🚦पार्श्वभूमी : चीन, कझाकस्तान, किर्गिझस्तान, रशिया आणि ताजिकिस्तान या देशांनी मिळून १९९६मध्ये ‘शांघाय–५’ या संघटनेची स्थापना केली होती.
🚦त्यानंतर १५ जून २००१ रोजी उझबेकिस्तान हा या संघटनेत सामील झाला. त्यानंतर संघटनेचे नाव ‘शांघाय सहकार्य संघटना’ (SCO) किंवा ‘शांघाय करार’ असे ठेवण्यात आले.
🚦युरोप आणि रशिया या दोन्ही खंडांतील देशांच्या सहभागाने बनलेली अशी ही (युरेशियन) राजकीय, आर्थिक आणि लष्करी संघटना होय.
🚦USSR च्या विघटनानंतर वॉर्सा करार रद्द झाला, त्यानंतर पश्चिमी गटाच्या नाटो या संघटनेला शह देण्यासाठीच शांघाय सहकार्य संघटनेची स्थापना झाली.
🎯सदस्य :-
🚦वरील सहा देश अधिक भारत आणि पाकिस्तान या देशांनी जून २०१७ साली या संघटनेत सामील
🎯निरीक्षक सदस्य :-
🚦अफगाणिस्तान, बेलारूस, इराण आणि मंगोलिया
🎯संवाद भागीदार देश :-
🚦अझरबैजान, कंबोडिया, नेपाळ, श्रीलंका आणि टर्की हे सहा देश
🎯निरीक्षक संघटना :-
🚦संयुक्त राष्ट्र आमसभा, युरोपियन युनियन, आशियान ही संघटना, राष्ट्रकूल परिषद आणि इस्लामिक सहकार्य परिषद या संघटनांमध्ये शांघाय सहकार्य संघटनेला निरीक्षक म्हणून प्रवेश देण्यात आला आहे.
🚦एकत्रित लोकसंख्या जगाच्या लोकसंख्येच्या एकचतुर्थांश इतकी होते.
🎯रचना :-
🚦राष्ट्रप्रमुखांची समिती ही निर्णय घेणारी सर्वोच्च समिती आहे. शासकीय प्रमुखांची समिती ही निर्णय घेणारी दुसऱ्या क्रमांकाची समिती आहे.
🎯सचिवालय :- बिजिंग
🚦दहशतवादी, फुटीरतावादी आणि अतिरेक्यांच्या कारवायांना आळा घालण्यासाठी शांघाय सहकार्य संघटनेने क्षेत्रीय दहशतवादविरोधी समिती निर्माण केली आहे. या समितीचे मुख्य कार्यालय ताश्कंद येथे आहे.
🚦एप्रिल २००६ साली क्षेत्रीय दहशतवादविरोधी समिती स्थापन.
🚦ऑक्टोबर २००७ मध्ये सामूहिक सुरक्षा संघटना स्थापन.
🚦एक लष्करी गट म्हणून काम करणार नसल्याचे या संघटनेने स्पष्ट केले आहे.
No comments:
Post a Comment