*11) खालील विधानातील ‘उद्देश्य’ कोणते ओळखा. ?*
मला आपल्यासमोर चार शब्दांपेक्षा अधिक लांब भाषण करवत नाही.
1) *भाषण ☑*
2) समोर
3) अधिक
4) करवत नाही
*12) आई वडिलांनी मुलांना मायेने वाढवावे हे ................ या प्रयोगातील वाक्य आहे. ?*
1) कर्मणी
2) कर्तरी
3) संकरित
4) *भावे ☑*
*13) पुढील समास कोणत्या प्रकारचा आहे ?*
*– पुरणपोळी*
1) *मध्यमपदलोपी समास ☑*
2) तत्पुरुष समास
3) अव्ययीभाव समास
4) व्दंव्द समास
*14) वाक्याच्या शेवटी तपशील द्यावयाचा असल्यास कोणते विरामचिन्ह वापरतात ?*
1) अर्धविराम
2) स्वल्पविराम
3) संयोगचिन्ह
4) *अपूर्णविराम ☑*
*15) ‘ती गुलाबी उषा म्हणजे परमेश्वराचे प्रेम जणू’ ?*
*या काव्य ओळीत कोणत्या अलंकाराचा उपयोग केला आहे ?*
1) उपमा
2) रूपक
3) *उत्प्रेक्षा ☑*
4) अनन्वय
*16) पुढीलपैकी ‘अभ्यस्त’ शब्द कोणता?*
1) दररोज
2) रात्रंदिवस
3) अभ्यास
4) *यापैकी कोणताही नाही ☑*
*17) ‘ढळला रे ढळला दिन सख्या, संध्या भिवविती हदया’ या काव्यपंक्तीतील ‘दिन ढळला’ या शब्दसमूहाचा ध्वन्यार्थ सांगा. ?*
1) दिवस मावळला
2) सूर्य बुडाला
3) *आयुष्य संपत आले ☑*
4) दिवस संपला
*18) खालील शब्दांपैकी विसंगत शब्द कोणता ?*
1) वाट
2) *पंथ ☑*
3) रस्ता
4) पथ
*19) ‘नैसर्गिक’ या शब्दाच्या उलट अर्थाचा शब्द निवडा. ?*
1) प्राकृतिक
2) स्वाभाविक
3) *कृत्रिम ☑*
4) सृष्टी
*20) ‘बादरायण संबंध असणे’ चा योग्य अर्थ निवडा. ?*
1) घनिष्ठ मैत्री असणे
2) दुरान्वयाने संबंध असणे
3) *ओढून ताणून संबंध लावणे ☑*
4) शत्रूत्व असणे
*21) ‘नाकी नऊ येणे’ या वाक्प्रचाराचा योग्य उपयोगासाठी खालील पर्यायातून अचूक वाक्य निवडा. ?*
1) *कर्जबाजारी झाल्याने संपतरावांच्या नाकी नऊ आले. ☑*
2) आवडता पदार्थ मिळाल्यावर नाकी नऊ येतात.
3) दोन मित्र खूप दिवसांनी भेटल्यावर नाकी नऊ येतात.
4) उशिरा घरी आल्यावर नाकी नऊ आले.
*22) सामान्य लोकात अपवादाने आढळणारा सज्जन – या शब्दसमूहासाठी योग्य शब्द निवडा. ?*
1) युगपुरुष
2) युगप्रवर्तक
3) लेखक
4) *लोकोत्तर ☑*
*23) पुढील पर्यायातून व्याकरणदृष्टया योग्य शब्द लिहा. ?*
1) *व्यक्तीमत्व ☑*
2) व्यक्तीमहत्त्व
3) व्यक्तिमत्त्व
4) व्यक्तीमत्त्व
*24) रिकाम्या जागी योग्य शब्द वापरा – नाकातून स्पष्ट उच्चार होणा-या अक्षरावर ................... द्यावा. ?*
1) रफार
2) उभादंड
3) चंद्रबिंदू
4) *अनुस्वार ☑*
*25) स्वर संधी म्हणजे ................ ?*
1) जवळ जवळ येणा-या दोन वर्णांपैकी एक स्वर व दुसरा व्यंजन जोडणे.
*2) एकमेकांशेजारी येणारे दोन स्वर जोडले जाणे. ☑*
3) एकत्र येणा-या वर्णातील पहिला विसर्ग व दुसरा वर्ण व्यंजन जोडला जाणे.
4) एकत्र येणा-या वर्णातील पहिला विसर्ग व दुसरा वर्ण स्वर जोडला जाणे.
*26) खालीलपैकी शब्दाची अविकारी जात ओळखा. ?*
1) नाम
2) सर्वनाम
3) विशेषण
4) *उभयान्वयी अव्यय ☑*
*27) पुढील गटांतून ‘नामे’ ओळखा. ?*
1) मी, तू, हा
2) *फूल, हरी, गोडी ☑*
3) बसतो, जाईल, खाईल
4) गोड, कडू, दहा
*28) सर्वनामाचा प्रकार ओळखा – ‘जो’ ?*
1) पुरुषवाचक
2) दर्शक सर्वनाम
3) *संबंधी सर्वनाम ☑*
4) अनिश्चित सर्वनाम
*29) पुढील चार पर्यायातून विशेषणाचा प्रकार अचूक ओळखा. ?*
*संख्याविशेषण*
1) *चौपट फळे ☑*
2) आंबट आंबा
3) तुझी वही
4) वरचा मजला
*30) “शाब्बास ! तुमच्या संघाने आज अंतिम सामना जिंकला व ढालही मिळविली” – या वाक्यातील कर्म ओळखा. ?*
1) शाब्बास !
2) *सामना व ढाल ☑*
3) संघाने
4) अंतिम सामना
*💥..विषय : मराठी*
*31) ‘पाऊस सगळीकडे पडला बरं का’ क्रियाविशेषणाचा प्रकार सांगा. ?*
1) कालवाचक क्रियाविशेषण अव्यय
2) रीतिवाचक क्रियाविशेषण अव्यय
3) *स्थलवाचक क्रियाविशेषण अव्यय ☑*
4) परिणामदर्शक क्रियाविशेषण अव्यय
*32) शब्दयोगी अव्यये पुढीलपैकी कोणत्या शब्दजातीला जोडून येतात ?*
1) नाम
2) क्रियापदे
3) क्रियाविशेषणे
4) *वरील सर्व पर्याय बरोबर ☑*
*33) अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा ?*
– *‘भयंकर वादळ सुटले आणि पत्रे उडून गेले.’*
1) गौणत्वसूचक उभयान्वयी अव्यय
2) प्रधानत्वसूचक उभयान्वयी अव्यय
3) उद्देशबोधक उभयान्वयी अव्यय
4) *समुच्चयबोधक उभयान्वयी अव्यय ☑*
*34) अबब ! या अव्ययातून कोणता भाव व्यक्त होतो. ?*
1) संमती
2) *आश्चर्य ☑*
3) विरोध
4) संबोधन
*35) ‘तो नेहमीच उशिरा येत असतो.’ या वाक्यातील काळ ओळखा. ?*
1) साधा वर्तमानकाळ
2) रीती भविष्यकाळ
3) रीती भूतकाळ
4) *रीती वर्तमानकाळ ☑*
*36) ‘वानर’ या शब्दाचे स्त्रीलिंगी रूप ओळखा. ?*
1) माकड
2) *वानरी ☑*
3) माकडीण
4) बोका
*37) लाली – या शब्दाचे वचन बदलून येणारे रूप शोधा. ?*
1) लाल्या
2) लाले
3) *लाली ☑*
4) लाल
*38) पर्यायी उत्तरांतील गटाबाहेरचे असलेले ‘विशेषणाचे सामान्यरूप’ होणारे विशेषण कोणते आहे ?*
1) गरीब
2) *भला ☑*
3) लोकरी
4) खेळू
*39) ‘पोपट पेरू खातो’ या वाक्यातील कर्म कोणत्या विभक्तीत आहे. ?*
1) तृतीयान्त
2) चतुर्थ्यन्त
3) व्दितीयान्त
4) *प्रथमान्त ☑*
*40) तुमच्या परीक्षा कधी सुरू होणार ? – ही वाक्यरचना कोणत्या प्रकारची आहे ?*
1) विध्यर्थी
2) *प्रश्नार्थी ☑*
3) उद्गारार्थी
4) विधानार्थी
*💥 विषय : मराठी*
*41) ‘पिवळी गाय दूध देते’ या वाक्यातील उद्देश्य ओळखा.?*
1) *गाय ☑*
2) पिवळी
3) दूध
4) देते
*42) प्रयोग ओळखा ?*
– *“तो बैल बांधतो” हे या प्रयोगातील वाक्य होय.*
1) *कर्तरी प्रयोग ☑*
2) भावे प्रयोग
3) कर्मणी प्रयोग
4) संकीर्ण प्रयोग
*43) वैकल्पिक व्दंव्द समासाचे उदाहरण ओळखा.?*
1) मीठभाकर
2) गजानन
3) *पापपुण्य ☑*
4) यापैकी कोणताच पर्याय नाही
*44) यातील कोणते विरामचिन्ह अपसारण चिन्ह आहे ?*
1) .
2) ?
3) “ “
4) *– ☑*
*45) ‘उपमेय हे उपमानापेक्षा श्रेष्ठ आहे असे वर्णन आले असता ............... अलंकार होतो.’ ?*
1) *व्यतिरेक ☑*
2) अपन्हुती
3) अनन्वय
4) श्लेष
*46) खालीलपैकी कोणता शब्द कानडी भाषेतून मराठीत रूढ झाला आहे ?*
1) तंबाखू
2) *किल्ली ☑*
3) दादर
4) हापूस
*47) शब्द उच्चारल्याबरोबर विशिष्ट वस्तू-पदार्थ डोळयासमोर येतो. ही ती शब्दशक्ती म्हणजे – ?*
1) लक्षणा
2) व्यंजना
3) निरूढा
4) *अभिधा ☑*
*48) ‘पती’ या शब्दाच्या समानार्थी शब्द पुढील पर्यायातून निवडा : ?*
1) प्रियकर
2) *भ्रतार ☑*
3) जिवलग
4) सखा
*49) ‘फिकट’ या शब्दाचा विरुध्दार्थी शब्द ओळखा. ?*
1) फुकट
2) बिकट
3) *गडद ☑*
4) चिक
*50) ‘ज्याच्या अंगी सामर्थ्य आहे तो इतरांवर अंमल गाजवतो’ – या आशयासाठी पुढील कोणती म्हण योग्य आहे ?*
1) पाचामुखी परमेश्वर
2) गाव करील ते राव काय करील
3) दिव्या खाली अंधार
4) *बळी तो कान पिळी ☑*
*77. खालीलपैकी अंशाभ्यस्त शब्द ओळखा . ?*
1) बडबड
2) कडकड
3) *लटपट ☑*
4) कटकट
*78. ' वारुणी ' म्हणजे काय ?*
1) *दारू ☑*
2) घोडी
3) हवा
4) पुरुष
*79. म्हण पूर्ण करा . ?*
' जळत्या घराचा .....वासा .'
1) जळता
2) *पोळता ☑*
3) पळता
4) मिळता
*80. प्रयोग ओळखा.?*
' तू पैलवानाला पाडलेस .
1) कर्तरी
2) कर्मणी
3) *कर्तृ- भाव संकर ☑*
4) भावे
*81. खालील सामासिक शब्दाचा समास ओळखा . ?*
' म्हाळसाकांत '
1) अव्ययीभाव
2) *विभक्ती तत्पुरूष ☑*
3) द्वंद्व
4) कर्मधारय
*82. खालीलपैकी परवर्ण कोणता ?*
1) ऋ
2) लृ
3) अं
4) *ल् ☑*
*83. खालील वाक्य कोणत्या प्रकारचे आहे ?*
*' परीक्षेत मोठी पोस्ट मिळावी म्हणून त्याने गावाला रामराम ठोकला .'*
1) संकेतबोधक
2) समूच्चयबोधक
3) *उद्देशबोधक ☑*
4) परिणामबोधक
*84. ' नदी ' या शब्दाचे सामान्यरूप खालीलपैकी कोणते प्रत्यय लागून होतो?*
1) या
2) ऎ
3) *चा ☑*
4) आ
*85. खालीलपैकी चुकीची जोडी ओळखा . ?*
1) पुरुषवाचक सर्वनामे - मी , आम्ही , आपण , स्वतः
2) दर्शक सर्वनामे - हा , ही , हे .
3) *संबंधी सर्वनामे - तो , ती , ते .☑*
4) प्रश्नार्थी सर्वनामे - कोण , काय
*81) खालील गाळलेल्या जागी (वाक्यात) योग्य वाक्यप्रकार लिहा. ?*
*‘लहान मुलांच्या भांडणात मोठया माणसांनी विनाकारण ................... कटाक्षाने टाळावे.’*
1) वडयाचे तेल वांग्यावर काढणे
2) *वर्दळीवर येणे ☑*
3) येळकोट करणे
4) रागाच्या आहारी जाणे
*82) ‘भीतीपोटी प्रत्येक गोष्टीस नकार घंटा वाजविणार घाबरट मनुष्य’ – या वाक्यबंधासाठी योग्य पर्यायी शब्द निवडा. ?*
1) शुक्राचार्य
2) शिराळशेट
3) *रडतराऊत ☑*
4) पाताळयंत्री
*83) पुढील पर्यायातून अचूक शब्द ओळखा. ?*
1) *चतुष्पाद ☑*
2) चतु:ष्पाद
3) चतु:पाद
4) चतुश्पाद
*84) अनुनासिकाला काय म्हणतात ?*
1) *अनुस्वार ☑*
2) शब्द
3) व्यंजन
4) विशेषण
*85) ‘मन्वंतर’ या जोड शब्दाची संधी करा. ?*
1) मन + अंतर
2) मन्व + अंतर
3) *मनु + अंतर ☑*
4) मन व अंतर
*86) खालील वाक्यातील अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा. ?*
‘वानर’ वडावर चढले.
1) भाववाचक
2) विशेषनाम
3) *सामान्यनाम ☑*
4) धातुसाधित नाम
*87) ‘काही लक्षात येत नाही’ अधोरेखित शब्दाचा सर्वनाम प्रकार ओळखा. ?-*
1) आत्मवाचक
2) *अनिश्चयवाचक ☑*
3) प्रश्नार्थक
4) संबंधी
*88) जे शब्द क्रियापदाची व नामाची विशेष माहिती सांगतात त्यांना ................ म्हणतात. ?*
1) शब्दयोगी अव्यये
2) उभयान्वयी अव्यये
3) *विशेषणे ☑*
4) शब्दसिध्दी
*89) ‘सांजावले’, ‘मळमळते’, ‘उजाडले’ हे शब्द क्रियापदांच्या कोणत्या प्रकारातील आहेत ?*
1) संयुक्त क्रियापदे
2) *भावकर्तृक क्रियापदे ☑*
3) धातुसाधित क्रियापदे
4) सकर्मक क्रियापदे
*90) अचूक वाक्य ओळखा. ?*
1) सर्वच क्रियाविशेषणे अव्यय असतात.
2) *काही क्रियाविशेषणे विकारीही असतात. ☑*
3) क्रियाविशेषणे ही एकाक्षरी नसतात.
4) क्रियाविशेषणे ही क्रियेच्या कर्त्याविषयी माहिती देतात.
*91) पुढीलपैकी कोणते शब्दयोगी अव्यये व्यतिरेकवाचक शब्दयोगी अव्यय नाही?*
1) विनी
2) खेरीज
3) *देखील ☑*
4) निराळा
*92) अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा. –*
*‘कांगारू म्हणून एक सस्तन प्राणी आहे.’ ?*
1) *स्वरूपबोधक उभयान्वयी अव्यय ☑*
2) समुच्चयबोधक उभयान्वयी अव्यय
3) विकल्पबोधक उभयान्वयी अव्यय 4) उद्देश्यबोधक उभयान्वयी अव्यय
*93) ठीक ! या अव्ययातून कोणता भाव व्यक्त होतो. ?*
1) *प्रशंसा ☑*
2) विरोध
3) आश्चर्य
4) यापैकी नाही
*94) ‘मी निबंध लिहीत असतो.’ या विधानातील काळाचा प्रकार कोणता ?*
1) साधा वर्तमानकाळ
2) अपूर्ण वर्तमानकाळ
3) पूर्ण वर्तमानकाळ
4) *रीती वर्तमानकाळ ☑*
*95) ‘वाघ’ या शब्दाचे स्त्रीलिंगी रूप ओळखा. ?*
1) वाघिण
2) वाघिन
3) वाघ्रीन
4) *वाघीण ☑*
*96) ‘तो शाळेत पायी गेला’ या वाक्यातील अधोरेखित शब्दाच्या विभक्तीचा कारकार्थ ओळखा. ?*
1) कर्ता
2) अपादान
3) *करण ☑*
4) अधिकरण
*97) ‘सर्वांनी सकाळी लवकर उठावे’ ही वाक्यरचना कोणत्या प्रकारची आहे ?*
1) संकेतार्थी
2) स्वार्थी
3) आज्ञार्थी
4) *विध्यर्थी ☑*
*98) खालील विधानातील उद्देश्यविस्तार स्पष्ट करणारा शब्द ओळखा. ?*
*‘शिवाजीचा भाऊ व्यंकोजी तंजावरास गेला.’*
1) व्यंकोजी
2) शिवाजी
3) *शिवाजीचा भाऊ ☑*
4) तंजावरास
*99) ‘शिपायाकडून चोर धरला गेला.’ हे या प्रयोगातील वाक्य होय. ?*
1) भावे
2) *कर्मकर्तरी ☑*
3) कर्तृकर्तरी
4) कर्मणी
*100) ‘पुरणपोळी’ या शब्दाचा अर्थ ?*
1) *पुरण भरलेली पोळी ☑*
2) पुरणाची पोळी
3) पुरण आणि पोळी
4) गूळ घालून केलेली पोळी
*101) एकाच जातीचे अनेक शब्द लागोपाठ आल्यास कोणते विरामचिन्ह वापरता?*
1) पूर्णविराम
2) अर्धविराम
3) *स्वल्पविराम ☑*
4) अपूर्ण विराम
*102) ‘सरडयाची धाव कुंपणापर्यंत’ – या वाक्यातील अलंकार ओळखा. ?*
1) *अन्योक्ती ☑*
2) चेतनगुणोक्ती
3) स्वभावोक्ती
4) अतिशयोक्ती
*103) ‘धातुसाधित’ यास दुसरे नाव कोणते ?*
1) शुध्द शब्दयोगी
2) शब्द सिध्दी
3) उभयविध धातू
4) *कृदंत ☑*
*104) घडयाळाने पाच वाजल्याचे दर्शविले’ या वाक्यातील शब्दशक्ती ओळखा. ?*
1) अभिधा
2) लक्षणा
3) लाक्षणिक
4) *व्यंजना ☑*
*105) ‘गाय’ शब्दाशी संबंधित नसलेला शब्द ओळखा : ?*
1) धेनू
2) गोमाता
3) गो
4) *Go ☑*
*106) ‘वाघ्या’ या शब्दाच्या विरुध्दलिंगी शब्द ओळखा. ?*
1) वाघीण
2) वाघी
3) *मुरळी ☑*
4) मुरळीण
*107) “खाई त्याला खवखवे” या म्हणीशी अर्थाच्या दृष्टीने जास्तीत जास्त जुळणारी म्हण निवडा. ?*
1) *चोराच्या मनात चांदणे ☑*
2) उथळ पाण्याला खळखळाट फार
3) नाचता येईना अंगण वाकडे
4) करावे तसे भरावे
*108) ‘दुर्लक्ष करणे’ या अर्थाचा खालीलपैकी वाक्प्रचार कोणता ?*
1) कान टोचणे
2) *कानाडोळा करणे ☑*
3) कानात तेल घालून झोपणे
4) कानाला खडा लावणे
*109) ‘ज्याला आई, वडिल नाहीत असा असलेला’ या शब्दसमुहासाठी योग्य पर्याय निवडा. ?*
1) सनाथ
2) दुबळा
3) *पोरका ☑*
4) वनवासी
*110) व्याकरणाच्या नियमानुसार बरोबर शब्द कोणता, ते लिहा. ?*
1) दु:दैवी
2) दुदैवी
3) *दुर्दैवी ☑*
4) दुर्वेवी
*111) पुढील वाक्यातील रिकामी जागा अचूक पर्यायाने भरा. ?*
शब्दाच्या अक्षरांमधील शेवटच्या अक्षराला .............. म्हणतात.
1) *अन्त्य अक्षर ☑*
2) आद्य अक्षर
3) उपान्त्य अक्षर
4) उपान्त्यर्पू अक्षर
*112) ‘वाडमय’ या शब्दातील संधी सोडवा. ?*
1) वाग् + मय
2) वाक् + अमय
3) *वाक् + मय ☑*
4) वांग + मय
*113) खालील वाक्यातील अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा.?*
“नुसती हुशारी काय कामाची ?”
1) विशेषण
2) *गुणधर्मदर्शक भाववाचक नाम ☑*
3) सामान्य नाम
4) विशेषनाम
*114) खालील वाक्यातील अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा. ?*
‘कुठे आहे तो भामटा ? तो बघा पळाला’
1) *दर्शक सर्वनाम ☑*
2) संबंध सर्वनाम
3) आत्मवाचक सर्वनाम
4) सामान्य सर्वनाम
*115) पुढील शब्दापासून विशेषण कशाप्रकारे तयार होईल ते चार पर्यायातून निवडा. –?*
नागपूर .............
1) नागपूरकर
2) संत्री
3) *नागपूरी ☑*
4) मोसंबी
*116) ‘मला संकष्टी चतुर्थीला चंद्र दिसला’ – या वाक्यातील कर्ता ओळखा. ?*
1) मी
2) संकष्टी चतुर्थी
3) *चंद्र ☑*
4) दिसणे
*117) खालील अधोरेखित शब्दाला क्रियाविशेषण अव्ययाचा प्रकार ओळखा. ?*
‘पाणी गटागट पिऊ नकोस’
1) परिणाम दर्शक क्रियाविशेषण अव्यय
2) कालवाचक क्रियाविशेषण अव्यय
3) स्थलवाचक क्रियाविशेषण अव्यय
4) *रीतिवाचक क्रियाविशेषण अव्यय ☑*
*118) शब्दयोगी अव्यये वाक्यात स्वतंत्रपणे येतात तशी विभक्तीप्रत्ययेही स्वतंत्रपणे येऊ शकतात. उत्तरांचा योग्य पर्याय सांगा. ?*
1) हे संपूर्ण विधान चूक आहे
2) *विधानाचा पूर्वार्ध बरोबर आहे ☑*
3) विधानाचा उत्तरार्ध बरोबर आहे
4) हे संपूर्ण विधान बरोबर आहे
*119) अधोरेखित शब्दाची जात ओळखा. – ‘आम्ही जाऊ नाहीतर राहू, तुला काय त्याचे ?’*
1) प्रधानत्वसूचक उभयान्वयी अव्यय
2) समुच्चयबोधक उभयान्वयी अव्यय
3) *विकल्पबोधक उभयान्वयी अव्यय ☑*
4) उद्देश्यबोधक उभयान्वयी अव्यय
*120) उंहू ! या अव्ययातून खालीलपैकी कोणता भाव व्यक्त होतो. ?*
1) *विरोध ☑*
2) तिरस्कार
3) शोक
4) यापैकी नाही
*121) ‘सुरेखा चित्र काढत असे’ – काळ ओळखा.?*
1) साधा भूतकाळ
2) *रीती भूतकाळ ☑*
3) अपूर्ण भूतकाळ
4) पूर्ण भूतकाळ
*122) ‘सुतार’ या शब्दाचे स्त्रीलिंगी रूप ओळखा.?*
1) भ्रतार
2) *सुतारीण ☑*
3) लोहार
4) होलार
*123) सोने – या शब्दाचे वचन बदलून येणारे रूप शोधा.?*
1) सोन्य
2) सोनं
3) *सोने ☑*
4) सोनी
*124) पुढील विधाने वाचा. ?*
अ) ईकारान्त पुल्लिंगी नामांचे सामान्यरूप याकारान्त होते.
ब) ऊ – कारान्त पुल्लिंगी नामांचे सामान्यरूप वाकारान्त होते.
क) ओकारान्त पुल्लिंगी नामाचे सामान्यरूप ओकारान्तच राहते.
1) अ व ब बरोबर
2) ब व क बरोबर
3) अ बरोबर
4) *सर्व बरोबर ☑*
*125) कोणताही प्रत्यय न लागलेल्या पदाची विभक्ती कोणती मानतात ?*
1) षष्ठी
2) संबोधन
3) *प्रथमा ☑*
4) तृतीया
*126) ‘तु फार चतुर आहेस’ ही वाक्यरचना कोणत्या प्रकारची आहे ?*
1) आज्ञार्थी
2) उद्गारार्थी
3) *विधानार्थी ☑*
4) प्रश्नार्थी
*127) ‘विजयनगरच्या साम्राज्याचा जेथे अंत झाला.’ या वाक्यातील ‘अंत’ या शब्दाला वाक्य पृथक्करणात .............. म्हणतात. ?*
1) *उद्देश्य ☑*
2) उद्देश्य विस्तार
3) क्रियापद
4) विधानपूरक
*128) रिकाम्या जागी योग्य पर्याय भरा : भावे प्रयोगात क्रियापद नेहमी ............. असते. ?*
1) *नपुंसकलिंगी ☑*
2) पुल्लिंगी
3) स्त्रीलिंगी
4) अनेकलिंगी
*129) अव्ययीभाव समासात ....?*
1) *पहिले पद महत्त्वाचे असते ☑*
2) दुसरे पद महत्त्वाचे असते
3) दोन्ही पदे महत्त्वाची असतात
4) दोन्ही पदांनी सूचित केलेले वेगळेच पद महत्त्वाचे असते
*130) वाक्‍यातून जिज्ञासा, कुतूहल, जाणून घेणे असा अर्थ विचारला जात असेल तर .............. हे विरामचिन्ह वापरतात. ?*
1) पूर्णविराम
2) *प्रश्नचिन्ह ☑*
3) उद्गारचिन्ह
4) विचारचिन्हविराम
*131) ‘सावळाच रंग तुझा पावसाळी नभापरी’ – अलंकार ओळखा. ?*
1) उत्प्रेक्षा
2) *उपमा ☑*
3) रूपक
4) यमक
*132) खालीलपैकी कोणता शब्द पोर्तुगीज भाषेतून मराठीत रूढ झाला आहे ?*
1) पेशवा
2) *पाव ☑*
3) पावडर
4) पाकीट
*133) रस व त्याचे स्थायीभाव यांच्या जोडया लावा. ?*
अ) शांत i) जुगुप्सा
ब) अद्भुत ii) उत्साह
क) वीर iii) शम
ड) बीभत्स iv) विस्मय
अ ब क ड
1) i iii iv ii
2) *iii iv ii i ☑*
3) i ii iii iv
4) iv i ii iii
*134) वेगळा शब्द ओळखा. ?*
1) ग्रंथ
2) पोथी
3) पुस्तक
4) *पिशवी ☑*
*135) ‘मोहन नीताला तिच्या परीक्ष बोलला होता’ या वाक्यातील ‘परीक्ष’ शब्दाच्या विरुध्द असणारा शब्द निवडा. ?*
1) उपकार
2) *अपरोक्ष ☑*
3) परिधान
4) उपेक्षित
*136) घटना प्रसंगासाठी साजेशी म्हण शोधा. ?*
‘एखादी गोष्ट खूप वेळा चर्चिली गेली की तिचे महत्त्व कमी होते.’
1) *फार झाले हसू आले ☑*
2) नव्याचे नऊ दिवस
3) नवी विटी नवे राज्य
4) नाव मोठे लक्षण खोटे
*137) ‘खांदेपालट करणे’ हा वाक्यप्रयोग पुढीलपैकी कशाशी संबंधित आहे ?*
1) *अन्त्ययात्रा ☑*
2) डाव
3) घटका
4) दंड
*138) ‘सहा महिन्यांतून एकदा प्रसिध्द होणारे’ या शब्दसमूहासाठी पुढीलपैकी कोणता शब्द आहे ते ओळखा. ?*
1) मासिक
2) दैनिक
3) सामासिक
4) *षण्मासिक ☑*
*139) पुढील पर्यायांपैकी कोणता शब्द शुध्द लेखनाच्या दृष्टीने योग्य आहे ते ओळखा. ?*
1) *षष्ठयब्दिपूर्ती ☑*
2) षष्टयब्दिपूर्ति
3) षष्टयब्दीपूर्ती
4) षष्टयब्दिपुर्ति
*140) मूर्धन्य वर्णाचा गट ओळखा.?*
1) त्, थ्, द्, ध्, न्‍
2) *ट्, ठ्, ड्, ढ्, ण्‍ ☑*
3) प्, फ्, ब्, भ्, म्
4) च्, छ्, ज्, झ्, म्
*81) थरथर, चुरचुर, खळखळ, सळसळ, ओरड, पीक – हे शब्द कोणते धातू आहेत ?*
1) कृतिवाचक धातू
2) *अकर्मक धातू ☑*
3) उभयविध क्रियापदे
4) सकर्मक क्रियापदे
*82) खालील वाक्य हे कोणत्या ‘स्थानिक क्रियाविशेषणाचे’ उदाहरण आहे. ?*
*‘ती काय माती गाते !’*
1) विशेषण
2) नाम
3) *कृदंत ☑*
4) उभयान्वयी अव्यय
*83) दिलेल्या शब्दातील शब्दयोगी अव्ययाचा प्रकार ओळखा. ?*
*‘आज्ञेबरहुकूम’*
1) हेतुवाचक
2) *योग्यतावाचक ☑*
3) संबंधवाचक
4) भागवाचक
*84) मधूला गोरी नि शिकलेली वधू पाहिजे या वाक्यातील ‘नि’ हे अव्यय कोणते ?*
1) विकल्प बोधक
2) *समुच्चय बोधक ☑*
3) परिणाम बोधक
4) न्युनत्व बोधक
*85) काल म्हणे मुलांनी गडबड केली. या वाक्यातील अव्ययाचा प्रकार सांगा. ?*
1) संबोधनदर्शक
2) *व्यर्थ उद्गारवाची ☑*
3) संमती दर्शक
4) यापैकी नाही
*86) जेव्हा वर्तमान काळाबरोबर क्रिया करण्याचा हेतू समजतो तेव्हा तो .............. वर्तमानकाळ होतो. ?*
1) पूर्ण वर्तमानकाळ
2) रीती वर्तमानकाळ
3) अपूर्ण वर्तमानकाळ
4) *उद्देश वर्तमानकाळ ☑*
*87) पुढील विधाने वाचून योग्य पर्याय निवडा. ?*
अ) अकारांत पुल्लिंगी नामाचे सामान्यरूप आ – कारांत होते.
ब) अकारांत स्त्रीलिंगी नामाचे सामान्यरूप एकवचनात ए – कारांत होते.
1) केवळ अ बरोबर
2) केवळ ब बरोबर
3) *अ आणि ब बरोबर ☑*
4) अ आणि ब चूक
*88) खालीलपैकी अनेक वचनी नामे ओळखा. ?*
अ) रोमांच
ब) हाल
क) शहारे
ड) डोहाळे
1) फक्त क आणि ड
2) फक्त अ, क आणि ड
3) *वरील सर्व ☑*
4) फक्त अ आणि ब
*89) कर्मणी प्रयोगात कर्म हे ..................... विभक्तीत असते. ?*
1) *प्रथमा ☑*
2) व्दितीया
3) तृतीया
4) चतुर्थी
*90) ‘माणूस जातो. त्याची कीर्ति मागे उरते.’ या वाक्याचे संयुक्त वाक्य कसे होईल ?*
1) *माणूस गेला तरी त्याची कीर्ति मागे उरते ☑*
2) माणूस जातो. कीर्ति उरते
3) कीर्ति उरली, माणूस उरला
4) यापैकी काहीही नाही
*91) पुढील वाक्यातील उद्देश्य विस्तार कोणता?*
*‘बाभळीच्या काटेदार फांद्यांनी ती गाडी शिगोशिग भरली होती.’*
1) ती गाडी
2) शिगोशिग
3) भरली होती
4) *बाभळीच्या काटेदार फांद्यांनी ☑*
*92) ‘आजी दृष्ट काढते’ वाक्यातील प्रयोग ओळखा. ?*
1) कर्मणी प्रयोग
2) *कर्तरी प्रयोग ☑*
3) भावे प्रयोग
4) शक्यकर्मणी प्रयोग
*93) ‘चक्रपाणी’ या सामासिक शब्दाचा विग्रह करून समास ओळखा. ?*
1) मध्यमपद लोपी समास
2) समाहार व्दंव्द
3) इतरेतर व्दंव्द
4) *कोणताही नाही ☑*
*94) विरामचिन्हांचा वापर करताना ‘संयोगचिन्हाचा वापर करण्यात येतो.’ ?*
अ) दोन शब्द जोडताना
ब) संबोधनाकरिता वापर केला जातो
क) दुस-याचे मत अप्रत्यक्षपणे सांगण्यासाठी
ड) ओळीच्या शेवटी शब्द अपूरा राहिल्यास
1) ब बरोबर
2) ब, ड बरोबर
3) क
4) *अ, ड बरोबर ☑*
*95) सावळाच रंग तुझा पावसाळी नभापरी ! (अलंकार ओळखा.) ?*
1) श्लेष अलंकार
2) यमक अलंकार
3) अतिशयोक्ती अलंकार
4) *उपमा अलंकार ☑*
*96) सिध्द शब्द ओळखा. ?*
1) येऊन
2) *ये ☑*
3) येवो
4) येणार
*97) ‘चला पानावर बसा’ या वाक्यातील शब्दशक्ती ओळखा. ?*
1) व्यागार्थ
2) *लक्षार्थ ☑*
3) वाच्यार्थ
4) संकेतार्थ
*98) ‘पाणी’ या शब्दाच्या समानार्थी शब्द शोधा : ?*
1) जल ***
2) *जलद ☑*
3) ढग
4) क्षार
*99) ‘अवरोहण’ या शब्दाला विरुध्दार्थी शब्द निवडा. ?*
1) उन्नत
2) अवनत
3) *आरोहण ☑*
4) प्रारंभ
*100) ‘फायदा असेपर्यंत सारे गोळा होतात.’ –*
*हा अर्थ स्पष्ट करणारी योग्य म्हण निवडा. ?*
1) *हात ओला तर मित्र भला ☑*
2) मूल होईना सवत साहीना
3) मनास मानेल तोच सौदा
4) फुले वेचली तेथे गोव-या वेचू नये