१२ ऑक्टोबर २०१९

वाहन उद्योगात सणासुदीतही मंदी

महाराष्ट्र टाइम्स.कॉम | Updated: 12 Oct 2019, 02:38 AM

वाहन उद्योगक्षेत्रातील मंदी सणासुदीच्या दिवसांतही हटताना दिसत नाही. सप्टेंबरमध्ये एकूण कारविक्रीमध्ये तब्बल २३.६९ टक्के घट नोंदवण्यात आली आहे. कारविक्रीत घट होण्याचा हा सलग अकरावा महिना ठरला. विशेष म्हणजे, दुचाकींच्या विक्रीलाही फटका बसला असून त्यांच्या विक्रीतही सुमारे २४ टक्के घट झाली आहे.

वाहन उद्योगक्षेत्रातील मंदी सणासुदीच्या दिवसांतही हटताना दिसत नाही. सप्टेंबरमध्ये एकूण कारविक्रीमध्ये तब्बल २३.६९ टक्के घट नोंदवण्यात आली आहे. कारविक्रीत घट होण्याचा हा सलग अकरावा महिना ठरला. विशेष म्हणजे, दुचाकींच्या विक्रीलाही फटका बसला असून त्यांच्या विक्रीतही सुमारे २४ टक्के घट झाली आहे. कार उद्योजकांची संघटना सियामने (सोसायटी ऑफ इंडियन ऑटोमोबाइल मॅन्युफॅक्चरर्स) शुक्रवारी ही आकडेवारी प्रसिद्ध केली.
ऑक्टोबरमधील दसरा, दिवाळीच्या पार्श्वभूमीवर सप्टेंबरमध्ये कारच्या मागणीत वाढ होणे अपेक्षित होते. मात्र तसे घडल्याचे दिसत नाही. कारखरेदीसाठी सर्वसामान्य नागरिक अद्याप अनुत्सुक असल्याचे स्पष्ट झाले आहे. सप्टेंबरमध्ये एकूण २,२३,३१७ कारची विक्री झाली. गेल्या वर्षी याच महिन्यात कारविक्रीचा आकडा २,९२,६६० होता. सप्टेंबरमध्ये देशांतर्गत कारविक्रीमध्येही ३३.४ टक्के घट झाली असून १,३१,२८१ युनिट्स विकली गेली. गेल्या वर्षी सप्टेंबरमध्ये १,९७,१२४ कार विकल्या गेल्या होत्या. व्यावसायिक वाहनांच्या विक्रीतही ३९ टक्के घट झाली असून सप्टेंबरमध्ये या प्रकारच्या वाहनांची विक्रीसंख्या ५८,४१९वर सीमित राहिली. आश्चर्याची बाब म्हणजे सप्टेंबरमध्ये दुचाकींची विक्रीही मंदावली. या महिन्यात दुचाकींची विक्री २३.२९ टक्क्यांनी कमी होऊन १०,४३,६२४वर मर्यादित राहिली

📕सियाम आशावादी📕

चालू महिन्याच्या गेल्या १०-१२ दिवसांमध्ये वाहनांच्या मागणीत वाढ होताना दिसत आहे. दिवाळीमध्ये वाहनांची चांगली विक्री होईल. सरकारने केलेल्या विविध उपाययोजना व दिवाळीदरम्यान विक्रेत्यांकडून देण्यात येणाऱ्या सवलती यांमुळे या महिन्यात कारविक्रीची संख्या उत्साहवर्धक असेल, अशी आशा सियामचे अध्यक्ष राजन वढेरा यांनी व्यक्त केली.

११ ऑक्टोबर २०१९

अवकाश, खगोल संशोधनासाठी ‘सितारा’ प्रकल्प

◾️सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठ आणि आयुकाचा पुढाकार

◾️ सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठ, आंतरविद्यापीठ खगोल आणि खगोलभौतिकी केंद्र (आयुका) यांनी पुढाकार घेऊन ‘सितारा’  या प्रकल्पाची सुरुवात केली आहे.

◾️आगामी काळातील अवकाश आणि खगोल प्रकल्पातील संशोधनासाठी हा प्रकल्प महत्त्वाचा ठरणार आहे.

◾️सितारा (सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठ-आयुका प्रशिक्षण आणि संशोधन सहकार्य) या प्रकल्पाचे विद्यापीठातील आंतरविद्याशाखीय विज्ञान प्रशालेत सोमवारी उद्घाटन झाले.

◾️गेल्याच आठवडय़ात विद्यापीठ आणि आयुका यांनी संयुक्त संशोधन प्रकल्प, नवीन अभ्यासक्रम यांसाठी सामंजस्य करार करण्यात आला

◾️या कराराअंतर्गत विद्यापीठाच्या
  📌भौतिकशास्त्र,
  📌इलेक्ट्रॉनिक्स,
  📌तंत्रज्ञान,
  📌 अवकाश विज्ञान आणि
  📌 उपकरणशास्त्र या पाच विभागातील प्राध्यापक आणि विद्यार्थ्यांसह आयुका काम करणार आहे.

◾️लेसर इंटरफेरोमीटर ग्रॅव्हिटेशनल वेव्ह ऑब्सर्वेटरी (लिगो) या आंतरराष्ट्रीय प्रकल्पासह इस्रोच्या आदित्य १ या सूर्यमोहिमेतही आयुकाचा सहभाग आहे.

◾️या पाश्र्वभूमीवर, विद्यापीठ आणि आयुका यांनी संयुक्त प्रकल्प हाती घेतला आहे.

◾️आगामी काळात सितारा अंतर्गत पेलोड इंटिग्रेशन सेंटर सुरू करण्यात येणार आहे.

◾️त्या माध्यमातून महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांना प्रशिक्षण दिले जाईल. त्यानंतर विद्यार्थी छोटे उपग्रह तयार करू शकतील. मात्र, या सेंटरची कल्पना अद्याप प्राथमिक स्तरावर असून, त्यासाठी विविध प्रकारच्या परवानग्या मिळवाव्या लागणार आहेत.

◾️केंद्र सरकारच्या ज्ञान समूह प्रकल्पासाठी (नॉलेज क्लस्टर प्रोजेक्ट) पुण्याच्या निवडीची बैठक प्रधान वैज्ञानिक सल्लागार डॉ. के. विजयराघवन यांच्या उपस्थितीत झाली.

संपूर्ण मराठी व्याकरण 10 प्रश्न

1) ‘पाऊस सगळीकडे पडला बरं का’ क्रियाविशेषणाचा प्रकार सांगा.

   1) कालवाचक क्रियाविशेषण अव्यय      2) रीतिवाचक क्रियाविशेषण अव्यय
   3) स्थलवाचक क्रियाविशेषण अव्यय    4) परिणामदर्शक क्रियाविशेषण अव्यय

उत्तर :- 3

2) शब्दयोगी अव्यये पुढीलपैकी कोणत्या शब्दजातीला जोडून येतात ?

   1) नाम      2) क्रियापदे    3) क्रियाविशेषणे    4) वरील सर्व पर्याय बरोबर

उत्तर :- 4

3) अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा – ‘भयंकर वादळ सुटले आणि पत्रे उडून गेले.’

   1) गौणत्वसूचक उभयान्वयी अव्यय      2) प्रधानत्वसूचक उभयान्वयी अव्यय
   3) उद्देशबोधक उभयान्वयी अव्यय      4) समुच्चयबोधक उभयान्वयी अव्यय

उत्तर :- 4

4) अबब ! या अव्ययातून कोणता भाव व्यक्त होतो.

   1) संमती    2) आश्चर्य    3) विरोध      4) संबोधन

उत्तर :- 2

5) ‘तो नेहमीच उशिरा येत असतो.’ या वाक्यातील काळ ओळखा.

   1) साधा वर्तमानकाळ    2) रीती भविष्यकाळ
   3) रीती भूतकाळ    4) रीती वर्तमानकाळ

उत्तर :- 4

6) ‘वानर’ या शब्दाचे स्त्रीलिंगी रूप ओळखा.

   1) माकड    2) वानरी      3) माकडीण    4) बोका

उत्तर :- 2

7) लाली – या शब्दाचे वचन बदलून येणारे रूप शोधा..

   1) लाल्या    2) लाले      3) लाली      4) लाल

उत्तर :- 3

8) पर्यायी उत्तरांतील गटाबाहेरचे असलेले ‘विशेषणाचे सामान्यरूप’ होणारे विशेषण कोणते आहे ?

   1) गरीब    2) भला      3) लोकरी    4) खेळू

उत्तर :- 2

9) ‘पोपट पेरू खातो’ या वाक्यातील कर्म कोणत्या विभक्तीत आहे.

   1) तृतीयान्त    2) चतुर्थ्यन्त    3) व्दितीयान्त    4) प्रथमान्त

उत्तर :- 4

10) तुमच्या परीक्षा कधी सुरू होणार ? – ही वाक्यरचना कोणत्या प्रकारची आहे ?

   1) विध्यर्थी    2) प्रश्नार्थी    3) उद्गारार्थी    4) विधानार्थी

उत्तर :- 2

भूगोल प्रश्नसंच ११/१०/२०१९

1) खालीलपैकी कोणत्या स्थानिक वा-यांना ‘डॉक्टर वारे’ या नावानेही संबोधिले जाते ?
   1) खारे व मतलई वारे    2) मान्सूनपूर्व वारे
   3) पर्वतीय/ डोंगरी वारे    4) दरी वारे
उत्तर :- 1

2) पृथ्वी सभोवतालचे वातावरण उबदार राहते कारण –
   1) उबदार हवा ग्रीन हाऊस परिणामामुळे बाहेर जात नाही.    2) भूपृष्ठापासून होणारे उष्णतेचे उत्सर्जन.
   3) जैविक इंधन उष्णता बाहेर सोडतात.        4) वनस्पती कार्बनडायऑक्साईडचे शोषण करतात.
उत्तर :- 2

3) सापेक्ष आर्द्रता जेव्हा कमी असते तेव्हा ............................
   1) शुष्क व द्रव तापमानमापक समान तापमान दर्शवितात.
   2) शुष्क आणि द्रव तापमानमापकातील तापमानात जास्त फरक असतो.
   3) जास्त तापमान असेल.
   4) कमी तापमान असेल.
उत्तर :- 2

4) हिवाळयातील ढगाळ रात्री या निरभ्र आकाश ...................... रात्रीच्या तुलनेत जास्त उबदार असतात. कारण :
   1) ढग उष्णतेचे उत्सर्जन पृथ्वीकडे करतात.
   2) ढग शीत लहरी ज्या आकाशातून येतात, त्या सामावून घेऊन पृथ्वीकडे पाठवतात.
   3) ढग पृथ्वीकडून होणा-या उष्णतेचे उत्सर्जन रोखतात.
   4) ढग हे अति उंचीवर असल्याने सूर्याच्या उष्णतेचे शोषण करून उष्णता पृथ्वीकडे पाठवतात.
उत्तर :- 3

5) समुद्र सपाटीपासून वातावरणाची लांबी किती आहे ?
   1) 60,000 ते 80,000 कि.मी    2) 16,000 ते 29,000  कि.मी
   3) 35,000 ते 65,000 कि.मी    4) 10,000 ते 30,000 कि.मी
उत्तर :- 2

तुम्हाला माहीत आहे का ? देशातील घडलेल्या महत्वपूर्ण प्रथम घटना

• देशातील पहिली संत्रा वायनरी.
:- सावरगाव (नागपूर).

• देशातील पहिले व्यसनमुक्ती साहित्य संम्मेलन.
:- पुणे.

• देशातील पहिली ई-जीपीएफची सुरूवात.
:- अरुणाचल प्रदेश.

• देशातील पहिले मुक्त कृषी विद्यापीठ.
:- नागपूर.

• देशातील क्रिडा धोरण राबविणारे पहिले राज्य.
:- महाराष्ट्र.

• देशातील युवा धोरण राबविणारे पहिले राज्य.
:- महाराष्ट्र.

• देशातील पहिली राष्ट्रीय सागर अकादमी.
:- चैन्नई.

• देशातील पहिले क्रिकेट संग्रहालय.
:- ब्लेडस् ऑफ ग्लोरी (पुणे).

• देशातील पहिले दूरदर्शन केंद्र.
:- दिल्ली.

• देशातील पहिले हवामान संशोधन केंद्र.
:- पुणे.

• देशातील पहिले विशेष व्याघ्र संरक्षण दल तैनात करणारे राज्य.
:- कर्नाटक.

• देशातील पहिला वाघांच्या रेडिओ कॉलरिंगचा प्रयोग करणारा व्याघ्र प्रकल्प.
:- ताडोबा (चंद्रपूर).

• देशातील पहिले कार्बनमुक्त राज्य.
:- हिमाचलप्रदेश.

• देशातील पहिली इलेक्ट्रीक धूर न सोडणारी बस येथे सुरू झाली.
:- बंगलोर.

• देशातील पहिले नोटा (नकाधिकार) स्थानिक स्वराज्य संस्थाच्या निवडणूकीत उपलब्ध करून देणारे राज्य.
:- महाराष्ट्र.

• देशातील पहिला घन कचर्यापासून उर्जानिर्मिती करणारा प्रकल्प या महानगर पालिकेने सुरु केला आहे.
:-  पुणे.

• देशातील पहिले निर्मल भारत अभियानाच्या अंतर्गत 100% स्वच्छता निर्माण करणारे देशातील पहिले राज्य.
:- सिक्किम.

• देशातील पहिले भुजलासंबंधी कायदे करणारा राज्य.
:- महाराष्ट्र.

• देशातील पहिली गुप्तवार्ता प्रबोधिनी.
:-  पुणे.

• देशातील पहिले तंबाखूमुक्त गाव.
:- गरिफेमा.

• देशातील पहिला सायबर डिफेन्स रिसर्च सेन्टर .
:- झारखंड.

• देशातील पहिले ई – गव्हर्नन्स धोरण राबविणारे राज्य .
:- महाराष्ट्र.

• देशातील पहिले प्लॅस्टिक मतदान ओळखपत्र मतदाराना वाटप करणारे राज्य .
:-  त्रिपूरा.

• देशातील पहिले सीसीटीव्हीच्या निगरानीत आलेले शहर.
:- सुरत.

• देशात प्रथम ई कॅबीनेटचा वापर करणारे राज्य .
:- आंध्रप्रदेश.

• देशातील पहिले रॅकिंग विरोधात कायदा करणारे राज्य.
:-  तामिळनाडू.

• देशातील पहिले वाय-फाय सुविधा देणारे रेल्वे स्थानक.
:-  बंगळूर.

• देशातील पहिले जन सुरक्षा कायदा करणारे राज्य.
:- आंध्रप्रदेश.

• देशातील पहिले फुलपाखराला राज्य फुलपाखराचा दर्जा देणारे राज्य.
:-  महाराष्ट्र.

• देशातील पहिला विशेष आर्थिक क्षेत्र (SEZ) प्रकल्प.
:- कांडला (गुजरात).

• देशातील पहिले मानवाधिकार न्यायालय सुरु करणारे राज्य.
:- प.बंगाल.

• देशातील पहिले राईट इ सव्हिसेस अक्ट (RTS) पास करणारे राज्य.
:-  मध्यप्रदेश.

• देशातील पहिले होमीओपॅथिक विद्यापीठ.
:- राज्यस्थान.

• देशातील पहिले बायोटेक विशेष आर्थिक क्षेत्र.
:- हडपसर (पुणे).

• देशातील पहिले आपल्या तक्रारी ऑनलाईन दाखल करण्याची सुविधा जनतेला उपलब्ध करून देणारे राज्य.
:- हरीयाणा.

• देशातील पहिले स्त्री बटालियन.
:- हडी राणी (राजस्थान).

• देशातील पहिले ग्रामपंचायतीमध्ये ई – बँकीग सेवा देणारे राज्य.
:- महाराष्ट्र.

• देशातील पहिले ई – पंचायत सुरु करणारे राज्य.
:- महाराष्ट्र.

• देशातील पहिले केरोसिनमुक्त राज्य.
:-  दिल्ली.

• देशातील पहिले हागनदारी मुक्त जिल्हा.
:- नदिया (प.बंगाल).

• देशातील पहिले सिकलसेलग्रस्तांना मोफत एस.टी. प्रवास सुविधा देणारे राज्य.
:-  महाराष्ट्र.

• देशातील पहिला खासगी विमानतळ.
:-  दुर्गापूर (प.बंगाल).

• देशातील पहिले अधिकृत ई-रिक्षा या राज्यात सुरु झाले.
:- दिल्ली.

• देशाीतील पहिले प्लॅस्टिक विद्यापीठ.
:- वापी (गुजरात).

• देशातील लोकायुक्त पास करणारे पहिले राज्य.
:- उत्तराखंड.

• देशातील पहिले जैव – सांस्कृतिक पार्क.
:- भुवनेश्वर.

• देशातील प्रत्येक राज्यात महिला न्यायालय स्थापन करणारे पहिले राज्य.
:- आंध्रप्रदेश.

• देशातील पहिला सौर पवनउर्जा प्रकल्प.
:- आळंदी.

• देशातील पहिले सॅटेलाईट शहर.
:- पिलखूआ (उत्तरप्रदेश).

• देशातील पहिले पर्यावरण ग्राम इको व्हिलेज.
:- काटेवाडी.

• देशातील पहिले अपारंपारीक उर्जा धोरण जाहीर करणारे राज्य.
:- महाराष्ट्र.

• देशातील पहिला निर्मल जिल्हा.
:- कोल्हापूर.

• देशातील पहिली हॉल्टीकल्चर रेल्वे येथे सुरु झाली.
:- भुसावळ – आजदपूर.

• देशातील पहिली ऑनलाईन ब्रेक लायब्ररी.
:- मुंबई.

• देशातील पहिले स्थानिक स्वराज्य संख्येत मतदान अनिवार्य करणारे राज्य.
:- गुजरात.

चालू घडामोडी प्रश्नसंच

📌39 व्या जागतिक कवी परिषदेचे उद्घाटन ____ येथे झाले.

(A) भोपाळ
(B) नवी दिल्ली
(C) भुवनेश्वर✅✅✅
(D) आग्रा

📌भारताच्या मदतीने कोणत्या देशात उभारण्यात आलेल्या तेलशुद्धीकरण प्रकल्पाचा उद्घाटन सोहळा 8 ऑक्टोबर रोजी पेट्रोलियम व नैसर्गिक वायू आणि पोलाद मंत्री धर्मेंद्र प्रधान यांच्या हस्ते आयोजित करण्यात आला?

(A) मंगोलिया✅✅✅
(B) कंबोडिया
(C) लाओस
(D) व्हिएतनाम

📌उत्सवाच्या वेळी वायू प्रदूषणाला आळा घालण्यासाठी कोणत्या संस्थेने ‘हरित फटाके’ विकसित केले?

(A) IIT कानपूर
(B) CSIR✅✅✅
(C) IISc बेंगळुरू
(D) IIT खडगपूर

📌भारताने कोणत्या शेजारच्या देशात कोस्टल सर्व्हिलन्स रडार यंत्रणा उभारण्याचा निर्णय घेतला आहे?

(A) श्रीलंका
(B) बांग्लादेश✅✅✅
(C) मालदीव
(D) पाकिस्तान

📌संरक्षणमंत्री राजनाथ सिंग यांनी युद्धात मृत्यूमुखी पडलेल्या सैनिकांच्या कुटुंबीयांना दिली जाणारी आर्थिक मदत चार पट वाढविण्यास मान्यता दिली. हा निधी _ अंतर्गत देण्यात येणार.

(A) आर्मी बॅटल कॅज्युएलिटीज
वेलफेयर फंड✅✅✅
(B) राष्ट्रीय संरक्षण कोष
(C) लष्कर केंद्रीय कल्याण कोष
(D) यापैकी नाही

📌21 ऑक्टोबर 2019 रोजी _ सर्व महिला असलेल्यांचा स्पेसवॉक आयोजित करणार आहे.

(A) युरोपियन स्पेस एजन्सी (ESA)
(B) जपान एरोस्पेस एक्सप्लोरेशन एजन्सी (JAXA)
(C) NASA (नॅशनल एरोनॉटिक्स अँड स्पेस अॅडमिनिसट्रेशन)✅✅✅
(D) ISA (इस्त्राएल स्पेस एजन्सी)

📌UNESCO ने आदिवासी लोकांसाठीचे राजदूत म्हणून __ यांची नेमणूक केली.

(A) कॅमेरून डायझ
(B) युना किम
(C) मिली बॉबी ब्राउन
(D) यलिट्झा एपारीसिओ✅✅✅

📌जागतिक अधिवास दिन _ या दिवशी साजरा केला जातो.

(A) 9 ऑगस्ट✅✅✅
(B) 9 ऑक्टोबर
(C) 6 ऑक्टोबर
(D) 8 ऑक्टोबर

१० ऑक्टोबर २०१९

नक्की सोडवा, सराव 20 प्रश्नउत्तरे

1. कोल्हापूर जिल्ह्यातील राधानगरी हे धरण कोणत्या नदीवर बांधण्यात आले आहे.

 पंचगंगा

 भोगावती

 कोयना

 वारणा

उत्तर : भोगावती

2. महाराष्ट्रात कोणत्या ठिकाणी खनिज तेलाचे उत्पादन केले जाते?

 मुंबई हाय

 कोल्हापूर

 चंद्रपूर

 नाशिक

उत्तर : मुंबई हाय

3. जगातील सर्वात लांब सागरी कालवा कोणता?

 सुएझ कालवा

 पनामा कालवा

 राजस्थान कालवा

 कील कालवा

उत्तर : सुएझ कालवा

4. प्रकाश संश्लेषण प्रक्रियेत सौरऊर्जेचे रूपांतर कोणत्या उर्जेत होते.

 यांत्रिक ऊर्जा

 रासायनिक ऊर्जा

 गतिज ऊर्जा

 चुंबकीय ऊर्जा

उत्तर : रासायनिक ऊर्जा

5. वित्त आयोगाची नियुक्ती करण्याचे अधिकार कोणास आहेत?

 उपराष्ट्रपती

 वित्त मंत्री

 संसद   

 राष्ट्रपती

उत्तर : राष्ट्रपती

6. ‘कमीजास्त’ शब्दाचा समास ओळखा.

 वैकल्पिक व्दंव्द

 समहार व्दंव्द

 इयरेतर व्दंव्द

 अव्ययीभाव

उत्तर : वैकल्पिक व्दंव्द

7. थायरॉक्झीन या संप्रेरकाच्या निर्मितीसाठी कोणता खनिजपदार्थ आवश्यक आहे?

 मॅग्नेशियम

 लोह

 फॉस्फोरस

 आयोडीन

उत्तर : आयोडीन

8. खालीलपैकी ध्वनीच्या तीव्रतेचे एकक कोणते?

 मीटर/सेकंद

 अर्ग

 फॅदम

 डेसिबल

उत्तर : डेसिबल

 

9. यवतमाळ जिल्ह्यातील वणी हे ठिकाण कोणत्या खाणीसाठी प्रसिद्ध आहे.

 दगडी कोळसा

 संगमरवर

 बॉक्साईट

 तांबे

उत्तर : दगडी कोळसा

10. केंद्रीय मुख्य निवडणूक आयुक्तांची नियुक्ती कोण करते?

 राष्ट्रपती

 मुख्यमंत्री

 विधानसभा अध्यक्ष

 लोकसभा सभापति

उत्तर : राष्ट्रपती

11. शुद्ध शब्द ओळखा

 इस्पित

 ईस्पित

 ईस्पीत

 ईस्पिता

उत्तर : ईस्पित

12. यातील ‘नामाचा’ शब्द ओळखा.

 लिहितो

 श्रीमंत

 मुलगा

 तर

उत्तर : मुलगा

13. विरुद्धार्थी शब्द ओळखा.

 जलxपाणी

 थंडxगरम

 पवनxवारा

 रवीxसूर्य

उत्तर : थंडxगरम

14. भूतकाळातील वाक्य कोणते?

 किती छान आहे हे

 किती सुंदर होता तो मोर

 काय सुंदर अक्षर आहे तिचे

 यापैकी नाही

उत्तर : किती सुंदर होता तो मोर

15. आम्ही रोज क्रिकेट खेळतो. भूतकाळ करा.

 आम्ही रोज क्रिकेट खेळू

 आम्ही रोज क्रिकेट खेळतो

 आम्ही रोज क्रिकेट खेळणार

 यापैकी नाही

उत्तर : यापैकी नाही

16. वाक्यात पुढे येणार्‍या दर्शक सर्वनामाशी निगडीत संबंधित असणार्‍या सर्वनामांना —– सर्वनामे म्हणतात.

 संबंधी

 दर्शक

 प्रश्नार्थक

 सामान्य

उत्तर : संबंधी

17. ‘स्वरसंधी’ ओळखा.

 तट्टिका

 यशोधन

 प्रश्नार्थक

 सामान्य

उत्तर : प्रश्नार्थक

18. काळ ओळखा ‘मधुने लाडू खाल्ला आहे’

 भूतकाळ

 भविष्यकाळ

 वर्तमानकाळ

 रिती भूतकाळ

उत्तर : वर्तमानकाळ

19. ‘लहान मुलांनापासून वृद्ध माणसांपर्यंत’ शब्द समूहाबद्दल एक शब्द सांगा.

 आजनभाऊ

 अनुयायी

 अतिथी

 आबाल वृद्ध

उत्तर : आबाल वृद्ध

20. ‘सकाळाची रंग तुझा पावसाळी नभापरि’ वाक्यातील अलंकार ओळखा.

 उपमा

 उत्प्रेक्षा

 व्यतिरेक

 अतिशयोक्ती 

उत्तर : उपमा

साहित्य क्षेत्रातील नोबेल पुरस्कार

◾️2018 साठी साहित्याचा नोबेल
पुरस्कार
     📌पोलिश लेखिका ओल्गा टोकार्झुक आणि

◾️ 2019 मधील नोबेल पुरस्कार

   📌ऑस्ट्रियाचे लेखक पीटर हॅण्डके यांना जाहीर झाला आहे.

◾️स्वीडनची राजधानी स्टॉकहोममध्ये स्विडीश अकादमीने आज (10 ऑक्टोबर) याची घोषणा केली.

◾️ मागील वर्षी लैंगिक छळाच्या प्रकरणामुळे 2018 च्या साहित्याच्या नोबेल पुरस्काराची घोषणा स्थगित केली होती.

🌸 साहित्याच्या नोबेल पुरस्कारशी संबंधित गोष्टी 🌸

◾️ 1901 पासून 2017 पर्यंत 110 नोबेल पुरस्कार देण्यात आले आहेत.

◾️114 साहित्यिकांना सन्मानित करण्यात आलं आहे.

◾️सर्वाधिक इंग्लिश भाषेसाठी (23 वेळा) साहित्याचा नोबेल देण्यात आला आहे.

◾️साहित्याचा नोबेल चार वेळा दोन साहित्यिकांना संयुक्तरित्या देण्यात आला आहे.

📌1914,
📌1918,
📌1935,
📌1940,
📌1941,
📌1942 आणि
📌1943 मध्ये
याची घोषणा झाली नाही.

◾️ब्रिटीश पत्रकार रुडयार्ड किपलिंग (तेव्हा 41 वर्ष) हे साहित्याचा नोबेल पुरस्कार मिळवणारे सर्वात तरुण साहित्यिक ठरले.

◾️ त्यांना 1907 मध्ये 'जंगल बुक'साठी हा पुरस्कार देण्यात आला होता. त्यांचा जन्म मुंबईत झाला होता.

◾️तर साहित्याचा नोबेल पुरस्कार मिळवणारे सर्वात ज्येष्ठ साहित्यिक या ब्रिटनच्या डोरिस लेसिंग (88 वर्ष) होत्या. त्यांना 2007 मध्ये हा पुरस्कार मिळाला.

◾️14 लेखिकांचा साहित्याच्या नोबेल पुरस्काराने सन्मान झाला आहे.

◾️नोबेल मिळवणाऱ्या स्वीडिश लेखिका सेलमा लेगरलोफ या पहिल्या साहित्यिका होत्या, त्यांना 1909 मध्ये हा पुरस्कार प्रदान केला होता.

◾️ भारतातील बंगाली साहित्यिक रविंद्रनाथ टागोर यांना 1913 मध्ये 'गीतांजली' या काव्य संग्रहासाठी नोबेल पुरस्कार देण्यात आला.

◾️नोबेल पुरस्कार मिळवणारे टागोर हे भारतातीलच नाही तर आशियातील पहिले व्यक्ती होते.

◾️मागील वर्षी लैंगिक छळाचा प्रकरणामुळे 2018 चा साहित्याच्या नोबेलची घोषणा अकादमीने स्थगित केली होती.

◾️त्यामुळे यंदा साहित्याचा नोबेल पुरस्कार दोन साहित्यिकांना देण्यात आला.

डेन्मार्कमध्ये ‘C40 जागतिक महापौर शिखर परिषद 2019’ आयोजित

👉 डेन्मार्क या देशाची राजधानी कोपेनहेगन येथे 9 ऑक्टोबर ते 12 ऑक्टोबर 2019 या काळात ‘C40 जागतिक महापौर शिखर परिषद 2019’ या कार्यक्रमाचे आयोजन करण्यात आले आहे.

👉 कार्यक्रमात शाश्वत, आरोग्यदायी, अनुकूल अश्या आणि सर्वसमावेशक भविष्यासाठी आवश्यक असलेल्या ठळक हवामानविषयक उपाययोजनांना वेग देऊन जगभरातली ‘C40’ समूहातली शहरे आपली बांधीलकी कशी दर्शवित आहेत याचे प्रदर्शन प्रस्तुत करणार आहेत.

❇️ C40 समुहाबद्दल :

▪️‘C40 शिखर परिषद’ पहिल्यांदा सन 2005 मध्ये लंडन (ब्रिटन) येथे भरविण्यात आली होती.

▪️हा समूह सन 2005 मध्ये ऑक्टोबर महिन्यात तयार करण्यात आला.

▪️समूहाचे सचिवालय लंडन (ब्रिटन) येथे आहे.

▪️‘C40’ समूह हा हवामानातल्या बदलांशी लढा देण्यासाठी आणि हरितगृह वायूंचे उत्सर्जन आणि हवामानविषयक जोखीम कमी करणार्‍या शहरी कृतींवर लक्ष केंद्रित करते, ज्यामुळे शहरी नागरिकांचे आरोग्य, त्यांचे कल्याण आणि आर्थिक संधींमध्ये वाढ होण्यास मदत होते.

▪️‘C40 शहरे’ या समूहात आज जगभरातल्या अग्रेसर असलेल्या 94 शहरांचा समावेश आहे, जे 700 दशलक्षाहून अधिक नागरिकांचे आणि जागतिक अर्थव्यवस्थेच्या एक चतुर्थांश भागाचे प्रतिनिधित्व करतात.

▪️‘C40 जागतिक महापौर शिखर परिषद’ अग्रेसर असलेली शहरे, व्यवसाय आणि नागरिकांची जागतिक युती तयार करते, जी पृथ्वीला आवश्यक असलेल्या मूलगामी आणि महत्वाकांक्षी हवामानविषयक कृतींवर भर देते.

▪️‘C40’ शहरांचे महापौर स्थानिक पातळीवर 4 नोव्हेंबर 2016 रोजी लागू झालेल्या हवामानविषयक पॅरिस कराराची महत्वाकांक्षी उद्दीष्टे पूर्ण करण्यास वचनबद्ध आहेत.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

लिथिअम-आयन बॅटरीच्या संशोधनासाठी तीन शास्त्रज्ञांना नोबेल जाहीर

◾️ रॉयल स्विडिश अकॅडमीकडून आज रसायन शास्त्रातील नोबेलची घोषणा करण्यात आली.

◾️ हा पुरस्कार अमेरिका, ब्रिटन आणि जपानमधील तीन शास्त्रज्ञांना विभागून देण्यात येणार आहे.

◾️लिथिअम-आयन बॅटरीच्या संशोधनासाठी यांची या पुरस्कारासाठी निवड करण्यात आली आहे.

  📌जॉन बी. गुडइनफ,
  📌एम. स्टॅनली व्हायटिंघम आणि
  📌अकिरा योशिनो अशी या
तीन नोबेल पुरस्कार जाहीर झालेल्या रसायन शास्त्रज्ञांची नावे आहेत.

◾️लिथिअम-आयन बॅटरीमुळे इलेक्ट्रॉनिक्स उपकरांच्या विश्वात क्रांती झाली आहे.

◾️या बॅटरीमध्ये मोठ्या प्रमाणावरील ऊर्जा छोट्या स्वरुपात साठवून ठेवता येते. या बॅटरीच्या संशोधनामुळे कार, लॅपटॉप, मोबाईल फोन्स आणि इतर अनेक इलेक्ट्रॉनिक उपकरणे हे पोर्टेबल झाली आहेत.

◾️नोबेल समितीने या पुरस्काराबाबत म्हटले की, १९७० मधील तेल संकट हे लिथिअम-आयन बॅटरीच्या संशोधनाचे मूळ आहे.

◾️तेव्हा व्हायटिंघम यांनी जीवाश्म इंधनमुक्त ऊर्जा निर्माण करण्याचे तंत्र विकसित करण्याचे ध्येय ठेवले होते. या बॅटरीने आपल्या जीवनात क्रांती आणली आहे.

📌९ लाख १८ हजार अमेरिकन डॉलर, 📌एक गोल्ड मेडल असे रसायनशास्त्रातील नोबेल पुरस्काराचे स्वरुप आहे.

◾️१० डिसेंबर रोजी नॉर्वेतील स्टॉकहोम आणि ओस्लो येथे हे नोबेल पुरस्कार प्रदान केले जाणार आहेत.

Latest post

ठळक बातम्या.१२ मार्च २०२५.

१. नियतकालिक कामगार शक्ती सर्वेक्षण (PLFS) २०२४  - सांख्यिकी आणि कार्यक्रम अंमलबजावणी मंत्रालयाने जारी केला. - सध्याच्या साप्ताहिक स्थितीतील...