चद्रशेखर आझाद उर्फ चंद्रशेखर सीताराम तिवारी

◾️23 जुलै 1906 ते  27 फेब्रुवारी 1931

 ◾️ राम प्रसाद बिस्मिल च्या मृत्यूनंतर त्यांनी हिंदुस्थान रिपब्लिकन असोसिएशन (HRA) या क्रांतिकारी संघटनेची हिंदुस्थान सोशालिस्ट रिपब्लिकन असोसिएशन (HSRA) या नवीन नावाखाली पुनर्बांधणी केली.

◾️ तयांना भगत सिंग यांचे गुरू मानले जाते व ते HSRA चे प्रमुख होते.

◾️सघटना:- कीर्ति किसान पार्टी, नवजवान किसान सभा

◾️1921 मध्ये म. गांधींच्या असहकार आंदोलनात 15 व्या वर्षी चंद्रशेखरने सहभाग घेतला होता. 

◾️तयासाठी त्याला अटक झाली होती. तेव्हा न्यायालयात चंद्रशेखरने आपले आडनाव 'आझाद' असल्याचे नोंदवले

◾️सायमन कमिनला विरोधादरम्यान लाठीहल्यात लाला लजपतराय यांचे निधन

◾️बदला म्हणुन लाहोर चा SP जेम्स स्कॉट ला मारण्याचा कट रचला

◾️या कटात भगतसिंग, जय गोपाल, राजगुरु, आझात होते

◾️जम्स स्कॉट एेवजी सॉंडर्स हा

 अधिकारी मारला गेला

◾️वशांतर करुन राजकोट मार्गे इलाहाबाद येथे दाखल झाले

◾️27 फेब 1931 रोजी अलाहाबादच्या अल्फ्रेड पार्क येथे चंद्रशेखर आझाद व पोलिसांमध्ये गोळीबार झाला.

शेवटी स्वत:वर गोळी मारुन घेतली