37 वा APEDA स्थापना दिवस - 13 फेब्रुवारी 2023

🍱🥗वाणिज्य आणि व्यापार मंत्रालयाच्या अंतर्गत कृषी आणि प्रक्रिया केलेले अन्न उत्पादने निर्यात विकास प्राधिकरण (APEDA) ने 13 फेब्रुवारी 2023 रोजी भारतभर 37 वा APEDA स्थापना दिन साजरा केला.

💮🏮1986 मध्ये स्थापन झालेल्या APEDA ने आपल्या 37 वर्षांच्या यशस्वी प्रवासात कृषी उत्पादनांच्या निर्यातीला प्रोत्साहन देण्यासाठी अभूतपूर्व यश मिळविले आहे.

APEDA चा वाढीचा इतिहास- 1986 ते 2023: 

🌟🪅. APEDA च्या सक्रिय हस्तक्षेपामुळे, कृषी उत्पादनांची निर्यात 1987-88 मध्ये US$ 0.6 अब्ज वरून एप्रिल- डिसेंबर 2022-23 पर्यंत US$ 19.69 बिलियन पर्यंत वाढली आणि 200 पेक्षा जास्त. देशांची निर्यात बास्केट विस्तारली.

💮🌼APEDA 2021-22 मध्ये USD 24.77 अब्ज किमतीच्या कृषी उत्पादनांची निर्यात करणार आहे.

💠🏮चालू आर्थिक वर्षासाठी (2022-2023), APEDA ला दिलेले लक्ष्य US$ 23.56 अब्ज आहे, डिसेंबर 2022 पर्यंत, 84% (US$ 19.69 अब्ज) साध्य झाले आहे आणि उर्वरित उद्दिष्ट अपेक्षित वेळेत पूर्ण होणे अपेक्षित आहे. कालावधी आहे.

पंतप्रधान मोदींचा उत्तर प्रदेश आणि महाराष्ट्र दौरा

🗺🌆पंतप्रधान (PM) नरेंद्र मोदी यांनी 10 फेब्रुवारी 2023 रोजी विविध उपक्रम सुरू करण्यासाठी उत्तर प्रदेश (UP) आणि महाराष्ट्राला भेट दिली.

🎀📯पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 10 फेब्रुवारी 2023 रोजी यूपीमध्ये उत्तर प्रदेश ग्लोबल इन्व्हेस्टर्स समिट (UPGIS) 2023 चे उद्घाटन केले.

❄️🪩10 फेब्रुवारी 2023 रोजी, पंतप्रधानांनी महाराष्ट्राला भेट दिली आणि मुंबई, महाराष्ट्रातील छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस (CMST) येथे दोन वंदे भारत ट्रेनला हिरवा झेंडा दाखवला.

🌟🌀मुंबई- सोलापूर वंदे भारत आणि मुंबई- साईनगर शिर्डी वंदे भारत या दोन ट्रेन छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस (CMST) – शिर्डी आणि CMST – सोलापूर दरम्यान लोकप्रिय पर्यटन मार्गावर धावतील.

💮🌼12 फेब्रुवारी 2023 रोजी, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी राजस्थानला भेट दिली आणि राजस्थानमधील दौसा येथून दिल्ली- मुंबई एक्सप्रेसवेच्या 246 किलोमीटर (किमी) दिल्ली- दौसा- लालसोट विभागाचे उद्घाटन केले.

🗾🪩हा दिल्ली- मुंबई एक्सप्रेसवे भारतातील सर्वात लांब एक्सप्रेसवे असेल, ज्याची लांबी 1,386 किमी असेल.

PMC आणि TGBL भागीदारी पुण्यात भारतातील पहिला घनकचरा ते हायड्रोजन प्रकल्प उभारणार आहे🪩♋️

❇️🏞पुणे महानगरपालिकेने (PMC) The GreenBillions Limited (TGBL) सह भागीदारी करून 350 कोटी रुपयांच्या गुंतवणुकीसह पुणे, महाराष्ट्रातील हडपसर औद्योगिक वसाहत येथे भारतातील पहिला घनकचरा ते हायड्रोजन प्रकल्प उभारला आहे.

💸⛓TGBL स्टोरेज सुविधा आणि लॉजिस्टिक सपोर्ट तयार करण्यासाठी अतिरिक्त 82 कोटी रुपये खर्च करेल. 

📝🧮 हा प्लांट उभारण्यासाठी TGBL ने PMC सोबत 30 वर्षांचा करार केला आहे.

❣️उद्दिष्ट:✅

💹🌀कचरा ते हायड्रोजन उत्पादनाची तांत्रिक आणि आर्थिक व्यवहार्यता दर्शवा.

💠♻️पुण्यातील घनकचरा ते हायड्रोजन प्लांट बद्दल:✅

ब्रॉडकास्ट इंजिनिअरिंग कन्सल्टंट्स इंडिया लिमिटेड (BECIL), माहिती आणि प्रसारण मंत्रालयाच्या (MIB) अंतर्गत एक मिनी रत्न उपक्रम, प्रकल्प व्यवस्थापन सल्लागार आणि TGBL, Veriate Pune Waste to Energy Pvt Ltd ची पूर्ण मालकीची उपकंपनी प्रदान करेल, एक नगरपालिका नसलेली पुण्यातील नफा संस्था. पुनर्नवीनीकरण केलेल्या कचऱ्याचे हायड्रोजनमध्ये रूपांतर करण्याचा प्रकल्प राबवेल.

नमामि गंगे मिशन-II

 नमामि गंगे मिशन-II 2026 पर्यंत 22,500 कोटीच्या अर्थसंकल्पीय खर्चासह मंजूर करण्यात आला.

नमामि गंगे मिशन-II 2026 पर्यंत 22,500 कोटीच्या अर्थसंकल्पीय खर्चासह मंजूर करण्यात आला.

नमामि गंगे कार्यक्रम जून 2014 पासून 31 मार्च 2021 पर्यंत 20,000 कोटी रुपयांच्या बजेटसह गंगा नदी आणि तिच्या उपनद्यांचे पुनरुज्जीवन करण्यासाठी सुरू करण्यात आला. 

भारत सरकारने नमामि गंगे मिशन-II ला 2026 पर्यंत 22,500 कोटी रुपयांच्या अर्थसंकल्पीय परिव्ययासह विद्यमान दायित्वे (रु. 11,225 कोटी) आणि नवीन प्रकल्प/हस्तक्षेप (रु. 11,275 कोटी) मंजूर केले आह

भारतीय-अमेरिकन नील मोहन यांची YouTube चे नवीन CEO नियुक्ती करण्यात आली आहे

🔹YouTube मुख्य कार्यकारी अधिकारी (CEO) Susan Wojcicki यांनी 16 फेब्रुवारी 2023 रोजी त्यांच्या पदावरून पायउतार केले आणि त्यांची जागा नील मोहन घेतील.

🔸त्या पूर्वी Google मध्ये जाहिरात उत्पादनांसाठी वरिष्ठ उपाध्यक्ष होत्या आणि 2014 मध्ये YouTube च्या CEO झाल्या.

🔹मोहन, स्टॅनफोर्ड ग्रॅज्युएट, 2008 मध्ये Google मध्ये सामील झाला आणि तो YouTube वर मुख्य उत्पादन अधिकारी आहे, जिथे तो YouTube Shorts आणि संगीत तयार करण्यावर लक्ष केंद्रित करत आहे.

भारतातील पहिला कचरा ते हायड्रोजन प्रकल्प पुण्यात उभारला जाणार आहे

🔹भारत सरकार पुण्यात 430 कोटी रुपये खर्चून पहिला कचरा ते हायड्रोजन प्रकल्प उभारणार आहे.

🔸ग्रीन बिलियन लिमिटेड या खाजगी कंपनीद्वारे हा प्लांट बांधण्यात येणार आहे.

कंपनीने पुणे महापालिकेसोबत 30 वर्षांसाठी करार केला आहे.

🔹प्लांटचे उद्दिष्ट दररोज 350 टन घनकचऱ्यावर प्रक्रिया करण्याचे आहे. यातून दररोज दहा टन हायड्रोजन तयार होईल.

भारतीय लष्कराला जगातील पहिली पूर्णपणे कार्यरत 'SWARM' ड्रोन प्रणाली मिळाली आहे

🔹न्यूस्पेस रिसर्च कंपनीने फेब्रुवारी 2023 मध्ये भारतीय लष्कराला 'SWARM' ड्रोन दिले आहेत.

🔸हे SWARM ड्रोन कार्यान्वित करणारी लष्कराला जगातील पहिली सशस्त्र सेना बनवते.

🔹100 ड्रोनचा थवा शत्रूच्या प्रदेशात किमान 50 किलोमीटर अंतरावरील लक्ष्यांवर मारा करण्यास सक्षम आहे.

🔸हे ड्रोन विशिष्ट वजनाचे बॉम्ब वाहून नेण्यास सक्षम आहेत आणि आर्मर्ड कॉलम्ससारख्या लक्ष्यांवर मारा करू शकतात.

स्पेनने युरोपमध्ये सर्वप्रथम 'मासिक पाळी रजा' कायदा मंजूर केला

🔹स्पॅनिश सरकार मासिक पाळीच्या तीव्र वेदनांनी ग्रस्त महिलांना सशुल्क वैद्यकीय रजा मंजूर करणारा कायदा मंजूर केला – कोणत्याही युरोपियन देशासाठी हा पहिला कायदा.

🔸अशा सुविधा सध्या जपान, इंडोनेशिया आणि झांबियासारख्या देशांमध्ये उपलब्ध आहेत.

🔹कायदा मासिक वेदना अनुभवणाऱ्या कर्मचार्‍यांना आवश्यक तेवढा वेळ परवानगी देतो.

🔸राज्य सामाजिक सुरक्षा यंत्रणा आजारी रजेची भरपाई करेल.

शिवसेना पक्षाचं नाव आणि धनुष्यबाण एकनाथ शिंदे यांना निवडणूक आयोगानं दिलं आहे.

◆ राज्याच्या विधिमंडळात आणि संसदेतील बहुमताच्या आधारे मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांचा गट हीच ‘खरी शिवसेना’ असल्याचा निकाल केंद्रीय निवडणूक आयोगाने 17 फेब्रुवारी 2023 रोजी दिला.

◆ आयोगाने शिवसेना पक्षनाव आणि धनुष्यबाण हे निवडणूक चिन्ह शिंदे गटाला बहाल केले. त्यामुळे पक्षातील फुटीनंतर आठ महिन्यांनी उद्धव ठाकरे यांना ‘शिवसेना’ गमवावी लागली आहे.

◆ केंद्रीय निवडणूक आयोगाने हंगामी आदेशामध्ये शिंदे गटाला ‘बाळासाहेबांची शिवसेना’ पक्षनाव आणि ‘ढाल-तलवार’ या निवडणूक चिन्हाचे वाटप केले होते.

मात्र, शुक्रवारी आयोगाने अंतिम निकाल देताना, शिंदे गटाचे हंगामी पक्षनाव आणि निवडणूक चिन्ह तातडीने गोठवण्यात आल्याचे स्पष्ट केले.

◆ तसेच शिवसेनेच्या 2018च्या घटनेमध्ये, लोकप्रतिनिधी कायदा व पक्षांतर्गत लोकशाहीसंदर्भातील मार्गदर्शक तत्त्वानुसार दुरुस्ती करावी, असाही आदेश आयोगाने दिला आहे.

शुबमन गिल ठरला ICC ‘प्लेअर ऑफ द मंथ’

◆ भारताचा नवा स्टार फलंदाज शुबमन गिल याने जानेवारी महिन्याचा ICC "प्लेयर ऑफ द मंथ" जिंकला आहे.

◆ त्याने भारताचा वेगवान गोलंदाज मोहम्मद सिराज आणि न्यूझीलंडचा डेव्हन कॉनवे यांना मागे टाकत हे विजेतेपद पटकावले आहे. जानेवारी महिन्यात गिलने चमकदार कामगिरी केली.

◆ त्याने ODI मध्ये द्विशतक तसेच T20I मध्ये शतक झळकावले आणि आता तो महिन्यातील सर्वोत्तम खेळाडू बनला आहे.

◆ एकदिवसीय क्रिकेटमधील आणखी एका चांगल्या कामगिरीनंतर गिलने ‘आयसीसी प्लेयर ऑफ द मंथ’चा पुरस्कार पटकावण्याची ही पहिलीच वेळ आहे. गिलने जानेवारीत 567 धावा केल्या, ज्यात तीन शतकांपेक्षा जास्त धावा केल्या होत्या.

◆ शुबमन गिल व्यतिरिक्त, भारतीय वेगवान गोलंदाज मोहम्मद सिराज आणि न्यूझीलंडचा यष्टिरक्षक डेव्हॉन कॉनवे हे प्लेअर ऑफ द मंथ पुरस्काराचे दावेदार होते.

जलदूत ॲप

◆ ग्रामीण विकास मंत्रालयाने भूजल पातळी अधिक चांगल्या पद्धतीने टिपण्यासाठी जलदूत ॲप आणि जलदूत ॲप ई-ब्रोशरचे सप्टेंबर 2022 मध्ये अनावरण केले. 

➤ हे ॲप ग्रामीण विकास मंत्रालय आणि पंचायती राज यांनी संयुक्तपणे विकसित केले आहे.

◆ गावातील निवडक 2-3 विहिरींची पाणी पातळी

कॅप्चर करण्यासाठी देशभरात हे ॲप वापरले जाईल. 

◆ जलदूत द्वारे इनपुट केला जाणारा नियमित डेटा नॅशनल वॉटर इन्फॉर्मेटिक्स सेंटर (NWIC) च्या डेटाबेससह एकत्रित केला जाईल.

◆ हे ॲप देशभरातील पाण्याच्या तक्त्यांचे निरीक्षण करण्यास सुलभता प्रदान करेल. परिणामी हा डेटा ग्रामपंचायत विकास योजना आणि महात्मा गांधी नरेगा योजनांसाठी वापरला जाऊ शकतो.

One Liner Questions

1. भारत का राष्ट्रगीत किसने लिखा है ?

Ans ➺  बंकिमचन्द्र चटर्जी

2. संयुक्त राष्ट्र संघ की स्थापना कब हुई ?

Ans ➺  24 अक्टूबर 1945 में 

3. भारत में रेल का आरम्भ कब हुआ था ?

Ans ➺  1853 में 

4. भारत में पहली बार मेट्रो रेल सेवा किस नगर में आरम्भ की गई थी ?

Ans ➺  कोलकाता

5. भारत में पहली रेल कहाँ से कहाँ तक चली थी ?

Ans ➺  बम्बई (वर्तमान मुंबई) से थाने तक

6.  दिल्ली स्थित महात्मा गाँधी की समाधि का नाम क्या है ?

Ans ➺  राजघाट

7. अंतरिक्ष यात्री को बाह्य आकाश कैसा दिखायी देता है ?

Ans ➺   काला

8. प्रथम भारतीय अंतरिक्ष यात्री कौन थे ?

Ans ➺  स्क्वाड्रन लीडर राकेश शर्मा, 1984 में

9. भारत की प्रथम महिला मुख्यमंत्री कौन थी ?

Ans ➺  श्रीमती सुचेता कृपलानी

10. हरियाणा के पहले मुख्यमंत्री कौन थे ?

Ans ➺  पं. भगवत दयाल शर्मा

11. मानव शरीर की किस ग्रन्थि को 'मास्टर ग्रन्थि' कहा जाता है ?

Ans ➺   पीयूष ग्रन्थि

12. किसने दूरबीन का आविष्कार किया था ?

Ans ➺  गैलीलियो गैलिली ने

13. पेस मेकर का सम्बंध शरीर के किस अंग से होता है ?

Ans ➺   हृदय

14. रेडियोऐक्टिवता की खोज किसने किया था ?

Ans ➺   हेनरी बेकरल ने

15. राष्ट्रगान गाने की अवधि कितनी होती है ?

Ans ➺   52 सेकंड 

16. हमारा राष्ट्रीय पंचांग कौन-सा है ?

Ans ➺   शक संवत 

17. कार्बन का सर्वाधिक शुद्ध रूप कौन-सा होता  है ?

Ans ➺   हीरा

18. एक्स-रे का आविष्कार किसने किया था ?

Ans ➺   रांटजन

19. किस धातु का प्रयोग मानव द्वारा सबसे पहले किया गया था ?

Ans ➺   तांबा

20. महात्मा गाँधी को राष्ट्रपिता सबसे पहले किसने कहा था ?

Ans ➺   नेताजी सुभाष चन्द्र बोस ने

Imp इन्फॉर्मशन देत आहे. सर्वांनी नक्की वेळ काढून वाचा.

1) प्रश्न -  भारताचे सध्याचे राष्ट्रपती कोण आहेत ?

उत्तर : द्रौपदीजी मुर्मु (15 व्या)

2) प्रश्न - भारताचे सध्याचे उपराष्ट्रपती कोण आहेत ? 

उत्तर : जगदीपजी धनखड (14 वे) 

3) प्रश्न - भारताचे सध्याचे पंतप्रधान कोण आहेत ?

उत्तर : नरेंद्रजी दामोदरदास मोदी (15 वे)

4) प्रश्न - भारताचे सध्याचे गृहमंत्री कोण आहेत ?

उत्तर : अमितजी शहा (29 वे)

5) प्रश्न - भारताचे सध्याचे संरक्षणमंत्री कोण आहेत ?

उत्तर : राजनाथजी सिंग (27 वे)

6) प्रश्न - सध्या लोकसभेचे अध्यक्ष कोण आहेत ?

उत्तर :  ओम प्रकाश बिर्लाजी (17 वे  )

7) प्रश्न - भारताचे सध्याचे अर्थमंत्री कोण आहेत ?

उत्तर :निर्मलाजी सीतारमन (23 वे) 

8) प्रश्न - सर्वोच्च न्यायालयाचे सर न्यायाधीश कोण आहेत ? 

उत्तर : धनंजयजी वाय.चंद्रचूड (50वे)

9) प्रश्न - रिजर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) चे सध्याचे गव्हर्नर कोण आहेत?

उत्तर :  शक्तीकांतजी दास (25 वे)

10) प्रश्न - भारताचे चीफ ऑफ डिफेन्स कोण आहेत?

उत्तर :अनिल चव्हाण ( 2 रे) १ ले -  बिपिंजी रावत 

11) प्रश्न - भारताचे राष्ट्रीय सुरक्षा सलहाकार कोण आहेत?

उत्तर : अजित डोवाल

12) प्रश्न - भारताचे उपराष्ट्रीय सुरक्षा सलहाकार कोण आहेत?

उत्तर : दत्ता पडसलगीकर

13) प्रश्न - सध्या भारताचे रेल्वे मंत्री कोण आहेत?

उत्तर : अश्र्विन कुमार वैष्णव 

14) प्रश्न - भारतात सध्या किती राज्य व केंद्रशासित प्रदेश आहेत?

उत्तर : राज्य 28 केंद्रशासित प्रदेश 8

15) प्रश्न - सध्या भारताचे मुख्य निवडणूक आयुक्त कोण आहेत?

उत्तर : राजीव कुमार

16) प्रश्न - महाराष्ट्र राज्याचे मुख्य निवडणूक आयुक्त कोण आहेत?

उत्तर : यु.पी.एस.मदान

17) प्रश्न - सध्या भारतातील सर्वात मोठा जिल्हा कोणता आहे?

उत्तर : गुजरात मधील ( कच्छ ) जिल्हा

18) प्रश्न - भारताचे थलसेना चे अध्यक्ष कोण आहेत?

उत्तर : मनोज पांडे ( 29 वे)

19) प्रश्न - भारताचे वायुसेना चे अध्यक्ष कोण आहेत?

उत्तर :  विवेक राम चौधरी 

20) प्रश्न - भारताच्या नौसेना चे अध्यक्ष कोण आहेत?

उत्तर :आर. हरिकुमार

मराठी भाषा विभागाचे पुरस्कार जाहीर

⭕️ राज्य सरकारच्या मराठी भाषा विभागातर्फे 

✅ मराठी भाषा मंत्री दीपक केसरकर यांनी बुधवारी विभागाच्या सन 2022च्या पुरस्कारांची घोषणा केली.

यात विंदा करंदीकर जीवन गौरव पुरस्कारासह इतर सहा पुरस्कारांचा समावेश आहे.

🏆विंदा करंदीकर जीवन गौरव पुरस्कार प्रा. चंद्रकुमार नलगे यांना जाहीर करण्यात आला. या पुरस्काराचे स्वरुप ५ लाख रुपये रोख, मानचिन्ह व मानपत्र असे आहे.

प्रा. नलगे यांनी कथा कादंबरी, एकांकिका, चित्रपट लेखन इत्यादी विविध प्रकारात लेखन केले. त्यांच्या प्रकाशित ग्रंथाची संख्या 90 आहे.

🏆श्री. पु. भागवत पुरस्कार पुरस्कार ग्रंथाली प्रकाशनला जाहीर झाला आहे. 3 लाख रुपये रोख, मानचिन्ह व मानपत्र असे पुरस्काराचे स्वरुप आहे.

🏆डॉ. अशोक रा. केळकर मराठी भाषा अभ्यासक पुरस्कार डॉ. विठ्ठल वाघ यांना जाहीर करण्यात आला. 2 लाख रुपये रोख, मानचिन्ह व मानपत्र असे पुरस्काराचे स्वरुप आहे. 

🏆तर कविवर्य मंगेश पाडगांवकर, मराठी भाषा संवर्धक पुरस्कारासाठी द. ता. भोसले यांची निवड झाली आहे. रोख 2 लाख रुपये, मानचिन्ह व मानपत्र असे पुरस्काराचे स्वरुप आहे.

🏆डॉ. अशोक रा. केळकर, मराठी भाषा अभ्यासक पुरस्कार (संस्थेसाठी) महाराष्ट्र साहित्य परिषद पुणे यांना जाहीर झाला आहे. 2 लाख रुपये रोख, मानचिन्ह व मानपत्र असे पुरस्काराचे स्वरुप आहे.

🏆तर कविवर्य मंगेश पाडगांवकर, मराठी भाषा संवर्धक पुरस्कार (संस्थेसाठी) कोकण मराठी साहित्य परिषद, रत्नागिरी यांना जाहीर झाला आहे. 2 लाख रुपये रोख, मानचिन्ह व मानपत्र असे पुरस्काराचे स्वरुप आहे.

Velocity ने लॉन्च केला भारतातील पहिला AI असिस्टंट ‘Lexi’

सध्या जगभरात फक्त टेक्नॉलॉजी क्षेत्रासह सर्वच क्षेत्रात OpenAI ChatGpt ची चर्चा सुरु आहे. OpenAI ने मायक्रोसॉफ्टच्या मदतीने विकसित केलेल्या ChatGpt चॅटबॉट आणि त्याच्याशी स्पर्धा करण्यासाठी Google ने देखील आपले Bard चॅटबॉट लॉन्च केला आहे. यामध्ये भारतात देखील देशातील पहिला इंटिग्रेटेड चॅटबॉट लॉन्च केला आहे.

भारतीय वित्तीय कंपनी Velocity ने देशातील पहिला ChatGPT इंटिग्रेटेड चॅटबॉट लॉन्च केला आहे. या कंपनीने या चॅटबॉटचे नाव Lexi असे ठेवले आहे. Velocity ने AI चा फायदा घेऊन सध्याच्या अ‍ॅनालिटिक्स टूल व्हेलॉसिटी इनसाइट्ससह ते एकत्रित करण्यात आले आहे. Velocity Insights वापरणारे भारतीय ई-कॉमर्स ब्रँड मेटा मालकीच्या WhatsApp वर दैनंदिन व्यावसायिक रिपोर्ट मिळवू शकतात. हे ई-कॉमर्स साइट्सना त्यांची व्यवसाय कार्ये विकसित करण्यास मदत करणार आहे.

या प्रसंगी बोलताना Velocity चे सीईओ अभिरूप मेढेकर म्हणाले की, चॅटजीपीटी लॉन्च झाल्यापासून त्यांच्या उत्पादन टीम यावर विचार करत आहेत की चॅटजीपीटीचा फायदा कसा घेता येईल. Velocity चे ग्राहक पहिल्यापासूनच दैनंदिन इनसाईट्सचा वापर करतात. म्हणूनच आम्ही त्याच इंटरफेससह ChatGPT समाकलित केले आहे.

स्विस एअर ट्रॅकिंग इंडेक्स IQAir नुसार मुंबईने भारतातील सर्वात प्रदूषित शहर म्हणून ओळख असलेल्या राष्ट्रीय राजधानी दिल्लीला मागे टाकले आहे.

◾️मुंबई AQI - 163

◾️दिल्ली AQI  - 155

👇जगातील सर्वात प्रदूषित शहरं  कोणती? 

1. लाहोर (पाकिस्तान) 

2. मुंबई (भारत) 

3. काबूल (अफगाणिस्तान) 

4. काओशुंग (तैवान)

5. बिश्केक (किर्गिस्तान)

6. अक्रा (घाना)

7. क्राको (पोलॅंड)

8. दोहा (कतार)

9. अस्ताना (कझाकिस्तान)

10. सॅंटियागो (चिली)