महाराष्‍ट्राचा-महाराष्ट्राची प्राकृतिक रचना

👉 महाराष्ट्राचा बहुतांशी भाग ज्वालामुखी निर्मित बेसॉल्ट या खडकाचा बनलेला आहे. राज्यात जुने अनावृत्त खडक वैनगंगेच्या खो-यात आहेत. त्यानंतर विदर्भ व शेवटी तापी खोरे असा क्रम लागतो.

👉 १. कोकण किनारा –

 

👉 उत्तरेकडील दमणगंगेच्या खो-यातून दक्षिणेकडे तेरेखोल खाडीपर्यंतचा ७२० कि.मी. लांबीचा प्रदेश म्हणजे कोकण किनारा होय. याची सरासरी रूंदी ४० ते ८० कि.मी. आहे.

👉 अरबी समुद्रालगतच्या सखल भागास म्हणतात – खलाटी

👉 कोकणातील डोंगराळ व उंच भाग – वलाटी

👉 कोकण किना-यावर आसणारी एकूण बंदरे – ४९ 

👉 रायगड जिल्यात त्यार करण्यात आलेले अत्याधुनिक बंदरे – जवाहरलाल नेहरु (न्हावाशेवा) सहाय्य – कॅनडा

👉 कोकण किना-यावर सर्वाधिक किनापट्टी लाभलेला जिल्हा (२४०कि.मी.) 

👉 रायगड असून मासेमारीत आघाडीवर जिल्हा – रायगड

👉 महाराष्ट्राच्या मत्स्योत्पादनापैकी खा-या पाण्यातील मासे – मुंबई

👉 राज्यातील पहिले मत्स्यालय – तारपोरवाला (मुंबई)

👉 राज्यातील नवे प्रस्तावित मत्स्यालय – वार्सोवा

👉 कोकण किना-याजवळील तेल क्षेत्रे – बॉम्बे हाय व वसई हाय

👉 कोकणातील नैसर्गिक वायुवर आधारीत औष्णिक विद्युत प्रकल्प – उरण (रायगड)

👉 कोकण किना-यावरील बेटे – मुंबई, साष्टी, खंदेरी-उंदेरी, धारापूरी व अंजदिव

👉 दक्षिण कोकणाचे भूस्वरुप – सडा

👉 कोकण किना-यावरील प्रमुख नद्या – वसई, धरमतर, महाड, चिपळूण, दाभोळ, जयगड, राजापूर व विजयदुर्ग, दातीवरा मनोरी, मालाज, माहिम, पनेवेल, बालकोट.