विषय - भुगोल

✒️विषुववृत्तामुळे पृथ्वीचे *उत्तर गोलार्ध व दक्षिण गोलार्ध* असे दोन भाग पडतात..

✒️पथ्वीवर आडव्या रेषेने दाखवतात त्याला *अक्षवृत्त* म्हणतात..

एकूण 181 अक्षवृत्त आहेत..

✒️आणि उभ्या रेषेने दाखवितात त्यास *रेखावृत्त* म्हणतात..

ती एकूण 360 आहेत..

✒️शन्य अंशाचे अक्षवृत्त म्हणजेच विषुववृत्त होय..

✒️पथ्वीच्या स्वत: भोवती फिरण्याला परिवलन म्हणतात..

✒️पथ्वी सूर्याभोवती प्रदक्षिणा घालते, त्यास परिभ्रमण म्हणतात..

✒️पथ्वी स्वत:भोवती पश्चिमेकडून पूर्वेकडे फिरते..

✒️नकाशाचे चार प्रकार आहेत..-

१. उद्देशात्मक नकाशा

२. आधारभूत नकाशा

३. क्षेञघनी नकाशा

४. समघनी नकाशा..

✒️नकाशात हिरवा रंग *वनक्षेत्रासाठी* वापरतात..

✒️भारताची प्रमाणवेळ ही 82.30 पूर्व रेखावृत्तावरून ठरते..

हे रेखावृत्त *मिर्झापूर (उ. प्र.)* वरून ठरते..

✒️तपांबर- पृथ्वीपृष्ठालगत असणाऱ्या वातावरणाच्या थरास तपांबर म्हणतात..

याचा विस्तार 13 किमी आहे.. वादळे, ढग, पाऊस इ.ची निर्मिती होते..

✒️ वातावरणातील सर्वात कमी तापमान मध्यांबरात आढळते..

✒️सदेशवहनासाठी *आयनांबर* या थराचा उपयोग होतो..

✒️ *इंदिरा पॉंईट* हे भारताचे सर्वात शेवटचे टोक आहे..

✒️कषेत्रफळाच्या बाबतीत भारताचा जगात *7 वा क्रमांक* आहे..

✒️ मख्य भूमी व सागरी बेटे मिळून भारतास *7517 किमी* लांबीचा सागर किनारा लाभला आहे..

-✒️ भारताच्या वायव्येस पाकिस्तान व आफगाणिस्तान, उत्तरेस- चीन, नेपाळ, भूतान, पूर्वेस- म्यानमार व बांग्लादेश आहेत..

✒️कषेत्रफळाच्या बाबतीत राजस्थान हे भारतातील सर्वात मोठे राज्य आहे..

त्यानंतर मध्यप्रदेश व तिसरा क्रमांक महाराष्ट्राचा लागतो..

✒️गोवा या राज्याचे क्षेत्रफळ सर्वात कमी आहे..

✒️भारताच्या तिन्ही बाजूस पाणी असल्याने त्यास *द्वीपकल्प* म्हणतात..

✒️*कांचनगंगा* हे पूर्व हिमालयातील सर्वात उंच शिखर तर, k2(गॉडवीन ऑस्टीन 8611 मी. ) हे भारतातील सर्वात उंच शिखर आहे..

✒️दक्षिण भारतीय पठारास *दख्खनचे पठार* असे म्हणतात..

✒️अदमान समूहातील *बॅरन बेटावर* भारतातील एकमेव जागृत ज्वालामुखी आहे..