंग्रजीत नापास) - (दोन्हीविषयांत नापास)

केवळ गणितात नापास विधार्थी %=30-10=20% 30% + 20% - 10 = 40%

इंग्रजीत नापास विधार्थी %=20-10=10%

दोन्ही विषयात मिळून नापास %=10% गणित नापास → (30%)

:: परिक्षेत नापास विधार्थ्यांची टक्केवारी = 40% इंग्रजी नापास → (10%)

:: उत्तीर्ण विधार्थ्यांची टक्केवारी = 60% दोन्ही विषयात नापास → (20%)

नमूना आठवा –

उदा.

150 चा शेकडा 60 काढून येणार्‍या संख्येचा पुन्हा शेकडा 60 काढला; तर मुळची संख्या कितीने कमी झाली?

1. 96

2. 54

3. 90

4. 30

उत्तर : 96

स्पष्टीकरण :

150 चे 60% = 90 90 चे 60% = 54

:: 150-54 = 96


नमूना नववा –

उदा.

एका परिक्षेत 70% विधार्थी इंग्रजीत उत्तीर्ण झाले, 65% विधार्थी गणितात उत्तीर्ण झाले, 25% विधार्थी दोन्ही विषयांत अनुत्तीर्ण झाले. जर 3000 विधार्थी दोन्ही विषयात उत्तीर्ण झाले असतील, तर त्या परीक्षेस एकूण किती विधार्थी बसले होते?

1. 7500

2. 5000

3. 6000

4. 8000

उत्तर : 5000

स्पष्टीकरण :-

इंग्रजी गणित दोन्ही विषयांत अनुत्तीर्ण परिक्षेत एकूण अनुत्तीर्ण विधार्थी %=

उत्तीर्ण 70% 65% 25% 30+35-25 = 40%

अनुउत्तीर्ण 30% 35%

:: परिक्षेत एकूण अनुउत्तीर्ण विधार्थी = 40%

:: उत्तीर्ण विधार्थी = 100-40 = 60%

:: 60% विधार्थी = 3000

:: एकूण विधार्थी = 3000×100/60 = 5000

Latest post

ठळक बातम्या.१२ मार्च २०२५.

१. नियतकालिक कामगार शक्ती सर्वेक्षण (PLFS) २०२४  - सांख्यिकी आणि कार्यक्रम अंमलबजावणी मंत्रालयाने जारी केला. - सध्याच्या साप्ताहिक स्थितीतील...