✍26 जून सामाजिक न्याय दिन
आपल्या कृतीतून सामाजिक समतेचा संदेश देणारे लोकोत्तर महाराज राजर्षि छत्रपती शाहू महाराज यांची जयंती दरवर्षी सामाजिक न्याय दिन म्हणून साजरी करण्यात येते.
●मूळ नाव : यशवंतराव , वडिलांचे नाव-जयसिंगराव घाटगे ,आईचे नाव –राधाबाई
●जन्म :२६ जून१८७४,कागल ,कोल्हापूर
●राज्याभिषेक : २ एप्रिल १८९४ रोजी वयाच्या २० व्या वर्षी.
●मृत्यू : ६ में १९२२ मुंबई
कार्ये:
● १८९५ - शाहूपुरी गुळाची बाजारपेठ स्थापन .
●२६ जुलै १९०२- रोजी एक आदेश संमत करून शासकीय सेवेत ब्राह्मणेतरांना ५०%जागा राखीव ठेवल्या .
●१९०६ -कोल्हापूर येथे शाहू मिल ची स्थापना.
●१९०८ -भोगावती नदीवर राधानगरी नावाचे धरण बांधले.
●१९११- मध्ये कोल्हापुरात सत्येशोधक समाजाच्या चळवळीचे पुनरुज्जीवन करून तिचे नेतृत्व केले ,१९१३ मध्ये सत्यशोधक विद्यालय स्थापन.
● १९१२ -नवी कृषी तंत्रज्ञानाच्या संशोधनासाठी ‘किंग एडवर्ड अॅूग्रिकल्चरल इन्स्टिट्यूट’ संस्था कोल्हापुरात स्थापन .
● १९१३- मध्ये महाराजांनी संस्थानातील प्रत्येक खेड्यात शाळा असावी असा आदेश काढला.१९१८ मध्ये त्यांनी आणखी एक आदेश काढून कोल्हापूर संस्थानात प्राथमिक शिक्षण सक्तीचे व मोफत केले.
● इ.स. १९१७ साली त्यांनी पुनर्विवाहाचा कायदा करून विधवाविवाहाला कायदेशीर मान्यता मिळवून दिली.
● १९१८ - आंतरजातीय विवाहास मान्यता देणारा कायदा संस्थानात संमत.
-संस्थानात आर्ये समाजाची स्थापना केली व राजाराम college,राजाराम विद्यालय ,ट्रेनिंग कॉलेज यांची जबाबदारी आर्ये समाजावर सोपवली
-कनिष्टजातींना त्रासदायक ठरणारी बलुता पद्धती नष्ट केली .
-कुलकर्णी वतनाचे उच्चाटन करून त्यावर पगारी तलाठ्याची नेमणूक केली .
●१९१९- संस्थानात अस्पृशतापालनास बंदी घातली.
-१३व्या अखिल भारतीय कुर्मी क्षत्रिय परिषदेचे अध्यक्ष(कानपूर,एप्रिल१९१९ ),कानपूरच्या जनतेने त्याना”राजर्षी”पदवी दिली .
●१९२० –भावनगर(गुजरात ) येथे आर्यधर्म परिषदेचे अध्यक्षस्थान राजांनी भूषविले .
- हुबळी येतील सामाजिक परिषदेचे अध्यक्ष .
●इतर कार्ये ;
-डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या ‘मूकनायक ‘ व आगरकरांच्या ‘सुधारक ‘वृत्तपत्रांना आर्थिक साहाय्य.
-व्हेलेंटीन चिरोल यांच्या ‘Unrest In India’ या ग्रंथाचे भाषांतर रा .र .डोंगरे यांच्या कडून करवून घेतले .
●१९०२ –केम्ब्रिज युनिव्हर्सिटीने L.L.D पदवी दिली.
No comments:
Post a Comment