स्टेटिक जीके के साथ परीक्षा संबंधी करंट अफेयर्स: 11 फरवरी 2023

1) इंदौर नगर निगम ग्रीन बांड जारी करने वाला देश का पहला निकाय बन गया है।

➨पर्यावरण में सकारात्मक योगदान देने वाली परियोजनाओं के वित्तपोषण या पुनर्वित्त के उद्देश्य से एक संगठन द्वारा ग्रीन बांड जारी किया जाता है।

▪️मध्य प्रदेश  

➨CM - Shivraj Singh Chouhan

➨राज्यपाल - मंगूभाई छगनभाई

➨भीमबेटका गुफाएं

➨सांची में बौद्ध स्मारक

➨खजुराहो मंदिर

2) केरल सरकार ने त्रिवेंद्रम और कोच्चि में ग्रीन हाइड्रोजन हब विकसित करने के लिए 200 करोड़ रुपये की योजना की घोषणा की।

➨ केरल का लक्ष्य 2040 तक 100 प्रतिशत नवीकरणीय ऊर्जा पर निर्भर राज्य और 2050 तक शुद्ध कार्बन तटस्थ राज्य बनना है।

▪️केरल :- 

➠अनामुडी शोला राष्ट्रीय उद्यान

➠एराविकुलम राष्ट्रीय उद्यान

➠साइलेंट वैली नेशनल पार्क

➠चेराई बीच

➠पेरियार नदी पर इडुक्की बांध

➠कुमारकोम राष्ट्रीय उद्यान

3) भारत की सबसे बड़ी डिजिटल भुगतान कंपनी PhonePe ने घोषणा की कि उसने "UPI अंतर्राष्ट्रीय" भुगतानों के लिए समर्थन शुरू कर दिया है।

➨ यह सुविधा PhonePe के भारतीय उपयोगकर्ताओं को विदेश यात्रा करने की अनुमति देती है ताकि वे UPI का उपयोग करके विदेशी व्यापारियों को तुरंत भुगतान कर सकें।

4) बाल अधिकारों के संरक्षण के लिए दिल्ली आयोग ने लोगों और बाल अधिकार पैनल के बीच दो-तरफ़ा संचार को सक्षम करने के लिए अपना "बाल मित्र" व्हाट्सएप चैटबॉट लॉन्च किया।

5) भारतीय-अमेरिकी स्कूली छात्रा नताशा पेरियानायगम को लगातार दूसरे वर्ष जॉन्स हॉपकिन्स सेंटर फॉर टैलेंटेड यूथ की "दुनिया के सबसे प्रतिभाशाली" छात्रों की सूची में नामित किया गया है।

6) वीपी नंदकुमार को व्यापार की दुनिया में उनकी उल्लेखनीय उपलब्धियों के लिए हुरुन इंडिया का पुरस्कार मिला है। 

➨ उन्होंने मुंबई में आयोजित एक समारोह में हुरुन इंडिया के शीर्ष अधिकारियों से हुरुन इंडस्ट्री अचीवमेंट अवार्ड 2022 प्राप्त किया।

7) लेखिका राखी कपूर को उनकी किताब "नाउ यू ब्रीथ" के लिए गोल्डन बुक अवार्ड्स 2023 से सम्मानित किया गया है।

➨गोल्डन बुक अवार्ड्स एशिया के प्रतिष्ठित पुरस्कार कार्यक्रमों में से एक है जो साहित्य पर सर्वश्रेष्ठ कार्यों का जश्न मनाता है।

8) लेखक डॉ पैगी मोहन को मातृभूमि इंटरनेशनल फेस्टिवल ऑफ लेटर्स (MBIFL 2023) के चौथे संस्करण में 'मातृभूमि बुक ऑफ द ईयर' पुरस्कार से सम्मानित किया गया है।

9) भारत और यूरोपीय संघ ने आज भारत-यूरोपीय संघ व्यापार और प्रौद्योगिकी परिषद, टीटीसी और उनके संदर्भ की शर्तों के तहत तीन कार्य समूहों की स्थापना की घोषणा की।

10) फूड एंड एग्रीकल्चर ऑर्गनाइजेशन कॉरपोरेट स्टैटिस्टिक्स डेटाबेस (FAOSTAT) के उत्पादन आंकड़ों के अनुसार, भारत दुनिया का सबसे बड़ा दूध उत्पादक है, जो वर्ष 2021-22 में वैश्विक दूध उत्पादन में 24 प्रतिशत का योगदान देता है।

11) भारतीय रिजर्व बैंक (RBI) ने आज तत्काल प्रभाव से तरलता समायोजन सुविधा (LAF) के तहत रेपो दर को 25 आधार अंकों से बढ़ाकर 6.50 प्रतिशत कर दिया।

◾️भारतीय रिजर्व बैंक:- 

➨मुख्यालय:- मुंबई, महाराष्ट्र

➨Established:- 1 April 1935, 1934 Act. 

➨हिल्टन यंग कमीशन

➨ प्रथम गवर्नर - सर ओसबोर्न स्मिथ

➨ प्रथम भारतीय राज्यपाल - चिंतामन द्वारकानाथ देशमुख

➨वर्तमान राज्यपाल:- शक्तिकांत दास

12) प्रधान मंत्री नरेंद्र मोदी ने शहर में उच्च दांव वाले नगरपालिका चुनावों से पहले मुंबई के सबसे प्रभावशाली समुदायों में से एक के लिए दाऊदी बोहरा मुसलमानों के एक शैक्षणिक संस्थान के एक नए परिसर का उद्घाटन किया।

13) भारतीय नौसेना के हल्के लड़ाकू विमान (LCA) और मिग-29K विमानों ने स्वदेशी विमानवाहक पोत (IAC) INS विक्रांत पर पहली बार लैंडिंग और टेक-ऑफ ऑपरेशन सफलतापूर्वक किए हैं।

14) Reliance Jio और GSMA ने व्यापक GSMA Connected Women Commitment पहल के तहत एक संयुक्त पहल, अपने डिजिटल कौशल कार्यक्रम के राष्ट्रीय रोल-आउट की घोषणा की है।

15) कर्नाटक के मुख्यमंत्री बसवराज बोम्मई ने ब्रुहत बेंगलुरु महानगर पालिके (बीबीएमपी) की नगरपालिका सीमा के भीतर 108 नम्मा क्लीनिक का शुभारंभ किया।

▪️कर्नाटक:- 

मुख्यमंत्री :- बसवराज बोम्मई

राज्यपाल :- थावरचंद गहलोत

पोर्ट :- न्यू मैंगलोर पोर्ट

अंशी राष्ट्रीय उद्यान

बन्नेरघाटा राष्ट्रीय उद्यान

नागरहोल राष्ट्रीय उद्यान

बांदीपुर राष्ट्रीय उद्यान

कुद्रेमुख राष्ट्रीय उद्यान

भाषा - कन्नड़

गठन - 1 नवंबर 1956

उज्जीवन SFB ने 'डिजिटल अपंगांसाठी' भारतातील पहिले व्हॉइस, व्हिज्युअल, व्हर्नाक्युलर बँकिंग अॅप "हॅलो उज्जीवन" लाँच केले

🟤🔲उज्जीवन स्मॉल फायनान्स बँक (SFB) ने मर्यादित वाचन आणि लेखन कौशल्य असलेल्या लोकांना बँकिंग प्रवेश देण्यासाठी तीन V- व्हॉइस, व्हिज्युअल आणि स्थानिक- सक्षम वैशिष्ट्यांसह भारतातील पहिले मोबाइल बँकिंग अॅप्लिकेशन "हॅलो उज्जीवन" लाँच केले आहे.

⚫️🔷"हॅलो उज्जीवन" हे अॅप Navana.AI च्या सहकार्याने विकसित करण्यात आले आहे.

🔴☑️'हॅलो उज्जीवन' अॅपचे महत्त्व✔️

🔸◾️'हॅलो उज्जीवन' अॅप मायक्रो- बँकिंग आणि डिजिटली आव्हान असलेल्या ग्रामीण ग्राहकांमध्ये बँकिंग सवयी लावण्यासाठी डिझाइन केले आहे.

➿🔜 हे अॅप हिंदी, मराठी, बंगाली, तमिळ, गुजराती, कन्नड, ओरिया आणि आसामी या ८ प्रादेशिक भाषांमध्ये आवाजाद्वारे उपलब्ध आहे.

🔺🟠App Engine देखील वेगवेगळ्या बोलीभाषांशी जुळवून घेऊ शकते.

पत्रकार एबीके प्रसाद यांची राजा राम मोहन रॉय राष्ट्रीय पुरस्कारासाठी निवड

🔹ज्येष्ठ पत्रकार डॉ. एबीके प्रसाद यांची पत्रकारितेतील उत्कृष्टतेसाठी प्रतिष्ठित “राजा राम मोहन रॉय राष्ट्रीय पुरस्कार” साठी निवड करण्यात आली आहे.

🔸प्रसाद यांना आंध्र प्रदेशातील सर्व मुख्य प्रवाहातील नियतकालिकांचे संपादक होण्याचा मान आहे.

🔹त्यांनी 2004 ते 2009 दरम्यान संयुक्त आंध्र प्रदेशात राजभाषा आयोगाचे अध्यक्ष म्हणून काम केले.

🔸28 फेब्रुवारी 23 रोजी प्रेस कौन्सिल ऑफ इंडियातर्फे हा पुरस्कार प्रदान करण्यात येईल.

जनरल नॉलेज सराव प्रश्नसंच

Q1. खालीलपैकी _ राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा अभियान (NFSM) मध्ये समाविष्ट आहे?

(a) गहू

(b) कडधान्ये

(c) तांदूळ

(d) वरील सर्व✅

Q2. आंतरराष्ट्रीय ऑलिम्पिक समितीचे मुख्यालय कोठे आहे?

(a) लॉसने (स्वित्झर्लंड)✅

(b) मॉस्को

(c) लॉस एंजल्स

(d) न्यूयॉर्क

Q3. शेरशाहची समाधी कोठे आहे?

(a) सासाराम✅

(b) दिल्ली

(c) कालिंजर

(d) सोनारगाव

Q4. खालीलपैकी कोणत्या कलमाला डॉ. बी. आर. आंबेडकर यांनी ‘संविधानाचे हृदय आणि आत्मा’ म्हटले आहे?

(a) कलम 14

(b) कलम 25

(c) कलम 29

(d) कलम 32✅

Q5. खान अब्दुल गफार खान यांनी इंग्रजांविरुद्ध सुरू केलेल्या चळवळीचे नाव काय होते?

(a) लाल शर्ट✅

(b) छोडो भारत

(c) खिलाफत

(d) यापैकी नाही

Q6. बेकिंग पावडर मध्ये ____ समाविष्ट आहे.

(a) सोडियम क्लोराइड

(b) सोडियम-बेंझोएट

(c) सोडियम बायकार्बोनेट✅

(d) सोडियम हायड्राईड

Q7. ‘तमाशा’ हा संगीत नाटकाचा प्रसिद्ध लोककला प्रकार कोणत्या राज्यातील आहे?

(a) उत्तर प्रदेश

(b) पंजाब

(c) महाराष्ट्र✅

(d) बिहार

Q8. खालीलपैकी कोणता देश जगातील दुसऱ्या क्रमांकाचा ऊस उत्पादक देश आहे?

(a) ब्राझील

(b) क्युबा

(c) भारत✅

(d) चीन

Q9. खालीलपैकी कोणाला ‘सरहद्द गांधी’ म्हणून ओळखले जाते?

(a) मौलाना अबुल कलाम आझाद

(b) खान अब्दुल गफार खान✅

(c) जतीन दास

(d) मौलाना मुहम्मद अली

Q10. बटाट्याच्या चिप्स तळून घेतल्यास कोणत्या कार्सिनोजेनची निर्मिती होते?

(अ) ऍक्रिलामाइड✅

(b) ऍसेफामाइड

(c) फॉर्मामाइड

(d) अँटिऑक्सिडन

भारत दक्षिण कोरियातील 108 बौद्ध यात्रेकरूंचे यजमानपद भूषवणार आहे

🔹9 फेब्रुवारी ते 23 मार्च 2023 या कालावधीत प्रजासत्ताक कोरियाच्या सांगवोल सोसायटीतर्फे भारत आणि नेपाळमधील पवित्र बौद्ध स्थळांचा 43 दिवसांचा चालण्याचा दौरा आयोजित करण्यात आला आहे.

🔸108 बौद्ध यात्रेकरू पायी यात्रेचा भाग म्हणून 43 दिवसांत 1,100 किलोमीटरचा प्रवास करतील.

🔹दोन्ही देशांमधील मैत्री आणि सहकार्य वाढवणे हा यात्रेचा उद्देश आहे.

पेरूमध्ये बर्ड फ्लूच्या प्रादुर्भावानंतर सुमारे 600 समुद्री सिंहांचा मृत्यू झाला

🔹पेरूने जाहीर केले की फेब्रुवारी 2023 मध्ये जवळपास 600 समुद्री सिंह आणि 55,000 वन्य पक्षी H5N1 बर्ड फ्लू विषाणूमुळे मरण पावले आहेत.

🔸मृत पक्ष्यांमध्ये पेलिकन, विविध प्रकारचे गुल आणि पेंग्विन यांचा समावेश आहे.

पेरूने जैविक दक्षता प्रोटोकॉल जाहीर केला आहे.

🔹बर्ड फ्लू हा एक अत्यंत संसर्गजन्य विषाणूजन्य रोग आहे जो अन्न-उत्पादक पक्ष्यांच्या प्रजाती तसेच पाळीव पक्षी आणि वन्य प्राण्यांना प्रभावित करतो.

ISRO-NASA ने बनवलेला NISAR उपग्रह भारतातून सप्टेंबर 2023 मध्ये प्रक्षेपित केला जाईल.

🔹नॅशनल एरोनॉटिक्स अँड स्पेस अॅडमिनिस्ट्रेशन (NASA) आणि भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) यांनी संयुक्तपणे विकसित केलेला पृथ्वी-निरीक्षण उपग्रह NISAR सप्टेंबर 2023 मध्ये संभाव्य प्रक्षेपणासाठी फेब्रुवारी 2023 मध्ये भारतात पाठवला जाईल.

🔸NASA-ISRO सिंथेटिक अपर्चर रडार (NISAR) उपग्रह पृथ्वीचे कवच, बर्फाचे आवरण आणि परिसंस्थेबद्दल महत्त्वाची माहिती प्रदान करेल.

राज्यघटनेतील समित्या व उपसमित्या

✍️ मसुदा समिती :- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर

✍️ संचालन समिती :- डॉ. राजेंद्र प्रसाद

✍️ कार्यपद्धती नियम समिती :-डॉ. राजेंद्र प्रसाद. 

✍️ वित्त व स्टाफ समिती :- डॉ. राजेंद्र प्रसाद

✍️ राष्ट्रध्वज संबंधी तदर्थ समिती :- डॉ. राजेंद्र प्रसाद

✍️ संघराज्य संविधान समिती :- पं जवाहरलाल नेहरू

✍️ संघराज्य अधिकार समिती :- पं जवाहरलाल नेहरू. 

✍️ प्रांतिक संविधान समिती :- स. वल्लभभाई पटेल

✍️ झेंडा समिती :- जे.बी. कृपलानी

✍️ सुकाणू समिती :- के.एम. मुंशी

✍️ मूलभूत अधिकार उपसमिती :- जे.बी. कृपलानी

✍️ अल्पसंख्यांक हक्क उपसमिती :- एच.सी. मुखर्जी. 

✍️ वित्त व स्टाफ उपसमिती  :- ए.एल. सिन्हा

Important Lakes in India

🔹डल झील :- जम्मू-कश्मीर

🔹वुलर झील :- जम्मू-कश्मीर

🔹बैरीनाग झील :- जम्मू-कश्मीर

🔹मानस बल झील :- जम्मू-कश्मीर

🔹नागिन झील :- जम्मू-कश्मीर

🔹शेषनाग झील :- जम्मू-कश्मीर

🔹अनंतनाग झील :- जम्मू-कश्मीर

🔹राजसमंद झील :- राजस्थान

🔹पिछौला झील :- राजस्थान

🔹सांभर झील :- राजस्थान

🔹जयसमंद झील :- राजस्थान

🔹फतेहसागर झील :- राजस्थान

🔹डीडवाना झील :- राजस्थान

🔹लूनकरनसर झील :- राजस्थान

🔹सातताल झील :- उत्तराखंड

🔹नैनीताल झील :- उत्तराखंड

🔹राकसताल झील :- उत्तराखंड

🔹मालाताल झील :- उत्तराखंड

🔹देवताल झील :- उत्तराखंड

🔹नौकुछियाताल झील :- उत्तराखंड

🔹खुरपताल झील :- उत्तराखंड

🔹हुसैनसागर झील :- आंध्रप्रदेश

🔹कोलेरू झील :- आंध्रप्रदेश

🔹बेम्बनाड झील :- केरल

🔹अष्टमुदी झील :- केरल

🔹पेरियार झील :- केरल

🔹लोनार झील :- महाराष्ट्र

🔹पुलीकट झील :- तमिलनाडु एवं आँध्रप्रदेश

🔹लोकटक झील :- मणिपुर

🔹चिल्का झील :- उड़ीसा

तुर्की आणि सीरियाच्या मदतीसाठी भारताने 'ऑपरेशन दोस्त' सुरू केले आहे

🔹ऑपरेशन दोस्त हे 6 फेब्रुवारी 2023 रोजी दोन्ही देशांमध्ये भूकंप झाल्यानंतर सीरिया आणि तुर्कस्तानला मदत करण्यासाठी भारत सरकारने सुरू केलेली बचाव मोहीम आहे.

🔸ऑपरेशन अंतर्गत, भारताने तुर्की आणि सीरिया या भूकंपग्रस्त देशांमध्ये फील्ड हॉस्पिटल, पुरवठा आणि बचाव कर्मचारी तैनात केले आहेत.

🔹भारतीय हवाई दलाचे C17 ग्लोबमास्टर विमानही या मोहिमेत तैनात करण्यात आले आहे.

प्रसिद्ध लेखक सलमान रश्दी यांची नवीन कादंबरी 'व्हिक्टरी सिटी' प्रकाशित

🔹लेखक सलमान रश्दी यांनी त्यांची नवीन कादंबरी “विक्ट्री सिटी” फेब्रुवारी २०२३ मध्ये प्रकाशित केली.

🔸पुस्तकात तरुण अनाथ मुलगी पम्पा कंपनाची कहाणी सांगितली आहे जिला जादुई शक्ती असलेल्या देवीने संपन्न केले आहे आणि आधुनिक काळातील भारतातील बिस्नागा शहर शोधले आहे, ज्याचे भाषांतर विजय शहर असे केले जाते.

🔹त्यांच्या इतर उल्लेखनीय कादंबरीत 'मिडनाइट्स चिल्ड्रन'चा समावेश आहे, ज्याने त्यांना बुकर पारितोषिक आणि सर्वोत्कृष्ट बुकर जिंकले.

भारतात प्रथमच, J&K मध्ये लिथियमचे साठे सापडले

🔹भारतीय भूवैज्ञानिक सर्वेक्षण (GSI) ला प्रथमच भारतात लिथियमचे साठे सापडले आहेत.

🔸GSI नुसार, जम्मू आणि काश्मीरच्या रियासी जिल्ह्यातील सलाल-हैमाना भागात 5.9 दशलक्ष टन लिथियम संसाधने सापडली आहेत.

🔹भारतासाठी लिथियमचे साठे अत्यंत गंभीर आहेत कारण सरकार इलेक्ट्रिक कारवर लक्ष केंद्रित करत आहे.

🔸लिथियम हा नॉन-फेरस धातू आहे आणि ईव्ही बॅटरीचा मुख्य घटक आहे.

.-----------------------------------------------------------

चालू घडामोडी : 10 फेब्रुवारी 2023

◆ भारताच्या नवीन पायाभूत सुविधा संस्थांची योजना $610 दशलक्ष बॉण्डची सुरुवात केली.

◆ निरुपणकार आप्पासाहेब धर्माधिकारी यांना ‘महाराष्ट्र भूषण’ पुरस्कार जाहीर झाला.

◆ किरकोळ विक्रीसाठी भारतातील पहिला म्युनिसिपल बाँड इश्यू लाँच केल्या गेला आहे.

◆ पाकिस्तानी पंतप्रधानांनी तपशील न देता IMF कराराला मंजुरी दिली.

◆ क्वाड नेशन्सने सायबर सुरक्षा सुधारण्यासाठी सार्वजनिक मोहीम सुरू केली.

◆ Tokamak Energy ने आण्विक संयंत्रात चाचणीसाठी पहिले सुपर मॅग्नेट तयार केले.

◆ वीज संकटामुळे दक्षिण आफ्रिकेने ‘स्टेट ऑफ डिझास्टर’ घोषित केले.

◆ औषध निर्माता Pfizer Ltd ने भारतातील व्यवसायाचे नेतृत्व करण्यासाठी मीनाक्षी नेवातिया यांची नियुक्ती केली.

◆ 10 देशांतील अनिवासी भारतीयांना UPI सेवा मिळेल.

◆ सॅमसंग रिसर्च युनिट आणि IISc ने भारत सेमीकंडक्टर R&D ला चालना देण्यासाठी भागीदारी केली.

◆ उच्च न्यायालयाच्या दोन मुख्य न्यायमूर्तींची सर्वोच्च न्यायालयात नियुक्ती झाली.

◆ नव्याने लाँच झालेल्या Google Bard ने एका चुकीने $100bn गमावले.

◆ पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी लखनौ येथे उत्तर प्रदेश ग्लोबल इन्व्हेस्टर्स समिट 2023 चे उद्घाटन केले.

◆ भारतीय गोल्फर अदिती अशोकने केनिया लेडीज ओपन 2023 चे विजेतेपद पटकावले.

◆ ख्रिस्तियानो रोनाल्डोने त्याच्या क्लब कारकिर्दीत 500 लीग गोलचा टप्पा पार केल्यामुळे अल नासरचे सर्व गोल सौदी लीगमध्ये अल वेहदाला 4-0 ने पराभूत केले.

◆ रविचंद्रन अश्विन हा सर्वात जलद 450 कसोटी बळी घेणारा भारतीय ठरला आहे.

◆ जगातील शीर्ष पाच क्वालिटी इन्फ्रास्ट्रक्चर इंडेक्समध्ये भारताचा क्रमांक लागतो.

◆ इस्रोचे नवीन रॉकेट SSLV-D2 श्रीहरीकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून प्रक्षेपित केले.

◆ नासा ब्लू ओरिजिनच्या न्यू ग्लेनवर ‘मार्स मिशन’ प्रक्षेपित करणार आहे.

◆ जागतिक कडधान्य दिन 10 फेब्रुवारी रोजी साजरा केला जातो.

◆ लोकप्रिय कलाकार बी. के. एस. वर्मा यांचे निधन झाले.

◆ लोकसभेत आदिवासी व्यवहार मंत्रालयाने उघड केले आहे की अनुसूचित जमातींसाठी राष्ट्रीय आयोग (NCST) सध्या त्याच्या मंजूर संख्याबळाच्या 50% पेक्षा कमी काम करत आहे.

◆ विश्वचषक स्कीइंग पदक विजेती एलेना फॅन्चिनी यांचे वयाच्या 37 व्या वर्षी निधन झाले.

━━━━━━━━━━━━━━━━━━━

तलाठी सराव प्रश्नपत्रिका

1)) गडी *गावरानात* गुरे घेउन गेला आहे. अधोरेखित शब्द कोनत्या प्रकारात येतो?

१) सामासिक शब्द✔️

२) अभ्यस्त शब्द

३) तत्सम शब्द

४) तद्भव शब्द

2) पर्यायातील " तोळवा " या शब्दाचा समानार्थी नसलेले शब्द कोनता?

१) धष्टपुष्ट शरिर

२) तोष✔️

३) लंबक

४) तुळई

3) ' हेमाने दारापुढे सुंदर रांगौळी काढली. या वाक्यातील अव्यय प्रकार ओळखा?

१) शब्दयोगी अव्यय✔️

२) उभयान्वयी अव्यय

३) क्रियाविशेशन अव्यय

४) केवलप्रयोगी

4) पुढील वाक्याचा प्रयोग सांगा.

" पारीजातकाची योजना करनारा कवी खरोखरच कल्पक असला पाहिजे."

१) कर्तरी प्रयोग✔️

२) कर्मनी प्रयोग

३) भावे प्रयोग

४) संकिर्ण प्रयोग

5) " भाकरी " हा शब्द मराठीत कोनत्या भाषेतुन आला आगे?

१) कानडी✔️

२) डच

३) पोर्तुगीज

४) अरबी

6) हल्ली *सज्जन मित्र* मिळने कठीन झाले आहे. अधोरेखित शब्दाचा विशेषन प्रकार ओळखा.

१) साधित विशेषन

२) नामसाधित विशेषन✔️

३) अविकारी विशेषन

४) परिनाम दर्शक विशेशन

7) ' घरी ' या शब्दाची विभक्ती कोनती?

१) षष्ठी

२) प्रथमा

३) द्वितिया

४)सप्तमी✔️

8) मुलांनी शिस्तित चालावे.प्रयोग ओळखा.

१) कर्मनी

२) अकर्मक कर्तरी

३) भावे✔️

४) सकर्मक कर्तरी

9) ' गजानन ' या शब्दाचा समास ओळखा.

१) तत्पुरुष

२) बहुव्रिही✔️

३) द्विगु

४) मध्यमपदलोपी

10) ' जो अभ्यास करील तो उत्तीर्ण होइल ' वाक्याचा प्रकार ओळखा.

१) केवल वाक्य

२) संयुक्त वाक्य

३) मिश्रवाक्य✔️

४) आज्ञार्थी वाक्य

11) 'लक्ष्मीकांत ' या शब्दाचा समास ओळखा.

१) बहुव्रिही✔️ 

२) कर्मधार्य

३) तत्पुरुष 

४) अव्ययीभाव

12) कपिलाषष्ठीचा योग येणे या वाक्याचा अर्थ ओळखा.

१) अत्यंत उत्सुक असने

२) जबाबदारी स्विकारने

३) दुर्मिळ संधी मिळने✔️

४) माघार घेने

13) कवितेचे रस किती आहेत?

१) चार

२) पाच

३) नऊ✔️

४) सात

14) " भाटी " शब्दाच्या विरुद्धलिंगी शब्द कोनता.

१) भट

२) भाट

३) कुत्रा

४)बोका✔️

15) खालीलपैकी दंततालव्य वर्ण कोनता.

१) ज्

२) र

३) ग

४) म्

16) खालील संयुक्त वाक्य कोनत्या प्रकारचे आहे

" सगळे काही त्याला माहित आहे, पण लक्षात कोन घेतो?

१) न्युनत्वबोधक✔️

२) परिनामबोधक

३) विकल्पबोधक

४) समुच्तयबोधक

17) " र् " या व्यंजनाची जोडाक्षरे लिहन्याच्या किती पद्धती आहेत.

१) पाच 

२) चार✔️

३) एक

४) तिन

18) खालील शब्दातुन " कटक " या अर्थाचा शब्द कोनता?

१) युद्ध✔️

२) सैन्य

३) राजा

४) सेनापती

19) समानार्थी शब्द ओळखा. " *अभिनिवेश* "

१) जोम✔️

२) अभिनय

३) प्रवेश 

४) अभियान

20) ---- Yamuna is ---- tributary of the gangas.

1) The , A✔️

2) no article ,a

3) The , an

4) The, the

21) I met him ----- accident during my visit ------ Mumbai.

1) in , to

2) by ,to✔️

3) on,in

4) an,in

22) Use correct word in the sentence .

We ------ obey our parents.

1) should

2) will

3) can

4) must✔️

23) The meaning of beech--

1) sea shore

2) a tree✔️

3) an animal

4) a vegetable

24) choose the correct word from the following.

1) commutes

2) committee✔️

3) committing

4) committee

25) The important thing is ------ listen ------ them and change our ways.

1) to , to✔️

2) to, for

3) to, with

4) to, no article

26) Select the correct meaning of the word " error"

1) wrong

2) true

3) incorrect

4) mistake✔️

27) महाराष्ट्रात एकुण किती जिल्हा परिषदा आहेत?

१) ३६

२) ३४✔️

३) ३५

४) ३३

२८) वातावरनात ऑक्सीजन वायुचे प्रमान किती टक्के असते?

१) २३%

२) ४०%

३) ९८%

४) २१%✔️

२९)़मलेरिया आणि डास यांच्यातील संबंध कोन्या शास्त्रज्ञाने स्पष्ट केला?

१) लुई पाष्चर

२) रोनॉल्डरॉस✔️

३) बेनडेर

४) डिओडर श्वान

३०) मानवी नाडीचे प्रती मिनीट किती ठोके पजतात?

१) ७२✔️

२) ६०

३) ४०

४) ३०

३१) टंगस्टन धातू किती अंश तापमानास वितळतो?

१) २०००°

२) १०००°

३) ३०००°✔️

४) १५००°

३२) कोनत्या रोगाचा प्रसार पान्यामार्फत होतो?

१) काविळ

२) अतिसार

३) विषमज्वर

४) यापैकी सर्व✔️

३३) नॉनस्टीक भांड्यावर कशाचा थर असतो?

१)टेफ्लॉन✔️

२) जिप्सम

३) इथिलीन

४) फॉक्झिन

३४) मानवी शरीरात पान्याचे प्रमान किती असते?

१) ६५%✔️

२) ८०%

३) ६०%

४) ४०%

३५) मानवी़ शरिरातील सर्वात मोठी ग्रंथी कोनती?

१) यकृत✔️

२) किडनी 

३) फुफ्फुस

४) र्हदय

३६) भारताचे गवर्नर जनरल केंव्हापासुन व्हॉइसरॉ़य म्हनुन ओळखले जाउ लागले?

१) १८५५

२) १८५६

३) १८५७

४) १८५८✔️

३७) सत्यशौधक समाजाचे मुखपत्र कोनते?

१) सुधारक

२) केसरी

३)दिनबंधू✔️

४) प्रभाकर

३८) डॉ.आंबेडकरांनी मनुस्मृतिचे दहन कोठे केले?

१) नाशिक 

२) मुंबई

३) रत्नागिरी

४) महाड✔️

३९)पुन्याचा प्लेग कमिशनर रँड याची हत्या १८९७ मध्ये कोणी केली?

१) वासुदेव बळवंत फडके

२) अनंत कान्हेरे

३) दामोदर हरीचाफेकर✔️

४) सुरेंद्र बोस

४०) सह्याद्रीच्या पुर्वेकडील प्रदेश काय म्हनुन ओळखला जातो?

१) अति पर्जन्याचा प्रदेश

२) पर्जन्य छायेचा प्रदेश✔️

महाराष्ट्र राज्याचा संक्षिप्त आढावा.

🔶 देशाचा पश्‍चिम व मध्य भाग व्यापलेल्या राज्यास अरबी समुद्राचा 720 किमी लांबीचा विस्तीर्ण सागरी किनारा लाभला आहे. पश्‍चिमेकडील सह्याद्री पर्वताच्या रांगा राज्याचा प्राकृतिक कणा असून उत्तरेस असलेल्या सातपुडा पर्वताच्या रांगा व पूर्वेस असलेल्या भामरागड-चिरोली-गायखुरी या डोंगररांगा राज्याच्या नैसर्गिक सीमा आहेत. राज्याच्या वायव्येस गुजरात उत्तरेस मध्य प्रदेश, पूर्वेस छत्तीसगढ, आग्नेयेस आंध्रप्रदेश, दक्षिणेस कर्नाटक व नैऋृत्येस गोवा ही राज्ये आहेत. 

🔶राज्यात उष्ण कटिबंधीय मोसमी हवामान आहे. मार्चपासून सुरु होणारा, अंगाची लाहीलाही करणारा उन्हाळा जूनच्या सुरुवातीला पाऊस घेऊन येतो. पावसाळ्यातील हिरवळीत लपेटलेले आल्हाददायी वातावरण, ऑक्टोबरच्या त्रासदायक वातावरणानंतर येणार्‍या हिवाळ्यात टिकून राहते. 

🔶पश्‍चिम समुद्र तटावरून येणार्‍या पावसाळी ढगांमुळे सह्याद्रीच्या डोंगर रांगांवर 400 सेंमी पेक्षा जास्त पाऊस पडतो. समुद्र किनारपट्टीवरील कोकणात मुसळधार पाऊस पडतो व तो उत्तरेकडे सकरताना कमी होत जातो. सह्याद्रीच्या पूर्वेला पश्‍चिम पठारावरील जिल्ह्यात 70सेंमी एवढा अत्यल्प पाऊस पडत असून सोलापूर व अहमदनगर हे सर्वाधिक कोरडे जिल्हे आहेत. पूर्वेस विदर्भ व मराठवाड्याकडे सरकताना पावसाचे प्रमाण काहीसे वाढते. 

🔶लोकसंख्येच्या बाबतीत महाराष्ट्र हे देशात दुसर्‍या क्रमांकाचे राज्य असून राज्याचे एकूण भौगोलिक क्षेत्र 3.08 लक्ष चौ.कि.मी. आहे. जनगणना, 2011 नुसार राज्याची लोकसंख्या सुमारे 11.24 कोटी असून ती देशातील एकूण लोकसंख्येच्या 9.3 टक्के आहे.

🔶राज्याचे मोठ्या प्रमाणावर नागरीकरण झाले असून 45.2 टक्के लोकसंख्या नागरी भागात राहते. राज्यात 36 जिल्हे असून प्रशासकीय सुविधेसाठी ते कोकण, पुणे नाशिक, औरंगाबाद, अमरावती व नागपूर या सहा महसुली विभागातविभागले आहेत.

🔶जिल्हा स्तरावरील नियोजनासाठी प्रभावी यंत्रणा कार्यरत आहेत. स्थानिक प्रशासनासाठी राज्याच्या ग्रामीण भागात 34 जिल्हा परिषदा, 351 पंचायत समित्या व 27,920 ग्रामपंचायती आहेत, तर नागरी भागात 26 महानगरपालिका, 230 नगरपरिषदा, 110 नगरपंचायती व सात कटक मंडळे आहेत.

🔶 मुंबई ही महाराष्ट्राची राजधानी तसेच देशाची आर्थिक राजधानी असून बहुतांशी प्रमुख खाजगी कंपन्या व वित्तीय संस्थांची मुख्यालये या शहरात आहेत. देशातील प्रमुख वायदे व भांडवली बाजार आणि विक्रेय वस्तू व्यापार विनिमय केंद्रे मुंबईत आहेत.

🔶राज्यातील 234 लाख हेक्टर जमीन लागवडीखाली तर 52.1 लाख हेक्टर वनांखाली आहे. सिंचनात वाढ व्हावी यासाठी अनेक सिंचन प्रकल्प राबविण्यात येत आहेत. बिगर सिंचन क्षेत्रात मृद व जलसंधारणाची कामे गतीने होण्यासाठी पाणलोट क्षेत्र विकास कार्यक्रम राबविण्यात येत आहे. 

🔶महाराष्ट्राला ‘2019 पर्यंत पाणी टंचाई मुक्त राज्य’ करण्याकरिता जलयुक्त शिवार अभियान सुरु करण्यात आले असून याद्वारे दरवर्षी 5,000 गावे पाणी टंचाई मुक्त करण्याचे लक्ष्य निर्धारित करण्यात आले आहे. 

🔶पशुसंवर्धन हे कृषि क्षेत्राशी संबंधीत महत्त्वाचे क्षेत्र आहे. देशातील पशुधन व कुक्कुट पक्ष्यांच्या संख्येमध्ये राज्याचा हिस्सा अनुक्रमे 6.3 टक्के व 10.7 टक्के आहे.

🔶 महाराष्ट्र हे मोठ्या प्रमाणात औद्योगिकीकरण झालेल्या राज्यांपैकी एक राज्य आहे. लघु उद्योगात हे अग्रेसर असून देशांतर्गत तसेच विदेशी संस्थांकडून औद्योगि क्षेत्रात गुंतवणूक आकर्षित करण्यात राज्याने सातत्य राखले आहे. माहिती तंत्रज्ञानाचे हे प्रमुख केंद्र आहे.

🔶जनगणना 2011 नुसार अखिल भारतीय स्तरावरील 73 टक्के साक्षरता दराच्या तुलनेत राज्याचा साक्षरता 82.3 टक्के आहे. बारावीपर्यंत मुलींना मोफत शिक्षण दिले जात असून राज्यात अभियांत्रिकी, वैद्यकीय आणि व्यवस्थापन क्षेत्रातील उच्च शिक्षणाच्या उत्कृष्ट संस्था आहेत. 

🔶भारताच्या मानव विकास अहवाल 2011 नुसारदेशाचा मानव विकास निर्देशांक 0.467 आहे तर राज्यासाठी तो 0.572 आहे. मानव विकास निर्देशांकात भारताचा सध्या 130 वा क्रमांकआहे. 

🔶महिला धोरण राबविणारे तसेच महिलांच्या विकासासाठी ‘महिला व बालकल्याण’ या स्वतंत्र विभागाची स्थापना करुन अर्थसंकल्पीय तरतूद करणारे हे पहिले राज्य आहे. रोजगार हमी योजना राबविणारे हे आद्यप्रवर्तक राज्य असून केंद्र शासनाने ही येाजना अंगिकारली आहे. 

🔶महाराष्ट्र हे केवळ भौगोलिक सीमांनी रेखांकित केलेले राज्य नसून येथील जनतेने संघटितरित्या परिश्रमपूर्वक घटविलेले राज्य आहे. या राज्याची वैशिष्ट्यपूर्ण मराठी संस्कृती विकसित होण्यास नैसर्गिक तसेच सांस्कृतिक विविधता सहाय्यभूत झाली आहे. स्वतःची अध्यात्मिक बैठक असलेले हे राज्य ‘संतांची भूमी’ म्हणून ओळखले जाते. 

मूलभूत कर्तव्ये

1.भारतीय संविधान देशातील आदर्श संस्थाने राष्ट्रध्वज राष्ट्रगीत राष्ट्रीय गान यांचा सन्मान करावा

2.स्वतंत्र आंदोलनास प्रेरित करण्याचे तत्त्वांचे पालन करावे

3.भारताची अखंडता, एकता, सार्वभौमत्व यांचे संरक्षण करावे

4.देशाचे संरक्षण करावे आणि आव्हान करताच संरक्षण करण्याकरिता सामील व्हावे.

5.सर्व नागरिकांमध्ये समता प्रभुत्व निर्माण करावे. जे धर्म, भाषा, प्रदेश यांच्या विरहित असावे. व असे सर्व रीतींचा / प्रथांचा त्याग करावा ज्या स्त्रियांच्या सन्मानाच्या विरुद्ध असेल.

6.सामाजिक सांस्कृतिक गौरवशाली परंपरेचे महत्त्व ओळखून त्यानुसार वागावे.

7.नैसर्गिक पर्यावरण, वने, सरोवर, नदी व इतर वन्य जीव यांचे संवर्धन करावे रक्षण करून संवर्धन करावे त्याचबरोबर प्राणिमात्रांच्या प्रति दयाभाव ठेवावे.

8.मानवतावाद, समतावाद, वैज्ञानिक दृष्टिकोन निर्माण करून ज्ञान घेऊन सुधारणा घडवून आणण्याचा प्रयत्न करावा.

9.सार्वजनिक संपत्तीचे संरक्षण करून अहिंसात्मक वर्तन करावे.

10.व्यक्तिगत सामूहिक क्षेत्रांमध्ये सतत उत्कर्ष करून पुढे चालण्याचा प्रयत्न करावा. ज्यानी राष्ट्राची प्रगती होईल.

11.प्रत्येक पालकांचे कर्तव्य असेल की आपले 6 ते 14 वयोगटातील पाल्यांना शिक्षणाची सुविधा उपलब्ध करून देतील.

चालू घडामोडी

प्रश्नः कोणत्या राज्याने अलीकडेच 05 डिसेंबर रोजी 'शौर्य दिन' साजरा केला?
उत्तर : राजस्थान

प्रश्न: नुकतीच भारताच्या अध्यक्षतेखाली पहिली 'G-20 शेर्पा' बैठक कोणत्या शहरात होत आहे?
उत्तर : उदयपूर.

प्रश्नः कोणत्या राज्याच्या मुख्यमंत्र्यांनी अलीकडेच स्वतंत्र दिव्यांग विभाग स्थापन करण्याची घोषणा केली आहे?
उत्तर : महाराष्ट्र.

प्रश्न: अलीकडे कोणत्या राज्याच्या विधानसभेने आरक्षणाबाबत 2 दुरुस्ती विधेयके मंजूर केली आहेत?
उत्तर : छत्तीसगड

प्रश्न: नुकतीच निओसने ब्रँड अॅम्बेसेडर म्हणून कोणाची नियुक्ती केली आहे?
उत्तरः विराट कोहली.

प्रश्न: अलीकडेच अनिश थोपानीने बॅडमिंटन 'आशिया ज्युनियर चॅम्पियनशिप'मध्ये अंडर-15 गटात कोणते पदक जिंकले आहे?
उत्तर: सिल्व्हर.

प्रश्न: नुकतेच अंधांसाठीच्या तिसऱ्या टी-२० विश्वचषक स्पर्धेचे उद्घाटन कुठे झाले?
उत्तर: गुरुग्राम.

प्रश्न: नुकताच न्यूयॉर्क क्रिटिक्स सर्कलमध्ये सर्वोत्कृष्ट दिग्दर्शकाचा पुरस्कार कोणाला मिळाला?
उत्तर: एस. s राजामौली

प्रश्न: एकदिवसीय क्रिकेटमध्ये भारतासाठी सर्वाधिक धावा करणारा सहावा फलंदाज कोण बनला आहे?
उत्तर: रोहित शर्मा.

प्रश्न: भारतातील पहिले 'डार्क नाईट स्काय रिझर्व्ह' नुकतेच कोठे बांधले जाईल?
उत्तर : लडाख