भारत 2023 मध्ये SCO शिखर परिषदेचे आयोजन

16 सप्टेंबर रोजी समरकंद, उझबेकिस्तान मधील शांघाय सहकार संस्थेचे अध्यक्षपद भारताकडे सोपविण्यात आले.

भारत सप्टेंबर 2023 पर्यंत एका वर्षासाठी संघटनेचे अध्यक्षपद भूषवेल.

शांघाय कोऑपरेशन ऑर्गनायझेशन (SCO) च्या सदस्य राष्ट्रांच्या नेत्यांनी समरकंद, उझबेकिस्तानमधील राज्य प्रमुखांच्या परिषदेच्या बैठकीत समरकंद घोषणापत्रावर स्वाक्षरी केली.

जाहीर केल्याप्रमाणे, 2023 मध्ये SCO देशाच्या राज्य प्रमुखांच्या परिषदेची पुढील बैठक भारत आयोजित करेल.

समरकंद घोषणेमध्ये सदस्य राष्ट्रांनी विविध जागतिक आव्हाने आणि धोक्यांची नोंद केली, ज्यात तांत्रिक आणि डिजिटल विभाजन, जागतिक वित्तीय बाजारपेठेतील सततची अशांतता, जागतिक हवामान बदलाचे परिणाम आणि सध्या सुरू असलेल्या कोविड-19 साथीच्या रोगाचा समावेश आहे.

सदस्य देश दहशतवादी, फुटीरतावादी आणि अतिरेकी संघटनांची एकत्रित यादी तयार करण्यासाठी समान तत्त्वे आणि दृष्टिकोन विकसित करण्याचा प्रयत्न करतात.
  

चालू घडामोडी

बिहारच्या मुख्यमंत्र्यांनी फाल्गु नदीवरील भारतातील सर्वात लांब रबर धरणाचे उद्घाटन केले

बिहारचे मुख्यमंत्री नितीश कुमार यांनी गया येथे फाल्गु नदीवरील भारतातील सर्वात लांब रबर डॅम 'गयाजी डॅम'चे उद्घाटन केले.

हे धरण 324 कोटी रुपये खर्चून बांधण्यात आले आहे .

आयआयटी (रुरकी) मधील तज्ज्ञांचा या प्रकल्पात सहभाग होता.

यात्रेकरूंच्या सोयीसाठी धरणात वर्षभर पुरेल एवढा पाणीसाठा असेल.

त्याच्या बांधकामामुळे आता विष्णुपद घाटाजवळील फाल्गु नदीत पिंडदान करण्यासाठी येणाऱ्या भाविकांसाठी वर्षभर किमान दोन फूट पाणी उपलब्ध होणार आहे.

ओडिशा सरकारने 'छटा' नावाने रेन वॉटर हार्वेस्टिंग योजना सुरू केली

ओडिशा सरकारने 'कम्युनिटी हार्नेसिंग अँड हार्वेस्टिंग रेन वॉटर आर्टिफिशियल टू टेरेस टू अॅक्विफर (CHHATA) नावाची रेन वॉटर हार्वेस्टिंग योजना सुरू केली आहे .

या नव्या योजनेला गेल्या महिन्यात मंत्रिमंडळाने मंजुरी दिली होती.

त्याची अंमलबजावणी पाच वर्षांच्या कालावधीसाठी केली जाणार आहे.

केंद्राच्या प्रमुख पोशन अभियानाच्या एकूण अंमलबजावणीच्या बाबतीत महाराष्ट्र, आंध्र प्रदेश आणि गुजरात मोठ्या राज्यांमध्ये पहिल्या तीन राज्यांमध्ये स्थान मिळवले आहे.

नीती आयोगाच्या अहवालानुसार, केंद्राच्या प्रमुख पोशन अभियानाच्या एकूण अंमलबजावणीच्या बाबतीत महाराष्ट्र, आंध्र प्रदेश आणि गुजरात मोठ्या राज्यांमध्ये पहिल्या तीन राज्यांमध्ये स्थान मिळवले आहे.

छोट्या राज्यांमध्ये सिक्कीमने सर्वोत्तम कामगिरी केली. ‘भारतातील पोषणावरील प्रगती जतन करणे: पांडेमिक टाइम्समध्ये पोशन अभियान’ या शीर्षकाच्या अहवालात पुढे म्हटले आहे की 19 मोठ्या राज्यांपैकी 12 राज्यांमध्ये 70 टक्क्यांहून अधिक अंमलबजावणी गुण आहेत.

केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये दादर आणि नगर हवेली आणि दमण आणि दीव आघाडीवर आहेत, तर पंजाब आणि बिहार सर्वात कमी कामगिरी करणारे आहेत.

चित्रपट पर्यटन धोरण - 2022

गुजरातच्या मुख्यमंत्र्यांनी चित्रपट उद्योगांसाठी राज्याचे पहिले चित्रपट पर्यटन धोरण - 2022 लाँच केले

गुजरातचे मुख्यमंत्री भूपेंद्र पटेल यांनी चित्रपट निर्मिती उद्योगांसाठी परिसंस्था विकसित करण्यासाठी आणि पर्यटन अर्थव्यवस्थेला चालना देण्यासाठी राज्याचे पहिले चित्रपट पर्यटन धोरण-2022 लाँच केले.  या धोरणाचा मुख्य उद्देश राज्यात गुंतवणूक आणणे, चित्रपट पायाभूत सुविधांचा विकास करणे आणि चित्रपट निर्मिती उद्योगातील तरुणांना रोजगार आणि उद्योजकतेचे आव्हान पेलणे हे आहे.  या कार्यक्रमाला मुख्यमंत्र्यांसोबत चित्रपट अभिनेता अजय देवगणही उपस्थित होता.

मुख्य मुद्दा

सिनेमा पर्यटन धोरण-2022 लाँच करताना जारी केलेल्या दस्तऐवजात असे म्हटले आहे की हे धोरण प्रशासकीय प्रक्रिया सुलभ करण्याचा आणि सार्वजनिक-खाजगी भागीदारीद्वारे चित्रपटाशी संबंधित पायाभूत सुविधांच्या विकासासाठी एक परिसंस्था विकसित करण्याचा प्रयत्न करते.

सरकार फीचर फिल्म्स, डॉक्युमेंटरी फिल्म्स, ब्रँड संलग्नता, वेब आणि टीव्ही मालिका आणि सर्व भाषांमधील माहितीपटांना उत्पादन खर्चाच्या 25 टक्के किंवा विहित निकषांची पूर्तता करण्यासाठी कमाल मर्यादेच्या अधीन राहून आर्थिक प्रोत्साहन देईल.

पॉलिसी दस्तऐवजात अशी माहिती देण्यात आली आहे की, राज्य सरकार 500 कोटी रुपयांपर्यंतच्या गुंतवणुकीसाठी पात्र गुंतवणुकीच्या 15 टक्के आणि चित्रपट पायाभूत सुविधांच्या विकासासाठी 500 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त गुंतवणुकीसाठी 20 टक्के आर्थिक प्रोत्साहन देईल.

गुंतवणुकीला चालना देण्यासाठी, सरकार प्राधिकरणांना भरलेल्या नोंदणी शुल्काची आणि मुद्रांक शुल्काची 100 टक्के परतफेड करेल आणि आवश्यक असल्यास भाडेतत्त्वावर जमीन देखील देईल.

100-500 कोटी रुपयांच्या गुंतवणुकीच्या प्रकल्पांना मंजुरी देण्यासाठी राज्य पर्यटन विभागाच्या अतिरिक्त मुख्य सचिवांच्या अधिपत्याखाली सामग्री आणि गुणवत्तेसाठी एक समिती आणि राज्यस्तरीय अंमलबजावणी समिती देखील असेल.
   

चालू घडामोडी

पंतप्रधान मोदींनी कर्नाटकसाठी नवीन कोस्टल झोन मॅनेजमेंट प्लॅनला मंजुरी दिली.

मंगळुरूमध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 3,800 कोटी रुपयांच्या अनेक प्रकल्पांची पायाभरणी केली.

2019 CRZ अधिसूचनेनुसार, नवीन कोस्टल झोन मॅनेजमेंट प्लॅनला वन, पर्यावरण आणि हवामान बदल मंत्रालयाने मान्यता दिली आहे.

नवीन CRZ अधिसूचनेनुसार आराखडा तयार करून मंजूर केलेले कर्नाटक हे दक्षिण भारतातील पहिले आणि देशातील दुसरे राज्य आहे.

या योजनेमुळे राज्याच्या किनारी भागातील अर्थव्यवस्थेला आणि पर्यटनाला चालना मिळणार आहे.

सागरमाला प्रकल्पांतर्गत अलीकडेच 18 प्रकल्प पूर्ण झाले आहेत आणि 950 कोटी रुपयांच्या 14 योजनांना केंद्रीय अंतर्देशीय वाहतूक आणि बंदरे मंत्रालयाने मंजुरी दिली आहे.

कारवार येथील माजली बंदराचा 350 कोटी रुपये खर्चून विकास करण्यास मोदी सरकारने मंजुरी दिली आहे.

केंद्र सरकारने प्रधानमंत्री मत्स्य संपदा योजनेंतर्गत खोल समुद्रात मासेमारीसाठी 100 हायस्पीड बोटी पुरवण्यास मान्यता दिली आहे.

मच्छिमारांच्या 2 लाख मुलांच्या फायद्यासाठी सरकारने विद्यानिधी योजना लागू केली आहे.
     

चालू घडामोडी

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी ८ सप्टेंबर रोजी कर्तव्यपथाचे उद्घाटन केले.

राष्ट्रपती भवन ते इंडिया गेट या प्रतिष्ठित राजपथाचे नाव ड्युटी पथ असे करण्यात आले.

ब्रिटिश राजवटीत राजपथ किंग्सवे म्हणून ओळखला जात होता.  याच ठिकाणी दरवर्षी २६ जानेवारीला प्रजासत्ताक दिनाची परेड होते.

यावेळी पंतप्रधानांनी इंडिया गेट येथे नेताजी सुभाषचंद्र बोस यांच्या ग्रॅनाइट पुतळ्याचे अनावरणही केले.

23 जानेवारी रोजी नेताजींच्या वाढदिवसानिमित्त बोस यांच्या होलोग्राम पुतळ्याचे अनावरण करण्यात आले.

मुख्य शिल्पकार श्री अरुण योगीराज यांनी बनवलेली 28 फूट उंचीची मूर्ती एका ग्रॅनाइट दगडापासून बनवली आहे आणि तिचे वजन 65 मेट्रिक टन आहे.

ही पावले पंतप्रधानांच्या दुसर्‍या 'पंच प्राण' - अमृत काळातील नवीन भारतासाठी 'वसाहतिक मानसिकतेच्या खुणा पुसून टाका' च्या अनुषंगाने आहेत.
  

मानव विकास निर्देशांक

संयुक्त राष्ट्रांच्या मानव विकास निर्देशांक (HDI) 2021-22 मध्ये  जाहीर झालेल्या 191 देशांपैकी भारत चा क्रमांक 132

2021 मानव विकास निर्देशांक (HDI) वरील अहवाल हा संयुक्त राष्ट्र विकास कार्यक्रमाद्वारे जारी केलेल्या मानव विकास अहवाल 2021-2022 चा भाग आहे.

HDI मानवी विकासाच्या तीन मूलभूत परिमाणांमध्ये देशाची सरासरी उपलब्धी मोजते  1)दीर्घ आणि निरोगी जीवन 2)शिक्षण आणि 3)एक सभ्य जीवनमान.

पहिले 3 देश

1)Switzerland(0.962)
2)Norway(0.961)
3)Iceland(0.959)
4)HongKong(0.952)

भारतीय परिस्थिती:

2021 मानव विकास निर्देशांक (HDI) मध्ये 191 देश आणि प्रदेशांमध्ये भारत 132 व्या क्रमांकावर आहे.  2020 च्या अहवालात, 189 देश आणि प्रदेशांमध्ये भारत 131 व्या क्रमांकावर होता.  देशाच्या मागील स्तरावरील कामगिरीत झालेली घसरण आयुर्मानात घट झाल्यामुळे होते.

महत्त्वाचे मुद्दे:

भारताचे नवीनतम एचडीआय मूल्य 0.633 हे देशाला मध्यम मानव विकास श्रेणीमध्ये ठेवते, जे 2020 च्या अहवालातील 0.645 च्या मूल्यापेक्षा कमी आहे.

अहवालात 2019 मधील 0.645 वरून 2021 मध्ये 0.633 पर्यंत एचडीआयमधील घसरणीचे श्रेय भारताचे आयुर्मान घटते - सर्वेक्षण कालावधीत 69.7 वर्षांवरून 67.2 वर्षे झाले.

भारताची शालेय शिक्षणाची अपेक्षित वर्षे 11.9 वर्षे आहेत, 2020 अहवालात 12.2 वर्षांपेक्षा कमी आहे, जरी 2020 अहवालात शालेय शिक्षणाची सरासरी वर्षे 6.5 वर्षांवरून 6.7 वर्षे वाढली आहेत.

जरी भारताने लैंगिक विकास निर्देशांकात 132 वे स्थान कायम ठेवले असले तरी, महिलांचे आयुर्मान 2020 च्या अहवालातील 71 वर्षांवरून 2021 च्या अहवालात 68.8 वर्षांपर्यंत घसरले आहे.

त्याच कालावधीत महिलांसाठी शालेय शिक्षणाची सरासरी वर्षे 12.6 ते 11.9 वर्षांपर्यंत घसरली.

भारताने बहु-आयामी दारिद्र्य निर्देशांक (MPI) मध्ये 0.123 गुण मिळवले असून 27.9 टक्के हेडकाउंट गुणोत्तर आहे, 8.8 टक्के लोकसंख्या गंभीर बहुआयामी दारिद्र्याखाली आहे.  गेल्या दशकभरात, भारताने बहुआयामी दारिद्र्यातून तब्बल 271 दशलक्ष वर उचलले आहे, असे अहवालात नमूद करण्यात आले आहे.

आशियाई देश: भारताचे शेजारी

श्रीलंका : 73
चीन : 79
बांगलादेश: 129
भुतान: 127
पाकिस्तान: 161
नेपाळ: 143
म्यानमार: 149

अहवालात म्हटले आहे की सुमारे 90 टक्के देशांनी 2020 मध्ये किंवा 2021 मध्ये त्यांच्या एचडीआय मूल्यामध्ये घट नोंदविली आहे.

लक्षात ठेवा

.               

“Like James II of England Curzon knew the art of making enemies." या शब्दांत कर्झनचे यथार्थ वर्णन केले ....
-  ग्रोव्हर व सेठी

'भारत म्हणजे आशिया खंडातील राजकीय स्तंभ' असे कोण म्हणत असे?
- लॉर्ड कर्झन

संस्थानिकांच्या मुलांना लष्करी शिक्षण उपलब्ध व्हावे म्हणून 'इंपिरिअल कॅडेट कोअर'ची स्थापना केली ....
- लॉर्ड कर्झन

आधुनिक भारतात .... या गव्हर्नर जनरलने इ. स. १७९५ मध्ये 'रुपया' हे चलन प्रचारात आणले.
- लॉर्ड कॉर्नवॉलिस

कोणत्या गव्हर्नर जनरलच्या कार्यकाळात प्रशासकीय सेवेमध्ये भारतीयांना नियुक्त करण्यास प्रारंभ केला गेला ?
- लॉर्ड कॉर्नवॉलिस

चालू घडामोडी

AIBD चे भारताचे अध्यक्ष मयंक कुमार अग्रवाल यांची आणखी एक वर्षासाठी अध्यक्षपद वाढवण्यात आले आहे

एशिया-पॅसिफिक इन्स्टिट्यूट ऑफ ब्रॉडकास्टिंग डेव्हलपमेंट (AIBD) चे भारताचे अध्यक्षपद आणखी एक वर्षासाठी वाढवण्यात आले आहे.

प्रसार भारतीचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी आणि दूरदर्शनचे महासंचालक मयंक कुमार अग्रवाल हे AIBD चे अध्यक्ष आहेत.

एआयबीडीचा विस्तार करण्याचा निर्णय नवी दिल्ली येथे झालेल्या एआयबीडीच्या दोन दिवसीय सर्वसाधारण परिषदेत घेण्यात आला.

केंद्रीय माहिती आणि प्रसारण मंत्री अनुराग ठाकूर यांच्या हस्ते परिषदेचे उद्घाटन झाले.

भारतीय लष्कराने जगातील सर्वात उंच युद्धभूमी असलेल्या सियाचीन ग्लेशियरवर उपग्रह-आधारित इंटरनेट सेवा सक्रिय केली

जगातील सर्वात उंच युद्धभूमी असलेल्या सियाचीन ग्लेशियरवर उपग्रह-आधारित इंटरनेट सेवा सक्रिय करून भारतीय लष्कराने उल्लेखनीय कामगिरी केली आहे.

त्याच दिवशी, देशांतर्गत संरक्षण उद्योगाला 'स्वदेशी उपायांसह भविष्यातील युद्धे लढा' या वचनबद्धतेनुसार आपत्कालीन खरेदीसाठी महत्त्वपूर्ण उपकरणे ऑफर करण्यासाठी आमंत्रित केले गेले .

सियाचीन ग्लेशियर हे भारतीय लष्करासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे कारण ते चिंतेचे ठिकाण आहे आणि चीन आणि पाकिस्तान या दोन्ही शत्रू देशांकडून सतत हल्ले होत असतात.

अनुताई बालकृष्ण वाघ

(जन्म : मोरगाव, पुणे, १७ मार्च १९१०; २७ सप्टेंबर १९९२,कोसबाड)

या आदिवासी समाजासाठी काम करणाऱ्या समाजसेविका व शिक्षणतज्ज्ञ होत्या. त्यांनी

शिक्षणाद्वारे आदिवासींच्या जीवनात जागृती निर्माण करण्याचे काम केले. 
पालघर जिल्ह्यातील कोसबाड येथे ताराबाई मोडक यांचेसोबत त्यांनी बालशिक्षणाचे कार्य केले

अनुताईंचे वडील बालकृष्ण वाघ हे सार्वजनिक बांधकाम खात्यात नोकरीस होते.

वयाच्या तेराव्या वर्षी इ.स. १९२३ साली शंकर वामन जातेगावकर यांच्याशी अनुताईंचा विवाह झाला.

परंतु सहा महिन्यांतच त्यांना वयाच्या तेराव्या वर्षी वैधव्य आले. असे असूनसुद्धा तत्कालीन सामाजिक रूढींचे बंधन झुगारून त्यांनी शिक्षण घेतले व शिक्षिका म्हणून काम करीत असताना

त्यांना ताराबाई मोडक भेटल्या आणि त्यांनी ताराबाईंच्या बोर्डी (ठाणे) येथे आदिवासींसाठी असलेल्या ग्राम बाल शिक्षण केंद्रात प्रवेश केला व तेथे इ.स. १९४७ ते १९९२ अशी ४७ वर्षे त्यांनी निरपेक्ष वृत्तीने ग्रामशिक्षणाचे कार्य चालवले.

पुढे कोसबाडच्या नूतन बाल शिक्षण केंद्राच्या चालक, राष्ट्रीय शिक्षण अनुसंधान व प्रशिक्षण मंडळाच्या कार्यकरिणी सदस्य, अखिल भारतीय पूर्व प्राथमिक शिक्षण संस्थेच्या उपाध्यक्ष म्हणूनही त्यांनी काम पाहिले.

त्यांचे शिक्षणविषयक ग्रंथ इंग्रजी, हिंदी, गुजराथीतून अनुवादित झाले. प्रबोधनासाठी वाहिलेल्या शिक्षणपत्रिका व स्त्रीजागृतीसाठी असलेल्या ‘सावित्री’ मासिकाच्या त्या संपादिका होत्या.

कोसबाडच्या टेकडीवर आदिवासींच्या उन्नतीसाठी एक संस्था स्थापन केली. या संस्थेलाच 'कोसबाड प्रकल्प'म्हणून ओळखले जाते.

आदिवासींच्या शिक्षणासाठी पाळणाघरे, बालवाड्या, प्राथमिक शाळा, प्रौढ शिक्षण वर्ग, बालसेविका ट्रेनिंग काॅलेज इ. शैक्षणिक संस्था सुरू केल्या.

आयसीसी U-19 विश्वचषक स्पर्धा

वर्ष - यजमान - विजेता - उपविजेता

1988 - ऑस्ट्रेलिया - ऑस्ट्रेलिया - पाकिस्तान

1998 - द. आफ्रिका - इंग्लंड - न्यूझीलंड

2000 - श्रीलंका - भारत - श्रीलंका

2002 - न्यूझीलंड - ऑस्ट्रेलिया - द. आफ्रिका

2004 - बांगलादेश - पाकिस्तान - वेस्ट इंडिज

2006 - श्रीलंका - पाकिस्तान - भारत

2008 -  मलेशिया - भारत - द. आफ्रिका

2010 - न्यूझीलंड - ऑस्ट्रेलिया - पाकिस्तान

2012 - ऑस्ट्रेलिया - भारत - ऑस्ट्रेलिया

2014 - युएई - द. आफ्रिका - पाकिस्तान

2016 - बांगलादेश - वेस्ट इंडिज - भारत

2018 - न्यूझीलंड - भारत - ऑस्ट्रेलिया

2020 - द. आफ्रिका - बांगलादेश - भारत

2022 - वेस्ट इंडिज - भारत - इंग्लंड

लता मंगेशकर यांंच्या जीवनावर आणि कार्यावर लिहिलेली पुस्तके

लता (इसाक मुजावर)

लता : संगीत क्षेत्रातील चंद्रमा (सांज शकुन प्रकाशन)

लता मंगेशकर यांचे व्यक्तिचित्रण करणारे ’स्वरयोगिनी’ नावाचे पुस्तक मधुवंती सप्रे यांनी लिहिले आहे. त्या पुस्तकाच्या परिशिष्टात लता मंगेशकरांनी गायिलेल्या चित्रपटगीतांची यादी आहे.

The Voice of a Nation (मूळ लेखिका पद्मा सचदेव; मराठी अनुवाद : 'अक्षय गाणे' जयश्री देसाई)

ऐसा कहाँ से लाऊँ (हिंदी- पद्मा सचदेव)

लतादीदी आणि माझ्या कविता (सुचित्रा कातरकर)

लतादीदी : अजीब दर्शन हैं यह (मूळ लेखक : हरीश भिमाणी-हिंदी); (मराठी अनुवाद : 'लतादीदी' अशोक जैन.)

Lata in her own voice (नसरीन मुन्नी कबीर)

लता मंगेशकर (चरित्र)- राजू भारतन

लता मंगेशकर गंधार स्वरयात्रा (१९४५- १९८९) - संपादन : विश्वास नेरूरकर

गाये लता, गाये लता- डॉ.मंगेश बिच्छू. प्रकाशक- पल्लवी प्रकाशन

हे रत्‍न भारताचे - लता मंगेशकर (लेखक : रेखा चवरे)

मोगरा फुलला (संपादक : रेखा चवरे)

संगीतक्षेत्रातील चंद्रमा (प्रसाद महाडकर, विवेक वैद्य)

सप्तसुरांच्या पलीकडे : लता मंगेशकर (हरीश भिमाणी)

लता मंगेशकर - संगीत लेणे (मोरया प्रकाशन)

मासिकं आणि सुरू करणारे

दिग्दर्शन हे मासिक कोणी सुरु केले?
उत्तर----------- बाळशास्त्री जांभेकर

इंदुप्रकाश वृत्तपत्र कोणी सुरु केले?उत्तर----------- न्या. रानडे

मानवधर्म सभेची स्थापना कोणी केली?
उत्तर ----------- दादोबा पांडुरंग

निष्काम कर्ममठ ची स्थापना कोणी केली?
उत्तर ------------ महर्षी धोंडो केशव कर्वे

महाराष्ट्र केसरी हे वृत्तपत्री कोणी सुरु केले?
उत्तर ------------- लोकमान्य टिळक

आर्य महिला समाज ची स्थापना कोणी केली?
उत्तर ------------- पंडिता रमाबाई

हरिजन हे वृत्तपत्र कोणी सुरु केले?
उत्तर-------------- महात्मा गांधी

भारत सेवक समाज ची स्थापना कोणी केली?
उत्तर ---------------गोपाळ कृष्ण गोखले

गीताई हा ग्रंथ कोणी लिहला?
उत्तर -------------- विनोबा भावे

सेवासदन ची स्थापना कोणी केली?
उत्तर-------------- रमाबाई रानडे

एसेज ऑन इंडीयन इकोनोमीक्स हा ग्रंथ कोणी लिहला?
उत्तर-------------- न्या. रानडे

परमहंस सभेची स्थापना कोणी केली?
उत्तर------------- दादोबा पांडुरंग

दी प्रोब्लेम ऑफ रुपी हा ग्रंथ कोणी लिहला?
उत्तर------------- डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर

सार्वजनिक सभेची स्थापना कोणी केली?
उत्तर-------------- ग. वा. जोशी

शतपत्रे कोणी लिहली?
उत्तर------------ गोपाल हरी देशमुख (लोकहितवादी)

ग्रामगीता कोणी लिहली?
उत्तर------------- राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज
__

विज्ञान

आम्लरोधी :

आम्लरोधी ही अशी औषधे आहेत जी अपचन आणि छातीतील जळजळ दूर करण्यासाठी तुमच्या पोटातील आम्लाचा प्रतिकार (तटस्थीकरण) करतात.

आम्लरोधी या बाबतीत मदत करू शकतात: 
अपचन

छातीत जळजळ किंवा आम्ल प्रतिवाह - जठर अन्ननलिका प्रतिवाह रोग (GORD) म्हणूनही ओळखले जाते.

पोटात व्रण
जठराची सूज (पोटाच्या आवरणाची जळजळ) 

Additional Information

प्रतिजैविक: 

ही अशी औषधे आहेत जी जीवाणूंची वाढ नष्ट करतात किंवा कमी करतात. 

प्रतिजैविकांचा वापर जीवाणूजन्य संसर्ग टाळण्यासाठी आणि उपचार करण्यासाठी केला जातो.

वेदनाशामक:

वेदनाशामक, ज्याला पिडाहारीदेखील म्हणतात, ही अशी औषधे आहेत जी डोकेदुखीपासून, संधिवात जखमांपर्यंत वेगवेगळ्या प्रकारच्या वेदना कमी करतात.

शोथरोधी वेदनाशामकांमुळे जळजळ कमी होते, आणि अफूसवृश वेदनाशामक औषधे मेंदूची वेदना समजून घेण्याची पद्धत बदलतात.

जंतुनाशक:

जंतुनाशक हा एक पदार्थ आहे जो सूक्ष्मजीवांची वाढ थांबवतो किंवा कमी करतो.

शस्त्रक्रिया आणि इतर प्रक्रियेदरम्यान संसर्गाचा धोका कमी करण्यासाठी ती वारंवार रुग्णालये आणि इतर वैद्यकीय प्रक्रियांमध्ये वापरले जातात.

मिल्क ऑफ मॅग्नेशिआ:

मॅग्नेशियम हायड्रॉक्साइड हे मिल्क ऑफ मॅग्नेशिआत आढळते.

पोटाची जास्तीची आम्लता कमी करण्यासाठी हे आम्लरोधी म्हणून वापरले जाते.

भूगोल चे 10 प्रश्न व उत्तरे

Q-1) हा भारताचा द्वितीय क्रमांकाचा शेती आधारित उद्योग आहे?
उत्तर :- साखर उद्योग

Q-2) दगडी कोळश्याच्या जागतिक उत्पादनात भारताचा कितवा क्रमांक आहे?
उत्तर :- चौथा

Q-3) महाराष्ट्रात पश्चिम किनारपट्टी व सह्याद्रीच्या पश्चिम उतार या भागात प्रामुख्याने -------प्रकारचा पाऊस पडतो?
उत्तर :- प्रतिरोध पर्जन्य

Q-4) भारतातील कोणत्या शहरात केंद्रीय सागरी संशोधन संस्था (NIO) कार्यरत आहे?
उत्तर :- पणजी (गोवा)

Q-5) मान्सूनपूर्व पडणाऱ्या सरींना महाराष्ट्रात काय ---------म्हणतात?
उत्तर :- आम्रसरी

Q-6) अंजीर पिकाचे उत्पन्न जास्त प्रमाणात कोठे घेतले जाते?
उत्तर :- राजेवाडी

Q-7) जागतिक वारसा स्थळ यादित महाराष्ट्रातील कोणत्या स्थळांचा समावेश होतो?
उत्तर :- अजिंठा आणि वेरुळ

Q-8) अभयारण्यांची संख्या व क्षेत्रफळ सर्वात जास्त असलेले राज्य कोणते?
उत्तर :- महाराष्ट्र

Q-9)  देशातील घनकचर्‍यापासून ऊर्जानिर्मितीचा पहिला प्रकल्प कोणत्या महानगरपालिकेने सुरु केलेला आहे?
उत्तर :- पुणे

Q:-10) भारतातील सर्वात जास्त तांबे उत्पादन करणारे राज्य कोणते?
उत्तर :- झारखंड

संस्था आणि संस्थापक

१८२८:- राजाराम मोहन राय - ब्राह्मो समाज
१८६५:- देवेंद्र नाथ टागोर - आदी ब्राह्मो समाज
१८६५ :- केशवचंद्र सेन -भारतीय ब्राह्मो समाज
१८६७ :- आत्माराम पांडुरंग तर्खडकर - पार्थना समाज
१८७२ :- आनंद मोहन बोस - सार्वजनिक समाज
१८७३ :- महात्मा फुले - सत्यशोधक समाज
१८६७:- टेलीग्राम चॅनलव्हीजेएस ईस्टडी
१८७५ :- स्वामी दयानंद सरस्वती - आर्य समाज
१८८० :- केशव चंद्र सेन - नावविधान समाज
१८८९ :- पंडिता रमाबाई - आर्य महिला समाज
१९०५ :- गोपाळ कृष्ण गोखले - भारत सेवक समाज
१९११ :- शाहू महाराज - सत्यशोधक समाज कोल्हापूर
१९१८ :- शाहू महाराज - आर्य समाज शाखा कोल्हापूर
१९२३ :- विठ्ठल रामजी शिंदे - तरुण ब्राह्मो समाज
१९५५ :- पंजाबराव देशमुख - भारत कृषक समाज

सोसायटी (Society)
१७८४ :- विलियम जोन्स - बंगाल अशियाटिक सोसायटी
१७८९ :- विलियम जोन्स - असियटीक सोसायटी
१८२२ :- जगनाथ शंकर सेठ - बॉम्बे नेटिव्ह स्कूल बुक सोसायटी
१८३८ :- जगन्नाथ शंकर सेठ - ग्रँट मेडिकल कॉलेज
१८५२ :- भाऊ दाजी लाड - ग्रँट मेडिकल सोसायटी
१८६२ :- सर सय्यद अहमद खान - सायंन्तफिक सोसायटी
१८६३ :- नवाब अब्दुल लतीफ - मोहमदम लिटररी
१८६४ :- सर सय्यद अहमद खान - ट्र्न्स्लशन सोसायटी
१८६५ :- दादाभाई नवरोजी - लंडन इडीयन सोसायटी
१८७५ :- मँडम ब्लावाट्सक्यी कर्नल अल्कोटा - थेओसोफिकल सोसायटी
१८६७:- टेलीग्राम चॅनलव्हीजेएस ईस्टडी
१९०१ :- शाहू महाराज - मराठा एजुकेशन सोसायटी
१९०५ :- श्यामजी क्रष्णा व्रमा -इंडियन होमरुल सोसायटी
१९०६ :- शाहू महाराज - किंग एड्वर्ड मोहमदन एजुकेशन सोसायटी
१९४५ :- बाबासाहेब आंबेडकर - पीपल्स एजुकेशन सोसायटी.

चालू घडामोडी

प्रख्यात इतिहासकार बी. शेख अली यांचे नुकतेच निधन झाले

प्रख्यात इतिहासकार आणि मंगलोर आणि गोवा विद्यापीठांचे पहिले कुलगुरू प्राध्यापक बी. शेख अली यांचे निधन झाले.

1986 मध्ये भारतीय इतिहास काँग्रेसच्या 47 व्या अधिवेशनात ते सरचिटणीस आणि 1985 मध्ये दक्षिण भारत इतिहास काँग्रेसचे संस्थापक अध्यक्ष होते.

ते राज्योत्सव पुरस्कार प्राप्तकर्ते आहेत आणि त्यांनी इंग्रजीमध्ये एकूण 23 पुस्तके लिहिली आहेत.

लडाखमध्ये राष्ट्राचे पहिले “नाईट स्काय अभयारण्य” स्थापन केले जाणार आहे

केंद्रीय विज्ञान आणि तंत्रज्ञान मंत्री जितेंद्र सिंह यांनी सांगितले की , लडाखमधील हानले येथे भारतातील पहिले 'रात्रीचे आकाश अभयारण्य' पुढील तीन महिन्यांत उभारले जाणार आहे . 

भारत सरकारचा हा एक अनोखा आणि पहिलाच उपक्रम आहे. केंद्रीय विज्ञान आणि तंत्रज्ञान मंत्रालयाने जारी केलेल्या निवेदनानुसार प्रस्तावित गडद आकाश राखीव हानले, लडाख येथे स्थित असेल आणि भारतातील खगोल-पर्यटनाला चालना देईल.

UP: प्रत्येक घरात आरओ पाणी असणारे भरतौल हे राज्यातील पहिले गाव ठरले आहे

भरतौल हे उत्तर प्रदेशातील पहिले गाव ठरले आहे ज्याने प्रत्येक घराला आरओ पाणी पुरवठा करण्याचा मान मिळवला आहे.

भरतौल हे बरेलीच्या बिथिरी चैनपूर ब्लॉकमध्ये आहे. येथे सुमारे 7,000 लोक आहेत आणि प्रत्येक घराला स्वच्छ आणि सुरक्षित RO पाणी पुरवले जाते. आरओची स्थापना आदर्श ग्रामपंचायत उपक्रमांतर्गत करण्यात आली आहे ज्यामुळे गावाला पिण्याचे शुद्ध पाणी मिळू शकते.

आत्तापर्यंत गावात चार आरओ प्लांट बसवण्यात आले असून आणखी आरओचे काम सुरू आहे.

हे आरओ प्लांट मुख्य पुरवठा टाक्यांशी जोडले गेले आहेत जे प्रत्येक घराला शुद्ध पाणी पुरवण्यास मदत करतात.