◆ सभोवतीच्या प्रदेशापासून सापेक्षतः बराच उंचावलेला आणि माथ्याशी थोडीशीच जागा असलेला भूभाग म्हणजे 'पर्वत' होय.
जाणून घेऊयात पर्वतांचे प्रकार
★ वलित पर्वत :
◆ वलीकरणाच्या वा घड्या पडण्याच्या प्रक्रियेतून निर्माण झालेल्या पर्वतांना वलीत पर्वत असे म्हणतात.
★ विभंग-गट पर्वत :
◆ विभंगक्रियेमुळे (मोठ्या भेगा वा तडे पडण्यामुळे), विभंगप्रतलाच्या दोन्ही बाजूंचे खडकांचे गट खालीवर सरकून तयार झालेल्या पर्वतांना विभंग-गट पर्वत असे म्हणतात.
★ घुमटी पर्वत :
◆ भूकवचाच्या हालचालीमुळे जमिनीला विभंग न होता वरच्या बाजूने बाक येऊन किंवा स्तरित खडकांच्या थरात खालून शिलारस (मॅग्मा) घुसून ते थर घुमटाच्या आकाराच्या स्वरूपात उंचावले जातात.जॉईन करा टार्गेट एमपीएससी एम एच.
★ ज्वालामुखी पर्वत :
◆ पृथ्वीच्या कवचात काही किमी. खोलीवर तयार झालेल्या शिलारसाला भूपृष्ठाच्या चिरा-भेगांतून वाट मिळाली की, तो भूपृष्ठावर येतो. यातून तयार होणाऱ्या पर्वताला ज्वालामुखी पर्वत म्हणतात.
★ अवशिष्ट पर्वत :
◆ कोणत्याही उंचावलेल्या पठारी प्रदेशाचे कालांतराने क्षरण होऊन डोंगराळ प्रदेशात रूपांतर होते, त्याला अवशिष्ट पर्वत म्हणतात.
===========================
★ महाराष्ट्रातील प्रमुख जलाशय व धरणे :
जलाशय नदी स्थळ/जिल्हा
●जायकवाडी/नाथसागर (गोदावरी) औरंगाबाद
● भंडारदरा – (प्रवरा) अहमदनगर
● गंगापूर – (गोदावरी) नाशिक
● राधानगरी – (भोगावती) कोल्हापूर
● शिवाजी सागर -- (कोयना) सातारा
● उजनी – (भीमा) सोलापूर
● तोतलाडोह/ मेघदूत जलाशय (पेंच) नागपूर
● यशवंत धरण – (बोर) वर्धा
● मोडकसागर – (वैतरणा) ठाणे
● खडकवासला – (मुठा) पुणे
● येलदरी – (पूर्णा) परभणी
● बाभळी प्रकल्प – (गोदावरी) नांदेड
▂▂▂
No comments:
Post a Comment