Monday, 11 March 2024

नारायण मेघाजी लोखंडे

नारायण मेघाजी लोखंडे (१८४८-१८९७)
जन्म: ८ फेब्रुवारी १८४८
मृत्यू : ९ फेब्रुवारी १८९७ प्लेगमुळे (ठाणे)

✍मूळ गाव : कव्हेरसर ता. सासवड जि. पुणे फुलमाळी शेतकरी कुटूंब पत्नी गोपिकाबाई, मुलगा गोपीनाथ
✍अतिशय गरीब परिस्थितीतून माध्यमिक शिक्षण पूर्ण केले.

✍सुरूवातीस रेल्वे खात्यात कारकून म्हणून व पुढे पोस्ट खात्यात नोकरी केली. नंतर मुंबईच्या मांडवी भागात एका कापड गिरणीत भांडारपालाची नोकरी मिळाली.
मांडवी येथे नोकरी करत असताना तेथे त्यांना दहशतीच्या वातावरणात दिवसातून १३-१४ तास काम करीत असलेले गिरणी कामगार आढळले. त्यांना आठवड्याची सुट्टी नसे परिणामी त्यांनी नोकरी सोडून स्वतः कामगार चळवळीस वाहून घेण्याचे ठरविले.
✍१८७३ लोखंडे हे सत्यशोधक समाजाचे निष्ठावंत सहकारी.
✍१८७५ मुंबईतील कापडगिरणीच्या कामगारांच्या आंदोलनामुळे ब्रिटीश सरकारने कामगारांच्या स्थितीचा व त्यात सुधारणा करण्यासाठी आयोग नेमला.
✍१८८० दीनबंधू सत्यशोधक समाजाचे पहिले मुखपत्र मुंबईमध्ये पुन्हा सुरू केले.
१८८१ इंग्रज सरकारला कारखाना कायद्यात सुधारणा करणे भाग पाडले. चार भरपगारी महिन्यातून सुट्ट्या कामगारांना मिळू लागल्या.
✍१८८३ टिळक व आगरकरांची बर्वे प्रकरणात सुटका झाल्यावर त्यांचा सत्कार केला.
✍१८८४ दुसरा कामगार कायदा आयोग नेमण्यात आला. या अयोगामुळे कामगारांच्या स्थितीत सुधारणा घडल्या नाहीत.
✍सप्टेंबर १८८४ पहिली मोठी कामगार परिषद मुंबई येथे भरवली. (५५०० कामगारांचे लेखी निवेदन पाठवले.)
✍️ १८९० मुंबई गिरणी कामगार संघ नावाची देशातील पहिली कामगार संघटना स्थापन केली. (बॉम्बे मिल हँड्स असोसिएशन)
१० जून १८९० पासून कामगारांना रविवारची साप्ताहिक सुट्टी मिळू लागली.
✍१८९१ कामगार कायदा संमत करून त्यात लोखंडे यांच्या काही सूचनांचा समावेश केला.
✍१८९१ ब्रिटीश सरकारने त्यांच्या कामगिरीची दखल घेऊन (J. P. Justice of Pience) हा किताब दिला.
✍ १८९३-९४ मुंबईतील हिंदू-मुस्लीम दंगल मिटवण्यात मोठी भूमिका त्यामुळे सरकारने रावबहादूर ही पदवी बहाल केली.
✍ते निर्भिड वक्ते, झुंझार लेखक, संपादक, मुद्रक होते.
✍लोखंडे हे महात्मा फुलेंच्या सत्याशोधक समाजाच्या मुंबई शाखेचे अध्यक्ष होते.
भारतीय कामगार चळवळीचे जनक म्हणून ओळख.
✍• प्लेग ग्रस्तांसाठी मराठा हॉस्पिटल काढले.
पंचदर्पण हे पुस्तक व गुराखी हे दैनिक काढले.
✍ सक्तीचे शिक्षण, दारूबंदी, विद्यार्थ्यांना सवलती, शेतकऱ्यांच्या समस्या यांना दीनबंधूतून वाचा फोडली
✍. • मृत्यू ९ फेब्रुवारी १८९७ (प्लेगमुळे ठाणे)

CAA 2019: महत्त्वाचे मुद्दे

Citizenship Amendment Act 2019
नागरिकत्व (सुधारणा) कायदा 2019

- नागरिकत्व कायदा, 1955 भारतीय नागरिकत्व संपादन, निर्धार आणि समाप्तीची तरतूद करतो. भारताचे नागरिकत्व जन्माने (कलम-3), वंशाद्वारे (कलम 4), नोंदणीद्वारे (कलम 5) किंवा नैसर्गिकीकरण (कलम 6) किंवा प्रदेश समाविष्ट करून (कलम 7) मिळवता येते. पात्र झाल्यावर कोणताही परदेशी नागरिक नोंदणी करून किंवा त्याच्या देशाचा किंवा त्याच्या समुदायाचा विचार न करता नागरिकत्व मिळवू शकतो.

- CAA भारतीय नागरिकांना लागू होत नाही. ते पूर्णपणे प्रभावित नाहीत. हे तीन शेजारील देशांमध्ये त्यांच्या धर्माच्या आधारावर छळ सहन केलेल्या विशिष्ट परदेशी लोकांना भारतीय नागरिकत्व देण्याचा प्रयत्न करते.

- गेल्या सहा वर्षांत अंदाजे 2830 पाकिस्तानी नागरिकांना, 912 अफगाणी नागरिकांना आणि 172 बांगलादेशी नागरिकांना भारतीय नागरिकत्व देण्यात आले आहे. त्यापैकी शेकडो लोक या तिन्ही देशांतील बहुसंख्य समुदायातील आहेत. अशा स्थलांतरितांना भारतीय नागरिकत्व मिळत राहते आणि त्यांनी नोंदणी किंवा नैसर्गिकीकरणासाठी कायद्यात आधीच प्रदान केलेल्या पात्रतेच्या अटी पूर्ण केल्यास ते मिळत राहतील. 2014 मध्ये दोन्ही देशांमधील सीमा करारानंतर बांगलादेशातील 50 हून अधिक एन्क्लेव्ह भारतीय हद्दीत समाविष्ट केल्यानंतर सुमारे 14,864 बांगलादेशी नागरिकांनाही भारतीय नागरिकत्व देण्यात आले.

- सीएए राज्यघटनेच्या सहाव्या अनुसूची अंतर्गत क्षेत्रे आणि इनर लाइन परमिट सिस्टीममध्ये समाविष्ट असलेल्या क्षेत्रांना वगळून ईशान्य प्रदेशातील आदिवासी आणि स्थानिक लोकांच्या हिताचे रक्षण करते. या भागात राहणारे असे स्थलांतरित भारतीय नागरिकांसाठी अर्ज करू शकणार नाहीत. त्यामुळे स्वदेशी लोकसंख्येवर विदेशी लोकांचा ओघ येण्याचा प्रश्नच उद्भवत नाही. CAA 31 डिसेंबर 2014 ची कट-ऑफ तारीख प्रदान करते. त्यामुळे असे स्थलांतरित गेल्या अनेक वर्षांपासून भारतात आहेत.

- CAA परदेशातील कोणत्याही धार्मिक समुदायाला लक्ष्य करत नाही. हे केवळ काही स्थलांतरितांसाठी एक यंत्रणा प्रदान करते.

- नागरिकत्व (सुधारणा) कायदा, 2019 (CAA) तीन विशिष्ट देशांतील सहा अल्पसंख्याक समुदायातील स्थलांतरित/परदेशींना भारतीय नागरिकत्वासाठी अर्ज करण्यास सक्षम करते जे त्यांच्या धर्माच्या कारणास्तव छळामुळे भारतात आले आहेत. हे कोणत्याही विद्यमान कायदेशीर तरतुदीत सुधारणा करत नाही ज्यामुळे कोणत्याही वर्ग, पंथ, धर्म, श्रेणी इत्यादी कोणत्याही परदेशी व्यक्तीला नोंदणी किंवा नैसर्गिकरण पद्धतींद्वारे भारतीय नागरिकत्वासाठी अर्ज करता येतो. अशा परदेशी व्यक्तीने किमान कायदेशीर आवश्यकता पूर्ण केल्यानंतर नागरिकत्वासाठी अर्ज करण्यास पात्र बनले पाहिजे.

स्पर्धा परीक्षा चालू घडामोडी

Q.1) प्रसिद्ध दाक्षिणात्य अभिनेते विजय थलापती यांनी कोणत्या नावाने स्वतःचा राजकीय पक्ष सुरू केला?
उत्तर - तमिझगा वेत्री कळघम (TVK)

Q.2) नुकतेच वित्त आयोगाच्या सदस्यपदी कोणाची नियुक्ती करण्यात आली आहे?
उत्तर - डॉ राजाध्यक्ष

Q.3) सलग सहा वेळा केंद्रीय अर्थसंकल्प सादर करणाऱ्या दुसऱ्या अर्थमंत्री कोण ठरल्या आहेत?
उत्तर – निर्मला सीतारामन

Q.4) खेलो इंडिया विंटर गेम 2024 च्या शुभंनकराला काय नाव देण्यात आले आहे?
उत्तर – शीन-ए-शी

Q.5) ट्रान्सपरन्सी इंटरनॅशनलद्वारे प्रकाशित करप्शन परप्शन इंडेक्स 2023 मध्ये भारत किती वाजता आली आहे?
उत्तर – 93 व्या

Q.6) अलीकडेच प्रकाशित भारतातील हिमबिट्या स्थितीबाबतच्या अहवालानुसार भारतातील हिम बिबट्यांची संख्या किती आहे?
उत्तर – 718

Q.7) भारत ऊर्जा सप्ताहाची दुसरी आवृत्ती कोणत्या राज्यात आयोजित करण्यात येणार आहे?
उत्तर – गोवा

Q.8) अलीकडेच राष्ट्रपती द्रोपती मर्मु यांनी राज्यसभा सदस्य म्हणून कोणाला नामनिर्देशित केले आहे?
उत्तर – सतनाम सिंग संधू

Q.9) महाराष्ट्राचे उदय विश्वनाथ देशपांडे यांना 2024 चा पद्मश्री पुरस्कार जाहीर झाला आहे तर ते कोणत्या खेळाशी संबंधित आहेत?
उत्तर – मल्लखांब

Q.10) मेघालय खेळांच्या 5व्या आवृत्तीचे उद्घाटन कोणाच्या हस्ते करण्यात आले?
उत्तर – द्रोपती मुर्मु

Q.11) सुलतान इब्राहिम इस्कंदर हे कोणत्या देशाची 17वे राजा बनले आहेत?
उत्तर – मलेशिया

Q.12) नुकतेच प्रकाशित करण्यात आलेल्या ‘एक समंदर, मेरे अंदर’ या कवितासंग्रहाचे लेखक कोण आहेत?
उत्तर – संजीव कुमार जोशी

Q.13) जागतिक पाणथळ दिवस कधी साजरा करण्यात येतो?
उत्तर – 2 फेब्रुवारी

Q.14) भारतीय तटरक्षक दिन कधी साजरा केला जातो?
उत्तर – 1 फेब्रुवारी

Q.15) अलीकडेच आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषदेने (ICC) कोणत्या देशाच्या क्रिकेट बोर्डावरील बंदी उठवली आहे?
उत्तर –  श्रीलंका

प्रश्न – नुकताच ‘जागतिक कर्करोग दिन’ 2024 कधी साजरा करण्यात आला?
उत्तर – ४ फेब्रुवारी

प्रश्न – कोरोमंडल खतावर अलीकडेच कोणत्या राज्य सरकारने 5.92 कोटी रुपयांचा दंड ठोठावला आहे?
उत्तर - तामिळनाडू

प्रश्न – NCPCR ने नुकतेच मुलांचे पुनर्संचयित करण्यासाठी आणि त्यांना परत आणण्यासाठी कोणत्या पोर्टलचे अनावरण केले आहे?
उत्तर – घर आणि ट्रॅक चाइल्ड

प्रश्न – अलीकडेच, आर्थिक वर्ष 2024-25 साठी सार्वभौम सुवर्ण रोखे जारी करण्याची रक्कम किती करण्यात आली आहे?
उत्तर - 3500

प्रश्न – कोणत्या देशाने अलीकडेच भारताला ३१ प्रिडेटर ड्रोन विकण्याची परवानगी दिली आहे?
उत्तर अमेरीका

प्रश्न – पूर्व क्षेत्र कृषी मेळा 2024 नुकताच कुठे सुरू झाला?
उत्तर - झारखंड

प्रश्न – अलीकडेच जरी रितू बहरी यांची कोणत्या राज्याच्या पहिल्या महिला मुख्य न्यायाधीशपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे?
उत्तर - उत्तराखंड

प्रश्न – माहिती आणि प्रसारण सचिव म्हणून अलीकडे कोणाची नियुक्ती करण्यात आली आहे?
उत्तर - संजय जाजू

प्रश्न – नुकताच केरळमधील शंकर स्मृती पुरस्काराने कोणाला सन्मानित करण्यात आले आहे?
उत्तर – ईश्वरी प्रसाद नंबूदिरी

प्रश्न – नुकताच आंतरराष्ट्रीय डार्विन दिवस कधी साजरा करण्यात आला?
उत्तर – १२ फेब्रुवारी

प्रश्न – अलीकडेच, कोणत्या राज्याने देशात प्रथमच सेमीकंडक्टर धोरण लागू केले आहे?
उत्तर - उत्तर प्रदेश

प्रश्न – सुत्तूर यात्रा महोत्सव 2024 नुकताच कोठे सुरू झाला?
उत्तर - कर्नाटक

प्रश्न – अलीकडेच श्रीलंका आणि कोणत्या देशाने अक्षरशः UPI सेवा सुरू केली आहे?
उत्तर - मॉरिशस

प्रश्न – कोणत्या IIT ने अलीकडेच प्रगत आरोग्य सेवेसाठी स्वास्थ प्रकल्पाचे उद्घाटन केले आहे?
उत्तर - IIT गुवाहाटी

प्रश्न – अलीकडेच अलेक्झांडर स्टबने कोणत्या देशाच्या अध्यक्षपदाची निवडणूक जिंकली आहे?
उत्तर - फिनलंड

प्रश्न – अलीकडेच कोणत्या राज्याच्या मंत्रिमंडळाने 'जादुई उपायांवर' बंदी घालणारे विधेयक मंजूर केले आहे?
उत्तर - आसाम

प्रश्न – अलीकडेच पीपी नंबियार पुरस्काराने कोणाला सन्मानित करण्यात आले आहे?
उत्तर - एस सोमनाथ

चालू घडामोडी :- 10 मार्च 2024

◆ 10 मार्च रोजी भारतात ‘केंद्रीय औद्योगिक सुरक्षा दल स्थापना दिवस’ साजरा केला जाणार आहे.

◆ राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू 12 मार्च रोजी मॉरिशसच्या राष्ट्रीय दिनाच्या समारंभात प्रमुख पाहुणे म्हणून उपस्थित राहणार आहेत.

◆ ‘देवेंद्र झझारिया’ भारतीय पॅरालिम्पिक समितीचे (PCI) नवे अध्यक्ष बनले आहेत.

◆ इंग्लंडचा वेगवान गोलंदाज जेम्स अँडरसन कसोटी क्रिकेटमध्ये 700 बळी घेणारा जगातील पहिला गोलंदाज ठरला आहे.

◆ रमेश सिंग अरोरा हे पाकिस्तानातील पंजाब प्रांतातील पहिले शीख मंत्री बनले आहेत.

◆ केंद्रीय मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी बेंगळुरूमध्ये भारतातील सर्वात वेगवान 'मल्टीप्रोटोकॉल लेबल स्विचिंग राउटर' लाँच केले आहे.

◆ भारत आणि बांगलादेश दरम्यान 54 वी महासंचालक स्तरावरील परिषद झाली.

◆ हरियाणाचे मुख्यमंत्री मनोहर लाल यांनी 'शहीद राजा हसन खान मेवाती' यांच्या 15 फूट उंच पुतळ्याचे अनावरण केले.

◆ पाकिस्तान पीपल्स पार्टीचे सहअध्यक्ष असिफ अली झरदारी यांची पाकिस्तानच्या राष्ट्राध्यक्षपदी(14वे राष्ट्राध्यक्ष) निवड करण्यात आली.

◆ असिफ अली झरदारी हे पाकिस्तानचे दोनवेळा राष्ट्राध्यक्ष होणारे ते बिगर लष्करी नेते आहेत.

◆ 2020-21 साठी देण्यात येणारा शाहू, फुले, आंबेडकर पारितोषिक पुण्यातील जनसेवा फाउंडेशनला जाहीर करण्यात आला आहे.

◆ सार्वत्रिक निवडणुकीत सर्वाधिक जागा मिळविणाऱ्या इम्रान खान यांच्या पाकिस्तान तेहरिक-ए- इन्साफ या पक्षाला सत्ता स्थापन करता आली नाही.

◆ जगभरातील 112 देशांतील सौंदर्यवतींनी हजेरी लावलेल्या व मुंबईत रंगलेल्या 'मिस वर्ल्ड 2024' स्पर्धेत चेक रिपब्लिकच्या 'क्रिस्तिना पिझकोव्हा' ठरली 'मिस वर्ल्ड'ची मानकरी.

◆ 71व्या 'मिस वर्ल्ड' स्पर्धेत लेबनॉनच्या यास्मिना झेतौन हिने द्वितीय स्थान पटकावले.

◆ 28 वर्षांनी भारतात झालेल्या या स्पर्धेत भारताच्या सिन्नी शेट्टी हिने भारताचे प्रतिनिधित्व केले.

◆ भारताने आतापर्यंत सहा वेळा 'मिस वर्ल्ड' ही स्पर्धा जिंकलेली आहे.

◆ 13 हजार फूट उंचीवरील जागतील सर्वाधिक लांबीच्या "सेला" बोगद्याचे उद्घाटन पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 9 मार्च 2024 रोजी अरुणाचल प्रदेशात केले.

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

नवरत्न दर्जा प्राप्त उद्योग (ऑक्टोबर 2023 पर्यंत)

1) भारत इलेक्ट्रॉनिक्स लिमिटेड (BEL)
2) कंटेनर कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया लिमिटेड
3) इंजिनियर्स इंडिया लिमिटेड
4) हिंदुस्तान एरोनॉटिक्स लिमिटेड
5) महानगर टेलिफोन निगम लिमिटेड
6) नॅशनल ल्युमिनियम कंपनी लिमिटेड
7) नॅशनल बिल्डिंग्स कन्स्ट्रक्शन कॉर्पोरेशन लिमिटेड
8) एनएमडीसी लिमिटेड
9) नेवेली लिग्नाइट कॉर्पोरेशन लिमिटेड
10) राष्ट्रीय इस्पात निगम लिमिटेड
11) शिपिंग कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया लिमिटेड
12) रेल विकास निगम लिमिटेड
13) ओएनजीसी विदेश लिमिटेड
14) राष्ट्रीय केमिकल्स अँड फर्टिलायझर्स लिमिटेड
15) इरकॉन इंटरनॅशनल लिमिटेड (IRCON)
16) RITES लिमिटेड

नवरत्न दर्जा :- 1997 पासून नवरत्न दर्जा दिला जातो.

यासाठी खालील निकष पूर्ण करावे लागता :-
1] कंपनीला मिनीरत्न (श्रेणी-1) दर्जा असावा.
2] गेल्या पाच वर्षांपैकी तीन वर्षांमध्ये मेमोरँडम ऑफ अंडरस्टैंडिंग सिस्टम अंतर्गत 'उत्कृष्ट' किंवा 'अतिशय चांगले' रेटिंग प्राप्त केलेले असावे.
3] त्या कंपनीच्या संचालक मंडळावर 4 स्वतंत्र संचालक असावे.
4] पुढील सहा निवडलेल्या कामगिरी निकषांमध्ये 60 किंवा त्याहून अधिक गुण प्राप्त होणे गरजेचे असते.
a] निव्वळ मूल्याशी निव्वळ नफ्याचे प्रमाण
b] एकूण उत्पादन खर्चापैकी एकूण मनुष्यबळ खर्च
c] नफ्याचे वापरलेल्या भांडवलाशी प्रमाण
d] नफ्याचे उलाढालीशी प्रमाण
e] प्रती शेअर प्राप्ती
f] अंतर-क्षेत्रीय प्रगती

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

पाचवी व्याघ्रगणना 2022

◆ 9 एप्रिल 2023 रोजी पंतप्रधान श्री.नरेंद्र मोदी यांनी भारताची व्याघ्र गणना 2022 ची आकडेवारी जाहीर केली.

◆ Project Tiger सुरुवात :- 1 एप्रिल 1973.

◆ "Project Tiger" ला 1 एप्रिल 2023 रोजी 50 वर्ष पूर्ण झाल्याबद्दल पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी यांनी "50₹" चे एक विशेष नाणे जारी केले.

◆ पहिली व्याघ्र गणना 2006 साली करण्यात आली. जगातील एकूण वाघांपैकी 75% वाघ भारतात आहेत.

◆ 2022 च्या आकडेवारी नुसार भारतात
"एकूण वाघांची संख्या 3167" इतकी आहे.

◆ मागील चार वर्षात एकूण वाघांच्या संख्येत 6.7%(चार वर्षात 200 वाघांची वाढ) वाढ झाली आहे.

➤ 2022 च्या पाचव्या व्याघ्रगणनेनुसार पाहिले पाच राज्ये :-
1) मध्यप्रदेश (526), 2) कर्नाटक (524),
3) उत्तराखंड (442), 4) महाराष्ट्र  (312),
5) तामिळनाडू (264)

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

महारत्न दर्जा प्राप्त कंपन्या

1] भारत हेवी इलेक्ट्रिकल्स (BHEL)
2] भारत पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन (BPCL)
3] कोल इंडिया (CIL)
4] गेल इंडिया (GAIL)
5] हिंदुस्तान पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन (HPCL)
6] इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशन (IOCL)
7] NTPC लिमिटेड
8] तेल व नैसर्गिक वायू महामंडळ (ONGC)
9] पॉवर फायनान्स कॉर्पोरेशन (PFC)
10] पॉवर ग्रिड कॉर्पो. ऑफ इंडिया (PGCIL)
11] स्टील अथॉरिटी ऑफ इंडिया (SAIL)
12] ग्रामीण विदयुतीकरण निगम (RECL)
13] ऑइल इंडिया लिमिटेड (OIL)

महारत्न दर्जा :-
19 मे 2010 पासून महारत्न दर्जा देण्यास सुरुवात झाली.

यासाठी आवश्यक निकष :-
1] संबंधित कंपनीला नवरत्न दर्जा प्राप्त असावा.
2] ती कंपनी भारतीय स्टॉक एक्स्चेंजवर सूचीबद्ध असावी.
3] मागील 3 वर्षांतील सरासरी वार्षिक उलाढाल 25,000 कोटी रुपयांपेक्षा पेक्षा जास्त असावे.
4] मागील 3 वर्षांतील सरासरी वार्षिक निव्वळ मूल्य 15,000 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त असावे.
5] मागील 3 वर्षांतील वार्षिक निव्वळ नफा 5000 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त असावा.
6] कंपनीची लक्षणीय जागतिक उपस्थिती असावी.

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

देशात CAA कायदा लागू! केंद्र सरकारकडून सीएएची अधिसूचना जारी !

👉 नागरिकत्व सुधारणा कायदा, 2019 :-
◆ CAA :- Citizenship (Amendment) Act, 2019
◆ 2016 मध्ये नागरिकत्व सुधारणा विधेयक (सीएए) सादर करण्यात आले. 12 ऑगस्ट 2016 रोजी ते संयुक्त संसदीय समितीकडे पाठवण्यात आले.
◆ 09 डिसेंबर 2019 :- अमित शहा यांनी विधयक लोकसभेत मांडले.
◆ 09 डिसेंबर 2019 :- लोकसभेत 311 विरुद्ध 80 मतांनी मंजूर
◆ 11 डिसेंबर 2019 :- राज्यसभेत 125 विरुद्ध 105 मतांनी मंजूर
◆ 12 डिसेंबर 2019 :- राष्ट्रपतींची स्वाक्षरी
◆ 10 जानेवारी 2020 :- CAA देशभरात लागू झाला.
◆ या कायद्यानुसार नागरिकत्व कायदा, 1955 मध्ये सुधारणा करण्यात आली.

👉 CAA मधील महत्त्वाच्या बाबी :-
सहा धर्म :- हिंदू, बौद्ध, शीख, जैन, पारशी आणि ख्रिश्चन.
तीन देश :- अफगाणिस्तान, पाकिस्तान आणि बांगलादेश.
31 डिसेंबर 2014 च त्यापूर्वी आलेल्या अफगाणिस्तान, पाकिस्तान व बांगलादेशमधील अल्पसंख्याकांना नागरिकत्व दिले जाणार.

👉 कायदा कुठे लागू नसणार :-
हा कायदा सहाव्या अनुसूचीमध्ये असणाऱ्या आसाम, मेघालय, मिझोराम आणि त्रिपुरा या राज्यांतील आदिवासी क्षेत्रांना.
इनर लाईन परमिट असणाऱ्या अरुणाचल प्रदेश, नागालँड, मिझोराम आणि मणिपूर राज्यांतील प्रतिबंधित क्षेत्रांना.

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

96 व्या ऑस्कर पुरस्कार 2024 विजेत्यांची यादी

• बेस्ट फिल्म- ओपेनहायमर
• बेस्ट अ‍ॅक्टर- सिलियन मर्फी (ओपेनहायमर)
• बेस्ट अ‍ॅक्ट्रेस- एम्मा स्टोन (बार्बी)
• बेस्ट डायरेक्टर- सिलियन मर्फी (ओपेनहायमर)
• बेस्ट सपोर्टिंग अ‍ॅक्ट्रेस- डा'वाइन जॉय रैंडोल्फ (द होल्डओवर्स)
• बेस्ट अ‍ॅनिमेटेड शॉर्ट- वॉर इज़ ओव्हर
• बेस्ट अ‍ॅनिमेटेड फीचर- द बॉय अँड द हेरॉन
• बेस्ट अ‍ॅडेप्टेड स्क्रीनप्ले कॅटेगरी- अमेरिकन फिक्शन
• बेस्ट ओरिजनल स्क्रीनप्ले- अ‍ॅनाटॉमी ऑफ ए फॉल (जस्टिन ट्रिट आणि ऑर्थर हरारी)
• बेस्ट मेकअप अँड हेयरस्टाइलिंग- पुअर थिंग्स
• बेस्ट प्रोडक्शन डिझाइन- पुअर थिंग्स (डिझायनर जेम्स प्राइस आणि शोना हीथ)
• बेस्ट कॉस्ट्यूम कॅटेगरी- पुअर थिंग्स
• बेस्ट इंटरनॅशनल फीचर- द ज़ॉन ऑफ़ इंटरेस्ट (जोनाथन ग्लेज़र)
• बेस्ट सपोर्टिंग अ‍ॅक्टर- रॉबर्ट डाउनी ज्युनिअर (ओपेनहायमर)
• बेस्ट व्हिज़ुअल इफ़ेक्ट- गॉडज़िला मायनस वन
• बेस्ट फिल्म एडिटिंग- ओपेनहायमर
• बेस्ट डॉक्युमेंट्री शॉर्ट- द लास्ट रिपेयर शॉप
• बेस्ट डॉक्युमेंट्री फीचर- 20 डेज इन मारियुपोल
• बेस्ट लाईव्ह अ‍ॅक्शन शॉर्ट- द वंडरफुल लाईफ ऑफ हेनरी शुगर
• बेस्ट सिनेमॅटोग्राफी - डच-स्वीडिश सिनेमॅटोग्राफर होयटे वॅन होयटेमा (ओपेनहायमर)
•बेस्ट ओरिजनल स्कोर-  लुडविग गोरान्सन (ओपेनहायमर)
• बेस्ट ओरिजनल साँग- व्हाट वॉज आय मेड फॉर? (बॉर्बी)

(आगामी परीक्षेसाठी महत्वाचे वाचून घ्या)🙏

══━━━━━ ❉ ━━━━━══

आजच्या मंत्रिमंडळ बैठकीतील निर्णय (संक्षिप्त) :

1) राज्य उत्पादन शुल्क विभागाचे स्वतंत्र प्रशिक्षण केंद्र

2) जीएसटीमध्ये नवीन 522 पदांना मान्यता

3) बीडीडी गाळेधारक व झोपडीधारक यांच्या करारनाम्यावर लागणारे मुद्रांक शुल्क कमी करणार

4) बंद पडलेल्या 58 गिरण्यांमधील कामगारांना घरकुले देणार.

5) एमएमआरडीएच्या प्रकल्पांसाठी 24 हजार कोटीची शासन हमी

6) मुंबईतील पायाभूत सुविधांच्या विकासासाठी केएफडब्ल्यूकडून 850 कोटी अर्थ सहाय्य घेणार

7) राज्य उत्पादन शुल्क विभागात नवीन संचालक पद

8) राज्यातील जिल्ह्यांच्या विकासासाठी संस्थात्मक क्षमता सक्षमीकरण प्रकल्प

9) एलएलएम पदवीधारक न्यायिक अधिकाऱ्यांना 3 आगाऊ वेतनवाढीचा लाभ पूर्वलक्षी प्रभावाने

10) विधि व न्याय विभागाच्या कार्यालयांसाठी नवीन इमारतीची राज्यस्तरीय योजना

11) अयोध्या येथे महाराष्ट्र अतिथीगृहासाठी बांधकामासाठी भूखंड

12) मुंबईत तीनशे एकर जागेत जागतिक दर्जाचे मुंबई सेंट्रल पार्क उभारणार

13) डॉ. होमी भाभा स्टेट युनिव्हर्सिटी, मुंबई या समूह विद्यापीठामध्ये शासकीय न्यायसहायक विज्ञान संस्था व सिडनहेम इन्स्टिट्युट ऑफ मैनेजमेंट स्टडीज या दोन शासकीय महाविद्यालयांचा घटक महाविद्यालय म्हणून समावेश

14) शासकीय कागदपत्रांवर आता आईचे नाव बंधनकारक

15) उपसा जलसिंचन योजनेच्या ग्राहकांना वीज दरात सवलत योजनेला मुदतवाढ

16) 61 अनुदानित आश्रम शाळांची श्रेणीवाढ करण्यास मान्यता

17) राज्यातील खासगी मान्यताप्राप्त शाळांतील कर्मचाऱ्यांना आश्र्वासित प्रगती योजना; 53 कोटी 86 लाख खर्चास मान्यता

18) आदिवासींचे जीवनमान उंचावण्यासाठी रोजगार, स्वयंरोजगार योजना

19) राज्याच्या तृतीयपंथी धोरण 2024 ला मान्यता

══━━━━━ ❉ ━━━━━═