चालू घडामोडी वन लाइनर्स, 22 ऑक्टोबर 2019.

✳ 20 ऑक्टोबर: जागतिक ऑस्टिओपोरोसिस दिन

✳ थीम 2019: "ते ऑस्टिओपोरोसिस आहे"

✳ 21 ऑक्टोबर: जागतिक लोडीन कमतरता दिवस

✳ भारतीय विरुद्ध एसए तिसरे कसोटी: भारत 2 विकेट्स 3-0 मालिका स्वीपपासून दूर

✳ सरकार येत्या पाच वर्षात देशात 1 लाख डिजिटल गावे स्थापित करेल

✳ फ्रेंच ओपन बॅडमिंटन स्पर्धा पॅरिस येथे सुरू झाली

✳ रोहित शर्माने डॉन ब्रॅडमनच्या घरातील कसोटी क्रिकेटमधील सर्वोच्च सरासरीचा विक्रम मोडला

✳ के परसरन यांना एज केअर इंडियाने दिलेला ‘सर्वाधिक प्रख्यात वरिष्ठ नागरिक पुरस्कार’ दिला

✳ उपेंद्रसिंग रावत यांची निकारागुआ प्रजासत्ताकातील पुढील राजदूत म्हणून निवड झाली

✳ पॉल न्यूजन यांनी गेमिंग नियामकांच्या आंतरराष्ट्रीय असोसिएशनचे नवीन अध्यक्ष म्हणून नेमणूक केली

✳ अबू धाबी पुरातत्वशास्त्रज्ञांनी जगातील सर्वात प्राचीन ज्ञात नैसर्गिक पर्ल शोधला

✳ कोचीन शिपयार्ड लिमिटेडने सीएसआर एक्सलन्स अवॉर्ड्स 2019 ला संदर्भित केले

✳ एसबीआयला वर्ल्ड बेस्ट बँक पुरस्कार 2019 मध्ये "सर्वोत्कृष्ट बँक - भारत" पुरस्कार मिळाला

✳ भारत पेट्रोलियम वर्ष 2018-19 साठी टिकाव देणारा सुवर्ण मयूर पुरस्कार विजेता

✳ भारत-म्यानमार नौदल व्यायाम "आयएमएनएक्स -2019" "विशाखापट्टणममध्ये आयोजित

✳ पुण्यात आयोजित  54 वी अखिल भारतीय रेल्वे रायफल नेमबाजी स्पर्धा

✳ जोको विडोडो यांनी इंडोनेशियाचे अध्यक्ष म्हणून शपथ घेतली

✳ 21 ऑक्टोबर रोजी संपूर्ण भारतभरात पोलिस स्मृतिदिन साजरा करण्यात आला

✳ 18 वा एनएएम समिट बाकु, अझरबैजान येथे आयोजित केले जाईल

✳ 2022 मध्ये भारत 91 व्या इंटरपोल जनरल असेंब्लीचे आयोजन करणार आहे

✳ जी -20 आरोग्य मंत्र्यांची बैठक जपानमधील ओकायमा येथे होणार आहे

✳ अजितेश संधूने जीव मिल्खा सिंग आमंत्रित गोल्फ स्पर्धा जिंकला

✳ डीएम राजनाथसिंग लडाखमध्ये कर्नल चेवांग रिंचन सेतु यांचे उद्घाटन

✳ जैसलमेरमध्ये सुदर्शन चक्र वाहिनी युद्ध सराव सुरू झाला

✳ लेखक आणि तत्वज्ञानी के.बी. सिद्दाया निघून गेला

✳ अंतल्या, तुर्की येथे वर्ल्ड डेफ टेनिस स्पर्धा पार पडली

✳ पृथ्वी शेखरने वर्ल्ड डेफ टेनिस स्पर्धेत सुवर्ण जिंकले

✳ अँड्र्यू मॅकडोनाल्ड राजस्थान रॉयल्स प्रमुख प्रशिक्षक नियुक्त

✳ राजेश सिन्हा जिंदाल पॉवरचे अध्यक्ष म्हणून नियुक्त

✳ राघवेंद्र सिंग नेहरू मेमोरियल म्युझियमच्या संचालकपदी नियुक्त

✳ 2021 पासून आसाममध्ये 2 पेक्षा जास्त मुले असणार्‍या कोणत्याही सरकारी नोकर्‍या नाहीत

✳ गेलला 5 वा एक्सेस्ड नूतनीकरणयोग्य ऊर्जा गोल्ड पुरस्कार प्राप्त झाला

✳ भेलला झी बिझिनेस बेस्ट एम्प्लॉयर ब्रँड पुरस्काराने गौरविण्यात आले

✳ ओडिशा रणजी प्लेयर नटराज बेहरा क्रिकेटमधून निवृत्त झाला आहे

✳ 7 वा सीआयएसएम जागतिक सैन्य खेळ चीनच्या वुहान येथे प्रारंभ झाला

✳ अमित पन्हाळं वर्ल्ड मिलिटरी गेम्सच्या क्वार्टरफायनलमध्ये प्रवेश केला

✳ अँडी मरेने युरोपियन ओपन टायटल 2019 जिंकले

✳ सियाचीन ग्लेशियर (भारत) आता पर्यटकांसाठी खुला आहे

✳ संसद हिवाळी अधिवेशन 18 नोव्हेंबर ते 13 डिसेंबर दरम्यान.

चालू घडामोडी प्रश्नसंच २२/१०/२०१९

📌‘IMNEX-2019’ नावाचा भारत आणि म्यानमार यांच्यादरम्यानचा संयुक्त सागरी सराव _ येथे आयोजित करण्यात आला.

(A) कोची
(B) विशाखापट्टणम✅✅✅
(C) मुंबई
(D) कन्याकुमारी

📌कोणत्या ठिकाणी सातव्या “लष्करी जागतिक खेळ”चे आयोजन केले गेले?

(A) बिजींग
(B) वुहान(चीन)✅✅✅
(C) मुंगियॉंग
(D) सोची

📌___ या दिवशी जागतिक सांख्यिकी दिन साजरा केला जातो.

(A) 20 सप्टेंबर
(B) 20 ऑक्टोबर✅✅✅
(C) 21 ऑक्टोबर
(D) 19 ऑक्टोबर

📌____ या देशात चौथी ‘भारत-ASEAN व्यवसाय शिखर परिषद’ भरविण्यात आली.

(A) मलेशिया
(B) चीन
(C) फिलीपिन्स✅✅✅
(D) इंडोनेशिया

📌‘एकुव्हेरिन 2019’ हा भारत आणि _ या देशांदरम्यानचा संयुक्त सराव आहे.

(A) मलेशिया
(B) मालदीव✅✅✅
(C) सिंगापूर
(D) ओमान

📌कोणती कंपनी 9 लक्ष कोटी रुपये बाजार भांडवलाचा आकडा पार करणारी पहिली भारतीय कंपनी ठरली?

(A) टाटा कन्सल्टन्सी सर्व्हिसेस
(B) रिलायन्स इंडस्ट्रीज लिमिटेड✅✅✅
(C) इन्फोसिस
(D) बजाज फायनान्स

📌अंतराळात क्रिस्टिना कोच आणि जेसिका मीर या दोन महिला अंतराळवीरांनी संपूर्णपणे स्त्रियांचा स्पेसवॉक करून इतिहास रचला. हा स्पेसवॉक _ या संस्थेनी आयोजित केला होता.

(A) NASA✅✅✅
(B) ESA
(C) JAXA
(D) ISA

📌भारताचे सरन्यायाधीश रंजन गोगोई यांचे उत्तराधिकारी म्हणून कोणाची शिफारस केली गेली आहे?

(A) न्या. चोकलिंगम नागप्पन
(B) न्या. चेलमेश्वर
(C) न्या. शरद बोबडे✅✅✅
(D) न्या. अर्जन कुमार सिक्री

📌11वी ‘अणुऊर्जा परिषद’  या देशात आयोजित केली गेली.

(A) दक्षिण कोरिया
(B) भारत✅✅✅
(C) फ्रान्स
(D) इंग्लंड

📌ईशान्येकडील कोणत्या राज्यात तिसर्‍या ‘शिरूई लिली महोत्सवा’चे आयोजन करण्यात आले?

(A) मिझोरम
(B) मणीपूर✅✅✅
(C) नागालँड
(D) मेघालय

📌‘ईस्टर्न ब्रिज-5’ हा भारत आणि __ या देशादरम्यानचा संयुक्त हवाई सराव आहे.

(A) ओमान✅✅✅
(B) संयुक्त अरब अमिराती
(C) इस्त्राएल
(D) जापान

भारत 2022 साली इंटरपोल महासभेचे आयोजन करणार

♻️ सन 2022 मध्ये ‘इंटरपोल’ या संस्थेच्या 91व्या महासभेचा आयोजक म्हणून भारताची निवड करण्यात आली आहे. भारताच्या 75व्या स्वातंत्र्य दिनानिमित्त या कार्यक्रमाचे आयोजन केले जाणार आहे.

♻️ भारताच्या केंद्रीय अन्वेषण विभागाचे संचालक ऋषी कुमार शुक्ला यांनी भारताकडून याबाबत प्रस्ताव मांडला होता आणि प्रचंड बहुमताने हा प्रस्ताव मान्य करण्यात आला.

♻️ इंटरपोल बाबत :

♻️ आंतरराष्ट्रीय गुन्हेगारी पोलीस संघटना (INTERPOL) ही एक आंतरराष्ट्रीय पोलीस सहयोग संघटना आहे.

♻️ जगभरात आंतरराष्ट्रीय गुन्हेगारांना पकडण्याचे कार्य इंटरपोल करते.

♻️ इंटरपोलचे मुख्यालय फ्रान्सच्या ल्योन या शहरात असून इतर 187 कार्यालये जगभरात आहेत.

♻️ इंटरपोल ही 194 सदस्य-देश असलेली आंतरराष्ट्रीय संस्था असून पोलीस क्षेत्रामध्ये आंतरराष्ट्रीय सहकार्याचा संस्थेला 100 वर्षांचा अनुभव आहे.

♻️ ही संघटना प्रामुख्याने सुरक्षा, दहशतवाद, संगठीत गुन्हेगारी, मानवता-विरोधी गुन्हे, पर्यावरण-विषयक गुन्हे, युद्ध-विषयक गुन्हे, शस्त्रास्त्र तस्करी, मानव तस्करी, अमली पदार्थांची तस्करी, संगणक-विषयक गुन्हे यावर काम करते

संपूर्ण मराठी व्याकरण 10 सराव प्रश्न

1) ‘जेव्हा तू जन्माला आलास तेव्हा भरपूर पाऊस पडत होता’ या वाक्याचा प्रकार ओळखा.

   1) स्थलवाचक क्रियाविशेषण वाक्य      2) कालवाचक क्रियाविशेषण वाक्य
   3) रीतिवाचक क्रियाविशेषण वाक्य      4) कार्यकारणदर्शक क्रियाविशेषण वाक्य

उत्तर :- 2

2) दिलेल्या शब्दयोगी अव्ययाचा प्रकार ओळखा.

     स्तव

   1) तुलनावाचक      2) हेतुवाचक    3) दिक्वाचक    4) विरोधवाचक

उत्तर :- 2

3) पुढील वाक्यातील उभयान्वयी अव्ययाचा प्रकार कोणता ?

    ‘अभ्यासात सातत्य म्हणजे हमखास यश’

   1) परिणामबोधक    2) स्वरूपबोधक    3) कारणबोधक    4) विकल्पबोधक

उत्तर :- 2

4) पुढील शब्द कोणत्या शब्दजातीतील ओळखा. – ‘फक्कड’

   1) उभयान्वयी      2) केवलप्रयोगी    3) सर्वनाम    4) ‍क्रियापद

उत्तर :- 2

5) ‘तो नेहमीच लवकर येतो’ या वाक्यातील काळ ओळखा.

   1) वर्तमानकाळ      2) अपूर्ण वर्तमानकाळ
   3) पूर्ण वर्तमान काळ    4) रीतिवर्तमान काळ

उत्तर :- 4

6) ‘सुताराने पाळणा केला’ – या वाक्यातील अधोरेखित शब्दास वाक्यपृथक्करणात काय म्हणतात ?

   1) मूळ उद्देश्य      2) विधेय पूरक   
   3) उद्देश्य विस्तारक    4) मुळ विधेय

उत्तर  :- 2

7) खालील पर्यायी उत्तरांतील भावे प्रयोग असणारे वाक्य कोणते ?

   1) ती गाणे गाते      2) ती घरी  जाते   
   3) तिने गाणे म्हटले    4) तिला घरी जाववते

उत्तर :- 4

8) या समासात व्दितीय पद प्रधान असतो त्याला ....................... समास म्हणतात.

   1) व्दंव्द समास      2) कर्मधारय समास 
   3) तत्पुरुष समास    4) यापेक्षा वेगळे उत्तर

उत्तर :- 3

9) शब्दांचा संक्षेप दाखविण्यासाठी कोणते चिन्ह वापराल.

   1) स्वल्पविराम    2) पूर्णविराम   
   3) अर्धविराम    4) यापैकी नाही

उत्तर :- 2

10) खालीलपैकी देशी शब्द ओळखा.

   1) इडली    2) लुगडे     
   3) समोसा    4) अथाणु

उत्तर :- 2

भारतीय घटनेतील प्रमुख कलमे

भारताचे संविधान किंवा भारताची राज्यघटना हे भारत देशाचे संविधान किंवा पायाभूत कायदा ( legal basis) आहे. डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर हे राज्यघटनेचे शिल्पकार आहेत.(बॅ.जयकर यांच्या जागेवर निवडल्या गेलेले-डाॅ. आंबेडकर) भारतीय संविधानावर विविध पाश्चात्त्य संविधानांचा प्रभाव आहे. नोव्हेंबर २६ इ.स. १९४९ रोजी राज्यघटनेचा स्वीकार केला गेला व जानेवारी २६ इ.स. १९५० पासून भारताची राज्यघटना अंमलात आली. राज्यघटना इंग्रजी भाषेत असून हिची हिंदी भाषेतील प्रतही कायदेशीरदृष्ट्या ग्राह्य आहे.

कलम २. - नवीन राज्यांची निर्मिती

कलम ३. - राज्यांचे भूभाग ,सीमा व नावे बदलणे

कलम १४. - कायद्यापुढे समानता

कलम १७. - अस्पृशता पाळणे गुन्हा

कलम १८. - पदव्या संबंधी

कलम २१-अ. - ६-१४ वर्षे वयोगटातील मोफत व सक्तीचे शिक्षण हा मुलभूत अधिकार

कलम २३. - मानवाच्या क्रय-विक्रयास बंदी

कलम ३२. - घटनात्मक उपायाचा अधिकार.

कलम ४०. - ग्रामपंचायतीची स्थापना

कलम ४४. - समान नागरी कायदा

कलम ४८. - पर्यावरणाचे सौरक्षण

कलम ४९. - राष्ट्रीय स्मारकाचे जतन

कलम ५०. - न्यायदान व शासन यंत्रणा अलग

कलम ५१. - आंतरराष्ट्रीय शांतता प्रस्थापित करणे

कलम ५२. - राष्ट्रपती पदाची निर्मिती

कलम ५३. - राष्ट्रपती भारताचा पहिला नागरिक

कलम ५८. - राष्ट्रपती पदाच्या पात्रता

कलम ५९. - राष्ट्रपतीस केंद्र व राज्य शासनाच्या कोणत्याही सदनाचा सभासद राहता येत नाही

कलम ६०. - राष्ट्रपतीने घ्यावयाची शपथ

कलम ६१. - राष्ट्रापातीवरील महाभियोग

कलम ६३. - उपराष्ट्रपती पदाची निर्मिती

कलम ६६. - उप्रष्ट्रापतीची निवडणूक किवा पात्रता

कलम ६७. - उप्रष्ट्रापातीवरील महाभियोग

कलम ७१. - मंत्रिमंडळ व पंतप्रधानाचा सल्ला राष्ट्रपतीवर बंधनकारक

कलम ७२. - राष्ट्रपतीचा दयेचा अधिकार

कलम ७४. - पंतप्रधान व मंत्रिमंडळ

कलम ७५. - मंत्रिमंडळ लोकसभेला जबाबदार

कलम ७६. - भारताचा महान्यायवादी

कलम ७७. - भारत सरकारचा कारभार राष्ट्रपतीच्या नावे चालेल

कलम ७८. - राष्ट्रपतीने वेळोवेळी मागविलेली माहिती पुरवणे पंतप्रधान यांचे कर्तव्य

कलम ७९ - संसद

कलम ८० - राज्यसभा

कलम ८०. - राष्ट्रपती १२ सभासद राज्यसभेचे निवडतील

कलम ८१. - लोकसभा

कलम ८५. - संसदेचे अधिवेशन

कलम ९७. - लोकसभेच्या अध्यक्ष व उपाध्याक्षाचे वेतन व भत्ते

कलम १००. - राज्यसभेत एखाद्या विधेयकावर समान मते पडल्यास उपराष्ट्रपती निर्णायक मत देऊ शकतो

कलम १०१. - कोणत्याही व्यक्तीला एकाच वेळी संसदेच्या दोन्ही सभागृहाचे सभासद होता येत नाही

कलम १०८. - संसदेचे संयुक्त अधिवेशन राष्ट्रपती बोलावतो

कलम ११०. - अर्थविधेयाकाची व्याख्या

कलम ११२. - वार्षिक अंदाज पत्रक

कलम १२३. - राष्ट्रपतीला वटहुकुम काडण्याचा अधिकार

कलम १२४. - सर्वोच न्यायालय

कलम १२९. - सर्वोच न्यायालय हे अभिलेख न्यायालय असेल.

कलम १४३. - राष्ट्रपती सर्वोच न्यायालयाचा सल्ला घेऊ शकतात

कलम १४८. - नियंत्रक व महालेखा परीक्षक

कलम १५३. - राज्यपालाची निवड

कलम १५४. - राज्यपालाच्या मदतीला मुख्यमंत्री व मंत्रिमंडळ

कलम १५७. - राज्यपालाची पात्रता

कलम १६५. - अडव्होकेत जनरल (महाधिवक्ता)

कलम १६९. - विधान परिषद निर्मिती व बरखास्ती

कलम १७०. - विधानसभा

कलम १७९. - विधानसभेचा अध्यक्ष व उपाध्याक्षावरील महाभियोग

कलम २०२. - घटक राज्याचे अंदाजपत्रक

कलम २१३. - राज्यापालाचा वटहुकुम काढण्याचा अधिकार

कलम २१४. - उच्च न्यायालय

कलम २३३. - जिल्हा न्यायालय

कलम २४१. - केंद्रशाशित प्रदेशासाठी उच्च न्यायालये

कलम २४८. - संसदेचे शेशाधिकार

कलम २६२. - आंतरराज्यीय पानिवातपा संबंधी

कलम २६३. - राज्यापालाचा स्वविवेकाधिकार

कलम २८०. - वित्तआयोग

कलम ३१२. - अखिल भारतीय सेवा

कलम ३१५. - केंद्र व राज्य लोकसेवा आयोग

कलम ३२४. - निवडणूक आयोग

कलम ३३०. - लोकसभेत अनुसूचित जाती-जमातीसाठी राखीव जागा

कलम ३४३. - केंद्राची कार्यालयीन भाषा

कलम ३५०. - अल्पसंख्यांक आयोगाची निर्मिती

कलम ३५२. - राष्ट्रीय आणीबाणी

कलम ३५६. - राज्य आणीबाणी

कलम ३६०. - आर्थिक आणीबाणी

कलम ३६८. - घटनादुरुस्ती

कलम ३७०. - जम्मू-काश्मीर ला खास सवलती

कलम ३७१. - वैधानिक विकास मंडळे

कलम ३७३. - प्रतिबंधात्मक स्थानबधता कायदा

चालू घडामोडी प्रश्नसंच

📌‘IMNEX-2019’ नावाचा भारत आणि म्यानमार यांच्यादरम्यानचा संयुक्त सागरी सराव _ येथे आयोजित करण्यात आला.

(A) कोची
(B) विशाखापट्टणम✅✅✅
(C) मुंबई
(D) कन्याकुमारी

📌कोणत्या ठिकाणी सातव्या “लष्करी जागतिक खेळ”चे आयोजन केले गेले?

(A) बिजींग
(B) वुहान(चीन)✅✅✅
(C) मुंगियॉंग
(D) सोची

📌___ या दिवशी जागतिक सांख्यिकी दिन साजरा केला जातो.

(A) 20 सप्टेंबर
(B) 20 ऑक्टोबर✅✅✅
(C) 21 ऑक्टोबर
(D) 19 ऑक्टोबर

📌____ या देशात चौथी ‘भारत-ASEAN व्यवसाय शिखर परिषद’ भरविण्यात आली.

(A) मलेशिया
(B) चीन
(C) फिलीपिन्स✅✅✅
(D) इंडोनेशिया

📌‘एकुव्हेरिन 2019’ हा भारत आणि _ या देशांदरम्यानचा संयुक्त सराव आहे.

(A) मलेशिया
(B) मालदीव✅✅✅
(C) सिंगापूर
(D) ओमान

📌कोणती कंपनी 9 लक्ष कोटी रुपये बाजार भांडवलाचा आकडा पार करणारी पहिली भारतीय कंपनी ठरली?

(A) टाटा कन्सल्टन्सी सर्व्हिसेस
(B) रिलायन्स इंडस्ट्रीज लिमिटेड✅✅✅
(C) इन्फोसिस
(D) बजाज फायनान्स

📌अंतराळात क्रिस्टिना कोच आणि जेसिका मीर या दोन महिला अंतराळवीरांनी संपूर्णपणे स्त्रियांचा स्पेसवॉक करून इतिहास रचला. हा स्पेसवॉक _ या संस्थेनी आयोजित केला होता.

(A) NASA✅✅✅
(B) ESA
(C) JAXA
(D) ISA

📌भारताचे सरन्यायाधीश रंजन गोगोई यांचे उत्तराधिकारी म्हणून कोणाची शिफारस केली गेली आहे?

(A) न्या. चोकलिंगम नागप्पन
(B) न्या. चेलमेश्वर
(C) न्या. शरद बोबडे✅✅✅
(D) न्या. अर्जन कुमार सिक्री

📌11वी ‘अणुऊर्जा परिषद’  या देशात आयोजित केली गेली.

(A) दक्षिण कोरिया
(B) भारत✅✅✅
(C) फ्रान्स
(D) इंग्लंड

📌ईशान्येकडील कोणत्या राज्यात तिसर्‍या ‘शिरूई लिली महोत्सवा’चे आयोजन करण्यात आले?

(A) मिझोरम
(B) मणीपूर✅✅✅
(C) नागालँड
(D) मेघालय

📌‘ईस्टर्न ब्रिज-5’ हा भारत आणि __ या देशादरम्यानचा संयुक्त हवाई सराव आहे.

(A) ओमान✅✅✅
(B) संयुक्त अरब अमिराती
(C) इस्त्राएल
(D) जापान

तुम्हाला हे ठाऊक आहे का ?? साहीत्यिक व टोपण नावे

🌷विष्णू वामन शिरवाडकर - कुसुमाग्रज

🌷 राम गणेश गडकरी - गोंविदाग्रज ( कवी म्हणून हे नाव )

🌷 कृष्णाजी केशव दामले- केशवसुत ( कवितेचे जनक  )

🌷 राम गणेश गडकरी - बाळकराम ( विनोद लेखनासाठी )

🌷 गोपाळ हरी देशमुख - लोकहितवादी

🌷 शंकर काशिनाथ गर्गे - दिवाकर ( नाट्यछटाकार )

🌷 माधव त्र्यंबक पटवर्धन- माधव ज्यूलियन

🌷 काशिनाख हरी मोडक - माधवानुढ

🌷 चिंतामणी त्र्यंबक खानोलकर - आरतीप्रभू

🌷 आत्माराम रावजी देशपांडे- अनिल

🌷 त्र्यंबक बापूजी ठोबंरे - बालकवी - निसर्गकवी

🌷 दत्तात्रय कोंडे घाटे- दत्त

🌷 गिरीश कानेटकर - गिरीश

🌷 सेतुमाधवराव पगडी  - कृष्णकुमार

🌷 प्रल्हाद केशव आत्रे- केशवकुमार

🌷 वसंत मंगळवेढेकर - राजा मंगळवेढेकर

🌷 जयंत दळवी - ठणठणपाळ

🌷 माणिक शंकर गोडघाटे- कवी ग्रेस

🌷दिनकर दत्तात्रेय भोसले - चारूता सागर

🌷 नारायण मुरलीधर गुप्ते - कवी " बी "

प्रश्नावली - गणित 21/10/2019

(1) 970 रुपयांत 50 रुपयांच्या जास्तीत जास्त किती नोटा येतील? (२०१७)
(1) 17
(2) 18
(3) 19
(4) 20

स्पष्टीकरण- 970 : 50 = भागाकार 19 बाकी 2
ंम्हणून 50 रुपयांच्या जास्तीत जास्त 19 नोटा येतील.
पर्याय 3 बरोबर आहे.
—————————————————
(2) धनेशजवळ 50, 20, 10 व 5 रुपयांच्या समान नोटा आहेत. एकूण रक्कम 1020 रु. असल्यास धनेशजवळ 50 रु. च्या किती नोटा आहेत?
(1) 50
(2) 12
(3) 68
(4) 34

स्पष्टीकरण- 50+20+10+5=85 ने 1020 रु. ला भागू
1020 : 85=12 : 50 रु. च्या 12 नोटा आहेत.
पर्याय क्र. 12 बरोबर
————————————————————-
(3) सुुशांतने रु. 35, 5 पैसे ही रक्कम 35.5 रु. अशी लिहिली, तर त्या दोन रकमांमध्ये किती फरक पडेल? (2017)
(1) 45 पैसे
(2) 55 पैसे
(3) 50 पैसे
(4) काहीही फरक पडणार नाही.

स्पष्टीकरण- 35 रु. 5 पैसे आहे, पण लिहिली 35.5 रु. म्हणजे 35 रु. 50 पैसे म्हणून फरक 35 रु. 50 पै.- 35 रु. 5 पैसे.
पर्याय क्र. 1 बरोबर
——————————————————
(4) धनेशने 50 व 100 रुपयांच्या प्रत्येकी 8 नोटा बॅँकेत देऊन त्या रकमेच्या 10 च्या नोटा मागितल्या, तर त्याला 10 रुपयांच्या किती नोटा मिळतील? (2018)
(1) 80
(2) 100
(3) 120
(4) 110

स्पष्टीकरण- 50७8 = 400, 100७8 = 800
800+ 400= 1200 रु., एकूण रक्कम आहे.
आता 10 रुपयांच्या नोटासाठी 1200 - 10 = 120 नोटा आहेत.
पर्याय क्र. 3 बरोबर
——————————————————————--
(5) 5 रु., 10 रु व 20 रु. मूल्यांच्या प्रत्येकी किती समान एकत्र केल्यास 875 रु. होतील?
(1) 25
(2) 50
(3) 21
(4) 35

स्पष्टीकरण- 5+10+20- 35 रु. होतात.
875 - 35 =25 नोटा घ्याव्या लागतात.
पर्याय क्र. 1 बरोबर
——————————————————
नमूना प्रश्न :-

(1) एक पुस्तक व एक वही यांची एकूण किंमत 64 रु. आहे. पुस्तकांची किंमत वहीच्या किंमतीपेक्षा 18 रुपयांनी जास्त आहे. तर 2 वह्यांची किंमत किती होईल?
(1) 41 रु. (2) 23 रु. (3) 36 रु. (4) 46 रु.

(2) प्रदीपजवळ 1०० रुपयांच्या नोटांच्या संख्येच्या पावपट नोटा 500 रुपयांच्या, निमपट नोटा 50 रुपयांच्या व दुप्पट नाणी 1 रुपयाची असे मिळून एकुण 10080 रु. आहेत, तर प्रदीपजवळ 100 रुपयांच्या किती नोटा आहेत ?
(1) 20 (2) 30 (3) 40 (4) 50

(3) 300 रुपयांत 20 रुपयांच्या किती नोटा येतील?
(1) 20 (2) 40 (3) 15 (4) 6000

(4) अथर्वने सुयशकडून 2 रुपयांची 80 नाणी घेतली व तिला 5 रुपयांची 32 नाणी दिली. 5 रुपयांची 32 नाणी देऊन त्याने आर्यनकडून 10 रुपयांची 15 नाणी घेतली. ही सर्व नाणी त्याने मिलिंदला दिली. तर एकूण रकमेत काही रक्कम कमी आढळली तर खालीलपैकी कोणी रक्कम कमी किंवा जास्त दिली.?
(1) सुयश (2) आर्यन (3) मिलिंद (4) अथर्व

(5) राजूभार्इंनी आपल्याजवळील 1000 रुपये रकमेच्या 1/8 रुपये आपल्या मोठ्या मुलास व आपल्या दोन मुलींना प्रत्येकीस सहलीसाठी दिले. एकूण तिघांना मिळून किती रुपये दिले?
(1) 250 (2) 375 (3) 400 (4) 125

(6) संग्रामजवळ 10 रुपये किमतीच्या, 5 रुपये किमतीच्या आणि 20 रुपये किमतीच्या अनुक्रमे 10, 10, 15 नोटा असल्यास त्याच्याजवळील एकूण रक्कम किती?
(1) 470 रु. (2) 360 रु. (3) 440 रु. (4) 395 रु.

(7) श्रावणीकडे 5 रु. व 10 रु.च्या समान नोटा आहेत. त्यांची एकूण किंमत दीडशे रुपये असल्यास श्रावणीकडे एकूण किती नोटा आहेत?
(1) 5 (2) 10 (3) 2 (4) 20

(8) सम्यककडे 10 रुपयांच्या नाण्यांच्या रकमेच्या दुप्पट रक्कम 20 रुपयांच्या नाण्यांची रक्कम आहे. 10 रुपयांची नाणी 24 असल्यास त्याच्याकडील 20 रुपयांच्या नोटांचा संख्या किती?
(1) 48 (2) 44 (3) 30 (4) 24

(9) 5254 रुपयांत 50 रु.च्या 5 नोटा, 1 रु. च्या 4 नोटा व उरलेल्या 100 रु. च्या नोटा आहेत, तर 100 रु. च्या नोटांची संख्या किती?
(1) 50 (2) 55 (3) 56 (4) 52

(10) सृष्टीकडे 10 व 20 रुपयांच्या समान नोटा आहेत. त्याची एकूण रक्कम 900 रुपये असल्यास 10 रुपयांच्या नोटांची एकूण रक्क्म किती?
(1) 300 रु. (2) 600 रु. (3) 400 रु. (4) 500 रु.

(11) 192 रुपयांत 5 रु., 2 रु., व 1 रु.च्या समान संख्येत एकूण नोटा किती आहेत.?
(1) 24 (2) 72 (3) 48 (4) यापैकी नाही

(12) अडीच रुपये म्हणजे किती पैसे?
(1) 2500 पैसे (2) 150 पैसे (3) 750 पैसे (4) 250 पैसे

(13) सव्वा रुपया + साडेतीन रुपये = किती?
(1) 4 रु. 75 पै. (2) 5 रु. 75 पै. (3) 3 रु. 75 पै. (4) 4 रु. 75 पै.
————————————————————--
————————————————————--
उत्तर सूची :-

(1) 4 (2) 3 (3) 3 (4) 2 (5) 2 (6) 1 (7) 4 (8) 1 (9) 1 (10) 1 (11) 3 (12) 4 (13) 1

वेग, वेळ आणि अंतर विषयी संपूर्ण माहिती

नमूना पहिला –

उदा.  300 मीटर लांबीच्या ताशी 72 कि.मी. वेगाने जाणार्‍या आगगाडीच्या एक विजेचा खांब ओलांडण्यास किती वेळ लागेल?

45 से.

15 से.

25 से.

35 से.

उत्तर : 15 से.

क्लृप्ती :-एका तासाचे सेकंद = 3600 व 1 कि.मी. = 1000 मी. 3600/1000=18/5, या आधारे वेग व वेळ काढताना 18/5 ने गुणा व अंतर काढताना 5/18 ने गुणा. खांब ओलांडण्यास लागणारा वेळ = गाडीची लांबी/ताशी वेग × 18/5 ∶:  300/72×18/5=15 सेकंद

 नमूना दूसरा –

उदा. ताशी 40 कि.मी. वेगाने जाणार्‍या 400 मीटर लांबीच्या मालगाडीस 400 मीटर लांबीचा पूल ओलांडण्यास किती वेळ लागेल?

1मि. 12से.

1मि. 25से.

36से.

1मि. 10से.

उत्तर : 1मि. 12से.

क्लृप्ती :-एकूण कापावयाचे अंतर = गाडीची लांबी + पूलाची लांबी = 400+400 =800 मि.
पूल ओलांडण्यास लागणारा वेळ = गाडीची लांबी + पूलाची लांबी/ताशी वेग × 18/5

 नमूना तिसरा –

उदा. ताशी 54 कि.मी. वेगाने जाणारी आगगाडी एक विजेचा खांब 18 सेंकदात ओलांडते, तर त्या आगगाडीची लांबी किती?

540मी.

162मी.

270मी.

280मी.

उत्तर : 270 मी.

सूत्र :- गाडीची लांबी = वेग × वेळ × 5/18 = 54×18×5/18 = 270 मी.

 नमूना चौथा –

उदा. 800 मी. अंतर 72 सेकंदात ओलांडांनार्‍य गाडीचा ताशी वेग किती कि.मी. ?

54 कि.मी.

40 कि.मी.

50 कि.मी.

60 कि.मी.

उत्तर : 40 कि.मी.  

क्लृप्ती :-वेग = अंतर/वेळ ×18/5 = 800/72 × 18/5 = 40 (वेग काढताना 18/5 ने गुणणे)

 नमूना पाचवा –

उदा. मुंबईला नागपूरला जाणार्‍या दोन गाड्यांपैकी ताशी 60 कि.मी. वेगाने जाणारी पहिली गाडी सकाळी 7.30 वाजता सुटली. त्यानंतर त्याच दिवशी त्याच मार्गाने दुसरी गाडी ताशी 75 कि.मी. वेगाने सकाळी 8.30 वाजता सुटली, तर त्या एकमेकीस किती वाजता भेटतील?

दु.12 वा.

12.30 वा.

1.30 वा.

11.30 वा.

उत्तर : 12.30 वा.

क्लृप्ती :-भेटण्यास दुसर्‍या गाडीला लागणारा वेळ = वेळेतील फरक × पहिल्या गाडीचा/वेगातील फरक = 1 तास×60/75-60 = 60/15 = 4 तास

 नमूना सहावा –

उदा. मुंबई ते गोवा हे 540 कि.मी. अंतर. मुंबईहून सकाळी 8.30 वा. सुटलेल्या ताशी 60 कि.मी. वेगाने जाणार्‍या गाडीची त्याचवेळी गोव्याहून सटलेल्या ताशी 75 कि.मी. वेग असलेल्या गाडीशी किती वाजता भेट होईल?

दु.12.30 वा.

दु.12वा.

दु.1.30 वा.

दु.1वा.

उत्तर : दु.12.30वा.

क्लृप्ती :- लागणारा वेळ = एकूण अंतर/दोन गाड्यांच्या वेगांची बेरीज

 नमूना सातवा –

उदा. ताशी 60 कि.मी. सरासरी वेगाने जाणारी आगगाडी, जर ताशी 75 कि.मी. वेगाने गेल्यास निर्धारित मुक्कामावर 48 मिनिटे लवकर पोहचली, तर त्या गाडीने एकूण किती प्रवास केला?

300 कि.मी.

240 कि.मी.

210 कि.मी.

270 कि.मी.

उत्तर : 240 कि.मी.

स्पष्टीकरण :-60 व 75 चा लसावी = 300
300 ÷ 60 = 5 तास     :: 60 मिनिटे फरक = 60×5=300 कि.मी.
300 ÷ 75 = 4 तास     :: 48 मिनिटे फरक = 4×60 = 240 कि.मी.

11व्या अणूऊर्जा परिषदेचे डॉ. जितेंद्र सिंग यांच्या हस्ते उद्‌घाटन

- शांततापूर्ण वापरासाठी भारताच्या अणुऊर्जेचा वापर करण्याचे होमी भाभा यांचे स्वप्न पूर्ण करु शकलो असे केंद्रीय ईशान्य प्रदेश विकास राज्यमंत्री, पंतप्रधान कार्यालय, कार्मिक सार्वजनिक तक्रारी आणि निवृत्ती वेतन राज्यमंत्री डॉ. जितेंद्र सिंग यांनी म्हटले आहे. सरकारने विविध सामाजिक क्षेत्रांमध्ये अणुऊर्जेचा वैविध्यपूर्ण वापर केल्याचे त्यांनी सांगितले. ते आज नवीन दिल्लीत 11व्या अणुऊर्जा परिषदेच्या उद्‌घाटन प्रसंगी बोलत होते.

- देशात वैज्ञानिक प्रति आवड निर्माण करण्यासाठी सरकारने अनेक पावले उचलल्याचे ते म्हणाले. यापूर्वी अणुऊर्जा प्रकल्प केवळ दक्षिण भारतापर्यंतच मर्यादित होते, मात्र आता देशाच्या विविध भागांमध्ये अणु प्रकल्प सरकार स्थापन करत आहेत, असे त्यांनी सांगितले. याचा एक भाग म्हणून हरियाणातील गोरखपूर येथे अणु ऊर्जा प्रकल्प स्थापन करण्यात आले असल्याचे सांगितले.

- अणुऊर्जेच्या वापरासंबंधी जनतेमध्ये असलेले गैरसमज दूर करण्यासाठी जनजागृती करण्याची गरज त्यांनी व्यक्त केली. देशाच्या वाढत्या ऊर्जा विषयक गरजा पूर्ण करण्यासाठी अणुऊर्जा हा महत्वपूर्ण स्रोत असल्याचे त्यांनी सांगितले.

- या परिषदेत विविध संकल्पनांवर आधारीत सत्रं घेण्यात आली.