1) कोणत्याही संख्येचे दिलेले टक्के काढताना प्रथम 1% (टक्का) अथवा 10% काढा. त्यानंतर पट पद्धतीने दिलेले टक्के तोंडी काढता येतात.
· उदा. 500 चे 10% = 50 (10 टक्के काढताना एक शून्य कमी करा.)
· 125 चे 10% = 12.5 अथवा एकक स्थानी शून्य नसल्यास एका स्थळानंतर डावीकडे दशांश चिन्ह धा.
· 500 चे 30% = 150
· 500 चे 10% = 50
· 30% = 10%×3
· = 50×3 = 150
· 500 चे 8% = 40 (संख्येच्या 1%काढताना शेवटचे दोन शून्य कमी करा अथवा शून्य नसल्यास डावीकडे दोन दशांश स्थळांवर दशांश चिन्ह धा.)
· 500 ची 1% = 5
· :: 500 चे 8% = 40
2) दिलेल्या संख्येचे 12.5% काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला 1/8 ने गुणा.
· उदा. 368 चे 12.5% = ?
· 368×12.5/100
· = 368×1/8= 46
3) दिलेल्या संख्येचे 20% काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला 1/5 (0.2) ने गुणा.
· उदा. 465 चे 20% = 93
· 465×20/100
· = 465×1/5 ने गुणा = 93
4) दिलेल्या संख्येचे 25% काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला ¼ (0.25) ने गुणा.
· उदा. 232 चे 25% = 58
· 232×25/100
· = 232×1/4= 58
5) दिलेल्या संख्येचे 37 1/2% (37.5) काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला 3/8 ने गुणा.
· उदा. 672 चे 37.5% = 252
· 672×37.5/100
· = 672×3/8
· = 252
6) दिलेल्या संख्येचे 50% काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला ½ (0.5) ने गुणा.
· उदा. 70 चे 50% = 35
· 70×50/100
· = 70×1/2
· = 35
7) दिलेल्या संख्येचे 62 ½% (62.5) काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला 5/8 ने गुणा.
· उदा. 400 चे 62.5% = 250
· 400×62.5/100
· = 400×5/8
· = 250
8) दिलेल्या संख्येचे 75% काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला ¾ ने गुणा.
· उदा. 188 चे 75% = 141
· 188×3/4
· = 141
9) दिलेल्या संख्येचे 87 ½% (87.5) काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येला 7/8 ने गुणा.
· उदा. 888 चे 87.5% = 777
· 888 × 87.5/100
· = 888×7/8
· = 777
10) दिलेल्या संख्येचे त्या संख्येएवढेच टक्के काढावयाचे असल्यास, त्या संख्येचा वर्ग काढून डावीकडे दोन दशांश स्थळानंतर दशांश चिन्ह धा.
· उदा. 25 चे 25% = 6.25
· 25 × 25/100
· = 625/100
· = 6.25
No comments:
Post a Comment